Κατατέθηκε στη Βουλή προς συζήτηση και ψήφιση το Σχέδιο Νόμου του Υπουργείου Δικαιοσύνης για τις αλλαγές στον Ποινικό Κώδικα και τον Κώδικα Ποινικής Δικονομίας.
Όπως διευκρίνισε ο κυβερνητικός εκπρόσωπος, Παύλος Μαρινάκης, στην ενημέρωση των πολιτικών συντακτών η μεταρρύθμιση αυτή κινείται σε δύο άξονες, στην αντιμετώπιση της «μικρομεσαίας» εγκληματικότητας με βασικό μέσο την έκτιση των ποινών και στην επιτάχυνση των διαδικασιών και του χρόνου της ποινικής δίκης. Ακόμα θα περιλαμβάνει ρυθμίσεις, που αντιμετωπίζουν κρίσιμα θέματα αυξημένου εθνικού και κοινωνικού ενδιαφέροντος, όπως η οικολογική καταστροφή μέσω των εμπρησμών, η ενδοοικογενειακή βία, η προστασία αλλά και η παραβατικότητα των ανηλίκων.
Τέλος το Σχέδιο Νόμου, ενισχύει τη διαφάνεια της δημόσιας ζωής, διότι θεσπίζει ειδικές ποινικές ευθύνες των Νομικών Προσώπων σε περιπτώσεις δωροδοκίας δημοσίων υπαλλήλων προκειμένου να αποσπάσουν αθέμιτα οφέλη.
Οι δύο άξονες της μεταρρύθμισης για τον Ποινικό Κώδικα και τον Κώδικα Ποινικής Δικονομίας
Όπως ανέφερε ο Παύλος Μαρινάκης, οι αλλαγές στον Ποινικό Κώδικα εστιάζονται:
1. Στην αντιμετώπιση της «μικρομεσαίας» εγκληματικότητας με βασικό μέσο την έκτιση των ποινών, που καταπολεμά το αίσθημα ατιμωρησίας και αυξάνει την ασφάλεια του πολίτη.
Παραδείγματα
• Η αναστολή της ποινής για πλημμελήματα μετατρέπεται από κανόνας σε εξαίρεση. Θα μπορεί να χορηγηθεί σε ποινές φυλάκισης έως ένα έτος όταν οι αμετάκλητες προηγούμενες καταδίκες δεν υπερβαίνουν το ένα έτος.
• Σε ποινές φυλάκισης από 2 έως τρία έτη, αλλά και αυτές άνω των 3 ετών θα προβλέπεται έστω και μερική έκτιση της ποινής σε σωφρονιστικό κατάστημα, ενώ σε ποινές φυλάκισης έως δύο ετών θα αποτελεί προτεραιότητα η έκτιση ποινών με εναλλακτικούς τρόπους.
• Αυξάνεται το ανώτατο όριο κάθειρξης επί συρροής κακουργημάτων στα 25 έτη (από 20). Αντίστοιχα και επί συρροής πλημμελημάτων στα 10 έτη (από 8).
• Η αποφυλάκιση υπό όρους θα εναπόκειται στην ουσιαστική κρίση του δικαστικού συμβουλίου ανάλογα με την επικινδυνότητα του εγκλήματος και τα ατομικά και κοινωνικά χαρακτηριστικά του δράστη.
2. Στην επιτάχυνση των διαδικασιών και του χρόνου της ποινικής δίκης, που αποτελεί μέρος του γενικότερου σχεδίου για ταχύτερη απονομή του δικαίου στη χώρα μας.
Παραδείγματα
• Η άμεση εκδίκαση, χωρίς τήρηση της χρονοβόρας διαδικασίας των συμβουλίων σε σοβαρά κακουργήματα (εμπρησμός δάσους ή η διατάραξη ασφάλειας συγκοινωνιών), όπως και κακουργήματα όλων των ειδικών ποινικών νόμων. • Η πρόβλεψη υψηλών χρηματικών προστίμων για τους δικομανείς και όσους με δόλιες και προφανώς αβάσιμες μηνύσεις απασχολούν ασκόπως τον μηχανισμό απονομής της δικαιοσύνης.
Επιπλέον ρυθμίσεις εθνικού και κοινωνικού ενδιαφέροντος στον Ποινικό Κώδικα
Επίσης, στο σχέδιο νόμου περιλαμβάνονται ρυθμίσεις, που αντιμετωπίζουν κρίσιμα θέματα αυξημένου εθνικού και κοινωνικού ενδιαφέροντος, όπως η οικολογική καταστροφή μέσω των εμπρησμών, η ενδοοικογενειακή βία, η προστασία αλλά και η παραβατικότητα των ανηλίκων.
Παραδείγματα
• Ένταξη των ανηλίκων θυμάτων ενδοοικογενειακής βίας στο προστατευτικό πλέγμα του άρθρου 227 του Κώδικα Ποινικής Δικονομίας, που θωρακίζει το θύμα κατά τον τρόπο εξέτασης και το προφυλάσσει από επαναλαμβανόμενη έκθεση σε ψυχική ταλαιπωρία.
• Θεσπίζεται υποχρέωση των επαγγελματιών (εκπαιδευτικοί, ιατροί, ψυχολόγοι κ.ά) να καταγγέλλουν περιστατικά ενδοοικογενειακής βίας, με ταυτόχρονη ενίσχυση του πλέγματος προστασίας, από ενδεχόμενες σε βάρος τους κακόβουλες μηνύσεις.
