Τη δεκαετία του 2000 το ΠΑΣΟΚ είχε µια ντουζίνα στελεχών που το πολιτικό ρεπορτάζ της εποχής τούς εµφάνιζε ως… αρχηγίσιµους ή ακόµα και… πρωθυπουργίσιµους. Η συζήτηση γινόταν µετά την αποχώρηση του Κώστα Σηµίτη από την ηγεσία του κόµµατος και την αδυναµία που εµφάνιζε για ένα σηµαντικό διάστηµα ο Γιώργος Παπανδρέου να αντιµετωπίσει την ηγεµονία του Κώστα Καραµανλή. Ακόµα και έτσι, όµως, τα ποσοστά του κόµµατος κινούνταν πάνω από το 35% και είχε νόηµα όλη αυτή η παραφιλολογία. Θυµηθήκαµε τη συζήτηση αυτή καθώς αρκετά χρόνια µετά στο ΠΑΣΟΚ εµφανίστηκε και πάλι µια πλειάδα στελεχών που θεωρούν ότι µπορούν να ηγηθούν του άλλοτε κραταιού κόµµατος. Και λέµε απλώς να ηγηθούν, γιατί µε τα σηµερινά δεδοµένα το θέµα της πρωθυπουργίας µοιάζει άπιαστο όνειρο.

Η αφορµή ήταν το εκλογικό αποτέλεσµα των ευρωεκλογών, παρότι το ΠΑΣΟΚ ήταν το µόνο από τα τρία µεγάλα κόµµατα που αύξησε λίγο τα ποσοστά του. Από την άλλη, είναι εµφανές, από τον τρόπο που κινήθηκαν πολλά στελέχη, πως από τις προηγούµενες µέρες είχε υπάρξει προετοιµασία. Εδώ και µέρες κυκλοφορούσε στα πολιτικά και δηµοσιογραφικά γραφεία η πληροφορία πως ο Οδυσσέας Κωνσταντινόπουλος θα είναι ο πρώτος που θα ανοίξει τον χορό της αµφισβήτησης του Νίκου Ανδρουλάκη, όπως και έγινε. Ο βουλευτής Αρκαδίας και αντιπρόεδρος της Βουλής έστειλε επιστολή στον γραµµατέα και στα µέλη του Πολιτικού Συµβουλίου του ΠΑΣΟΚ ζητώντας να επισπευστεί η διαδικασία εκλογής προέδρου, που είναι προγραµµατισµένη για το φθινόπωρο του 2025. Ακολούθησε ένα µπαράζ δηλώσεων από µια σειρά βουλευτών και κοµµατικών παραγόντων, τα οποία µε τον έναν ή τον άλλον τρόπο εξέφραζαν τη συµφωνία τους µε το περιεχόµενο του κειµένου του κ. Κωνσταντινόπουλου.

Ο Ανδρουλάκης δεν θα καθίσει µε σταυρωµένα χέρια

Η ηγεσία του ΠΑΣΟΚ απάντησε πως θα ακολουθηθεί ό,τι προβλέπεται από το καταστατικό του κόµµατος. Αυτή ήταν η επίσηµη, φυσικά, τοποθέτηση, διότι είναι προφανές πως ο κ. Ανδρουλάκης δεν θα καθίσει µε σταυρωµένα χέρια, αν δει να γενικεύεται το κλίµα αµφισβήτησής του. Σε πρώτη φάση, ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ θα συγκαλέσει το Πολιτικό Συµβούλιο και στο τέλος του µήνα θα συνεδριάσει η Κεντρική Επιτροπή για να αποτιµήσει το εκλογικό αποτέλεσµα.

Παραλλήλως θα ανακοινώσει τις πρωτοβουλίες του τόσο για την ανασυγκρότηση του κόµµατος όσο και για τις συµµαχίες που σκέφτεται στο γήπεδο της Κεντροαριστεράς. Το χαρτί, ωστόσο, του αιφνιδιασµού υπάρχει πάντα στα χέρια του κ. Ανδρουλάκη, που σε µεγάλο βαθµό ελέγχει τον κοµµατικό µηχανισµό. Θεωρεί πάντως ότι το δικό του όπλο αυτή τη στιγµή είναι αυτό της σοβαρότητας έναντι των στελεχών που προτάσσουν τις προσωπικές τους φιλοδοξίες, ιδίως όταν κάποιοι εξ αυτών σπεύδουν ήδη να δηλώσουν ή να διαρρεύσουν πως θα είναι υποψήφιοι πρόεδροι. Οπως προαναφέραµε, υπάρχει µια µεγάλη γκάµα παραγόντων που θα ήθελαν να δουν τον εαυτό τους να κάθεται στην προεδρική καρέκλα, που βρίσκεται στον 6ο όροφο της Χαριλάου Τρικούπη. Ηγετικές φιλοδοξίες φαίνεται να έχει το σύνολο των βουλευτών που εκλέγονται στην Αττική, παρότι αποτελεί τη µεγάλη «τρύπα» σε επίπεδο ψηφοφόρων για το ΠΑΣΟΚ.

