Μητσοτάκης - Ερντογάν: Διάσταση απόψεων για μειονότητα, Μονή της Χώρας και Χαμάς - Που συμφώνησαν
Τα σημεία διαφωνίας και πού υπήρξε σύγκλιση απόψεων
Όσα είπαν οι δύο ηγέτες στις δηλώσεις μετά την συνάντηση και τις διευρυμένες συνομιλίες
Οι αναφορές Ερντογάν σε "τουρκική μειονότητα" και Μονή της Χώρας
Ο πρόεδρος της Τουρκίας, λαμβάνοντας το λόγο, αναφέρθηκε σε μια «παραγωγική, ειλικρινή και εποικοδομητική», όπως τη χαρακτήρισε συνάντηση, εκτιμώντας πως «δεν υπάρχει πρόβλημα μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας, όσο μεγάλο και να είναι, που να μην μπορεί να λυθεί».Ο Ερντογάν όμως έκανε εκ νέου αναφορές σε «τουρκική μειονότητα» στη Θράκη σημειώνοντας πως «υπάρχει θέληση να λυθούν τα επιμέρους προβλήματα. Σχετικά με το Κυπριακό ζήτησε να επιτευχθεί μια «δίκαιη λύση».
Σχετικά με τη μετατροπή της Μονής της Χώρας σε τζαμί, ένα ακόμη σημείο τριβής του τελευταίου διαστήματος, ο πρόεδρος της Τουρκίας σημείωσε πως η χώρα «είναι υπόδειγμα στην προστασία της πολιτισμικής κληρονομιάς», ενώ ισχυρίστηκε πως σχετική απόφαση ελήφθη το 2020 και υλοποιήθηκε τώρα, διαβεβαιώνοντας όμως πως «το Καρί Τζαμί είναι ανοιχτό για επίσκεψη από όλους».
Απάντηση Κυριάκου Μητσοτάκη
Απαντώντας, ο πρωθυπουργός σημείωσε πως σημείωσε: «Οι μειονότητες στις χώρες μας καθορίζονται από τη συνθήκη της Λωζάννης. Η ελληνική μειονότητα, δραστικά μειωμένη, συμβάλει στην πολιτισμική ανάπτυξη, αλλά χρειάζεται στήριξη. Στην Θράκη, η μουσουλμάνοι και χριστιανοί συμβιώνουν αρμονικά και σε αυτόν τον στόχο είμαι προσηλωμένος και το ενδιαφέρον της ελληνικής πολιτείας είναι έμπρακτο».«Επιτυχία μας η ενεργή παρουσία της μειονότητας στην ελληνική ζωή και θα ήταν ευχής έργο αν την ίδια άνθηση γνώριζε ο ελληνισμός στην Τουρκία. Στο πνεύμα της συνύπαρξης ο σεβασμός των κανόνων προστασίας της κληρονομιάς», σημείωσε ο κ. Μητσοτάκης και υποστήριξε:
«Ο χαρακτηρισμός της μειονότητας ως θρησκευτικής προβλέπεται ρητά από τη συνθήκη της Λωζάνη. Έμπρακτο το ενδιαφέρον της ελληνικής πολιτείας, ισονομία και ισοπολιτεία. Αλλά και με τη λήψη ειδικών μέτρων που απολαμβάνουν οι μουσουλμάνοι της χώρας μας».
Ο κ. Μητσοτάκης αναφέρθηκε και στη μονή της Χώρας, λέγοντας ότι μεταφέρθηκε η δυσαρέσκεια της Αθήνας για τη μετατροπή της σε τζαμί. «Είναι πολύ σημαντικό να μπορούμε να διαφυλάξουμε την πολιτιστική αξία του μνημείου, ώστε να είναι επισκέψιμο απ όλους».
Έντονη διαφωνία για τη φύση της Χαμάς
Εκ διαμέτρου αντίθετες απόψεις εξέφρασαν οι δύο ηγέτες στο θέμα της Χαμάς και στο αν είναι τρομοκρατική οργάνωση, συμφώνησαν πάντως ότι πρέπει να τερματιστεί ο πόλεμος στη Γάζα.Λαμβάνοντας το λόγο ο Ερντογάν, μετά τις δηλώσεις Μητσοτάκη – όπου έκανε σχετική αναφορά- δήλωσε πως δεν αποδέχεται τον όρο «τρομοκρατική οργάνωση». «Ιδρύθηκε το 1947 και μάχεται ανελλιπώς κατά της αδικίας», τόνισε μεταξύ άλλων ο Τούρκος πρόεδρος.
