Τις απόψεις και τις στάσεις του ελληνικού πληθυσμου για τα θέματα γύρω από την Ευρώπη καταγράφει δημοσκοπική έρευνα της «διαΝΕΟσις» με τίτλο «Τι Πιστεύουν οι Έλληνες - 2024».
Όταν πραγματοποιήθηκε το πρώτο κύμα της έρευνας «Τι πιστεύουν οι Έλληνες», το 2015, η σχέση της Ελλάδας με την Ευρωπαϊκή Ένωση ήταν θέμα συζήτησης και διαφωνιών. Σήμερα πλέον, έχοντας ξεπεράσει τις σκοτεινές ημέρες της κρίσης χρέους, ύστερα από μια πανδημία και εν μέσω πολεμικών συγκρούσεων στην ευρύτερη περιοχή, η εικόνα της Ε.Ε. και η συζήτηση γύρω από την Ένωση έχει αλλάξει. Οι Έλληνες θεωρούν πια, σε ποσοστό 64,8% (μάλλον) θετική τη συμμετοχή της χώρας στην ΕΕ.
Πώς θα είναι η ΕΕ σε δέκα χρόνια; Οι πιο δημοφιλείς απαντήσεις, με ένα παρόμοιο ποσοστό, είναι ότι «η ΕΕ θα διασπαστεί τα επόμενα χρόνια με την αποχώρηση χωρών» και ότι «η ΕΕ θα συνεχίσει για την επόμενη δεκαετία να υπάρχει με τη μορφή που έχει σήμερα» (36,8% και 35,9% αντίστοιχα).
Πώς εξελίχθηκαν αυτές οι απόψεις με τα χρόνια; Το 2016, μετά το δημοψήφισμα για το Brexit, 1 στους 2 θεωρούσε ότι η ΕΕ θα διασπαστεί και μόνο 8,6% θεωρούσαν ότι η ΕΕ θα διατηρούσε σε δέκα χρόνια την τότε μορφή της. Οκτώ χρόνια μετά, αυτές οι δύο επιλογές σχεδόν ισοβαθμούν. Αντίστοιχη είναι και η εικόνα σε εκείνους που πίστευαν ότι η ΕΕ θα διαλυθεί: είναι πολύ λιγότεροι σήμερα απ' ό,τι ήταν το 2016, 27,9% έναντι μόνο 10,3%.
Ωστόσο, περίπου 1 στους 3 θεωρεί την ΕΕ μια παγκόσμια δύναμη «σε πτώση», ενώ λιγότεροι (16,7%) τη θεωρούν δύναμη «σε άνοδο». Επίσης, 36,4% τη θεωρούν αναξιόπιστη.
Παρ' όλα αυτά, οι Έλληνες ζητούν «περισσότερη Ευρώπη» σε πολλούς τομείς της ζωής τους. Η μεγάλη πλειοψηφία (άνω του 70%) δηλώνει ότι θέλει πιο ενεργό ρόλο της ΕΕ σε όλες τις επιλογές που δίνονται: στην υγεία και στο περιβάλλον (83,8%), στην άμυνα (78,3%), στην παιδεία (77,3%), αλλά και στην οικονομία, στη μετανάστευση και στην εξωτερική πολιτική. Ακόμη, η πλειοψηφία των πολιτών, το 65%, φαίνεται ότι συμφωνεί με τη διεύρυνση της ΕΕ με νέα κράτη-μέλη.
Ωστόσο, μόνο 35,9% των ερωτώμενων δηλώνουν ότι γνωρίζουν το Ταμείο Ανάκαμψης. Απ' όσους γνωρίζουν το Ταμείο Ανάκαμψης, περίπου οι μισοί το θεωρούν «πολύ» ή «πάρα πολύ σημαντικό» για την ανάπτυξη της χώρας, ενώ 32,2% το θεωρούν «μέτρια σημαντικό».
«Από τη σκοπιά των πολιτών, τα ζητήματα της εγχώριας πολιτικής ζωής είναι αλληλένδετα με τον τρόπο της προσδοκώμενης επίδρασης της ΕΕ στα πολιτικά συστήματα. Για τον λόγο αυτόν είναι ορθή η διερεύνηση ερωτημάτων στις μετρήσεις κοινής γνώμης τόσο για εγχώρια όσο και "ευρωπαϊκά" ζητήματα», σημειώνει σε σχόλιό του για τα ευρήματα της έρευνας ο αναπληρωτής καθηγητής Πολιτικών Συστημάτων στο Τμήμα Πολιτικής Επιστήμης και Διεθνών Σχέσεων του Πανεπιστημίου Πελοποννήσου, Μάνος Παπάζογλου.
