Το διεθνές Φεστιβάλ Χορού Καλαμάτας, αυτής της σπουδαίας καλλιτεχνικής εκδήλωσης σε πανελλήνιο επίπεδο, που ξεκινά σήμερα, αποτελεί ερέθισμα για αναφορά στα πολιτιστικά-καλλιτεχνικά δρώμενα και τις σχετικές προοπτικές σε επίπεδο Πελοποννήσου.

Κι αυτό, γιατί η Πελοπόννησος έχει όλες τις προϋποθέσεις -ίσως τις περισσότερες από τις άλλες Περιφέρειες- για πολιτιστική ανθοφορία και ανάπτυξη, που αποτελεί τη βασική συνιστώσα για τη γενικότερη προκοπή. Στις προϋποθέσεις συναθροίζονται τα παγκοσμίως γνωστά αρχαιολογικά μνημεία διαφόρων περιόδων, η ιστορία της περιοχής και η μυθολογία, η γειτνίαση με την Αθήνα, ο τουρισμός και προφανώς το ουσιαστικό ενδιαφέρον πολιτών και φορέων για τις καλές τέχνες και τον πολιτισμό.

Αξίζει, λοιπόν, μια σύντομη αναφορά στα πλέον σημαντικά πολιτιστικά-καλλιτεχνικά δρώμενα της Πελοποννήσου, με τον κίνδυνο της παράλειψης κάποιων, επομένως και της εκ προοιμίου έκφρασης συγγνώμης. Έτσι, το παγκοσμίως γνωστό φεστιβάλ στην Επίδαυρο, η οργάνωση εκδηλώσεων κλασικής μουσικής στο Παλαμήδι και τελευταία στο Μπούρτζι του Ναυπλίου, η πολιτιστική υπερπροσπάθεια σε καλλιτεχνική παιδεία και εκδηλώσεις που καταβάλλεται από το «Καλογεροπούλειο» στην Κόρινθο, όπως και στη Σπάρτη με το «Σαϊνοπούλειο», αποτελούν απόδειξη ενδιαφέροντος και συνειδητοποίησης της αξίας του πολιτισμού, κυρίως από τους κατοίκους των αστικών κέντρων.

Ακόμα, η σαραντάχρονη προσπάθεια της Καλαμάτας για τον πολιτισμό, καρπό της οποίας αποτελούν το διεθνές φεστιβάλ χορού, η διεθνής συνάντηση χορωδιών, τα φεστιβάλ κινηματογράφου, δρόμου και κουκλοθέατρου, όπως και η άρτια οργάνωση και σπουδαία απόδοση και προσφορά των καλλιτεχνικών σχολείων της, επιβάλλεται να θεωρηθεί ως παραδειγματική πολιτική για την πολιτιστική ανάπτυξη.

Μαζί με όλα τα παραπάνω, αποτελεί χρέος και δίκαιη αναγνώριση η προσφορά του Λυκείου των Ελληνίδων στη διαφύλαξη της πολιτιστικής μας κληρονομιάς και παράδοσης, που αποτελεί το ‘’ρίζωμα’’ της πολιτιστικής μας πορείας και εξέλιξης.

Ολοκληρώνοντας, πολύτιμη είναι η συνεισφορά των πολλών δεκάδων φορέων, σωματείων και ερασιτεχνικών σχημάτων στην Πελοπόννησο, που υπηρετούν την τέχνη και τον πολιτισμό, με ανιδιοτέλεια και διάθεση προσφοράς.

Όλα τα προαναφερθέντα είναι ασφαλώς σπουδαία, όμως είμαστε μακριά από τις πολιτιστικές δυνατότητες της Πελοποννήσου, μακριά από την αξιοποίηση των πολλών συγκριτικών πλεονεκτημάτων της. Και για την αξιοποίηση των πολλών δυνατοτήτων της απαιτείται πρώτιστα η συνειδητοποίηση και η κινητοποίηση φορέων, που διαχειρίζονται δημόσιους πόρους, όπως Δήμοι, Περιφέρεια, Πανεπιστήμιο, Υπ. Πολιτισμού κλπ. Απαιτείται, δηλαδή, η αντικειμενική αξιολόγηση δράσεων και υπογραφή ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΚΩΝ συμβάσεων, ώστε να αξιοποιείται το δημόσιο χρήμα, να υπηρετείται η διαφάνεια, να επιβραβεύονται οι αληθινοί σκαπανείς του πολιτισμού και το έργο τους.

Τέτοια παραδείγματα επιτυχημένων προγραμματικών συμβάσεων αποτελούν το Διεθνές Φεστιβάλ Χορού Καλαμάτας, η υποστήριξη της Υφαντουργίας στο Γεράκι, η συνδρομή στη διατήρηση της Τσακώνικης διαλέκτου και πολιτισμού στο Λεωνίδιο, η πολιτιστική υποστήριξη των Δήμων Μονεμβασιάς και Βέλου/Βόχας, η προγραμματική υποστήριξη του ‘’Καλογεροπούλειου’’ στην Κόρινθο και αρκετές άλλες.

Από την άλλη και επειδή οι δημόσιοι πόροι ποτέ δεν επαρκούν, κρίνεται αναγκαία η επιδίωξη χορηγιών κι αυτό θα επιτευχθεί μέσα από την ποιότητα και σημαντικότητα των πολιτιστικών δράσεων, αλλά και την κινητικότητα που πρέπει να δείχνουν οι υπεύθυνοι των πολιτιστικών σχημάτων.

Τέλος, η λειτουργική αξιοποίηση των 25 ηλεκτρονικών πινακίδων (απόφαση του 2021) για την προβολή των σημαντικών πολιτιστικών αλλά και άλλων δραστηριοτήτων που πραγματοποιούνται σε κάθε Νομό, με σκοπό τη δημιουργία Πελοποννησιακής συνείδησης και της αναγκαίας ώσμωσης, όπως και η αξιοποίηση πολιτιστικών υποδομών, με πρώτο το μέγαρο χορού Καλαμάτας, μπορεί και πρέπει να λειτουργήσουν θετικά στην πολιτιστική ανάπτυξη.

Καταλήγοντας, η Πελοπόννησος έχει όλες τις δυνατότητες για περαιτέρω πολιτιστική ανάπτυξη. Η στήριξη των σημαντικών εκδηλώσεων και δράσεων, με έμφαση στο σύγχρονο πολιτισμό, η ουσιαστική αξιοποίηση των ανθρώπων του πολιτισμού, η οργάνωση εκδηλώσεων με διεθνή χαρακτήρα, η συνεργασία με τα μεγάλα πολιτιστικά σχήματα των Αθηνών, αποτελούν βασικές προϋποθέσεις.

Από την άλλη, η σύναψη προγραμματικών συμβάσεων, οι πολιτιστικές ανταλλαγές, η ενίσχυση της πολιτιστικής δράσης του Πανεπιστημίου (π.χ. Θεατρικό τμήμα Ναυπλίου), των μουσικών και καλλιτεχνικών σχολείων και πολλά άλλα, μπορεί να συμβάλουν εξαιρετικά στην προαγωγή της πλέον ευγενούς στόχευσης ατόμων και κοινωνιών, που είναι ο πολιτισμός. Και να μην υπάρχει σύγχυση στο περιεχόμενο των εννοιών. Άλλο πολιτισμός και ψυχαγωγία (αγωγή της ψυχής) και άλλο διασκέδαση.

* Ο Παναγιώτης Νίκας είναι πρώην Περιφερειάρχης Πελοποννήσου