Επειτα από ένα δύσκολο καλοκαίρι, τόσο για τα ελληνοτουρκικά, λόγω του επεισοδίου στην Κάσο, όσο και για την ευρύτερη περιοχή, λόγω του πολέµου στη Γάζα, ηγέτες, υπουργοί και διπλωµάτες απ’ όλον τον κόσµο δίνουν ραντεβού στη Νέα Υόρκη. Οι περισσότεροι είναι ήδη εκεί και αρχίζουν επαφές, στο περιθώριο της Συνόδου του ΟΗΕ.

Φέτος η βαριά σκιά του Μεσανατολικού ρίχνει ένα πολύ σκοτεινό πέπλο πάνω από τα κεντρικά των Ηνωµένων Εθνών. Υπενθυµίζει ότι οι λάθος διπλωµατικοί και πολιτικοί χειρισµοί των «ισχυρών» οδήγησαν σ’ αυτό το απίστευτο ανθρωπιστικό δράµα που παρακολουθεί ο πλανήτης σε απευθείας µετάδοση. Παράλληλα, αφυπνίζει τόσο τη ∆ύση όσο και τον αραβικό κόσµο. «Τώρα είναι η στιγµή να παρθούν κρίσιµες αποφάσεις, ώστε να επιτευχθεί η κατάπαυση του πυρός. Αύριο θα είναι αργά», σχολίαζαν στην «Κυριακάτικη Απογευµατινή» διπλωµατικές πηγές από τα Ηνωµένα Εθνη, δίνοντας έτσι τον τόνο για τα όσα θα διαδραµατιστούν τις επόµενες ηµέρες.

Με ατζέντα, λοιπόν, το Μεσανατολικό προσέρχεται η Ελλάδα στη Σύνοδο, έχοντας πλέον και τη θέση του µη µόνιµου µέλους του Συµβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ. Ευκαιρίας δοθείσης, ο πρωθυπουργός και ο υπουργός Εξωτερικών θα έχουν επαφές και µε τους οµολόγους τους από Τουρκία και Αίγυπτο, καθώς οι γεωπολιτικές συνθήκες προκαλούν ντόµινο εξελίξεων, το οποίο απειλεί να αλλάξει τις ισορροπίες που µε κόπο προσπαθεί να διατηρήσει η Ελλάδα.


Τι θα συζητήσουν

Η πολυαναµενόµενη ελληνοτουρκική συνάντηση κορυφής προετοιµάζεται εδώ και µήνες. Το συµβάν στην Κάσο ήταν το βότσαλο που τάραξε για τα καλά τα (θεωρητικά) ήρεµα νερά στο Αιγαίο. Ο επικοινωνιακός χειρισµός του ήταν ενδεικτικός των προθέσεων των δύο πλευρών. Οι υπουργοί Εξωτερικών Γιώργος Γεραπετρίτης και Χακάν Φιντάν ανέλαβαν να σβήσουν τη φωτιά και να προετοιµάσουν τη συνάντηση των δύο ηγετών. Όπερ και εγένετο, τόσο διά τηλεφώνου όσο και διά ζώσης, κατά την πρόσφατη συνάντησή τους στις Βρυξέλλες. Πλέον όλα είναι έτοιµα για το κρίσιµο τετ α τετ, που, όπως φαίνεται, θα πραγµατοποιηθεί στις 24 Σεπτεµβρίου. Σύµφωνα µε πληροφορίες της «Κυριακάτικης Απογευµατινής», η ελληνική πλευρά δεν περιµένει ότι θα βγει κάτι «θεαµατικό» από τη συνάντηση Μητσοτάκη - Ερντογάν. Φαίνεται να µην είναι αυτός ο στόχος.

Βασική επιδίωξη, σύµφωνα µε αρµόδιες πηγές, είναι η επανεπιβεβαίωση της αµοιβαίας βούλησης για διατήρηση καλού κλίµατος. Η κυβέρνηση διαµηνύει ότι ο διάλογος έχει µόνο θετικά να προσφέρει και πως δεν πρόκειται να µπουν στο τραπέζι ζητήµατα κυριαρχίας. Επίσης, σύµφωνα µε έγκυρες πηγές, στην παρούσα φάση φαντάζει αδύνατο να γίνει συζήτηση επί της διαφοράς µας, δηλαδή της οριοθέτησης υφαλοκρηπίδας και ΑΟΖ. Πρώτον, επειδή δεν έχουν ωριµάσει ακόµα οι συνθήκες για να ξεκινήσει αυτή η κουβέντα και, δεύτερον, επειδή δεν έχει γίνει η απαραίτητη διπλωµατική και νοµική προεργασία που απαιτείται. Μένει να φανεί αν ο Κυριάκος Μητσοτάκης και ο Ταγίπ Ερντογάν συµφωνήσουν στη Νέα Υόρκη να δώσουν εντολή στους υπουργούς Εξωτερικών και στους διπλωµατικούς συµβούλους ώστε να αρχίσει η προετοιµασία για τη δύσκολη συζήτηση.

