Ψυχική Υγεία: Κατατέθηκε στη Βουλή το νομοσχέδιο Βαρτζόπουλου
Οι επιδιωκόμενοι στόχοι
Στις 23 Ιουλίου στην Επιτροπή Κοινωνικών Υποθέσεων, στις 29 Ιουλίου στην Ολομέλεια της Βουλής
Κατατέθηκε ήδη στη Βουλή το μεγάλο και ριζοσπαστικό νομοσχέδιο του υπουργείο Υγείας, το οποίο έχει επεξεργαστεί εδώ και μήνες ο υφυπουργός Υγείας, Δημήτρης Βαρτζόπουλος, με θέμα την διοικητική και την οργανωτική ολοκλήρωση της πολύπαθης ψυχιατρικής μεταρρύθμισης στη χώρα μας, καθώς και την ενιαιοποίηση και την διαλειτουργικότητα όλων των υφιστάμενων φορέων για την πρόληψη και τη θεραπεία των εξαρτήσεων.
Το εν λόγω νομοσχέδιο εισάγεται την ερχόμενη Τρίτη 23 Ιουλίου στην Επιτροπή Κοινωνικών Υποθέσεων της Βουλής και ο προγραμματισμός θέλει να εισάγεται την Δευτέρα 29 Ιουλίου για συζήτηση και ψήφιση στην Ολομέλεια της Βουλής.
Με το νομοσχέδιο του Δημήτρη Βαρτζόπουλου, συνιστάται το Εθνικό Δίκτυο Υπηρεσιών Ψυχικής Υγείας (ΕΔΥΨΥ), το οποίο διαρθρώνεται σε Περιφερειακά Δίκτυα Υπηρεσιών Ψυχικής Υγείας (ΠΕΔΥΨΥ), τα οποία λειτουργούν στις διοικήσεις των ΥΠΕ και διοικούνται από τον αρμόδιο, για τα θέματα της Ψυχικής Υγείας, αναπληρωτή διοικητή ΥΠΕ.
Επίσης, αναπτύσσεται παράλληλα ο Εθνικός Οργανισμός Πρόληψης και Αντιμετώπισης των Εξαρτήσεων (ΕΟΠΑΕ), στον οποίο εντάσσονται και διαλειτουργούν όλοι οι εγκεκριμένοι οργανισμοί και φορείς πρόληψης και θεραπείας για τα ναρκωτικά, δηλαδή όλοι οι φορείς του άρθρου 51 του νόμου 4139/2013, μεταξύ των οποίων ο ΟΚΑΝΑ, το ΚΕΘΕΑ, το 18 Άνω, τα Κέντρα Πρόληψης κ.ά., σε ένα ενιαίο πλαίσιο οργάνωσης των παρεχόμενων υπηρεσιών για την ολιστική αντιμετώπιση των εξαρτήσεων και των εθισμών.
Η σύσταση του ΕΟΠΑΕ αναμένεται ότι θα επιφέρει:
α) οργάνωση του κατακερματισμένου τοπίου και παροχή όλων των διαθέσιμων επιλογών απεξάρτησης και αποτοξίνωσης από έναν φορέα, με παράλληλη διατήρηση του θεραπευτικού πλουραλισμού,
β) μείωση του χρόνου αναμονής για την ένταξη των εξαρτημένων ατόμων στα αναγκαία θεραπευτικά προγράμματα,
γ) δυνατότητα άμεσης εναλλαγής και συνδυασμού των διαθέσιμων θεραπευτικών μεθόδων και προγραμμάτων, ανάλογα με τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά, τις ανάγκες και την πορεία κάθε εξαρτημένου ατόμου,
δ) περιορισμό και, μακροπρόθεσμα, αποτροπή των ανεπιθύμητων διαλειμμάτων μεταξύ των διαφόρων θεραπευτικών προγραμμάτων, αύξηση της αποτελεσματικότητάς τους και διασφάλιση του μέγιστου θεραπευτικού αποτελέσματος, μέσα από τη διαλειτουργικότητα των υπηρεσιών σε όλα τα επίπεδα, για την πλήρη κάλυψη των εξατομικευμένων αναγκών των ωφελούμενων.
