Τη δική του εξήγηση για τη μεγάλη αποχή στις ευρωεκλογές και την πτώση των ποσοστών της Νέας Δημοκρατίας δίνει ο νέος υπουργός Εσωτερικών (μέχρι χθες αναπληρωτής στο ίδιο υπουργείο) και έμπειρος σε εκλογικά θέματα, Θεόδωρος Λιβάνιος, ο οποίος αναλύει τον τρόπο με τον οποίο θα γίνει τους προσεχείς μήνες η εκκαθάριση των εκλογικών καταλόγων.


Τι έφταιξε και η Νέα Δημοκρατία έπεσε πέντε μονάδες κάτω από τον εκλογικό της στόχο στην κάλπη των ευρωεκλογών; Τι πρέπει να αλλάξει από εδώ και πέρα;

Παραδοσιακά στις ευρωεκλογές το κυβερνητικό κόμμα υποχωρεί σε ποσοστά. Αυτό δεν είναι μόνο ένα ελληνικό φαινόμενο, αλλά συμβαίνει γενικότερα στην Ευρώπη. Σε κάθε περίπτωση, αυτό που έχει σημασία είναι να αναλυθεί το μήνυμα των ευρωεκλογών από όσους εκλογείς προσήλθαν στις κάλπες, αλλά και από όσους δεν προσήλθαν. Εναν χρόνο μετά τη διπλή εκλογική νίκη της Νέας Δημοκρατίας, η κυβέρνηση εργάζεται σκληρά για τη βελτίωση της καθημερινότητας των πολιτών και την υλοποίηση σημαντικών μεταρρυθμίσεων, που έχει ανάγκη η χώρα. Οι πολίτες δικαιολογημένα έχουν υψηλές προσδοκίες από την κυβέρνηση και ορισμένοι από αυτούς έκριναν ότι ήταν η κατάλληλη στιγμή να στείλουν ένα μήνυμα για να επιταχύνει τους ρυθμούς της και να βελτιώσει την παραγωγικότητά της, ιδίως στην αντιμετώπιση των προβλημάτων που βιώνουν καθημερινά.


Υπάρχουν κάποιες συγκεκριμένες εκλογικές περιφέρειες ή κάποια ειδικά κοινά στα οποία η κυβέρνηση πρέπει να δώσει περισσότερη έμφαση και μεγαλύτερη προσοχή στο εξής;

Πίσω από ένα εκλογικό αποτέλεσμα και την απόλυτη αριθμητική που αποτυπώνεται σε κάρτες και διαγράμματα υπάρχει και μια σειρά ποιοτικών στοιχείων, τα οποία ερμηνεύονται και με τη βοήθεια του exit poll. Εκεί μπορούμε να δούμε τι ψήφισαν διάφορες επαγγελματικές κατηγορίες πολιτών, οι διάφορες ηλικιακές ομάδες, ψηφοφόροι με βάση την ιδεολογική τους τοποθέτηση. Σε κάθε περίπτωση, η κυβέρνηση εργάζεται για όλους τους πολίτες, ανεξαρτήτως ιδεολογίας, ηλικίας ή ψήφου, και γι’ αυτό οφείλει να το κάνει έχοντας εμπιστοσύνη στην κρίση του ελληνικού λαού.


Πού πήγε το περίπου ένα εκατομμύριο ψηφοφόρων που έχασε η Ν.Δ. από τον Ιούνιο του 2023 στον Ιούνιο του 2024;

Αυτό που πρέπει να προβληματίσει όλα τα κόμματα είναι η αυξημένη -ακόμα και για επίπεδα ευρωεκλογών- αποχή. Στις πρόσφατες ευρωεκλογές σημειώθηκε το χαμηλότερο ποσοστό προσέλευσης ψηφοφόρων σε εθνικές εκλογές και ευρωεκλογές. Προφανώς, όπως ήταν βέβαιο, σε αυτό συνετέλεσε και η αποσύνδεση της διενέργειας των ευρωεκλογών από τις αυτοδιοικητικές εκλογές, που ψήφισε η κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ. Στις ευρωεκλογές του 2014 και του 2019, η ταυ τόχρονη διεξαγωγή των αναμετρήσεων οδήγησε -πέρα από τις προφανείς οικονομίες κλίμακας- και σε ικανοποιητικά επίπεδα συμμετοχής. Είναι αξιοσημείωτο ότι σχεδόν το σύνολο των κομμάτων έλαβαν μικρότερο απόλυτο αριθμό ψήφων σε σχέση με την προηγούμενη εκλογική αναμέτρηση. Οσον αφορά στη Νέα Δημοκρατία, όπως είπαμε ήδη και έχει άλλωστε επισημάνει και ο ίδιος ο πρωθυπουργός, το μήνυμα των ευρωεκλογών θα μελετηθεί προσεκτικά, τόσο για τους εκλογείς που προσήλθαν στις κάλπες όσο και για όσους δεν προσήλθαν.


