Πόσο υπολογίσιµος αντίπαλος για τον Κυριάκο Μητσοτάκη πρέπει να λογίζεται ο «Κανένας», που καταγράφει άνοδο στις πρόσφατες δηµοσκοπήσεις; Τι επιπτώσεις µπορεί να έχει αυτή η απειλή για την κυβέρνηση ενόψει των ευρωεκλογών του Ιουνίου;

Κατ’ αρχάς, η µέτρηση «Κανένας» ως προς τον βαθµό ικανοποίησης των ερωτώµενων δεν αφορά µόνο την κυβερνητική παράταξη, αλλά όλα τα κόµµατα, ιδιαίτερα τον ΣΥΡΙΖΑ -µε το κύµα απογοήτευσης και την καθήλωση των ποσοστών του- αλλά και το ΠΑΣΟΚ. Ωστόσο αρκετοί συσχετίζουν την άνοδο του «Κανένα» µε τη διακριτή πτώση της δηµοτικότητας του πρωθυπουργού: στη µέτρηση της Metron Analysis, η θετική αξιολόγηση στο πρόσωπο του πρωθυπουργού ήταν της τάξης του 40%, ενώ τον περασµένο Νοέµβριο έφτανε στο 45%.

Συνεχίζεται η υπεροχή Μητσοτάκη παρά τη δύσκολη πολιτική συγκυρία

Παρά την κάµψη αυτή σε µια δύσκολη πολιτική συγκυρία (κινητοποιήσεις αγροτών, νόµος για τα οµόφυλα ζευγάρια), όλες οι µετρήσεις κυµαίνονται µεταξύ 40%-45%, αποτυπώνοντας την πολιτική υπεροχή του Κυριάκου Μητσοτάκη. Στο ζήτηµα της «κυβερνησιµότητας», ανάλογη είναι η τάση. Σε ερώτηση µεταξύ του κ. Μητσοτάκη, του κ. Κασσελάκη και του κ. Ανδρουλάκη ως καταλληλότερου πρωθυπουργού, το 41% απαντούν τον Κυριάκο Μητσοτάκη, το 14% τον Στέφανο Κασσελάκη και το 7% τον Νίκο Ανδρουλάκη (Interview, 12.3.2024).

Αυτό αποτυπώνεται και στη µέτρηση της επάρκειας σε τρεις βασικούς τοµείς, όπως την κατέγραψε η τελευταία δηµοσκόπηση της MRB. Στα θέµατα οικονοµίας, ο πρωθυπουργός συγκεντρώνει το 31,9%, ο αρχηγός της αξιωµατικής αντιπολίτευσης τo 11,4% και ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ το 9,7%, ενώ η απάντηση «Κανένας από τους τρεις» έχει το µεγαλύτερο ποσοστό µε 33,5%. Στην εξωτερική πολιτική, ο Κυριάκος Μητσοτάκης συγκεντρώνει το 40,1%, ο Στέφανος Κασσελάκης το 9% και ο Νίκος Ανδρουλάκης το 8,4%, ενώ το 29% των ερωτηθέντων στη δηµοσκόπηση απαντούν «Κανένας από τους τρεις». Αλλά ακόµα και στα κρίσιµα ζητήµατα καθηµερινότητας, το 27,9% εκτιµούν ότι ο Κυριάκος Μητσοτάκης µπορεί να τα αντιµετωπίσει καλύτερα.

Ο Στέφανος Κασσελάκης συγκεντρώνει το 11,7% και ο Νίκος Ανδρουλάκης το 9,9%, ενώ το «Κανένας από τους τρεις» είναι στο 34,9%. Αν όµως η µέτρηση «Κανένας» δείχνει µια τάση αποστροφής -ή και πιθανής αποχής- από την ευρωκάλπη, υπάρχουν και άλλες ενδείξεις που οφείλει το Μαξίµου, αλλά και τα επιτελεία των άλλων κοµµάτων, να εξετάσουν ενδελεχώς. Στην έρευνα της ALCO, ο «Κανένας» συσχετίζεται µε την ψήφο διαµαρτυρίας, που ενόψει ευρωεκλογών ανέρχεται στο 40% των ερωτηθέντων, ενώ τον Μάιο του 2023 ήταν στο 23%. Στους αναποφάσιστους, η ψήφος διαµαρτυρίας ανέρχεται στο 60% (ALCO, Φεβρουάριος 2024). Κι αυτό, την ώρα που η αδιευκρίνιστη ψήφος ανιχνεύεται στα επίπεδα του 22,9% (MRB, 28.2.2024).

