Ευρωεκλογές 2024: Αρχίζουν τα... όργανα στην Ε.Ε. για την εκλογή νέας ηγεσίας - Τι δείχνουν τα τρία δεδοµένα για τα αποτελέσµατα
Η διαδικασία βήµα βήµα
Ο µαραθώνιος των έξι µηνών για την ανάδειξη καινούργιων αξιωµατούχων - Οι κρίσιµες ψηφοφορίες στο Ευρωκοινοβούλιο και ο κίνδυνος πολιτικής κρίσης διαρκείας
Από αύριο ∆ευτέρα, 10 Ιουνίου, αφού θα υπάρχει πλέον εικόνα για τα αποτελέσµατα της ευρωκάλπης, αρχίζουν τα όργανα στην Ευρωπαϊκή Ένωση για την εκλογή... οργάνων.
*Διαβάστε εδώ: Ευρωεκλογές 2024: Πώς μπορεί να ψηφίσει κανείς, αν δεν έχει την ταυτότητά του
Μια περίπλοκη, θεσµικά και πολιτικά, διαδικασία που θα διαρκέσει περίπου έξι µήνες και θα ολοκληρωθεί τον προσεχή ∆εκέµβριο, µε την ανάληψη καθηκόντων από τον νέο πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συµβουλίου. Μέχρι τότε, οι νεοεκλεγµένοι ευρωβουλευτές, οι αρχηγοί κρατών και κοµµάτων θα επιδοθούν σε µια σκληρή διαπραγµάτευση για την ανάδειξη της νέας ηγεσίας της Ε.Ε.
Τρία θα είναι τα δεδοµένα, µε την κοινοποίηση των αποτελεσµάτων. Το πρώτο -γνωστό εκ των προτέρων, δυστυχώς...- τα µεγάλα ποσοστά αποχής σε όλα τα κράτη-µέλη, δείγµα του βαθµού ενδιαφέροντος και σύνδεσης των Ευρωπαίων πολιτών µε την Ε.Ε. Το δεύτερο, όπως το περιγράφει και το Politico, είναι ότι «σε µεγάλες χώρες όπως η Γαλλία, η Γερµανία, η Ισπανία, το εκλογικό αποτέλεσµα θα λειτουργήσει ως de facto δηµοψήφισµα για τα κόµµατα στην εξουσία». Σε µικρότερο, αλλά όχι αµελητέο βαθµό, αυτό ισχύει και για την Ελλάδα. Το τρίτο δεδοµένο είναι πως οι νέοι συσχετισµοί στο Ευρωκοινοβούλιο θα επηρεάσουν την ανάδειξη νέας ηγεσίας στο τιµόνι της Ευρωπαϊκής Ενωσης. Εδώ τα πράγµατα θα είναι δυσκολότερα από ποτέ, καθώς το αποτέλεσµα, σύµφωνα µε όλες τις ενδείξεις, θα καταγράψει τις δυσκολίες και φθορές που αντιµετωπίζουν οι ισχυρές ευρωοµάδες -το Λαϊκό Κόµµα, οι Σοσιαλιστές-, την ώρα που η Ακροδεξιά µε όλες τις αποχρώσεις θα εµφανιστεί ενισχυµένη.
Ο πρώτος απολογισµός των πολιτικών συσχετισµών θα γίνει µεθαύριο Τρίτη 11 Ιουνίου, όταν η απερχόµενη πρόεδρος του Ευρωκοινοβουλίου, Ροµπέρτα Μέτσολα, θα συσκεφθεί στις Βρυξέλλες µε τους νυν αρχηγούς των πολιτικών οµάδων για µια πρώτη καταγραφή και εκτίµηση του αποτελέσµατος.
Στις 18 Ιουνίου θα συνεδριάσουν οι ευρωοµάδες µε τη νέα τους σύνθεση, για την εκλογή των επικεφαλής. Ενδιαφέρον εδώ θα έχει εάν θα εκφραστούν σε ενιαίο σχήµα ή σε διαφορετικά οι συνιστώσες της Ακροδεξιάς στο Ευρωκοινοβούλιο, παράγοντας κρίσιµος για τις διεργασίες εκλογής οργάνων που θα ακολουθήσουν.
