Έρχονται τα F-35 στην Ελλάδα: Οι παρασκηνιακές προσπάθειες Μητσοτάκη από το 2020 - Ο ρόλος Μενέντεζ, Ρούμπιο, Μπλίνκεν
Στη χώρα μας το 2028
Σήμερα αναμένεται να αποσταλεί στο υπουργείο Εθνικής Άμυνας η απάντηση στην επιστολή με την οποία η Πολεμική Αεροπορία ζητούσε να ξεκινήσει η διαδικασία για τα F-35
Κωστας Παπαχλιμιντζος
Στις αρχές Ιανουαρίου 2020, στην πρώτη του επίσκεψη στον Λευκό Οίκο ως πρωθυπουργός, ο Κυριάκος Μητσοτάκης έβαλε για πρώτη φορά στο τραπέζι της συζήτησης με τον τότε πρόεδρο των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ την προοπτική απόκτησης από τη χώρα μας των μαχητικών αεροσκαφών πέμπτης γενιάς F-35.
Τέσσερα χρόνια αργότερα, μετά από εντατικές συζητήσεις και διαβουλεύσεις στο προσκήνιο και στο παρασκήνιο –και υπό την προεδρία πια του Τζο Μπάιντεν– η ενίσχυση της ελληνικής Πολεμικής Αεροπορίας με το πλέον σύγχρονο όπλο των αιθέρων είναι γεγονός. Αν όλες οι διαδικασίες τρέξουν γρήγορα, τα πρώτα F-35 θα έρθουν στη χώρα μας το 2028, δίνοντας σύμφωνα με τις εκτιμήσεις των ειδικών μια υπεροπλία στο Αιγαίο, μαζί με τα Rafale, τα F-16 στην κορυφαία έκδοση Viper και την αναβάθμιση F-16 Block 50. Βάση των F-35 αναμένεται να είναι η 117 Πτέρυγα Μάχης στην Ανδραβίδα.
Διαβάστε ακόμα: Μαχητικά F-35: Η συμφωνία - αναβάθμιση της διπλωματικής της θέσης της Ελλάδας στην Ανατολική Μεσόγειο
Η προμήθειά τους ουσιαστικά «ξεκλείδωσε» μετά τις τελευταίες επαφές του Κυριάκου Μητσοτάκη και του Άντονι Μπλίνκεν, διά ζώσης στα Χανιά και τηλεφωνικά. Ακολούθησε η επιστολή του υπουργού Εξωτερικών των Ηνωμένων Πολιτειών προς τον Έλληνα πρωθυπουργό και η επιστολή του Στέιτ Ντιπάρτμεντ προς το Κογκρέσο (notification), ενώ σήμερα αναμένεται να αποσταλεί στο υπουργείο Εθνικής Άμυνας η απάντηση (Letter Of Acceptance) στην επιστολή με την οποία η Πολεμική Αεροπορία ζητούσε να ξεκινήσει η διαδικασία για τα F-35.
Ο κ. Μητσοτάκης εξάλλου είχε θέσει το ζήτημα εξ αρχής στον Τζο Μπάιντεν, τον οποίο συνάντησε στον Λευκό Οίκο λίγους μήνες μετά την εκλογή του, και επέμεινε σταθερά στην ανάγκη επέκτασης της ελληνοαμερικανικής αμυντικής συνεργασίας και στα F-35.
Πέρα από τα αμερικανικά μαχητικά αεροσκάφη τελευταίας γενιάς, στην κυβέρνηση στέκονται ιδιαίτερα στην επιπρόσθετη αμυντική βοήθεια που θα έρθει «πακέτο» από την άλλη πλευρά του Ατλαντικού.
«Γινόμαστε αποδέκτης ενός μεγάλου πακέτου εξοπλισμών, που θα διατεθεί στην Ελλάδα εντελώς δωρεάν από τα αμερικανικά αποθέματα. Πρόκειται για ένα πακέτο που θα έρθει να ενισχύσει και τους 3 κλάδους των Ενόπλων Δυνάμεων και το Λιμενικό μας», έγραψε ο Κυριάκος Μητσοτάκης σε ανάρτησή του στο Facebook, δίνοντας ιδιαίτερη έμφαση στη συνέχεια στην γεωπολιτική διάσταση της συμφωνίας αυτής: «Αξίζει να ειπωθεί ξανά ότι η επιστολή του Υπουργού Εξωτερικών των ΗΠΑ με την οποία γνωστοποιούνται τα παραπάνω, επισφραγίζει και το στρατηγικό βάθος των ελληνοαμερικανικών σχέσεων. Η ενεργή διπλωματία, η σταθερότητα και η αξιοπιστία της Ελλάδας δικαιώνονται με τον καλύτερο τρόπο, ενώ η πατρίδα μας θωρακίζει ακόμα περισσότερο την άμυνά της», επεσήμανε χαρακτηριστικά.
