Τις τελευταίες εβδοµάδες κορυφώνεται το διπλωµατικό, πολιτικό και επιχειρηµατικό παρασκήνιο γύρω από το έργο ηλεκτρικής διασύνδεσης Ελλάδας - Κύπρου.

*Διαβάστε ακόμα: Ηλεκτρική διασύνδεση Ελλάδας - Κύπρου: Η στρατηγική και το έργο μείζονος ενεργειακής σημασίας

Εύλογα θα µπορούσε να αναρωτηθεί κάποιος προς τι οι διαβουλεύσεις, όταν πρόκειται για ένα ενεργειακό project και µάλιστα µεταξύ των δύο συγκεκριµένων χωρών.

Ο οικονοµικός παράγων, το θέµα της βιωσιµότητας δηλαδή, είναι πάντα στο τραπέζι. Ωστόσο, εν προκειµένω υπάρχει και ένα γεωπολιτικό ρίσκο, δεδοµένης της στάσης της Τουρκίας, η οποία διαχρονικά εγείρει διεκδικήσεις στη συγκεκριµένη περιοχή.

Η «Κυριακάτικη Απογευµατινή» αποκαλύπτει το χρονικό των διαπραγµατεύσεων, τι «φρενάρει» την κυπριακή πλευρά και ποια είναι τα επόµενα βήµατα.


Το χρονικό

Οι εµπλεκόµενες πλευρές, δηλαδή ο Α∆ΜΗΕ, τα υπουργεία Ενέργειας των δύο χωρών και οι Ρυθµιστικές Αρχές της Κύπρου (ΡΑΕΚ) και της Ελλάδας (ΡΑΑΕΥ), προχωρούν όλο αυτό το διάστηµα σε συνεννοήσεις προκειµένου να καταλήξουν σε συµφωνία, µε τον Α∆ΜΗΕ να στέλνει σχετική επιστολή στη γαλλική εταιρεία παραγωγής και κατασκευής καλωδιακών διασυνδέσεων, Nexans.

Η προηγούµενη κυβέρνηση -του Νίκου Αναστασιάδη- είχε αποφασίσει να προικοδοτήσει το έργο µε 100 εκατοµµύρια ευρώ.

Η κυβέρνηση Χριστοδουλίδη εµφανίζεται έτοιµη να δώσει τα χρήµατα, υπό 2 προϋποθέσεις: 1) να πειστεί ότι είναι βιώσιµο το έργο και 2) να συµµετέχει στη µετοχική σύνθεσή του. Ο Α∆ΜΗΕ «πιέζει» την Κυπριακή ∆ηµοκρατία να στηρίξει το καλώδιο, για ευνόητους οικονοµικούς λόγους.

Την Πέµπτη συζητήθηκε στη συνεδρίαση του υπουργικού συµβουλίου της Κύπρου η συµφωνία που η ίδια έκανε την περασµένη ∆ευτέρα µε την Ε.Ε., την ελληνική κυβέρνηση και τον Α∆ΜΗΕ για την ηλεκτρική διασύνδεση των χωρών µας. ∆εν βγήκε «λευκός καπνός» κι έτσι δόθηκε παράταση στο θρίλερ.

Σύµφωνα µε αποκλειστικές πληροφορίες της «Κυριακάτικης Α», η Λευκωσία ένιωσε ότι ήταν µε τη θηλιά στον λαιµό. Η λογική «take it or leave it», που υπήρχε µέχρι πρότινος, πίεζε την κυπριακή κυβέρνηση.

Φαίνεται πως η Κύπρος έχει χωριστεί σε δύο τρόπον τινά στρατόπεδα: σε εκείνους που θέλουν να προχωρήσει το καλώδιο και στους διστακτικούς.

Η Λευκωσία αναµένει τη µελέτη βιωσιµότητας του έργου και αναλόγως θα πράξει. Αρµόδιες κυπριακές πηγές εξηγούν στην εφηµερίδα µας ότι η Κυπριακή ∆ηµοκρατία δεν αµφιβάλλει για τη χρησιµότητα της ηλεκτρικής διασύνδεσης (υπάρχει κατ’ αρχήν απόφαση του υπουργικού συµβουλίου για συµµετοχή στο έργο άλλωστε), ωστόσο οι επιφυλάξεις για τη βιωσιµότητά του είναι µια πραγµατικότητα που ουδείς µπορεί να παραβλέψει.

Το άλλο ρίσκο έγκειται στο ότι η Τουρκία ίσως αποφασίσει να παρέµβει, δηµιουργώντας πρόβληµα ή ακόµα και επεισόδιο... «αλά Κάσος». Τότε πώς θα αντιδράσουν σε διπλωµατικό και επιχειρησιακό επίπεδο Αθήνα και Λευκωσία; ∆ιότι δεν θα µπορέσουν να αποδεχθούν την αντίδραση της Τουρκίας. Θα είναι σαν να αποδέχονται τις θέσεις της γείτονος.