Παράλληλα, στις 17 Ιουνίου θα συγκληθεί η πρώτη άτυπη Σύνοδος Κορυφής της Ε.Ε. Όµως το ενδιαφέρον θα εστιαστεί στις συναντήσεις των ευρωοµάδων και πιο συγκεκριµένα του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόµµατος (ΕΛΚ). Εκεί έχουν οριστεί ως βασικοί διαπραγµατευτές ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης και ο Πολωνός οµόλογός του Ντόναλντ Τουσκ, µε βασική αποστολή να µορφοποιηθεί η πρόταση υποψηφιότητας της Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, που συναντά αντιδράσεις τόσο στο εσωτερικό του ΕΛΚ -ένας σκόπελος που πρέπει οπωσδήποτε να λυθεί έγκαιρα- όσο και σε άλλες ευρωοµάδες, που αναζητούν συναινετικές λύσεις. Ζητούµενο, η διασφάλιση 361 ψήφων για την εκλογή της Ούρσουλα...
Όλα αυτά θα κριθούν στην πρώτη επίσηµη συνεδρίαση του Ευρωπαϊκού Συµβουλίου, στις 27 και 28 Ιουνίου. Στόχος µέχρι τότε, η τελική διαµόρφωση των προτάσεων για όλα τα αξιώµατα. Αυτά στο παρασκήνιο, καθώς το επίσηµο πρόγραµµα θα περιέχει την υπογραφή της Στρατηγικής Ατζέντας της Ε.Ε. για την επόµενη πενταετία.
Όλα όµως θα τεθούν επί τάπητος στην πρώτη συνεδρίαση του νέου Ευρωκοινοβουλίου, στις 16 Ιουλίου, στο Στρασβούργο. Εκεί η απερχόµενη πρόεδρός του, η Ροµπέρτα Μέτσολα, θα επιδιώξει την επανεκλογή της και όλα δείχνουν ότι θα τα καταφέρει.
Τα δύσκολα όµως έπονται. Οι οµάδες του Ευρωκοινοβουλίου θα πρέπει να καταλήξουν στην υιοθέτηση προτάσεων για τους αντιπροέδρους της Ευρωβουλής και τους προέδρους των επιτροπών - συνολικά περί τα 100 αξιώµατα. Οµως το πρόβληµα των προβληµάτων θα κριθεί στην ψηφοφορία για την προεδρία της Κοµισιόν. Εάν το ΕΛΚ καταλήξει να προτείνει τη Φον ντερ Λάιεν, τότε θα τεθεί σε ψηφοφορία.
Εάν απορριφθεί η πρόταση, υπάρχει... παράταση ενός µήνα για νέο όνοµα κι εκεί είναι που θα παιχτεί µια χωρίς προηγούµενο διαβούλευση στους διαδρόµους του Ευρωκοινοβουλίου, που κατά πολλούς θα ισοδυναµεί µε µια πρωτόγνωρη κρίση για την Ε.Ε.
Όποιος/α νέος/α πρόεδρος ψηφιστεί από την Ευρωβουλή θα ξεκινήσει νέο γύρο διαβουλεύσεων, αυτή τη φορά για τη διανοµή των χαρτοφυλακίων στους νέους επιτρόπους. Ο πιο κρίσιµος ρόλος, αυτός του αντιπροέδρου της Κοµισιόν και επιτρόπου για τις Εξωτερικές Υποθέσεις, θα οριστεί από το Ευρωπαϊκό Συµβούλιο και θα εγκριθεί από τον νέο πρόεδρο. Και οι 27 επίτροποι θα πρέπει να παρουσιάσουν την ατζέντα τους ενώπιον του Ευρωκοινοβουλίου και, εφόσον για κάποιον δεν ανάψει το πράσινο φως, θα πρέπει να υπάρξει αντικαταστάτης του.
Κι έτσι φτάνουµε στην 1η ∆εκεµβρίου, όταν οι ηγέτες της Ε.Ε. καλούνται να εκλέξουν τον επικεφαλής του Ευρωπαϊκού Συµβουλίου, στη θέση του απερχόµενου Σαρλ Μισέλ. Αυτός θα είναι και ο επίλογος µιας επίπονης διαδικασίας έξι µηνών. Το ζητούµενο είναι εάν οι συµβιβασµοί και οι αµοιβαίες υποχωρήσεις των ευρωοµάδων για τα νέα όργανα είναι ικανή και αναγκαία συνθήκη που θα διασφαλίζει και την πολιτική τους επάρκεια, στις νέες δύσκολες συνθήκες της προσεχούς πενταετίας.
*Δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα «Κυριακάτικη Απογευματινή» στις 9/06/2024
*Διαβάστε εδώ: Ευρωεκλογές 2024: Πώς μπορεί να ψηφίσει κανείς, αν δεν έχει την ταυτότητά του
Μια περίπλοκη, θεσµικά και πολιτικά, διαδικασία που θα διαρκέσει περίπου έξι µήνες και θα ολοκληρωθεί τον προσεχή ∆εκέµβριο, µε την ανάληψη καθηκόντων από τον νέο πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συµβουλίου. Μέχρι τότε, οι νεοεκλεγµένοι ευρωβουλευτές, οι αρχηγοί κρατών και κοµµάτων θα επιδοθούν σε µια σκληρή διαπραγµάτευση για την ανάδειξη της νέας ηγεσίας της Ε.Ε.
Τρία θα είναι τα δεδοµένα, µε την κοινοποίηση των αποτελεσµάτων. Το πρώτο -γνωστό εκ των προτέρων, δυστυχώς...- τα µεγάλα ποσοστά αποχής σε όλα τα κράτη-µέλη, δείγµα του βαθµού ενδιαφέροντος και σύνδεσης των Ευρωπαίων πολιτών µε την Ε.Ε. Το δεύτερο, όπως το περιγράφει και το Politico, είναι ότι «σε µεγάλες χώρες όπως η Γαλλία, η Γερµανία, η Ισπανία, το εκλογικό αποτέλεσµα θα λειτουργήσει ως de facto δηµοψήφισµα για τα κόµµατα στην εξουσία». Σε µικρότερο, αλλά όχι αµελητέο βαθµό, αυτό ισχύει και για την Ελλάδα. Το τρίτο δεδοµένο είναι πως οι νέοι συσχετισµοί στο Ευρωκοινοβούλιο θα επηρεάσουν την ανάδειξη νέας ηγεσίας στο τιµόνι της Ευρωπαϊκής Ενωσης. Εδώ τα πράγµατα θα είναι δυσκολότερα από ποτέ, καθώς το αποτέλεσµα, σύµφωνα µε όλες τις ενδείξεις, θα καταγράψει τις δυσκολίες και φθορές που αντιµετωπίζουν οι ισχυρές ευρωοµάδες -το Λαϊκό Κόµµα, οι Σοσιαλιστές-, την ώρα που η Ακροδεξιά µε όλες τις αποχρώσεις θα εµφανιστεί ενισχυµένη.
Η πρώτη συνάντηση γνωριµίας
Ο πρώτος απολογισµός των πολιτικών συσχετισµών θα γίνει µεθαύριο Τρίτη 11 Ιουνίου, όταν η απερχόµενη πρόεδρος του Ευρωκοινοβουλίου, Ροµπέρτα Μέτσολα, θα συσκεφθεί στις Βρυξέλλες µε τους νυν αρχηγούς των πολιτικών οµάδων για µια πρώτη καταγραφή και εκτίµηση του αποτελέσµατος. Στις 18 Ιουνίου θα συνεδριάσουν οι ευρωοµάδες µε τη νέα τους σύνθεση, για την εκλογή των επικεφαλής. Ενδιαφέρον εδώ θα έχει εάν θα εκφραστούν σε ενιαίο σχήµα ή σε διαφορετικά οι συνιστώσες της Ακροδεξιάς στο Ευρωκοινοβούλιο, παράγοντας κρίσιµος για τις διεργασίες εκλογής οργάνων που θα ακολουθήσουν.