Β. Στόχος είναι η βελτίωση της ποιότητας ζωής των εξαρτημένων ατόμων, μέσω της καθιέρωσης ενός ενιαίου πλαισίου και συστήματος για την ολιστική αντιμετώπιση των πάσης φύσεως εξαρτήσεων, εθισμών και εξαρτητικών συμπεριφορών, στην κατεύθυνση της πρόληψης, της έγκαιρης διάγνωσης και της αποκατάστασης.
Γ. Επιπλέον στόχος είναι η δημιουργία ενός Πληροφοριακού Συστήματος Επιδημιολογικής Παρακολούθησης και Θεραπευτικής Διαχείρισης των ατόμων με προβλήματα ψυχικής υγείας, παρακολούθησης του Ε.Ο.Π.Α.Ε. και ενός Εθνικού Δικτύου Τηλεψυχιατρικής – Τηλεσυμβουλευτικής, για την παροχή για πρώτη φορά ιατρικής, ψυχικής υποστήριξης και συμβουλευτικής, μέσω ψηφιακών υποδομών και υπηρεσιών.
Το εν λόγω νομοσχέδιο εισάγεται την ερχόμενη Τρίτη 23 Ιουλίου στην Επιτροπή Κοινωνικών Υποθέσεων της Βουλής και ο προγραμματισμός θέλει να εισάγεται την Δευτέρα 29 Ιουλίου για συζήτηση και ψήφιση στην Ολομέλεια της Βουλής.
Τι προβλέπει το νομοσχέδιο
Με την συγκεκριμένη νομοθετική πρωτοβουλία του υπουργείου Υγείας, είκοσι πέντε χρόνια μετά από τον προηγούμενο νόμο για την Ψυχική Υγεία και σαράντα χρόνια μετά από τον εμβληματικό κανονισμό 815, θα υλοποιηθεί τελικά η “χρυσή τομή” του Δημήτρη Βαρτζόπουλου για την διοικητική και την οργανωτική ολοκλήρωση της ψυχιατρικής μεταρρύθμισης στη χώρα μας. Πρόκειται για την ριζική μετεξέλιξη των τριών ψυχιατρικών νοσοκομείων του ΕΣΥ σε ολοκληρωμένα κοινοτικά Δίκτυα Υπηρεσιών Ψυχικής Υγείας, στα οποία θα ενταχθούν όλες οι σχετικές πρωτοβάθμιες και δευτεροβάθμιες δομές. Σε κάθε μία από τις επτά Υγειονομικές Περιφέρειες (ΥΠΕ) της χώρας μας θα δημιουργηθούν αντίστοιχα κοινοτικά Δίκτυα Υπηρεσιών Ψυχικής Υγείας, υπό ενιαία υπηρεσιακή και επιστημονική διοίκηση.Με το νομοσχέδιο του Δημήτρη Βαρτζόπουλου, συνιστάται το Εθνικό Δίκτυο Υπηρεσιών Ψυχικής Υγείας (ΕΔΥΨΥ), το οποίο διαρθρώνεται σε Περιφερειακά Δίκτυα Υπηρεσιών Ψυχικής Υγείας (ΠΕΔΥΨΥ), τα οποία λειτουργούν στις διοικήσεις των ΥΠΕ και διοικούνται από τον αρμόδιο, για τα θέματα της Ψυχικής Υγείας, αναπληρωτή διοικητή ΥΠΕ.
