Αγροτικά προϊόντα: Φρένο στις ελληνοποιήσεις - Όλο το σχέδιο Αυγενάκη για την προστασία καταναλωτών και παραγωγών
Η κυβέρνηση θεσµοθετεί ένα ενιαίο νοµοθετικό πλαίσιο
Στόχος η διασφάλιση της ποιότητας και της αξιοπιστίας των εξαγώγιµων προϊόντων του πρωτογενούς τοµέα
Πενυ Αβραμιδη
Καίριο χτύπηµα στη µάστιγα των ελληνοποιήσεων ετοιµάζει η κυβέρνηση, µε στόχο τη διασφάλιση της ποιότητας και της αξιοπιστίας των εξαγώγιµων προϊόντων του πρωτογενούς τοµέα και παράλληλα την προστασία και ανάδειξη προϊόντων µε ονοµασίες προέλευσης και γεωγραφικές ενδείξεις.
Προς αυτή την κατεύθυνση στο τελευταίο υπουργικό συµβούλιο ο υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίµων, Λευτέρης Αυγενάκης, παρουσίασε τα µέτρα για τον έλεγχο των ελληνοποιήσεων αγροτικών προϊόντων, όσο και το νοµοσχέδιο για:
α) το θεσµικό πλαίσιο για τα γεωργικά προϊόντα και τρόφιµα µε Προστατευόµενες Ονοµασίες Προέλευσης, Προστατευόµενες Γεωγραφικές Ενδείξεις και τα Εγγυηµένα Παραδοσιακά Ιδιότυπα Προϊόντα,
β) ελεγκτικά όργανα και ελέγχους του ΥΠΑΑΤ. Μάλιστα, η ενίσχυση του κυρωτικού πλαισίου για την καταπολέµηση του φαινοµένου των ελληνοποιήσεων αποτελεί βασική δέσµευση της κυβέρνησης προς τους αγρότες. Σε αυτό το µέτωπο, πέραν των παρεµβάσεων που έχουν γίνει σε προϊόντα όπως το γάλα και η φέτα, θα επεκταθούν άµεσα οι έκτακτοι έλεγχοι από νέα κλιµάκια σε προϊόντα όπως το λάδι, το µέλι, τα οπωροκηπευτικά, ειδικοί έλεγχοι στα µήλα και στις πατάτες, ενώ έχει ήδη ξεκινήσει έλεγχος σε πορτοκάλια, µανταρίνια και ακτινίδια.
Τα παραπάνω αφορούν τους έκτακτους που λειτουργούν συµπληρωµατικά µε τους τακτικούς ελέγχους που περιλαµβάνονται στον ετήσιο προγραµµατισµό του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίµων, του Ελληνικού Γεωργικού Οργανισµού (ΕΛΓΟ) - «∆ήµητρα» και του ΕΦΕΤ.
Σε όλα τα στάδια
Συγκεκριµένα, µε το νοµοσχέδιο του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίµων θεσπίζεται ένα ενιαίο, λεπτοµερές και σύγχρονο θεσµικό πλαίσιο για τα συγκεκριµένα γεωργικά προϊόντα και τρόφιµα, που αφορά όλα τα στάδια, από την πιστοποίηση των επιχειρήσεων που τα παράγουν, τα συσκευάζουν και τα εµπορεύονται, µέχρι τη διαπίστωση παραβάσεων και την επιβολή διοικητικών κυρώσεων και προστίµων.
Η κυβέρνηση θεσµοθετεί ένα ενιαίο νοµοθετικό πλαίσιο για τη συστηµατική καταγραφή όλων των ειδών παραβάσεων, των διοικητικών προστίµων και των κυρώσεων που προβλέπονται για καθεµία απ’ αυτές, µε στόχο του υπουργείου να προστατεύονται τόσο οι παραγωγοί όσο και οι καταναλωτές.