«Υπάρχει ένα σημαντικό θέμα στο οποίο δεν είμαστε σύμφωνοι. Δεν θεωρώ τρομοκρατική οργάνωση τη Χαμάς -αντιθέτως έχει ιδρυθεί για να προστατεύσει τα εδάφη, είναι αντιστασιακή οργάνωση που δυστυχώς απέναντι στην απώλεια ανθρώπινων ζωών που φτάνει τις 45.000 προσπαθεί να δώσει αγώνα προστασίας.
Είναι αντιστασιακή οργάνωση, θα πρέπει να το δούμε αυτό το πράγμα. Θα ήταν βάναυση προσέγγιση να την ονομάσουμε τρομοκρατική οργάνωση, τη θεωρώ οργάνωση που δίνει αγώνα για να προστατεύσει τα εδάφη και τον λαό τους», ανέφερε. «Μας λυπεί να λέτε τη Χαμάς τρομοκρατική οργάνωση», είπε χαρακτηριστικά.
Απαντώντας ο Κυριάκος Μητσοτάκης είπε ότι σε αυτό το σημείο διαφωνούν και τόνισε ότι μπορούν τουλάχιστον να συμφωνήσουν στην «ανάγκη για άμεση κατάπαυση του πυρός και πάνω απ’ όλα να προστατευτούν οι άμαχοι παλαιστίνιοι». «Αυτό μπορεί να γίνει», ήταν η απάντηση του Ερντογάν.
Ουκρανία και Μέση Ανατολή στο τραπέζι
Ο πρωθυπουργός αποκάλυψε ότι συζήτησαν και για τις εξελίξεις στην Ουκρανία και τη Μέση Ανατολή.«Με την Τουρκία δεν συμφωνούμε πάντα στα θέματα που αφορούν τη Μέση Ανατολή. Η θέση της Αθήνας είναι ότι το Ισραήλ είχε κάθε δικαίωμα να αμυνθεί. Όμως, συμφωνούμε στο ότι πρέπει να σταματήσει η ασύμμετρη χρήση βίας και το αιματοκύλισμα στην περιοχή και να οδηγηθούμε σε ανακωχή διαρκείας, να προστατευθούν οι άμαχοι της Γάζας και να απελευθερωθούν οι όμηροι. Συμφωνούμε ότι θα ήταν κολοσσιαίο λάθος να εκδηλωθεί χερσαία επίθεση στη Γάζα. Μόνη βιώσιμη επιλογή η επιστροφή στην πολιτική διαδικασία και η λύση των δύο κρατών», συμπλήρωσε μεταξύ άλλων.
Για το Κυπριακό είπε ότι «προφανώς διαφωνούμε, αλλά το αντίδοτο στο αδιέξοδο δεν μπορεί να είναι άλλο από το διάλογο» και «πρέπει να δοθεί χρόνος στην ειδική απεσταλμένη του ΓΓ του ΟΗΕ».
Ο πρωθυπουργός ανέφερε ότι η Ελλάδα υποστήριζε και υποστηρίζει την ευρωπαϊκή προοπτική της Τουρκίας με προϋπόθεση το σεβασμό του ευρωπαϊκού κεκτημένου.
«Και σήμερα δείξαμε ότι δίπλα στις διαπιστωμένες διαφωνίες μας μπορούμε να γράφουμε παράλληλη σελίδα με τις συμφωνίες μας», συνέχισε ο κ. Μητσοτάκης και αναφέρθηκε στις συμφωνίες που υπέγραψαν σήμερα στην Άγκυρα.
«Επιθυμούμε να πυκνώσουμε τις διμερείς μας επαφές. Να συνεχίσουμε το θετικό δρόμο», σημείωσε ο Πρωθυπουργός.
Δημιουγείται Ελληνοτουρκικό Επιχειρηματικό Συμβούλιο - Η κοινή δήλωση Μητσοτάκη - Ερντογάν μετά τη συνάντησή τους
Στη δημιουργία Ελληνοτουρκικού Επιχειρηματικού Συμβουλίου θα προχωρήσει η Αθήνα και η Άγκυρα, ύστερα από το πνεύμα καλής θέλησης και συνεργασίας που πραγματοποιήθηκε η συνάντηση του Κυριάκου Μητσοτάκη και του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, νωρίτερα το απογευμα στην Τουρκία, όπως επισημάνθηκε στην κοινή δήλωση των δύο ηγετών που δόθηκε στη δημοσιότητα.