Επίσης, αναπτύσσεται παράλληλα ο Εθνικός Οργανισμός Πρόληψης και Αντιμετώπισης των Εξαρτήσεων (ΕΟΠΑΕ), στον οποίο εντάσσονται και διαλειτουργούν όλοι οι εγκεκριμένοι οργανισμοί και φορείς πρόληψης και θεραπείας για τα ναρκωτικά, δηλαδή όλοι οι φορείς του άρθρου 51 του νόμου 4139/2013, μεταξύ των οποίων ο ΟΚΑΝΑ, το ΚΕΘΕΑ, το 18 Άνω, τα Κέντρα Πρόληψης κ.ά., σε ένα ενιαίο πλαίσιο οργάνωσης των παρεχόμενων υπηρεσιών για την ολιστική αντιμετώπιση των εξαρτήσεων και των εθισμών.
Η σύσταση του ΕΟΠΑΕ αναμένεται ότι θα επιφέρει:
α) οργάνωση του κατακερματισμένου τοπίου και παροχή όλων των διαθέσιμων επιλογών απεξάρτησης και αποτοξίνωσης από έναν φορέα, με παράλληλη διατήρηση του θεραπευτικού πλουραλισμού,
β) μείωση του χρόνου αναμονής για την ένταξη των εξαρτημένων ατόμων στα αναγκαία θεραπευτικά προγράμματα,
γ) δυνατότητα άμεσης εναλλαγής και συνδυασμού των διαθέσιμων θεραπευτικών μεθόδων και προγραμμάτων, ανάλογα με τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά, τις ανάγκες και την πορεία κάθε εξαρτημένου ατόμου,
δ) περιορισμό και, μακροπρόθεσμα, αποτροπή των ανεπιθύμητων διαλειμμάτων μεταξύ των διαφόρων θεραπευτικών προγραμμάτων, αύξηση της αποτελεσματικότητάς τους και διασφάλιση του μέγιστου θεραπευτικού αποτελέσματος, μέσα από τη διαλειτουργικότητα των υπηρεσιών σε όλα τα επίπεδα, για την πλήρη κάλυψη των εξατομικευμένων αναγκών των ωφελούμενων.
Οι επιδιωκόμενοι στόχοι
Α. Πρωταρχικός στόχος είναι η ολοκλήρωση της Ψυχιατρικής Μεταρρύθμισης που εδώ και 30 και πλέον χρόνια καθυστερεί, με την ριζική αναδιάρθρωση του συστήματος οργάνωσης και διοίκησης των υπηρεσιών ψυχικής υγείας και τον εκσυγχρονισμό του νομοθετικού πλαισίου, ώστε, με τρόπο εμβληματικό και για πρώτη φορά, τα άτομα που αντιμετωπίζουν προκλήσεις στην ψυχική τους υγεία να τοποθετούνται στο επίκεντρο του Εθνικού Συστήματος Υγείας (Ε.Σ.Υ.), με απόλυτο σεβασμό στα δικαιώματα και τις ανάγκες τους.Β. Στόχος είναι η βελτίωση της ποιότητας ζωής των εξαρτημένων ατόμων, μέσω της καθιέρωσης ενός ενιαίου πλαισίου και συστήματος για την ολιστική αντιμετώπιση των πάσης φύσεως εξαρτήσεων, εθισμών και εξαρτητικών συμπεριφορών, στην κατεύθυνση της πρόληψης, της έγκαιρης διάγνωσης και της αποκατάστασης.
Γ. Επιπλέον στόχος είναι η δημιουργία ενός Πληροφοριακού Συστήματος Επιδημιολογικής Παρακολούθησης και Θεραπευτικής Διαχείρισης των ατόμων με προβλήματα ψυχικής υγείας, παρακολούθησης του Ε.Ο.Π.Α.Ε. και ενός Εθνικού Δικτύου Τηλεψυχιατρικής – Τηλεσυμβουλευτικής, για την παροχή για πρώτη φορά ιατρικής, ψυχικής υποστήριξης και συμβουλευτικής, μέσω ψηφιακών υποδομών και υπηρεσιών.