Τι περιλαμβάνει αυτό το επιπλέον πακέτο εξοπλισμών από τις ΗΠΑ; Με βάση τα όσα αναφέρει στην επιστολή του ο επικεφαλής του Στέιτ Ντιπάρτμεντ, η Ελλάδα θα λάβει τα ακόλουθα:
1. Δύο αεροσκάφη C-130H
2. Δέκα κινητήρες για αεροσκάφη P-3
3. 60 τεθωρακισμένα οχήματα μάχης Bradley
4. Τρία πλοία κλάσης Protector
5. Διάφορα φορτηγά οχήματα και ρυμουλκούμενα
6. Έως και τέσσερις φρεγάτες τύπου LCS
Τα τρία πρώτα έχουν ήδη γνωστοποιηθεί στο Κογκρέσο ως προτεινόμενες δωρεάν παραχωρήσεις στην Ελλάδα, με το πρόγραμμα του Πλεονάζοντος Αμυντικού Υλικού (Excess Defense Articles), ενώ τα δύο επόμενα θα υποβληθούν σύντομα προς γνωστοποίηση. Τέλος, οι φρεγάτες θα παραχωρηθούν επίσης με τη διαδικασία του Πλεονάζοντος Αμυντικού Υλικού, αφού το Υπουργείο Εξωτερικών υποβάλει στο Κογκρέσο νομοθετική πρόταση για τη παραχώρηση πλοίων, με αίτημα να παράσχει την απαραίτητη νομική εξουσιοδότηση για τη μεταφορά στην Ελλάδα των συγκεκριμένων.
Όσο για τα F-16 που αναμένεται να πάρει η Τουρκία; «Η Ελλάδα ασχολείται με τη θωράκιση και ενίσχυση των ενόπλων δυνάμεών της. Δεν μπορεί να υπαγορεύσει την πολιτική των ΗΠΑ σε αμυντικά προγράμματα προς τρίτες χώρες. Ούτε μπορεί να συνδέονται αμυντικές προμήθειες προς την Ελλάδα, ενός αξιόπιστου εταίρου και συμμάχου, με εξοπλιστικά προγράμματα άλλων χωρών», τονίζουν από την κυβέρνηση. «Η σταθερή ελληνική θέση, ιδιαίτερα στο πλαίσιο συμμετοχής στο ΝΑΤΟ, είναι ότι κανένας εξοπλισμός που αποδίδεται σε μια χώρα δεν μπορεί να χρησιμοποιείται σε βάρος συμμάχου χώρας. Αυτό άλλωστε εξυπηρετεί την περιφερειακή σταθερότητα και τα συμφέροντα της Συμμαχίας στην περιοχή».
Τέσσερα χρόνια αργότερα, μετά από εντατικές συζητήσεις και διαβουλεύσεις στο προσκήνιο και στο παρασκήνιο –και υπό την προεδρία πια του Τζο Μπάιντεν– η ενίσχυση της ελληνικής Πολεμικής Αεροπορίας με το πλέον σύγχρονο όπλο των αιθέρων είναι γεγονός. Αν όλες οι διαδικασίες τρέξουν γρήγορα, τα πρώτα F-35 θα έρθουν στη χώρα μας το 2028, δίνοντας σύμφωνα με τις εκτιμήσεις των ειδικών μια υπεροπλία στο Αιγαίο, μαζί με τα Rafale, τα F-16 στην κορυφαία έκδοση Viper και την αναβάθμιση F-16 Block 50. Βάση των F-35 αναμένεται να είναι η 117 Πτέρυγα Μάχης στην Ανδραβίδα.
Διαβάστε ακόμα: Μαχητικά F-35: Η συμφωνία - αναβάθμιση της διπλωματικής της θέσης της Ελλάδας στην Ανατολική Μεσόγειο
F-35: Ο ρόλος Μενέντεζ, Ρούμπιο, Μπλίνκεν
Πέρα από τις συντονισμένες προσπάθειες της ελληνικής κυβέρνησης, δηλαδή των Υπουργείων Εξωτερικών και Εθνικής Άμυνας σε συνεργασία με το Μέγαρο Μαξίμου, σημαντικός ήταν ο ρόλος που έπαιξε τα προηγούμενα χρόνια ο Γερουσιαστής Μπομπ Μενέντεζ, ο οποίος πέτυχε διακομματική συναίνεση για την αναβάθμιση της αμυντικής συνεργασίας Ελλάδας-ΗΠΑ και εισηγήθηκε μαζί με τον Ρεπουμπλικάνο γερουσιαστή Μάρκο Ρούμπιο το «Νόμο περί άμυνας και διακοινοβουλευτικής εταιρικής σχέσης ΗΠΑ-Ελλάδας 2021», που περιέχει προβλέψεις για την αναβάθμιση της αμυντικής συνεργασίας αλλά και για την υποστήριξη του εκσυγχρονισμού των ελληνικών Ενόπλων Δυνάμεων, ενώ άνοιξε το δρόμο για την απόκτηση των F-35.Η προμήθειά τους ουσιαστικά «ξεκλείδωσε» μετά τις τελευταίες επαφές του Κυριάκου Μητσοτάκη και του Άντονι Μπλίνκεν, διά ζώσης στα Χανιά και τηλεφωνικά. Ακολούθησε η επιστολή του υπουργού Εξωτερικών των Ηνωμένων Πολιτειών προς τον Έλληνα πρωθυπουργό και η επιστολή του Στέιτ Ντιπάρτμεντ προς το Κογκρέσο (notification), ενώ σήμερα αναμένεται να αποσταλεί στο υπουργείο Εθνικής Άμυνας η απάντηση (Letter Of Acceptance) στην επιστολή με την οποία η Πολεμική Αεροπορία ζητούσε να ξεκινήσει η διαδικασία για τα F-35.