«Αγκάθι» η ακρίβεια

Στα θέµατα της καθηµερινότητας, όπου ο πρωθυπουργός κατά την MRB καταγράφει την πιο χαµηλή επίδοσή του, τα µέτωπα είναι πολλαπλά και δύσκολα διαχειρίσιµα. Σε αυτήν τη φάση όµως ξεχωρίζουν δύο. Το ζήτηµα της ακρίβειας παραµένει το µεγαλύτερο αγκάθι για την κυβέρνηση. Οι µετρήσεις δείχνουν ότι πλέον η κοινή γνώµη θεωρεί το πρόβληµα εσωτερικό και όχι εξωγενές. Και αν έως τώρα η κύρια ευθύνη επιρριπτόταν στις πολυεθνικές και τους κερδοσκόπους (είναι ενδεικτικό ότι η επιβολή προστίµων σε εταιρείες αποτέλεσε το πιο δηµοφιλές κυβερνητικό µέτρο), τώρα τα βέλη στρέφονται στις κυβερνητικές ανεπάρκειες. Μαζί µε αυτό, µια νέα παράµετρος ανιχνεύεται στις µετρήσεις, µε εκρηκτικό µάλιστα τρόπο. Η Ελλάδα κατέγραψε την τριετία 2020-2022 τη µεγαλύτερη ψαλίδα στην Ε.Ε. µεταξύ της αύξησης των κερδών των επιχειρήσεων από τη µια και της αύξησης των µισθών από την άλλη, σύµφωνα µε µελέτη της ΕΚΤ. Σύµφωνα µε την ΕΚΤ, τα κέρδη των επιχειρήσεων αυξήθηκαν την περασµένη 3ετία σωρευτικά στην Ελλάδα πάνω από 15%, όταν στην Πορτογαλία αυξήθηκαν 5%, στην Ισπανία 8%, στην Ιταλία 5%, στην Ευρωζώνη 11%.

Την ίδια ώρα, η έκθεση του ΚΕΠΕ σηµειώνει πως «σε σχέση µε το 2009, όταν ο µέσος ετήσιος µικτός µισθός ήταν στα υψηλότερα επίπεδα στην Ελλάδα, έχει επέλθει µία ονοµαστική αθροιστική καθίζηση 22,85% το 2022 (στην Ε.Ε.-27 σηµειώνεται συγκεντρωτική αύξηση 34,40%). Αν λάβουµε υπόψη το γενικό επίπεδο τιµών, τότε η πραγµατική µείωση, σε σταθερές τιµές 2015, ανέρχεται στο 34,23% το 2022, ενώ στην Ε.Ε.-27 υπήρξε αύξηση 3,33%». «Το πρόβληµα του διαθέσιµου εισοδήµατος έχει έρθει έντονα και απότοµα στην επιφάνεια, καθώς οι αναλυτές εκτιµούν πως σε απόλυτα νούµερα έχουµε µείνει πίσω σε σχέση µε την Ευρώπη» επισηµαίνει ο διευθύνων σύµβουλος της MRB, ∆ηµ. Μαύρος. Αυτές οι ενδείξεις ώθησαν τον πρωθυπουργό, στη συνέντευξή του στον Σκάι, την περασµένη ∆ευτέρα, µαζί µε τα µέτρα κατά της ακρίβειας στα ράφια των σουπερµάρκετ, να υπογραµµίσει τη σηµασία της επικείµενης αύξησης του κατώτατου µισθού, στο τέλος του µήνα, σε επίπεδο άνω των 800 ευρώ.

Οι «πληγές»

Οι «πληγές» όµως στο καθηµερινό πεδίο έχουν να κάνουν και µε τις εξελίξεις στην τραγωδία των Τεµπών. Αν πριν από ένα χρόνο ήταν έντονη η απαίτηση για τιµωρία των υπευθύνων και για µέτρα πρόσθετης ασφάλειας για τους σιδηρόδροµους, τώρα κυριαρχεί η αίσθηση ότι τα πράγµατα δεν άλλαξαν. Στη δηµοσκόπηση της εταιρείας qed, το 90% των Ελλήνων πιστεύουν ότι ασφαλώς έχει νόηµα να συµµετέχουν σε κινητοποιήσεις µε στόχο να αποδοθούν ευθύνες όπου κι αν υπάρχουν, το 76% πιστεύουν ότι η Εξεταστική Επιτροπή δεν θα αποκαλύψει τους υπεύθυνους της τραγωδίας και το 73% ότι η ∆ικαιοσύνη δεν θα αποδώσει ευθύνες.

Οι δυσκολίες διαχείρισης µεγαλώνουν, καθώς τα κόµµατα της αντιπολίτευσης «επενδύουν» στην κοινωνική δυσφορία για µετωπική επίθεση στην κυβέρνηση. Συµπερασµατικά, η κυβέρνηση δεν είναι αντιµέτωπη µε τον «Κανένα», έχει απέναντί της µια αδύναµη αντιπολίτευση και πρωτίστως θα κριθεί από τις δικές της ανεπάρκειες, αλλά και τη διαχείριση των κρίσιµων θεµάτων της καθηµερινότητας, στο διάσηµα που αποµένει µέχρι την ευρωκάλπη. Ο «κακός εαυτός» της κυβέρνησης Μητσοτάκη είναι πιο υπολογίσιµος αντίπαλος από τον «Κανένα»...

Δημοσιεύθηκε στην Απογευματινή της Κυριακής