Είστε ικανοποιημένος από τη διαδικασία της επιστολικής ψήφου; Αρκετές χιλιάδες ψηφοδέλτια για διάφορους λόγους βγήκαν άκυρα, τελικά...

Η καθιέρωση της επιστολικής ψήφου αποτέλεσε μια ιστορική μεταρρυθμιστική τομή για την εκλογική διαδικασία στη χώρα μας και ένα εγχείρημα που -εκ του αποτελέσματος- κρίνεται επιτυχημένο. Ηταν μια καινοτομία που εφαρμόστηκε αλλάζοντας για πρώτη φορά τον τρόπο ψηφοφορίας στην Ελλάδα από το 1926. Σχεδόν 180.000 συμπολίτες μας, από το εσωτερικό και το εξωτερικό, άσκησαν το εκλογικό τους δικαίωμα με επιστολικό τρόπο, με μια διαδικασία που εξελίχθηκε σε πάρα πολύ ικανοποιητικό βαθμό. Οποιος εκλογέας ψήφισε με επιστολική ψήφο και ακολούθησε τις οδηγίες που υπήρχαν και στο υλικό ψηφοφορίας αλλά και στην ιστοσελίδα του υπουργείου Εσωτερικών άσκησε το εκλογικό του δικαίωμα δίχως κανένα πρόβλημα.


Η επιστολική ψήφος θα θεσμοθετηθεί στις εθνικές εκλογές; Θα αφορά τους κατοίκους Ελλάδας και εξωτερικού;

Οπως εξήγγειλε και ο πρωθυπουργός, θα επαναφέρουμε τη σχετική τροπολογία για την επιστολική ψήφο και για τις εθνικές εκλογές, για τους εκτός επικρατείας εκλογείς. Για την καθιέρωση της επιστολικής ψήφου στους εκτός επικρατείας συμπολίτες μας, το Σύνταγμα ορίζει ότι χρειάζεται η σχετική ψήφιση από 200 βουλευτές. Ευελπιστούμε να μη μας εκπλήξουν δυσάρεστα τα κόμματα της αντιπολίτευσης και να συμβάλουν στην πραγματική διευκόλυνση συμμετοχής των πολιτών στις επόμενες εκλογές.


Σε ποιο στάδιο βρίσκεται η εκκαθάριση των εκλογικών καταλόγων; Πότε και πώς θα ολοκληρωθεί;

Τα τελευταία χρόνια έχουν γίνει σημαντικά άλματα στον ψηφιακό μετασχηματισμό του Δημοσίου. Πλέον, με τη διασύνδεση του μητρώου πολιτών με τους εκλογικούς καταλόγους (όπως καταγράφονται τα ληξιαρχικά γεγονότα), γίνεται αυτόματη διαγραφή από τον εκλογικό κατάλογο όσων εκλογέων έχει δηλωθεί ο θάνατός τους. Στο νομοσχέδιο με το οποίο εισήχθη η επιστολική ψήφος στις ευρωεκλογές τον περασμένο Ιανουάριο περιλήφθηκε ειδική διάταξη για την εκκίνηση της διαδικασίας εκκαθάρισης των εκλογικών καταλόγων. Αυτό γίνεται για να υπάρχει πραγματική αποτύπωση της συμμετοχής στις εκλογικές διαδικασίες. Από την 1η Ιουλίου και έως την 31η Οκτωβρίου, όσοι εκλογείς είναι ηλικίας άνω των 80 ετών και δεν έχουν υποβάλει φορολογική δήλωση (είτε ως κύρια είτε ως συνδεδεμένα μέλη) ή δεν έχουν ενεργό διαβατήριο θα πρέπει να προσέλθουν στον οικείο δήμο ή σε ΚΕΠ ή στις προξενικές Αρχές (είτε με φυσική παρουσία είτε με χρήση των απομακρυσμένων υπηρεσιών), ώστε να μη διαγραφούν από τον εκλογικό κατάλογο. Αυτό κυρίως αφορά απόδημους Ελληνες οι οποίοι δεν βρίσκονται πλέον εν ζωή και ο θάνατός τους δεν γνωστοποιήθηκε ποτέ στις ελληνικές Αρχές (γιατί, για παράδειγμα, δεν είχαν περιουσιακά στοιχεία στη χώρα). Η διαδικασία θα είναι εξαιρετικά απλή. Να τονιστεί όμως κάτι σημαντικό: Η εκλογική διαδικασία διεξάγεται κατά τρόπο υποδειγματικό στη χώρα μας, με όλες τις εγγυήσεις που επιβάλλει η δημοκρατική νομιμότητα.

Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα ΠΑΡΑΠΟΛΙΤΙΚΑ