Με εντολή του υπουργού έχει γίνει καταγραφή του υφιστάµενου πλαισίου αρµοδιοτήτων σε θέµατα ελέγχων στα γαλακτοκοµικά προϊόντα, τόσο των υπηρεσιών του υπουργείου (Γενική ∆ιεύθυνση Κτηνιατρικής, Γενική ∆ιεύθυνση Τροφίµων) όσο και των εποπτευόµενων φορέων (ΕΛΓΟ - «∆ήµητρα» και ΕΦΕΤ) αλλά και συναρµόδιων υπουργείων (Εσωτερικών - ∆ΑΟΚ, Οικονοµικών - ΓΧΚ, Υγείας και Ανάπτυξης), ωστόσο ο κατακερµατισµός που καταγράφεται έχει διαπιστωθεί πως δεν οδηγεί σε ολιστικό έλεγχο, µε αποτέλεσµα το ΥΠΑΑΤ να αποφασίσει τη διενέργεια των ελέγχων µε τη σύσταση µικτών κλιµακίων.
Οι έλεγχοι διενεργούνται σε σηµεία λιανικής και στα super markets, αλλά και σε πύλες εισόδου στη χώρα (λιµάνια, σύνορα). Ηδη από τις 18 Ιανουαρίου 2024 έχουν ξεκινήσει σαρωτικοί έλεγχοι στην αγορά από µικτά κλιµάκια της Γενικής ∆ιεύθυνσης Τροφίµων του ΥΠΑΑΤ, του ΕΦΕΤ, του ΕΛΓΟ - «∆ήµητρα» και των κατά τόπους κτηνιατρικών υπηρεσιών των ∆ιευθύνσεων Αγροτικής Οικονοµίας και Κτηνιατρικής (∆ΑΟΚ) µε τη συνδροµή της Ελληνικής Αστυνοµίας (χερσαίες πύλες εισόδου) και του Λιµενικού Σώµατος (λιµάνια).
Επίσης, πέραν των δειγµατοληψιών στο πλαίσιο των έκτακτων ελέγχων, πάλι από µικτά κλιµάκια, γίνονται επιτόπιοι έλεγχοι ισοζυγίων στις γαλακτοβιοµηχανίες. Από τις 18 Ιανουαρίου έως τις 23 Φεβρουαρίου, στα σηµεία λιανεµπορίου σε Αθήνα, Θεσσαλονίκη, Λάρισα, Πάτρα, Βόλο, Ιωάννινα έχουν πραγµατοποιηθεί 82 έλεγχοι, από όπου έχουν σταλεί προς ανάλυση 174 δείγµατα, εκ των οποίων 102 έχουν αποσταλεί για εργαστηριακή ανάλυση στο Γενικό Χηµείο του Κράτους (ΓΧΚ) και 72 στα εργαστήρια του ΕΛΓΟ - «∆ήµητρα».
Για τη σήµανση ετικέτας έχουν συλλεχθεί 267 δείγµατα και έχουν αποσταλεί σε ΕΦΕΤ (32 για φέτα, 113 για λοιπά τυριά, 51 για γάλα, 64 για γιαούρτι, 3 για αριάνη, 3 για κεφίρ και 1 για κρέµα) και 18 στον ΕΛΓΟ - «∆ήµητρα».
Στις πύλες εισόδου έχουν πραγµατοποιηθεί:
- Στο λιµάνι της Ηγουµενίτσας έχουν γίνει 75 έλεγχοι, όλα σε βυτία που µεταφέρουν προϊόντα γάλακτος.
- Στο λιµάνι των Πατρών έχουν γίνει 35 έλεγχοι (16 σε βυτία προϊόντων γάλακτος και 19 σε φορτία µε τυριά).
- Στον Προµαχώνα έχουν γίνει 3 έλεγχοι. Ολοι αφορούν βυτία µε προϊόντα γάλακτος. Σηµειώνεται ότι δίνεται ιδιαίτερη έµφαση στον έλεγχο προϊόντων ΠΟΠ, όπως η φέτα, που είναι ταυτισµένα µε την ελληνική παραγωγή. Στις γαλακτοβιοµηχανίες για επιτόπιο έλεγχο ισοζυγίων έχουν πραγµατοποιηθεί τρεις έλεγχοι (Αλεξανδρούπολη, Κιλκίς, Τρίπολη). Αντίστοιχοι έλεγχοι έχουν πραγµατοποιηθεί και στα νωπά οπωροκηπευτικά. Συγκεκριµένα:
- 111 έλεγχοι (Αττική 58, Θεσσαλονίκη 8, Λάρισα 38, Βόλος 23, Ιωάννινα 52, Πάτρα 12).
