Τα μεσάνυχτα της Μ. Δευτέρας, 29 Απριλίου, έληξε η διορία για όσους επιθυμούσαν να εγγραφούν στην πλατφόρμα της επιστολικής ψήφου. Ο τελικός αριθμός των
εγγεγραμμένων ξεπέρασε το φράγμα των 202.000 (202.556), ενώ οι εγγραφές έγιναν από 128 χώρες του κόσμου. Εξ αυτών, 153.322 (75,4%) ήταν εντός Ελλάδος και οι 49.234 (24,3%) εκτός ελληνικής επικράτειας. Μάλιστα, όπως ανέφερε η υπουργός Εσωτερικών, Νίκη Κεραμέως, σε ανάρτησή της στα social media, παρατηρήθηκε αύξηση κατά 280% στους Ελληνες του εξωτερικού σε σχέση με όσους ψήφισαν στις εθνικές εκλογές του Ιουνίου 2023.

Αναλυτικά οι εγγεγραμμένοι έχουν ως εξής: α) Ευρώπη 41.680 (84,6%), β) Βόρεια και Κεντρική Αμερική 5.033 (10,2%), γ) Ασία 1.017 (2,1%), δ) Αφρική 476 (1%), ε) Νότια Αμερική 233 (0,5%), στ) Ωκεανία 835 (1,7%). Οσον αφορά τις ευρωπαϊκές χώρες, στη Γερμανία οι εγγραφές έφτασαν τις 9.578, στο Ηνωμένο Βασίλειο τις 9.090, στις ΗΠΑ τις 3.857, στο Βέλγιο τις 3.491, στην Ολλανδία τις 3.119 και στην Κύπρο τις 2.808. Ακόμα, αιτήσεις υπήρξαν από τη Νήσο του Μαν, την Αμερικανική Σαμόα, το Τζιμπουτί, την Ανγκόλα, τη Μοζαμβίκη, το Κονγκό, την Καμπότζη, τον Ισημερινό, τη Γουατεμάλα, το Ελ Σαλβαδόρ, τη Ζάμπια, την Ακτή Ελεφαντοστού, την Μποτσουάνα, την Παπούα Νέα Γουινέα, το Τρινιντάντ και Τομπάγκο, καθώς και την Τανζανία.

Αξίζει να σημειωθεί ότι και στις βουλευτικές εκλογές του 2023 υπήρχαν εγγραφές στους εκλογικούς καταλόγους από χώρες όπως αυτές που προαναφέραμε. Ομως
δεν υπήρξε σύσταση εκλογικού κέντρου από τη στιγμή που δεν είχε συγκεντρωθεί ο απαιτούμενος αριθμός εγγεγραμμένων, με αποτέλεσμα οι Ελληνες που ζούσαν εκεί να μην μπορούν να ασκήσουν το εκλογικό τους δικαίωμα.

Υπενθυμίζεται ότι με την επιστολική ψήφο δίνεται η δυνατότητα στους Ελληνες του εξωτερικού να ψηφίσουν για πρώτη φορά από τον τόπο διαμονής τους. Μέχρι πρότινος, με τον νόμο του 2019, δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι υπήρχε ο περιορισμός σύμφωνα με τον οποίο για τη σύσταση εκλογικού κέντρου απαιτείτο η συγκέντρωση τουλάχιστον 40 εγγραφών. Πλέον κάτι τέτοιο δεν υφίσταται, γιατί δεν συστήνονται εκλογικά κέντρα στο εξωτερικό, ενώ αυτή είναι η πρώτη φορά που αυτοί οι άνθρωποι θα μπορούν να ψηφίσουν κανονικά.

Η διαδικασία

Ο φάκελος για την επιστολική ψήφο αποστέλλεται στους εκλογείς από το ΥΠ.ΕΣ. το αργότερο 15 ημέρες πριν από τις εκλογές, με υποχρέωση παραλαβής είτε από τον εκλογέα είτε από τρίτο πρόσωπο που έχει ρητή εξουσιοδότηση για την παραλαβή του, με θεώρηση γνησίου υπογραφής μέσω gov.gr ή από δημόσια Αρχή. Αρα, η καταληκτική ημερομηνία είναι η 24η Μαΐου.