• Δημιουργείται το κατάλληλο υποστηρικτικό περιβάλλον για τα θύματα ενδοοικογενειακής βίας με την ενίσχυση των δημοσίων και ιδιωτικών δομών που τους παρέχουν οικονομική και ψυχολογική στήριξη.
• Ενισχύονται τα δικονομικά μέσα με σκοπό την προστασία των θυμάτων και την πρόληψη υποτροπής των δραστών.
•Τέλος, το Σχέδιο Νόμου, ενισχύει τη διαφάνεια της δημόσιας ζωής, θεσπίζοντας ειδικές ποινικές ευθύνες των Νομικών Προσώπων σε περιπτώσεις δωροδοκίας δημοσίων υπαλλήλων προκειμένου να αποσπάσουν αθέμιτα οφέλη.
Η αναφορά Μαρινάκη στις αλλαγές στον Ποινικό Κώδικα στην εισαγωγική τοποθέτηση
Κατατέθηκε στην Βουλή προς συζήτηση και ψήφιση το Σχέδιο Νόμου του Υπουργείου Δικαιοσύνης για τις αλλαγές στον Ποινικό Κώδικα και τον Κώδικα Ποινικής Δικονομίας.
Η μεταρρύθμιση αυτή κινείται σε δύο άξονες:
Πρώτον, στην αντιμετώπιση της «μικρομεσαίας» εγκληματικότητας με βασικό μέσο την έκτιση των ποινών, που καταπολεμά το αίσθημα ατιμωρησίας και αυξάνει την ασφάλεια του πολίτη. Για παράδειγμα:
• Η αναστολή της ποινής για πλημμελήματα μετατρέπεται από κανόνας σε εξαίρεση. Θα μπορεί να χορηγηθεί σε ποινές φυλάκισης έως ένα έτος όταν οι αμετάκλητες προηγούμενες καταδίκες δεν υπερβαίνουν το ένα έτος.
· Σε ποινές φυλάκισης από 2 έως τρία έτη, αλλά και αυτές άνω των 3 ετών θα προβλέπεται έστω και μερική έκτιση της ποινής σε σωφρονιστικό κατάστημα, ενώ σε ποινές φυλάκισης έως δύο ετών θα αποτελεί προτεραιότητα η έκτιση ποινών με εναλλακτικούς τρόπους.
• Αυξάνεται το ανώτατο όριο κάθειρξης επί συρροής κακουργημάτων στα 25 έτη (από 20). Αντίστοιχα και επί συρροής πλημμελημάτων στα 10 έτη (από 8).
• Η αποφυλάκιση υπό όρους θα εναπόκειται στην ουσιαστική κρίση του δικαστικού συμβουλίου ανάλογα με την επικινδυνότητα του εγκλήματος και τα ατομικά και κοινωνικά χαρακτηριστικά του δράστη.
Δεύτερον, στην επιτάχυνση των διαδικασιών και του χρόνου της ποινικής δίκης, που αποτελεί μέρος του γενικότερου σχεδίου για ταχύτερη απονομή του δικαίου στη χώρα μας.
Χαρακτηριστικά παραδείγματα είναι:
· Η άμεση εκδίκαση, χωρίς τήρηση της χρονοβόρας διαδικασίας των συμβουλίων σε σοβαρά κακουργήματα (εμπρησμός δάσους ή η διατάραξη ασφάλειας συγκοινωνιών), όπως και κακουργήματα όλων των ειδικών ποινικών νόμων.
· Η πρόβλεψη υψηλών χρηματικών προστίμων για τους δικομανείς και όσους με δόλιες και προφανώς αβάσιμες μηνύσεις απασχολούν ασκόπως τον μηχανισμό απονομής της δικαιοσύνης.
Επίσης, στο σχέδιο νόμου περιλαμβάνονται ρυθμίσεις, που αντιμετωπίζουν κρίσιμα θέματα αυξημένου εθνικού και κοινωνικού ενδιαφέροντος, όπως η οικολογική καταστροφή μέσω των εμπρησμών, η ενδοοικογενειακή βία, η προστασία αλλά και η παραβατικότητα των ανηλίκων. Ενδεικτικά:
· Ένταξη των ανηλίκων θυμάτων ενδοοικογενειακής βίας στο προστατευτικό πλέγμα του άρθρου 227 του Κώδικα Ποινικής Δικονομίας, που θωρακίζει το θύμα κατά τον τρόπο εξέτασης και το προφυλάσσει από επαναλαμβανόμενη έκθεση σε ψυχική ταλαιπωρία.
· Θεσπίζεται υποχρέωση των επαγγελματιών (εκπαιδευτικοί, ιατροί, ψυχολόγοι κ.ά) να καταγγέλλουν περιστατικά ενδοοικογενειακής βίας, με ταυτόχρονη ενίσχυση του πλέγματος προστασίας, από ενδεχόμενες σε βάρος τους κακόβουλες μηνύσεις.
· Δημιουργείται το κατάλληλο υποστηρικτικό περιβάλλον για τα θύματα ενδοοικογενειακής βίας με την ενίσχυση των δημοσίων και ιδιωτικών δομών που τους παρέχουν οικονομική και ψυχολογική στήριξη.
· Ενισχύονται τα δικονομικά μέσα με σκοπό την προστασία των θυμάτων και την πρόληψη υποτροπής των δραστών.
Τέλος, το Σχέδιο Νόμου, ενισχύει τη διαφάνεια της δημόσιας ζωής, θεσπίζοντας ειδικές ποινικές ευθύνες των Νομικών Προσώπων σε περιπτώσεις δωροδοκίας δημοσίων υπαλλήλων προκειμένου να αποσπάσουν αθέμιτα οφέλη.