- Σε βιολογικά: 24 έλεγχοι (Αττική 16, Λάρισα 2, Βόλος 5, Θεσσαλονίκη στη Λαϊκή Βιολογικών Προϊόντων).
- Εργαστηριακοί έλεγχοι για υπολείµµατα φυτοπροστατευτικών ουσιών 22 (Αττική 20, Θεσσαλονίκη 2).
Αποτελέσµατα
Εως σήµερα από τα 102 δείγµατα που έχουν σταλεί στο ΓΧΚ τα 85 αφορούν τη φέτα, εκ των οποίων στα 20 έχουν ολοκληρωθεί οι αναλύσεις και δεν προέκυψαν ευρήµατα. Σε ό,τι αφορά στην επισήµανση ετικέτας, έχει ολοκληρωθεί ο έλεγχος σε 59 δείγµατα και έχουν διαπιστωθεί 14 µη συµµορφώσεις, που αφορούν µη αναγραφή της προέλευσης γάλακτος (ένα δείγµα), µη αναγραφή των στοιχείων του παραγωγού (ένα δείγµα), µη αναγραφή της χώρας καταγωγής (4 δείγµατα), µη ορθή αναγραφή των ενδείξεων επί των συστατικών (4 δείγµατα) και µη ορθή επισήµανση ΠΟΠ προϊόντων (4 δείγµατα) Από το 2020 έως σήµερα έχουν εξεταστεί 196 υποθέσεις που εκκρεµούσαν και έχουν επιβληθεί πρόστιµα ύψους 1.297.181 ευρώ.
Η συντριπτική πλειονότητα των υποθέσεων αφορούσε τυροκοµικά προϊόντα (182). Και τα πρόστιµα που έχουν επιβληθεί σε επιχειρήσεις τυροκοµικών προϊόντων είναι 1.131.000 ευρώ. Οι υπόλοιπες 14 υποθέσεις αφορούσαν φυτικά προϊόντα (ελαιόλαδα και ελιές) και τα πρόστιµα που επιβλήθηκαν είναι 166.181 ευρώ, ενώ οι συνολικές εκκρεµότητες παραποµπών που παραµένουν προς εξέταση είναι 149 υποθέσεις που αφορούν τυροκοµικά προϊόντα.
* Δημοσιεύθηκε στην Απογευματινή της Κυριακής
Προς αυτή την κατεύθυνση στο τελευταίο υπουργικό συµβούλιο ο υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίµων, Λευτέρης Αυγενάκης, παρουσίασε τα µέτρα για τον έλεγχο των ελληνοποιήσεων αγροτικών προϊόντων, όσο και το νοµοσχέδιο για:
α) το θεσµικό πλαίσιο για τα γεωργικά προϊόντα και τρόφιµα µε Προστατευόµενες Ονοµασίες Προέλευσης, Προστατευόµενες Γεωγραφικές Ενδείξεις και τα Εγγυηµένα Παραδοσιακά Ιδιότυπα Προϊόντα,
β) ελεγκτικά όργανα και ελέγχους του ΥΠΑΑΤ. Μάλιστα, η ενίσχυση του κυρωτικού πλαισίου για την καταπολέµηση του φαινοµένου των ελληνοποιήσεων αποτελεί βασική δέσµευση της κυβέρνησης προς τους αγρότες. Σε αυτό το µέτωπο, πέραν των παρεµβάσεων που έχουν γίνει σε προϊόντα όπως το γάλα και η φέτα, θα επεκταθούν άµεσα οι έκτακτοι έλεγχοι από νέα κλιµάκια σε προϊόντα όπως το λάδι, το µέλι, τα οπωροκηπευτικά, ειδικοί έλεγχοι στα µήλα και στις πατάτες, ενώ έχει ήδη ξεκινήσει έλεγχος σε πορτοκάλια, µανταρίνια και ακτινίδια.