Ο εκλογέας ενημερώνεται με ηλεκτρονικό μήνυμα για την αποστολή του φακέλου και με σύνδεσμο για την παρακολούθηση της πορείας του (tracking). Ο φάκελος περιλαμβάνει:

α) φάκελο επιστροφής επιστολικής ψήφου, β) ψηφοδέλτιο, γ) φάκελο ψηφοφορίας, δ) έντυπο οδηγιών, ε) κατάλογο υποψηφίων, στ) αίτηση-υπεύθυνη δήλωση.

Οι φάκελοι ψηφοφορίας είναι πλήρως ανωνυμοποιημένοι και φέρουν ειδικό γνώρισμα γνησιότητας. Το ψηφοδέλτιο είναι ενιαίο και τυπώνεται με ευθύνη του υπουργείου Εσωτερικών. Στην πρώτη σελίδα εμφανίζονται όλα τα κόμματα, συνδυασμοί και συνασπισμοί κομμάτων που είναι υποψήφια και ο εκλογέας βάζει σταυρό σε αυτό που επιλέγει. Σε αυτή τη σελίδα υπάρχει και η διακριτή επιλογή «Δεν επιλέγω κανέναν από τους ανωτέρω - Ψηφίζω λευκό».

Στη δεύτερη σελίδα εμφανίζεται πίνακας με αριθμούς από το 1 έως το 42. Ο εκλογέας επιλέγει από 0 έως 4 υποψήφιους ευρωβουλευτές του κόμματος ή συνδυασμού προτίμησής του, σημειώνοντας ευδιάκριτα τον αριθμό που αντιστοιχεί στον κάθε υποψήφιο της επιλογής του, όπως αυτός αναγράφεται στον κατάλογο υποψηφίων. Στο τέλος, ο εκλογέας σημειώνει τον συνολικό αριθμό των υποψηφίων που έχει επιλέξει, δηλαδή 0 ή 1 ή 2 ή 3 ή 4.

Σε περίπτωση λάθους επιλογής ή αν το ψηφοδέλτιο υποστεί φθορά, ο εκλογέας έχει τη δυνατότητα να εκτυπώσει ένα μόνο νέο ψηφοδέλτιο από τη σελίδα του υπουργείου Εσωτερικών, να το συμπληρώσει εκ νέου και να το βάλει στον φάκελο ψηφοφορίας. Ακολούθως καλείται να διαβάσει προσεκτικά το έντυπο των οδηγιών και αμέσως μετά να συμπληρώσει την αίτηση-υπεύθυνη δήλωση έγχαρτα ή ηλεκτρονικά μέσω gov.gr και να γράψει τα στοιχεία του στον φάκελο επιστροφής
επιστολικής ψήφου.

Το επόμενο βήμα είναι να βάλει το ψηφοδέλτιο στον ειδικό φάκελο ψηφοφορίας, να τον κλείσει και στη συνέχεια να τον τοποθετήσει στον φάκελο επιστροφής. Σε περίπτωση που έχει συμπληρώσει την αίτηση-υπεύθυνη δήλωση έγχαρτα, τη βάζει στον φάκελο επιστροφής, μαζί με το φωτοαντίγραφο ελληνικής ταυτότητας,
ελληνικού διαβατηρίου ή ελληνικού διπλώματος οδήγησης. Αμέσως μετά αποστέλλει τον φάκελο προς την προσυμπληρωμένη διεύθυνση του κέντρου διαλογής επιστολικής ψήφου.

Η παραλαβή του φακέλου επιστολικής ψήφου από τον εκλογέα γίνεται δωρεάν, μιας και το κόστος αποστολής του φακέλου καλύπτεται από το ΥΠ.ΕΣ. Η αποστολή του φακέλου επιστροφής επιστολικής ψήφου από τον εκλογέα έχει προπληρωθεί από το υπουργείο Εσωτερικών. Επιπρόσθετα, ο εκλογέας ενημερώνεται με μήνυμα κινητού τηλεφώνου και e-mail, εφόσον το έχει δηλώσει, για την παραλαβή του φακέλου του από τα Εκλογικά Τμήματα Διαλογής Ψηφοδελτίων Επιστολικής Ψήφου.

Ο φάκελος πρέπει να παραληφθεί μέχρι τις 5 το απόγευμα την παραμονή των εκλογών, προκειμένου να προσμετρηθεί στο αποτέλεσμα της ψηφοφορίας, διαφορετικά, επιστρέφεται στον αποστολέα. Η καταμέτρηση των επιστολικών ψήφων γίνεται ταυτόχρονα με όλες τις υπόλοιπες ψήφους το απόγευμα της Κυριακής των ευρωεκλογών 2024.

* Δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα Παραπολιτικά