Οι συμβολισμοί του ταξιδιού Πιερρακάκη στο Βατικανό - Η συνάντηση µε τον Πάπα Φραγκίσκο και το µήνυµα για τη Μονή της Χώρας

Ενα ταξίδι µε συµβολισµούς και ξεχωριστή σηµασία πραγµατοποίησε την περασµένη εβδοµάδα ο υπουργός Παιδείας και Θρησκευµάτων, Κυριάκος Πιερρακάκης, επισκεπτόµενος το Βατικανό, την Αγία Εδρα της Ρωµαιοκαθολικής Εκκλησίας. Μπορεί να πρόκειται για το µικρότερο κράτος στον κόσµο σε έκταση και πληθυσµό, καθώς η έκτασή του είναι 0,44 τετρ. χλµ., αριθµώντας µόλις 764 ανθρώπους ως µόνιµο πληθυσµό, ωστόσο η Αγία Εδρα είναι το πνευµατικό και διοικητικό κέντρο της Ρωµαιοκαθολικής Εκκλησίας, το οποίο απευθύνεται σε περισσότερους από 1.300.000.000 πιστούς ανά τον κόσµο, αποτελώντας το πολυπληθέστερο χριστιανικό ποίµνιο στον κόσµο.

Ο εκάστοτε προκαθήµενος της Ρωµαιοκαθολικής Εκκλησίας, εκτός από κεφαλή των απανταχού Καθολικών µε πνευµατική επίδραση, είναι και αρχηγός του κράτους του Βατικανού, µε αποτέλεσµα να έχει έναν διττό ρόλο. Η Ελλάδα διατηρεί διπλωµατικές σχέσεις µε το Βατικανό από το 1979, όταν διαπιστεύθηκε παράλληλα και στην Αγία Εδρα ο τότε πρέσβης της Ελλάδας στο Παρίσι, ενώ οργανική πρεσβεία της Ελλάδας στο Βατικανό ιδρύθηκε το 1988. Η επίσκεψη του υπουργού Παιδείας και Θρησκευµάτων, Κυριάκου Πιερρακάκη, στο Βατικανό έχει άµεση συνάφεια µε όλα τα παραπάνω χαρακτηριστικά, µε το φάσµα αυτό να εκτείνεται από την πρωτοβάθµια και τη δευτεροβάθµια εκπαίδευση µέχρι και σε ζητήµατα που άπτονται της ήπιας διπλωµατίας και των πολιτιστικών δεσµών ανάµεσα σε Αθήνα και Βατικανό.

Μία µατιά στο βιογραφικό του υπουργού Παιδείας και Θρησκευµάτων µπορεί να επιβεβαιώσει το παραπάνω, τεκµηριώνοντας ότι είναι το κατάλληλο πρόσωπο για τον συγκεκριµένο ρόλο. Ο Κυριάκος Πιερρακάκης έχει αποφοιτήσει από τη Λεόντειο Σχολή Αθηνών, σχολείο που συνιστά προνοµιακό χώρο της ελληνικής καθολικής κοινότητας και θεωρείται κοντά σε πολλούς Ελληνες Καθολικούς. Το ενδιαφέρον του γι’ αυτά τα ζητήµατα είναι συνεπώς αναµενόµενο. Η Λεόντειος είναι ένα από τα πολλά Ελληνογαλλικά Σχολεία που λειτουργούν στην Αθήνα, όπως τα Εκπαιδευτήρια «Saint-Paul - ∆ελασάλ» και η Ελληνογαλλική Σχολή «Jeanne D’Arc» στον Πειραιά, η Ελληνογαλλική Σχολή «Αγιος Ιωσήφ» και η αντίστοιχη των Ουρσουλίνων στα βόρεια προάστια, καθώς και άλλα εκπαιδευτικά ιδρύµατα ανά την Ελλάδα, τα οποία λειτουργούν ως πόλος έλξης για τους Καθολικούς χριστιανούς και είναι λογικό να προσελκύουν το ενδιαφέρον του Βατικανού.