Οι επίδοξοι δελφίνοι 

Στον κατάλογο των δυνητικών υποψηφίων συµπεριλαµβάνονται ο βουλευτής Α’ Αθηνών Παύλος Γερουλάνος, ο βουλευτής Νότιου Τοµέα Παύλος Χρηστίδης, η βουλευτής Βόρειου Τοµέα Μιλένα Αποστολάκη, η βουλευτής ∆υτικού Τοµέα Νάντια Γιαννακοπούλου και ο βουλευτής Ανατολικής Αττικής Μανώλης Χριστοδουλάκης. Μιλάµε δηλαδή για το πέντε στα πέντε, µε ό,τι αυτό συνεπάγεται για την εικόνα του κόµµατος. Στη λίστα των πιθανών υποψηφίων, όταν και αν τεθεί το ζήτηµα της ηγεσίας, πρέπει να προστεθούν τα ονόµατα του βουλευτή Ηλείας Μιχάλη Κατρίνη, ο οποίος λίγες µέρες πριν από τις ευρωεκλογές έκανε µεγάλη µάζωξη φίλων του και τους ενηµέρωσε για τις προσωπικές του ηγετικές φιλοδοξίες, του πρώτου σε ψήφους ευρωβουλευτή Νίκου Παπανδρέου, του πρώην υπουργού Χάρη Καστανίδη, αλλά και του δηµάρχου Αθηναίων, Χάρη ∆ούκα. Ο τελευταίος αποτελεί ένα ξεχωριστό κεφάλαιο, καθώς οι πληροφορίες αναφέρουν ότι δέχεται πιέσεις για να κάνει το επόµενο βήµα, ωστόσο σταθµίζει τις συνέπειες από µια τέτοια επιλογή, που εκ των πραγµάτων θα έχει διττό (ηθικό) κόστος. Αφενός προς τους δηµότες της Αθήνας που τον εξέλεξαν πριν από λίγους µήνες, αφετέρου προς τον Νίκο Ανδρουλάκη, που τον ανέδειξε. Οι πληροφορίες αναφέρουν ότι µια πρώτη γεύση για τις διαθέσεις του κ. ∆ούκα θα πάρουµε αύριο, οπότε παραχωρεί συνέντευξη σε κυριακάτικη εφηµερίδα.

«Παπανδρεϊκό μπλοκ»

Με βάση τα προαναφερθέντα, µιλάµε για εννέα πρόσωπα που εµφανίζονται ως πιθανοί υποψήφιοι, ενώ αν προστεθεί σε αυτούς και ο κ. Ανδρουλάκης, µιλάµε για µια δεκάδα στελεχών. ∆εδοµένου ότι ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ είναι ο µόνος σίγουρος για την ηγεσία του κόµµατος, το ερώτηµα που τίθεται είναι τι συµµαχίες µπορεί να υπάρξουν µεταξύ των υπολοίπων απέναντι στον σηµερινό πρόεδρο. ∆ιότι είναι σαφές πως κάποια στελέχη βάζουν το όνοµά τους στον κατάλογο των υποψηφίων προκειµένου να διαπραγµατευτούν για την επόµενη µέρα. Για παράδειγµα, το πιο ουσιαστικό ερώτηµα είναι αν µπορεί να υπάρξει συνεννόηση στο ισχυρό «παπανδρεϊκό µπλοκ» για να προκύψει µια κοινή υποψηφιότητα. Τα φώτα πέφτουν στις διεργασίες κυρίως µεταξύ του Μανώλη Χριστοδουλάκη και του Νίκου Παπανδρέου, ενώ εκ των πραγµάτων σε αυτή την εξίσωση κάποιοι θα ήθελαν και τους κυρίους Γερουλάνο και Καστανίδη. Σε αυτό το πλαίσιο κοµβικό ρόλο θα παίξει και η στάση που θα κρατήσει ο Γιώργος Παπανδρέου, ο οποίος αναμένεται μέσα στην εβδοµάδα να παρέµβει για πρώτη φορά µετά τις ευρωεκλογές στο Συνέδριο του κ. Τσίπρα. Σε ό,τι αφορά στον κ. Κωνσταντινόπουλο, που αυτή τη στιγµή διαδραµατίζει τον πιο παρασκηνιακό ρόλο, χωρίς ο ίδιος να έχει ηγετικές φιλοδοξίες, οι πληροφορίες αναφέρουν ότι είναι αυτός που πιέζει περισσότερο από όλους τον κ. ∆ούκα να εµπλακεί στην εσωκοµµατική κούρσα.

Με βάση όλες τις συγκλίνουσες πληροφορίες, ο στόχος των εσωκοµµατικών αντιπάλων του κ. Ανδρουλάκη είναι να τον σύρουν σε πρόωρη προσφυγή σε εσωκοµµατική κάλπη, εντός του 2024 και όχι το φθινόπωρο του 2025, όπως προβλέπει το καταστατικό. Θα προσπαθούν, δηλαδή, µε καθηµερινές δηλώσεις και παρεµβάσεις να συντηρούν στην επικαιρότητα το θέµα της αµφισβήτησης του προέδρου του ΠΑΣΟΚ. Ενδεχοµένως, δε, να αξιοποιήσουν και το όπλο του καταστατικού, το οποίο προβλέπει ότι, σε περίπτωση που συγκεντρωθούν 100 υπογραφές µελών της Κεντρικής Επιτροπής, θα πρέπει να υπάρξει άµεση προσφυγή σε έκτακτο Συνέδριο. Ακολούθως, το Συνέδριο µπορεί να αποφασίσει κατά το δοκούν, ανάµεσα σε όλα, και την επίσπευση της εκλογικής διαδικασίας για τον πρόεδρο του κόµµατος.

*Δημοσιεύθηκε στα «Παραπολιτικά»