Παράλληλα, στην κοινή δήλωση των Μητσοτάκη - Ερντογάν επισημαίνεται η δέσμευση της εδραίωσης του σημερινού θετικού κλίματος σύμφωνα με τη Διακήρυξη της Αθήνας του 2023 για τις φιλικές σχέσεις και την καλή γειτονία, να διερευνήσουν περαιτέρω τομείς συνεργασίας.
Σε αυτήν, αναφέρεται:
«Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας της Τουρκίας, κ. Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν και ο Πρωθυπουργός της Ελληνικής Δημοκρατίας, κ. Κυριάκος Μητσοτάκης, συναντήθηκαν στις 13 Μαΐου, στην Άγκυρα, σε πνεύμα καλής θέλησης και συνεργασίας.
Οι δύο ηγέτες εξέτασαν τα αποτελέσματα του 5ου Συμβουλίου Συνεργασίας Υψηλού Επιπέδου, το οποίο πραγματοποιήθηκε στην Αθήνα στις 7 Δεκεμβρίου 2023, και έκαναν απολογισμό της προόδου των συναντήσεων που έχουν πραγματοποιηθεί έκτοτε, με βάση τους πυλώνες του Πολιτικού Διαλόγου, της Θετικής Ατζέντας και των Μέτρων Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης, υπό την καθοδήγηση των Υπουργών Εξωτερικών.
Οι δύο ηγέτες εξέφρασαν την ικανοποίησή τους για την πρόοδο που έχει επιτευχθεί μέχρι σήμερα στο πλαίσιο του κοινού σχεδίου δράσης του θετικού θεματολογίου που περιλαμβάνει μέτρα κοινού ενδιαφέροντος σε διάφορους τομείς. Υπογράμμισαν τη σημασία του κοινού σχεδίου δράσης για την οικοδόμηση της οικονομικής συνεργασίας ως βασικού πυλώνα των διμερών σχέσεων.
Στο πλαίσιο αυτό, οι δύο πλευρές χαιρέτισαν επίσης τη σύσταση του Ελληνοτουρκικού Επιχειρηματικού Συμβουλίου, το οποίο θα προωθήσει την επιχειρηματική συνεργασία με βάση συγκεκριμένους και καλά στοχευμένους τομείς, και επιβεβαίωσαν τη δέσμευσή τους να διπλασιάσουν τον όγκο του εμπορίου μεταξύ των δύο χωρών.
Αναγνωρίζοντας τις κοινές προκλήσεις της κλιματικής αλλαγής και της σεισμικής ευπάθειας της περιοχής και υπενθυμίζοντας τους τραγικούς σεισμούς του Φεβρουαρίου 2023 στην Τουρκία, οι δύο πλευρές σημείωσαν με ικανοποίηση τη σύναψη Μνημονίου Κατανόησης για συνεργασία στον τομέα της διαχείρισης καταστροφών και εκτάκτων αναγκών.
Οι δύο πλευρές εξέφρασαν επίσης την ικανοποίησή τους για την υπογραφή συμφωνίας συνεργασίας στους τομείς της υγείας και των ιατρικών επιστημών.
Οι ηγέτες εξέτασαν επίσης περιφερειακά και διεθνή ζητήματα και επιβεβαίωσαν την κοινή τους άποψη ότι το σημερινό κλίμα στις διμερείς σχέσεις συμβάλλει σημαντικά στην ενίσχυση της σταθερότητας στην περιοχή.
Οι δύο ηγέτες ανέθεσαν στους υπουργούς Εξωτερικών τους να συντονίσουν τις εργασίες προς τις επόμενες συναντήσεις στο πλαίσιο του συμφωνηθέντος οδικού χάρτη.
Και οι δύο πλευρές δεσμεύτηκαν να εδραιώσουν το σημερινό θετικό κλίμα σύμφωνα με τη Διακήρυξη της Αθήνας του 2023 για τις φιλικές σχέσεις και την καλή γειτονία, να διερευνήσουν περαιτέρω τομείς συνεργασίας, να συνεχίσουν τις τακτικές ανταλλαγές απόψεων και να διατηρήσουν αποτελεσματικούς διαύλους επικοινωνίας σε πολλαπλά επίπεδα, προς όφελος και των δύο εθνών σε μια ατμόσφαιρα φιλίας και αμοιβαίας εμπιστοσύνης».
Το κείμενο της κοινής δήλωσης Μητσοτάκη - Ερντογάν