Μήνες σχεδιαζόταν η επίσκεψη Πιερρακάκη στο Βατικανό 

Αξίζει να σηµειωθεί ότι η επίσκεψη του Κυριάκου Πιερρακάκη στην Αγία Εδρα είναι η πρώτη επίσηµη επίσκεψη υπουργού Παιδείας και Θρησκευµάτων της Ελλάδας ως επικεφαλής εθνικής αντιπροσωπείας και σύµφωνα µε πληροφορίες είναι µία επίσκεψη που σχεδιάζεται εδώ και πολλούς µήνες και λόγω της σηµασίας της είχε κρατηθεί ως επτασφράγιστο µυστικό, χωρίς να έχει διαρρεύσει το παραµικρό. Κατά την επίσκεψη στο Βατικανό, ο Κυριάκος Πιερρακάκης, συνοδευόµενος από τον Αρχιεπίσκοπο Καθολικών Αθηνών π. Θεόδωρο Κοντίδη και τον γενικό γραµµατέα Θρησκευµάτων Γεώργιο Καλαντζή, συναντήθηκε µε τον Πάπα Φραγκίσκο, στον οποίο µετέφερε τους χαιρετισµούς της ελληνικής κυβέρνησης και του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη προσωπικά. Ο Πάπας Φραγκίσκος τον καλωσόρισε µε τη λέξη «καληµέρα» στα ελληνικά.

Κατά τη συνάντηση, ο υπουργός Παιδείας τού δώρισε µια εικόνα της Παναγίας από το Μουσείο Μπενάκη, καθώς και τα άπαντα του ∆ιονυσίου Σολωµού, του εθνικού ποιητή, ο οποίος έζησε όλη του τη ζωή εκτός των συνόρων του ελληνικού κράτους, ως Γάλλος, Επτανήσιος και Αγγλος πολίτης, έχοντας ως γλώσσα παιδείας και σκέψης του, της προφορικής και γραπτής επικοινωνίας του, την ιταλική, υπογραµµίζοντας έναν στίχο γεµάτο νόηµα για τις σχέσεις Ορθοδόξων και Καθολικών: «Το χάσµα π’ άνοιξε ο σεισµός κι ευθύς εγιόµισ’ άνθη».

Ο υπουργός Παιδείας µετά τη συνάντηση δήλωσε χαρακτηριστικά: «Είχα την ξεχωριστή τιµή να συναντήσω τον Πάπα Φραγκίσκο, µια προσωπικότητα µε διεθνή ακτινοβολία, που µε τις πρωτοβουλίες και τη δράση του συµβάλλει σταθερά στην επιδίωξη της ειρήνης και της σταθερότητας». Το καλό κλίµα της επίσκεψης και η άρτια οργάνωσή της αποτυπώθηκαν και στο γεγονός ότι διήρκεσε περίπου 11 ώρες και µεταξύ άλλων περιελάµβανε διαδοχικές συναντήσεις µε τον γραµµατέα για τις σχέσεις µε τα κράτη και τους διεθνείς οργανισµούς, αρχιεπισκόπο Paul Richard Gallagher, µε τον αναπληρωτή επικεφαλής της Υπηρεσίας για τη ∆ιάδοση του Ευαγγελίου, αρχιεπίσκοπο Rino Fisichella, και µε τον καρδινάλιο Claudio Gugerotti, επικεφαλής Υπηρεσίας για τις Ανατολικές Εκκλησίες.

Το πρόγραµµα περιελάµβανε επίσης περιήγηση στα αρχεία, τη βιβλιοθήκη και τα µουσεία του Βατικανού, όπου συζητήθηκε εκτενώς η πολιτική και η µεθοδολογία ψηφιοποίησης των ιστορικών αρχείων της Αγίας Εδρας. Η συνάντηση του Πάπα Φραγκίσκου µε τον Ελληνα υπουργό Παιδείας εξέπεµψε και ένα µήνυµα προστιθέµενης αξίας αναφορικά µε τη µετατροπή της Μονής της Χώρας στην Κωνσταντινούπολη σε τέµενος.

Σε πλήρη συνεννόηση µε το υπουργείο Εξωτερικών, το συγκεκριµένο ζήτηµα τέθηκε µε έµφαση από τον κ. Πιερρακάκη έπειτα από την αντίστοιχη προκλητική ενέργεια της τουρκικής κυβέρνησης στην Αγία Σοφία και σε αντίστοιχες εκκλησίες στον Πόντο.

