«Ήρεμα νερά». Με αυτές τις δύο λέξεις τους τελευταίους μήνες περιγράφαμε το σχετικά καλό κλίμα που επικρατούσε στα ελληνοτουρκικά. Διαφωνίες υπήρχαν, όμως τουλάχιστον δεν υπήρχαν εντάσεις. Πλέον απέχουμε πολύ από αυτήν την κατάσταση. Οι ελληνοτουρκικές σχέσεις έχουν επιδεινωθεί και όποιος δεν το παραδέχεται απλώς εθελοτυφλεί.

Αρμόδιες πηγές έλεγαν στα «Π» ότι περιμέναμε πως η Τουρκία δεν θα αποστεί των θέσεών της. «Ούτε εμείς θα αποστούμε από τις πάγιες θέσεις μας. Ωστόσο, ο διάλογος πρέπει να συνεχιστεί», σχολίαζαν χαρακτηριστικά.

Το παρασκήνιο της αναβολής (ή ακύρωσης) της επίσκεψης του Τούρκου υπουργού Εσωτερικών

Η εφημερίδα μας παρουσιάζει το παρασκήνιο της αναβολής (αν όχι ακύρωσης) της επίσκεψης του Τούρκου υπουργού Εσωτερικών, Αλί Γερλίκαγια, στην Αθήνα και τις επόμενες ελληνοτουρκικές επαφές. Το κλίμα επηρεάστηκε απότομα από μια σειρά γεγονότων. Οι απειλές για τα θαλάσσια πάρκα που θα δημιουργήσει η χώρα μας σε Αιγαίο και Ιόνιο, ο «πόλεμος» των NAVTEX, η παρουσία της τουρκικής αρμάδας στην κατεχόμενη Κερύνεια ανήμερα της μαύρης επετείου του «Αττίλα», η ξαφνική καταγραφή τουρκικών παραβάσεων στον αέρα του Αιγαίου και (κυρίως) το παρ’ ολίγον θερμό επεισόδιο στην Κάσο μάς γύρισαν αρκετούς μήνες πίσω.

Ο υπουργός Εξωτερικών, Γιώργος Γεραπετρίτης, πάντως, προχώρησε σε διευκρινίσεις. Μιλώντας στον ΣΚΑΪ, είπε: «Δεν υπήρξε καμία άμεση, ούτε έμμεση αναγνώριση τουρκικής αξίωσης. Δεν ελήφθη καμία άδεια από την Τουρκία για να γίνει η έρευνα αυτή. Ουδέποτε ζητήθηκε άδεια. Άλλωστε, δεν απαιτείται τέτοια άδεια από το Διεθνές Δίκαιο».

Σύμφωνα με ασφαλείς πληροφορίες των «Π», ειδικά η κρίση της Κάσου έριξε βαριά σκιά πάνω από τα Ελληνοτουρκικά. Εκεί φαίνεται να αποδίδει, άλλωστε, η Αθήνα την αναβολή της επίσκεψης του Τούρκου υπουργού Εσωτερικών, Αλί Γερλίκαγια, στην πρωτεύουσα. Σύμφωνα με αποκλειστικές πληροφορίες, ο κ. Γερλίκαγια επρόκειτο να έρθει στη χώρα μας στις 31 Ιουλίου. Θα συναντούσε τους Μιχάλη Χρυσοχοΐδη, Χρήστο Στυλιανίδη και Νίκο Παναγιωτόπουλο, ώστε να προχωρήσουν σε μια «follow up» συζήτηση γύρω από το Μεταναστευτικό και την ασφάλεια.

Σύμφωνα με τις ίδιες πληροφορίες, μόλις λίγες ώρες πριν από την άφιξή του η τουρκική πλευρά ενημέρωσε την Αθήνα ότι ο υπουργός δεν θα καταφέρει εντέλει να έρθει «λόγω φόρτου εργασίας». Αξίζει, όμως, να σημειωθεί ότι δεν πρότεινε κάποια εναλλακτική ημερομηνία, για παράδειγμα περί τα τέλη Αυγούστου. Μετά την καλοκαιρινή ραστώνη.

Αρμόδιοι κύκλοι εκτιμούν ότι η συνάντηση θα γίνει, απλώς περιμένουν από την Αγκυρα να προτείνει μια ημερομηνία και να κανονιστεί εκ νέου το ραντεβού μέσω του Τούρκου πρέσβη. Πάντως, πηγές του υπουργείου Μετανάστευσης ανέφεραν ότι «η αναβολή δεν θα αποτελέσει ανάχωμα στον ανοιχτό δίαυλο επικοινωνίας που έχει ξεκινήσει τους τελευταίους μήνες και έχει αποδώσει ήδη καρπούς». «Το υπουργείο Μετανάστευσης και Ασύλου επιθυμεί τη συνέχιση του διαλόγου μεταξύ Ελλάδας-Τουρκίας. Η αντιμετώπιση του Μεταναστευτικού απαιτεί κοινές προσπάθειες», συμπλήρωσαν, δίνοντας έτσι ένα στίγμα των ελληνικών προθέσεων.

Από Σεπτέμβριο επαφές

Είναι απορίας άξιο πώς θα καταστεί εφικτό, μέσα σε αυτό το κλίμα, να πραγματοποιηθεί τον Σεπτέμβριο στη Νέα Υόρκη η συνάντηση κορυφής και να βγει κάτι ουσιαστικό από εκεί.

Όπως φαίνεται, θα είναι ακόμα μία συνάντηση μεταξύ των Κ. Μητσοτάκη και Ρ.-Τ. Ερντογάν, που στόχο θα έχει την παγίωση των ήπιων τόνων, ώστε να μη φτάνουμε στα πρόθυρα κρίσεων, όπως έγινε στην Κάσο. Ωστόσο, ουσιαστική πρόοδος του διαλόγου και αρχή της συζήτησης για την οριοθέτηση θαλάσσιων ζωνών δεν προβλέπονται. «Δεν είμαστε ακόμη εκεί», σχολίαζαν αρμόδιες πηγές στα «Π».

Οι ίδιες πηγές επεσήμαιναν, πάντως, ότι μόνο όταν προχωρήσουμε σε οριοθέτηση υφαλοκρηπίδας και ΑΟΖ θα κατοχυρώσουμε τη μακροχρόνια ειρήνη. Μέχρι τότε, φαίνεται πως θα καραδοκεί το ατύχημα. Το υπουργείο Εξωτερικών φιλοδοξεί να συνεχίσει τη συνεργασία με τη γείτονα, ώστε να παγιωθεί ένα κλίμα ηρεμίας. Με σαφείς, όμως, κόκκινες γραμμές. «Χωρίς να είμαστε αφελείς στην προσέγγισή μας και χωρίς να απεμπολούμε τα κυριαρχικά μας δικαιώματα, οφείλουμε να συζητήσουμε με τους γείτονές μας και για τα δύσκολα», τονίζει σε κάθε ευκαιρία ο κ. Γεραπετρίτης.

Δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα «Παραπολιτικά»