Ο κ. Μητσοτάκης εξάλλου είχε θέσει το ζήτημα εξ αρχής στον Τζο Μπάιντεν, τον οποίο συνάντησε στον Λευκό Οίκο λίγους μήνες μετά την εκλογή του, και επέμεινε σταθερά στην ανάγκη επέκτασης της ελληνοαμερικανικής αμυντικής συνεργασίας και στα F-35.
Και επιπρόσθετη αμυντική βοήθεια
Πέρα από τα αμερικανικά μαχητικά αεροσκάφη τελευταίας γενιάς, στην κυβέρνηση στέκονται ιδιαίτερα στην επιπρόσθετη αμυντική βοήθεια που θα έρθει «πακέτο» από την άλλη πλευρά του Ατλαντικού.«Γινόμαστε αποδέκτης ενός μεγάλου πακέτου εξοπλισμών, που θα διατεθεί στην Ελλάδα εντελώς δωρεάν από τα αμερικανικά αποθέματα. Πρόκειται για ένα πακέτο που θα έρθει να ενισχύσει και τους 3 κλάδους των Ενόπλων Δυνάμεων και το Λιμενικό μας», έγραψε ο Κυριάκος Μητσοτάκης σε ανάρτησή του στο Facebook, δίνοντας ιδιαίτερη έμφαση στη συνέχεια στην γεωπολιτική διάσταση της συμφωνίας αυτής: «Αξίζει να ειπωθεί ξανά ότι η επιστολή του Υπουργού Εξωτερικών των ΗΠΑ με την οποία γνωστοποιούνται τα παραπάνω, επισφραγίζει και το στρατηγικό βάθος των ελληνοαμερικανικών σχέσεων. Η ενεργή διπλωματία, η σταθερότητα και η αξιοπιστία της Ελλάδας δικαιώνονται με τον καλύτερο τρόπο, ενώ η πατρίδα μας θωρακίζει ακόμα περισσότερο την άμυνά της», επεσήμανε χαρακτηριστικά.
Τι περιλαμβάνει αυτό το επιπλέον πακέτο εξοπλισμών από τις ΗΠΑ; Με βάση τα όσα αναφέρει στην επιστολή του ο επικεφαλής του Στέιτ Ντιπάρτμεντ, η Ελλάδα θα λάβει τα ακόλουθα:
1. Δύο αεροσκάφη C-130H
2. Δέκα κινητήρες για αεροσκάφη P-3
3. 60 τεθωρακισμένα οχήματα μάχης Bradley
4. Τρία πλοία κλάσης Protector
5. Διάφορα φορτηγά οχήματα και ρυμουλκούμενα
6. Έως και τέσσερις φρεγάτες τύπου LCS
Τα τρία πρώτα έχουν ήδη γνωστοποιηθεί στο Κογκρέσο ως προτεινόμενες δωρεάν παραχωρήσεις στην Ελλάδα, με το πρόγραμμα του Πλεονάζοντος Αμυντικού Υλικού (Excess Defense Articles), ενώ τα δύο επόμενα θα υποβληθούν σύντομα προς γνωστοποίηση. Τέλος, οι φρεγάτες θα παραχωρηθούν επίσης με τη διαδικασία του Πλεονάζοντος Αμυντικού Υλικού, αφού το Υπουργείο Εξωτερικών υποβάλει στο Κογκρέσο νομοθετική πρόταση για τη παραχώρηση πλοίων, με αίτημα να παράσχει την απαραίτητη νομική εξουσιοδότηση για τη μεταφορά στην Ελλάδα των συγκεκριμένων.
Όσο για τα F-16 που αναμένεται να πάρει η Τουρκία; «Η Ελλάδα ασχολείται με τη θωράκιση και ενίσχυση των ενόπλων δυνάμεών της. Δεν μπορεί να υπαγορεύσει την πολιτική των ΗΠΑ σε αμυντικά προγράμματα προς τρίτες χώρες. Ούτε μπορεί να συνδέονται αμυντικές προμήθειες προς την Ελλάδα, ενός αξιόπιστου εταίρου και συμμάχου, με εξοπλιστικά προγράμματα άλλων χωρών», τονίζουν από την κυβέρνηση. «Η σταθερή ελληνική θέση, ιδιαίτερα στο πλαίσιο συμμετοχής στο ΝΑΤΟ, είναι ότι κανένας εξοπλισμός που αποδίδεται σε μια χώρα δεν μπορεί να χρησιμοποιείται σε βάρος συμμάχου χώρας. Αυτό άλλωστε εξυπηρετεί την περιφερειακή σταθερότητα και τα συμφέροντα της Συμμαχίας στην περιοχή».