Τα παραπάνω αφορούν τους έκτακτους που λειτουργούν συµπληρωµατικά µε τους τακτικούς ελέγχους που περιλαµβάνονται στον ετήσιο προγραµµατισµό του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίµων, του Ελληνικού Γεωργικού Οργανισµού (ΕΛΓΟ) - «∆ήµητρα» και του ΕΦΕΤ.
Σε όλα τα στάδια
Συγκεκριµένα, µε το νοµοσχέδιο του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίµων θεσπίζεται ένα ενιαίο, λεπτοµερές και σύγχρονο θεσµικό πλαίσιο για τα συγκεκριµένα γεωργικά προϊόντα και τρόφιµα, που αφορά όλα τα στάδια, από την πιστοποίηση των επιχειρήσεων που τα παράγουν, τα συσκευάζουν και τα εµπορεύονται, µέχρι τη διαπίστωση παραβάσεων και την επιβολή διοικητικών κυρώσεων και προστίµων.
Η κυβέρνηση θεσµοθετεί ένα ενιαίο νοµοθετικό πλαίσιο για τη συστηµατική καταγραφή όλων των ειδών παραβάσεων, των διοικητικών προστίµων και των κυρώσεων που προβλέπονται για καθεµία απ’ αυτές, µε στόχο του υπουργείου να προστατεύονται τόσο οι παραγωγοί όσο και οι καταναλωτές.
Με εντολή του υπουργού έχει γίνει καταγραφή του υφιστάµενου πλαισίου αρµοδιοτήτων σε θέµατα ελέγχων στα γαλακτοκοµικά προϊόντα, τόσο των υπηρεσιών του υπουργείου (Γενική ∆ιεύθυνση Κτηνιατρικής, Γενική ∆ιεύθυνση Τροφίµων) όσο και των εποπτευόµενων φορέων (ΕΛΓΟ - «∆ήµητρα» και ΕΦΕΤ) αλλά και συναρµόδιων υπουργείων (Εσωτερικών - ∆ΑΟΚ, Οικονοµικών - ΓΧΚ, Υγείας και Ανάπτυξης), ωστόσο ο κατακερµατισµός που καταγράφεται έχει διαπιστωθεί πως δεν οδηγεί σε ολιστικό έλεγχο, µε αποτέλεσµα το ΥΠΑΑΤ να αποφασίσει τη διενέργεια των ελέγχων µε τη σύσταση µικτών κλιµακίων.
Οι έλεγχοι διενεργούνται σε σηµεία λιανικής και στα super markets, αλλά και σε πύλες εισόδου στη χώρα (λιµάνια, σύνορα). Ηδη από τις 18 Ιανουαρίου 2024 έχουν ξεκινήσει σαρωτικοί έλεγχοι στην αγορά από µικτά κλιµάκια της Γενικής ∆ιεύθυνσης Τροφίµων του ΥΠΑΑΤ, του ΕΦΕΤ, του ΕΛΓΟ - «∆ήµητρα» και των κατά τόπους κτηνιατρικών υπηρεσιών των ∆ιευθύνσεων Αγροτικής Οικονοµίας και Κτηνιατρικής (∆ΑΟΚ) µε τη συνδροµή της Ελληνικής Αστυνοµίας (χερσαίες πύλες εισόδου) και του Λιµενικού Σώµατος (λιµάνια).
Επίσης, πέραν των δειγµατοληψιών στο πλαίσιο των έκτακτων ελέγχων, πάλι από µικτά κλιµάκια, γίνονται επιτόπιοι έλεγχοι ισοζυγίων στις γαλακτοβιοµηχανίες. Από τις 18 Ιανουαρίου έως τις 23 Φεβρουαρίου, στα σηµεία λιανεµπορίου σε Αθήνα, Θεσσαλονίκη, Λάρισα, Πάτρα, Βόλο, Ιωάννινα έχουν πραγµατοποιηθεί 82 έλεγχοι, από όπου έχουν σταλεί προς ανάλυση 174 δείγµατα, εκ των οποίων 102 έχουν αποσταλεί για εργαστηριακή ανάλυση στο Γενικό Χηµείο του Κράτους (ΓΧΚ) και 72 στα εργαστήρια του ΕΛΓΟ - «∆ήµητρα».