Επίσης, εδώ προκύπτει κι ένα άλλο ερώτηµα. Πρακτικό. Θα πληρώνει η Κύπρος κάθε χρόνο 25 εκατοµµύρια ευρώ, χωρίς το έργο -συνολικού ύψους 1,9 δισ.- να υλοποιείται, εξαιτίας της Τουρκίας; Ποια κυβέρνηση (εν προκειµένω η κυπριακή) µπορεί να πείσει τον λαό της να πληρώνει για ένα έργο που δεν παίρνει σάρκα και οστά;


Όλα θα κριθούν σήμερα

Έτσι, λοιπόν, η κυπριακή κυβέρνηση ανέλαβε µια πρωτοβουλία: να συζητήσει διά ζώσης µε όλους τους δυνητικούς συνεργάτες της. Αυτό θα γίνει την Τρίτη, στις 15.30, στη Λευκωσία. Η συνάντηση θα πραγµατοποιηθεί στο υπουργείο Ενέργειας.

Σύµφωνα µε γραπτή δήλωση του κυβερνητικού εκπροσώπου της Κύπρου, Κωνσταντίνου Λετυµπιώτη, στη σύσκεψη αυτή θα συµµετάσχουν συγκεκριµένα: οι υπουργοί Ενέργειας και Οικονοµικών, η υφυπουργός παρά τω προέδρω, εκ µέρους της Κυπριακής ∆ηµοκρατίας, ο Ελληνας υπουργός Ενέργειας, εκπρόσωπος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, εκπρόσωποι του Α∆ΜΗΕ, της εταιρείας Nexans και η Νοµική Υπηρεσία της Κυπριακής ∆ηµοκρατίας.

Σηµειωτέον, αυτή θα είναι η πρώτη φορά που η Κύπρος θα έχει απευθείας επαφές µε τη γαλλική εταιρεία Nexans, η οποία και κατασκευάζει το καλώδιο για λογαριασµό του Α∆ΜΗΕ.

Σύµφωνα µε τον κ. Λετυµπιώτη, «η σηµασία του έργου της ηλεκτρικής διασύνδεσης Κρήτης - Κύπρου, τόσο ως στρατηγικό έργο όσο και ως προς την οικονοµική του διάσταση και ως προς τον ρόλο που µπορεί να διαδραµατίσει στον ενεργειακό σχεδιασµό της χώρας µας και της Ε.Ε., είναι αδιαµφισβήτητη. Μέσα σε αυτό το πλαίσιο, η κυβέρνηση προσεγγίζει το όλο θέµα µε υπευθυνότητα και τη δέουσα επιµέλεια, µε µοναδικό στόχο την εξυπηρέτηση των συµφερόντων του κυπριακού λαού».


«Καρφιά» Λετυµπιώτη

Μάλιστα, ο κ. Λετυµπιώτης άφησε και ορισµένες αιχµές, τονίζοντας ότι το έργο αυτό είναι έργο του 2012, για το οποίο είχαν γίνει µέχρι και... εγκαίνια. «Είναι ένα έργο το οποίο ξεκίνησε να σχεδιάζεται από το 2012. Είχαµε δει περιπτώσεις εγκαινίων αυτού του έργου και χρονοδιαγράµµατα». Προσέθεσε δε ότι έχει προκύψει η αλλαγή του φορέα υλοποίησης.

«Οι όποιες αποφάσεις πρέπει να ληφθούν πρέπει να είναι στη βάση της αυτονόητης δέουσας επιµέλειας και υπευθυνότητας. Πρέπει να ληφθούν αποφάσεις που θα πρέπει να εξυπηρετούν τη µείωση του ηλεκτρικού ρεύµατος», κατέληξε, εξηγώντας ότι δεν θα πρέπει να επιβαρυνθεί ο λογαριασµός του ηλεκτρισµού πριν από τη λειτουργία του έργου, καθησυχάζοντας, έτσι, τους Κύπριους πολίτες. Το τι θα αποφασιστεί τελικά θα το µάθουµε την Τρίτη.

Πάντως, η υπογράφουσα, έπειτα από αρκετές συνοµιλίες µε τα εµπλεκόµενα µέρη, αποκόµισε ένα κλίµα συγκρατηµένης αισιοδοξίας. Οσο δηµοσιογραφικό κλισέ κι αν ακούγεται, περί αυτού πρόκειται. Κοινώς, η κυβέρνηση Χριστοδουλίδη δεν θέλει να πληρώσει για ένα έργο που δεν θα παραδοθεί, διότι πολύ απλά δεν υπάρχουν περιθώρια να «ρισκάρει» για ένα έργο που πάει «πακέτο» µε αρκετές αµφιβολίες.

Ωστόσο, αρµόδιες πηγές εκτιµούν ότι τελικά το project δεν θα «ναυαγήσει». Μένει να φανεί.

*Δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα «Κυριακάτικη Απογευματινή» στις 8/09/2024