Ως προς τα σίγουρα θέµατα, που είναι βέβαιο ότι θα τεθούν επί τάπητος, θα συζητηθούν θέµατα χαµηλής πολιτικής (συνεργασία στην Πολιτική Προστασία, Μεταναστευτικό κ.λπ.), ενώ θα οριστεί και χρονοδιάγραµµα για τα επόµενα βήµατα (θετική ατζέντα, ΜΟΕ). Επίσης, αναµένεται να οριστεί και η ηµεροµηνία για το επόµενο Ανώτατο Συµβούλιο Συνεργασίας σε συνέχεια του προηγούµενου που είχε γίνει στην Αθήνα τον περασµένο ∆εκέµβριο. Είθισται να υπάρχει εναλλαγή του τόπου, εποµένως ο νέος γύρος θα λάβει χώρα στην Τουρκία. Τέλος, ενδέχεται να θέσει ο κ. Μητσοτάκης στον κ. Ερντογάν το Κυπριακό, όπως είχε κάνει κατά την προηγούµενη συνάντησή τους, µε αποτέλεσµα να παγώσουν τότε τα χαµόγελα.


Με αρχηγούς κρατών

Από το πρόγραµµα του Κυριάκου Μητσοτάκη ξεχωρίζουν και άλλα ραντεβού µε αρχηγούς κρατών. Οπως µε τον Ισραηλινό πρωθυπουργό Μπενιαµίν Νετανιάχου, εν µέσω της πιο δύσκολης φάσης του πολέµου και εν µέσω διάχυσης της έντασης µέχρι και τον Λίβανο, αλλά και µε τον πρόεδρο της Παλαιστινιακής Αρχής, Μαχµούντ Αµπάς. Η Ελλάδα συνοµιλεί µε όλους, έχει πλέον ακόµα πιο ισχυρή φωνή στον ΟΗΕ και καλείται να αναλάβει πρωτοβουλίες ώστε να συµβάλει καθοριστικά στον τερµατισµό του αιµατοκυλίσµατος. Επ’ αυτού θα µιλήσει ο κ. Μητσοτάκης και από το βήµα του ΟΗΕ.

Η οµιλία του στη Γενική Συνέλευση του Οργανισµού είναι προγραµµατισµένη για τις 26 Σεπτεµβρίου. Την ίδια ηµέρα, θα έχει κατ’ ιδίαν συνάντηση και µε τον γενικό γραµµατέα του ΟΗΕ, Αντόνιο Γκουτέρες. Εκτός από τους δύο εν εξελίξει πολέµους, οι κύριοι Μητσοτάκης και Γκουτέρες θα συζητήσουν και για την προσπάθεια επανεκκίνησης του διαλόγου µε στόχο την επίλυση του Κυπριακού. Το timing είναι ευνοϊκό, αν υπολογίσει κάποιος τη σχετική νηνεµία στα ελληνοτουρκικά. Ηδη από χθες βρίσκεται στη Νέα Υόρκη ο Γ. Γεραπετρίτης. Το ρεπορτάζ της «Κυριακάτικης Α» επιβεβαιώθηκε πλήρως, καθώς ο κ. Γεραπετρίτης θα συµµετάσχει σε τριµερείς συναντήσεις µε τους οµολόγους του από την Κύπρο και την Αίγυπτο, σε µια κρίσιµη χρονική στιγµή, δεδοµένης της επαναπροσέγγισης Αγκυρας - Καΐρου, αλλά και µε τους οµολόγους του από Κύπρο και Ιορδανία. Ο Ελληνας υπουργός θα εκπροσωπήσει, επίσης, την Ελλάδα σε υπουργικό δείπνο εργασίας για τη Μέση Ανατολή και σε υπουργική συνάντηση για τη Γάζα και το Παλαιστινιακό.