Η πρόνοια και η άσκηση προνοιακής πολιτικής στην πατρίδα μας υπήρξαν ως θέμα πάντοτε αιτία κομματικών διενέξεων και πολιτικών ανακατατάξεων, κυριαρχημένων συνήθως από ρητορεία λαϊκισμού και δήθεν ανθρωπιάς.

Η ιστορική αλήθεια, βέβαια, δείχνει πως ύστερα από μεγάλες εθνικές συμφορές υπήρξε δημιουργική κινητοποίηση και οργάνωση του κράτους μας, που, μαζί με τη συνδρομή φορέων και ιδιωτών, οδήγησε σε σπουδαία αποτελέσματα στο προνοιακό επίπεδο. Χαρακτηριστικό είναι το παράδειγμα των χρόνων που ακολούθησαν τη Μικρασιαστική Καταστροφή, με την εργώδη και αποτελεσματική προσπάθεια πολύμορφης στήριξης, ένταξης και αποκατάστασης σχεδόν ενάμισι εκατομμυρίου προσφύγων.

Δίκαια, λοιπόν, θα ανέμενε ο πολίτης σήμερα από το κράτος μας, στην κάθε έκφρασή του, και στο πλαίσιο της πολιτικής της Ευρωπαϊκής Ένωσης, με τη διάθεση τεράστιων πόρων σε προγράμματα άσκησης προνοιακής πολιτικής, να έχουν σημαντικά βελτιωθεί η ζωή και η κατάσταση συμπολιτών μας, που επιβιώνουν στο περιθώριο, στη φτώχεια, την εξάρτηση, την αναπηρία, την κοινωνική απομόνωση.

Η πικρή αλήθεια είναι πως τα κοινωνικά και προνοιακά προγράμματα εντάσσονται μεν προς υλοποίηση, αλλά δεν προωθούνται, δεν υλοποιούνται στην πατρίδα μας, στον βαθμό που θα 'πρεπε και η διαπίστωση αυτή αφορά κύρια στο κεντρικό κράτος, αλλά και στις περιφέρειες και στους Δήμους.

Η βασική αιτία είναι πως τα κοινωνικά-προνοιακά προγράμματα απαιτούν εξειδίκευση, έρευνα, αφιέρωση, συνεργασία, ανιδιοτέλεια και αποδεδειγμένη αγάπη για τον συνάνθρωπο, στοιχεία δυσεύρετα στη δημοσιοϋπαλληλική νοοτροπία, αλλά και στην πολιτική του «φαίνεσθαι» και της επικοινωνίας, χωρίς ουσία.

Η αδυναμία και η αδιαφορία αξιοποίησης των Ευρωπαϊκών πόρων αποτελούν την κύρια αιτία της απόκλισης της πατρίδος μας από τις άλλες ευρωπαϊκές χώρες (ακόμα και τις χώρες του πρώην ανατολικού συνασπισμού) στα ζητήματα πρόνοιας και στήριξης των αδύναμων ομάδων του πληθυσμού.

Ειδικότερα δεν υπάρχει δικαιολογία για την καθυστέρηση των προγραμμάτων εκπαδευσης, κοινωνικής ένταξης και στέγασης των ROMA, κατά το αντίστοιχο π.χ. της Πορτογαλίας. Δεν μπορεί ως οργανωμένη κοινωνία να μη δίνουμε απάντηση στους γονείς, για την πορεία στη ζωή των ανάπηρων παιδιών τους, μετά την εκπαίδευση και την ενηλικίωσή τους.

Αποτελεί υποκρισία να θεωρούμε πως συμβάλλουμε στην αντιμετώπιση της φτώχειας με το μοίρασμα πακέτων τροφίμων ευτελούς αξίας σε εμπερίστατους, που πολλοί από αξιοπρέπεια δεν τα παραλαμβάνουν. Η έξαρση των ναρκωτικών και της εξάρτησης, η μοναξιά και συχνά η εγκατάλειψη της τρίτης ηλικίας, η φτώχεια, η μακροχρόνια ασθένεια, οι αναπηρίες, η κακοποίηση και εγκατάλειψη παιδιών και πολλά άλλα αποτελούν ένα πλέγμα μεγάλων κοινωνικών προβλημάτων, που χρήζουν φροντίδας και άμεσης αντιμετώπισης.
Δεν υποστηρίζουμε πως δεν έχουν γίνει βήματα προόδου στο προνοιακό επίπεδο και σε αρκετούς τομείς. Ισχυριζόμαστε όμως πως τα βήματα είναι λίγα και μικρά, σε σχέση πάντοτε με το μέγεθος και την ένταση των κοινωνικών προβλημάτων και κυρίως των οικονομικών δυνατοτήτων.

Ολοκληρώνοντας, υπάρχει ανάγκη ανασυγκρότησης του συνόλου του κράτους μας, του στενού και του ευρύτερου δημόσιου τομέα, στην κατεύθυνση άσκησης στιβαρής και ουσιαστικής προνοιακής πολιτικής. Η γρήγορη αξιοποίηση υπέρ των αδυνάμων συμπολιτών μας κάθε οικονομικής δυνατότητας, κάθε κοινωνικού προγράμματος, κάθε εθελοντικής διάθεσης για προσφορά αποτελεί ύψιστο και πρωταρχικό καθήκον κάθε οργανωμένου και σοβαρού κράτους, κάθε πολιτισμένης κοινωνίας.

Pan.e.nikaς@gmail.com