Για τη σήµανση ετικέτας έχουν συλλεχθεί 267 δείγµατα και έχουν αποσταλεί σε ΕΦΕΤ (32 για φέτα, 113 για λοιπά τυριά, 51 για γάλα, 64 για γιαούρτι, 3 για αριάνη, 3 για κεφίρ και 1 για κρέµα) και 18 στον ΕΛΓΟ - «∆ήµητρα».
Στις πύλες εισόδου έχουν πραγµατοποιηθεί:
- Στο λιµάνι της Ηγουµενίτσας έχουν γίνει 75 έλεγχοι, όλα σε βυτία που µεταφέρουν προϊόντα γάλακτος.
- Στο λιµάνι των Πατρών έχουν γίνει 35 έλεγχοι (16 σε βυτία προϊόντων γάλακτος και 19 σε φορτία µε τυριά).
- Στον Προµαχώνα έχουν γίνει 3 έλεγχοι. Ολοι αφορούν βυτία µε προϊόντα γάλακτος. Σηµειώνεται ότι δίνεται ιδιαίτερη έµφαση στον έλεγχο προϊόντων ΠΟΠ, όπως η φέτα, που είναι ταυτισµένα µε την ελληνική παραγωγή. Στις γαλακτοβιοµηχανίες για επιτόπιο έλεγχο ισοζυγίων έχουν πραγµατοποιηθεί τρεις έλεγχοι (Αλεξανδρούπολη, Κιλκίς, Τρίπολη). Αντίστοιχοι έλεγχοι έχουν πραγµατοποιηθεί και στα νωπά οπωροκηπευτικά. Συγκεκριµένα:
- 111 έλεγχοι (Αττική 58, Θεσσαλονίκη 8, Λάρισα 38, Βόλος 23, Ιωάννινα 52, Πάτρα 12).
- Σε βιολογικά: 24 έλεγχοι (Αττική 16, Λάρισα 2, Βόλος 5, Θεσσαλονίκη στη Λαϊκή Βιολογικών Προϊόντων).
- Εργαστηριακοί έλεγχοι για υπολείµµατα φυτοπροστατευτικών ουσιών 22 (Αττική 20, Θεσσαλονίκη 2).
Αποτελέσµατα
Εως σήµερα από τα 102 δείγµατα που έχουν σταλεί στο ΓΧΚ τα 85 αφορούν τη φέτα, εκ των οποίων στα 20 έχουν ολοκληρωθεί οι αναλύσεις και δεν προέκυψαν ευρήµατα. Σε ό,τι αφορά στην επισήµανση ετικέτας, έχει ολοκληρωθεί ο έλεγχος σε 59 δείγµατα και έχουν διαπιστωθεί 14 µη συµµορφώσεις, που αφορούν µη αναγραφή της προέλευσης γάλακτος (ένα δείγµα), µη αναγραφή των στοιχείων του παραγωγού (ένα δείγµα), µη αναγραφή της χώρας καταγωγής (4 δείγµατα), µη ορθή αναγραφή των ενδείξεων επί των συστατικών (4 δείγµατα) και µη ορθή επισήµανση ΠΟΠ προϊόντων (4 δείγµατα) Από το 2020 έως σήµερα έχουν εξεταστεί 196 υποθέσεις που εκκρεµούσαν και έχουν επιβληθεί πρόστιµα ύψους 1.297.181 ευρώ.
Η συντριπτική πλειονότητα των υποθέσεων αφορούσε τυροκοµικά προϊόντα (182). Και τα πρόστιµα που έχουν επιβληθεί σε επιχειρήσεις τυροκοµικών προϊόντων είναι 1.131.000 ευρώ. Οι υπόλοιπες 14 υποθέσεις αφορούσαν φυτικά προϊόντα (ελαιόλαδα και ελιές) και τα πρόστιµα που επιβλήθηκαν είναι 166.181 ευρώ, ενώ οι συνολικές εκκρεµότητες παραποµπών που παραµένουν προς εξέταση είναι 149 υποθέσεις που αφορούν τυροκοµικά προϊόντα.
* Δημοσιεύθηκε στην Απογευματινή της Κυριακής