Παράλληλα, στις 17 Ιουνίου θα συγκληθεί η πρώτη άτυπη Σύνοδος Κορυφής της Ε.Ε. Όµως το ενδιαφέρον θα εστιαστεί στις συναντήσεις των ευρωοµάδων και πιο συγκεκριµένα του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόµµατος (ΕΛΚ). Εκεί έχουν οριστεί ως βασικοί διαπραγµατευτές ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης και ο Πολωνός οµόλογός του Ντόναλντ Τουσκ, µε βασική αποστολή να µορφοποιηθεί η πρόταση υποψηφιότητας της Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, που συναντά αντιδράσεις τόσο στο εσωτερικό του ΕΛΚ -ένας σκόπελος που πρέπει οπωσδήποτε να λυθεί έγκαιρα- όσο και σε άλλες ευρωοµάδες, που αναζητούν συναινετικές λύσεις. Ζητούµενο, η διασφάλιση 361 ψήφων για την εκλογή της Ούρσουλα...
Όλα αυτά θα κριθούν στην πρώτη επίσηµη συνεδρίαση του Ευρωπαϊκού Συµβουλίου, στις 27 και 28 Ιουνίου. Στόχος µέχρι τότε, η τελική διαµόρφωση των προτάσεων για όλα τα αξιώµατα. Αυτά στο παρασκήνιο, καθώς το επίσηµο πρόγραµµα θα περιέχει την υπογραφή της Στρατηγικής Ατζέντας της Ε.Ε. για την επόµενη πενταετία.
Η διαδικασία βήµα βήµα
Όλα όµως θα τεθούν επί τάπητος στην πρώτη συνεδρίαση του νέου Ευρωκοινοβουλίου, στις 16 Ιουλίου, στο Στρασβούργο. Εκεί η απερχόµενη πρόεδρός του, η Ροµπέρτα Μέτσολα, θα επιδιώξει την επανεκλογή της και όλα δείχνουν ότι θα τα καταφέρει. Τα δύσκολα όµως έπονται. Οι οµάδες του Ευρωκοινοβουλίου θα πρέπει να καταλήξουν στην υιοθέτηση προτάσεων για τους αντιπροέδρους της Ευρωβουλής και τους προέδρους των επιτροπών - συνολικά περί τα 100 αξιώµατα. Οµως το πρόβληµα των προβληµάτων θα κριθεί στην ψηφοφορία για την προεδρία της Κοµισιόν. Εάν το ΕΛΚ καταλήξει να προτείνει τη Φον ντερ Λάιεν, τότε θα τεθεί σε ψηφοφορία.
Εάν απορριφθεί η πρόταση, υπάρχει... παράταση ενός µήνα για νέο όνοµα κι εκεί είναι που θα παιχτεί µια χωρίς προηγούµενο διαβούλευση στους διαδρόµους του Ευρωκοινοβουλίου, που κατά πολλούς θα ισοδυναµεί µε µια πρωτόγνωρη κρίση για την Ε.Ε.
Όποιος/α νέος/α πρόεδρος ψηφιστεί από την Ευρωβουλή θα ξεκινήσει νέο γύρο διαβουλεύσεων, αυτή τη φορά για τη διανοµή των χαρτοφυλακίων στους νέους επιτρόπους. Ο πιο κρίσιµος ρόλος, αυτός του αντιπροέδρου της Κοµισιόν και επιτρόπου για τις Εξωτερικές Υποθέσεις, θα οριστεί από το Ευρωπαϊκό Συµβούλιο και θα εγκριθεί από τον νέο πρόεδρο. Και οι 27 επίτροποι θα πρέπει να παρουσιάσουν την ατζέντα τους ενώπιον του Ευρωκοινοβουλίου και, εφόσον για κάποιον δεν ανάψει το πράσινο φως, θα πρέπει να υπάρξει αντικαταστάτης του.
Κι έτσι φτάνουµε στην 1η ∆εκεµβρίου, όταν οι ηγέτες της Ε.Ε. καλούνται να εκλέξουν τον επικεφαλής του Ευρωπαϊκού Συµβουλίου, στη θέση του απερχόµενου Σαρλ Μισέλ. Αυτός θα είναι και ο επίλογος µιας επίπονης διαδικασίας έξι µηνών. Το ζητούµενο είναι εάν οι συµβιβασµοί και οι αµοιβαίες υποχωρήσεις των ευρωοµάδων για τα νέα όργανα είναι ικανή και αναγκαία συνθήκη που θα διασφαλίζει και την πολιτική τους επάρκεια, στις νέες δύσκολες συνθήκες της προσεχούς πενταετίας.
*Δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα «Κυριακάτικη Απογευματινή» στις 9/06/2024