Την αγωνία της Άγκυρας να μην την «προσπεράσουν» οι εξελίξεις στην Ανατολική Μεσόγειο και να έχει ρόλο και λόγο στα μεγάλα ενεργειακά έργα διασύνδεσης που γίνονται στην περιοχή κρύβει το σκηνικό έντασης που στήθηκε νότια της Κάσου. Tο ιταλικό ερευνητικό πλοίο «Ievoli Relume» ολοκλήρωσε τις εργασίες του στο τμήμα των διεθνών υδάτων (εντός της ελληνικής ΑΟΖ, όπως αυτή έχει οριοθετηθεί με την Αίγυπτο) και αποσύρθηκε, αφού έκανε έρευνες για την πόντιση υποβρύχιου καλωδίου για την ηλεκτρική διασύνδεση Κρήτης - Κύπρου. Κάτι ανάλογο είχε συμβεί πρόσφατα με ένα άλλο ιταλικό πλοίο, το «Teliri», που υλοποιούσε νοτιοδυτικά του Καστελλόριζου πρόγραμμα εργασιών πόντισης υποβρύχιου καλωδίου οπτικών ινών.

Διαβάστε ακόμα: Κάσος: Αποχώρησε το ιταλικό σκάφος χωρίς να φτάσει στο προκαθορισμένο σημείο - Αποκλιμακώθηκε η ένταση

Η αγωνία της Τουρκίας

Ποιες είναι αυτές οι εξελίξεις, λοιπόν, που προκαλούν ανησυχία στην Τουρκία και την οδηγούν να κλιμακώνει τις προκλήσεις; Η Ελλάδα, η Κύπρος, το Ισραήλ και η Αίγυπτος είτε υλοποιούν είτε σχεδιάζουν μια σειρά από διασυνδέσεις, που, αν τελικά πραγματοποιηθούν, δημιουργούν έναν κόμβο μεταφοράς ενέργειας (ρεύμα, φυσικό αέριο, στο μέλλον ίσως και πράσινο υδρογόνο) που αφήνει την Τουρκία εκτός νυμφώνος.

Ενα φιλόδοξο εγχείρημα, που έχει την προσωπική υποστήριξη του Κυριάκου Μητσοτάκη και του προέδρου της Αιγύπτου, Αμπντέλ Φατάχ αλ Σίσι, είναι αυτό της ηλεκτρικής διασύνδεσης Ελλάδας- Αιγύπτου (GREGY Interconnector), το οποίο θα μεταφέρει καθαρή ηλεκτρική ενέργεια από την Αίγυπτο στην Ελλάδα συμβάλλοντας στην ενεργειακή ασφάλεια ολόκληρης της Ευρώπης. Το έργο χρηματοδοτείται με ιδιωτικούς πόρους και θα διεκδικήσει παράλληλα χρηματοδότηση από το Connecting Europe Facility, ένα Ταμείο της Ε.Ε. για επενδύσεις υποδομής και σε έργα ενέργειας.

To GREGY Interconnector έχει ήδη μπει στα Εργα Κοινού Ενδιαφέροντος (PCI), που προτείνει δηλαδή η Κομισιόν για στήριξη από την Ευρωπαϊκή Ενωση. Πρόκειται, ειδικότερα, για ένα υποθαλάσσιο ηλεκτρικό καλώδιο, με δυνατότητα αμφίδρομης μεταφοράς ενέργειας, συνολικού προϋπολογισμού 4,2 δισ. ευρώ, που θα μεταφέρει ηλεκτρική ενέργεια από Ανανεώσιµες Πηγές Ενέργειας (ΑΠΕ) της Αιγύπτου. Συνολικά 3.000 µεγαβάτ «πράσινης» ηλεκτρικής ενέργειας θα µεταφέρονται από την Αίγυπτο στην Ελλάδα, τα οποία θα παράγονται από 9,5 GW ΑΠΕ που θα κατασκευαστούν σε εκτάσεις στην Αίγυπτο.

Αναζήτηση επενδυτών

Συνολικά τέσσερα φιλόδοξα σχέδια ενεργειακών διασυνδέσεων είναι αυτήν τη στιγµή στα σκαριά και είτε προχωρά η υλοποίησή τους είτε είναι στο στάδιο αναζήτησης επενδυτών, χωρίς, βέβαια, αυτό να σηµαίνει ότι όλα θα υλοποιηθούν στο τέλος. Πρόκειται για τα έργα ηλεκτρικής διασύνδεσης µε υποθαλάσσια καλώδια Ισραήλ, Κύπρου και Ελλάδας (EuroAsia Interconnector), Αιγύπτου - Κύπρου - Ελλάδας (EuroAfrica Interconnector) και Ελλάδας - Αιγύπτου (GREGY Interconnector και Greece-Africa Power). Η ηλεκτρική διασύνδεση που θα συνδέει την Κύπρο µε την Ελλάδα έχει «σκοντάψει» στις ανησυχίες της κυπριακής πλευράς για το υψηλό κόστος του έργου, µε την κυβέρνηση της Κύπρου να εξακολουθεί να προβληµατίζεται για τη βιωσιµότητά του. Το καλώδιο συνεχούς ρεύµατος υψηλής τάσης, εφόσον βέβαια προχωρήσει, θα είναι η µεγαλύτερη και βαθύτερη διασύνδεση στον κόσµο, καθώς θα ποντιστεί στον πυθµένα της Μεσογείου σε βάθη µέχρι 3.000 µέτρων.

Αθήνα, Κύπρος, Ισραήλ και Αίγυπτος είτε υλοποιούν είτε σχεδιάζουν σειρά διασυνδέσεων δηµιουργώντας έναν κόµβο µεταφοράς ενέργειας που αφήνει την Αγκυρα εκτός νυµφώνος

Ενα άλλο έργο διασύνδεσης που περνά από την Ανατολική Μεσόγειο είναι το σχέδιο «East to Med data Corridor»: ένα νέο υποθαλάσσιο και επίγειο καλωδιακό σύστηµα µεταφοράς δεδοµένων, που φιλοδοξεί να διασυνδέσει την Ευρώπη µε την Ασία µέσω Ελλάδας και Σαουδικής Αραβίας και αναµένεται να κοστίσει έως και 1 δισ. ευρώ.

Ο κομβικός ρόλος της Ελλάδας στον ενεργειακό διάδροµο Ανατολικής Μεσογείου - Ευρώπης

Η Ελλάδα, όπως έχει επισηµάνει σε ανύποπτο χρόνο ο Κυριάκος Μητσοτάκης, έχει κοµβικό ρόλο στον ενεργειακό διάδροµο Ανατολικής Μεσογείου - Ευρώπης, τόσο µέσω των υποδοµών που αναπτύσσει όσο και µέσω της διασύνδεσης µε τα ∆υτικά Βαλκάνια και την Ανατολική Ευρώπη. Η Τουρκία διεκδικεί έναν ανάλογο -αν όχι µεγαλύτερο- ρόλο και είναι δεδοµένο πως δεν βλέπει µε καλό µάτι κανένα από τα προαναφερθέντα έργα, χωρίς κανείς να µπορεί να προβλέψει επί του παρόντος µέχρι πού είναι διατεθειµένος να τραβήξει το σχοινί ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν προκειµένου να µην υλοποιηθούν.

Δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα «Παραπολιτικά»