Kοινός εορτασµός Πάσχα

Στο πλαίσιο των συναντήσεων, ανάµεσα στα θέµατα που συζητήθηκαν ήταν εκείνα που αφορούν την καθολική κοινότητα στην Ελλάδα, νοµοθετικές εκκρεµότητες που πρέπει να επιλυθούν, καθώς και το πώς µπορεί να µειωθεί η γραφειοκρατία που αφορά τα καθολικά µοναστικά τάγµατα. Τονίστηκε επίσης η σηµασία του κοινού εορτασµού του Πάσχα για Ορθόδοξους και Καθολικούς, όπως συµβαίνει εδώ και δεκαετίες για τους εν Ελλάδι Καθολικούς στην πατρίδα µας µε απόφαση του Ποντίφικα.

Σε γεωπολιτικό επίπεδο, το Βατικανό θεωρείται από την Αθήνα ένας σηµαντικός παράγοντας, µε επιρροή σε φορείς και κράτη µε πλειονότητα κατοίκων Καθολικών. Στο ίδιο επίπεδο θεωρείται σηµαντική η επιρροή της Ρωµαιοκαθολικής Εκκλησίας στην περιοχή των Βαλκανίων και ειδικότερα στον δυτικό βαλκανικό διάδροµο, περιοχή όπου έχουν στρέψει την προσοχή τους η Ευρωπαϊκή Ενωση και το ΝΑΤΟ. Σύµφωνα µε πληροφορίες, η ήπια διπλωµατία αποτέλεσε ένα από τα θέµατα συζήτησης κατά τη διάρκεια των συναντήσεων, µε τη διερεύνηση των πιθανών εναλλακτικών πεδίων συνεργασίας Αθήνας και Βατικανού να έχουν προτεραιότητα. Σύµφωνα βέβαια µε πληροφορίες είναι κάτι το οποίο άπτεται των αρµοδιοτήτων της αντίστοιχης διεύθυνσης του υπουργείου Εξωτερικών, οπότε µετατίθεται για το άµεσο µέλλον.

Σε κάθε περίπτωση, εκείνο που τονίζουν πηγές µε γνώση της µεγάλης εικόνας είναι ότι τα τελευταία χρόνια Βατικανό και Αθήνα έχουν έρθει πιο κοντά, υπενθυµίζοντας την επίσηµη επίσκεψη του Πάπα Φραγκίσκου στην Αθήνα στα τέλη του 2021, την πρώτη που έγινε έπειτα από εκείνη του προκατόχου του, Ιωάννη Παύλου Β', το 2001, τις συναντήσεις µε την Πρόεδρο της ∆ηµοκρατίας, Κατερίνα Σακελλαροπούλου, τον πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη και τον Αρχιεπίσκοπο Ιερώνυµο, όπως επίσης και την επίσκεψη του Ποντίφικα µε τον Οικουµενικό Πατριάρχη Βαρθολοµαίο στη Λέσβο το 2016, στην κορύφωση της µεταναστευτικής κρίσης.

Αρχιεπίσκοπος Καθολικών Αθηνών Θεόδωρος Κοντίδης: «Σε εγκάρδιο και φιλικό κλίµα»

Η επίσκεψη του υπουργού Παιδείας και Θρησκευµάτων έγινε πράγµατι σε κλίµα εγκάρδιο και φιλικό. Φάνηκε η µεγάλη σηµασία της ήπιας διπλωµατίας στην οποία η Ελλάδα, ως εκπρόσωπος του πολιτισµού, της ιστορίας της και της Ορθοδοξίας, έχει µοναδικό ρόλο. Φάνηκε επίσης η σηµασία της παρουσίας της χώρας µας σε έναν κόµβο επικοινωνίας και σχέσεων. Πάνω από 150 χώρες εκπροσωπούνται στο Βατικανό. Η Ελλάδα δεν πρέπει να απουσιάζει από ένα τέτοιο κέντρο επικοινωνίας και διπλωµατικών επαφών. Σε πολλά έχει και να ακούσει και να µιλήσει µέσα σε αυτό το περιβάλλον», δήλωσε στην «Κυριακάτικη Απογευµατινή» ο Αρχιεπίσκοπος Καθολικών Αθηνών, π. Θεόδωρος Κοντίδης.