Kυβέρνηση Καραµανλή: H αφετηρία της ψηφιακής Ελλάδας, άρθρο του Θεόδωρου Ρουσόπουλου
Άρθρο στα Παραπολιτικά για τα 50 χρόνια της Νέας Δημοκρατίας
Ο μακαριστός αρχιεπίσκοπος Χριστόδουλος ζητούσε επίμονα από την κυβέρνηση του Κώστα Καραμανλή μια τηλεοπτική ψηφιακή συχνότητα
Είκοσι χρόνια πριν, η ψηφιακή Ελλάδα δεν ήταν και τόσο αυτονόητη όσο είναι σήµερα. Οι βάσεις, όµως, γι’ αυτήν µπήκαν τότε και, καθώς µου δίδεται η ευκαιρία να αναφερθώ σε µια επαναστατική για την εποχή της πολιτική, το πράττω µε µεγάλη χαρά.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή είχε δώσει περιθώριο σε όλες τις χώρες-µέλη της Ε.Ε. να έχουν ολοκληρώσει έως το 2012 τη µετάβασή τους στην ψηφιακή εποχή, ως προς τις συχνότητες που τότε ήταν µόνον αναλογικές. Η πρώτη χώρα που το πέτυχε ήταν η Φινλανδία. Στόχος δικός µου ως υπουργού Επικρατείας ήταν να γίνουµε η δεύτερη πανευρωπαϊκά χώρα που θα έχτιζε το ψηφιακό της µέλλον και το κατορθώσαµε σε χρόνους-ρεκόρ. Σε αυτήν την κατεύθυνση, η οµάδα του καθηγητή του Πολυτεχνείου Χρήστου Καψάλη συνεργάστηκε συστηµατικά και εξόχως αποδοτικά µε την ΕΡΤ και τις αρµόδιες Γραµµατείες Ενηµέρωσης και Επικοινωνίας.
Για να εξηγήσω απλά και σύντοµα το ιστορικό αυτού του εγχειρήµατος, οι αναλογικές συχνότητες είχαν όλες καταληφθεί από τηλεοπτικούς σταθµούς, ραδιόφωνα και, φυσικά, την Αστυνοµία, την Πυροσβεστική και τις Ενοπλες ∆υνάµεις. Ετσι, δεν υπήρχε ιδιαίτερος χώρος για καινοτοµίες. Μόλις φτιάξαµε τις ψηφιακές, εκεί που για να µεταδώσεις, για παράδειγµα, το σήµα ενός τηλεοπτικού καναλιού ήθελες τρεις αναλογικές συχνότητες, µε τις ψηφιακές κάθε αναλογική συχνότητα µπορούσε να µεταδώσει τέσσερα κανάλια. Αυτό σήµαινε ότι περίσσευε ψηφιακό µέρισµα, το οποίο, όπως πολλές φορές είχα δηλώσει δηµοσίως, θα χρησιµοποιείτο για νέες τεχνολογίες και πρωτοποριακές υπηρεσίες (βλέπε τηλεϊατρική και τηλεµπόριο), όπως γίνεται σήµερα.
Τα πρώτα ψηφιακά κανάλια εξέπεµψαν µέσω ΕΡΤ στις αρχές του 2006. Ενα, µάλιστα, από αυτά υπήρξε πρωτοποριακό για όλη την Ευρώπη, καθώς µετέδιδε εκποµπές που µπορούσαν να παρακολουθήσουν και τα Ατοµα µε Αναπηρία («πρίσµα+» λεγόταν το κανάλι). Τα άλλα δύο µετέδιδαν ταινίες και αθλητικά γεγονότα. ∆υστυχώς, η επόµενη κυβέρνηση τα κατήργησε. Θυµάµαι τότε την επιµονή του µακαριστού πλέον Αρχιεπισκόπου Χριστόδουλου να του διαθέσω µια ψηφιακή συχνότητα για να φτιάξει τηλεόραση για την Εκκλησία της Ελλάδος. Μου το ζήτησε επανειληµένως και του υποσχέθηκα ότι θα γίνει, εφόσον ολοκληρωθεί η µετάβαση στην ψηφιακή εποχή.
∆υστυχώς, όµως, τον πρόλαβε η ασθένεια και ο θάνατος και η νέα ηγεσία της Εκκλησίας δεν έδειξε το ίδιο ενδιαφέρον. Απότοκος της επαναστατικής για τα δεδοµένα της εποχής µετάβασης στην ψηφιακή εποχή ήταν, µεταξύ άλλων, και η πιο µοντέρνα εγκατάσταση ψηφιακών συστηµάτων στο νεόδµητο υπό την υπουργία µου κτίριο, που βρίσκεται δίπλα στο Πάντειο Πανεπιστήµιο και το οποίο ακόµη και σήµερα έχει πιο µοντέρνες εγκαταστάσεις από τα περισσότερα υπουργεία, αλλά και η πρώτη στην Ελλάδα δηµόσια διαβούλευση, µέσω ∆ιαδικτύου, σχετικά µε νόµο που αφορούσε τα περιφερειακά Μέσα Ενηµέρωσης.
Ο νόµος συζητήθηκε αναλυτικά µε τις περιφερειακές ενώσεις δηµοσιογράφων και ιδιοκτητών επί σχεδόν τρία χρόνια. ∆εν νοµίζω να έχει υπάρξει τόσο εξαντλητική διαδικασία για άλλο νόµο του ελληνικού κράτους, τουλάχιστον στην εποχή µας. Στην τελευταία φάση του πραγµατοποιήθηκε διαβούλευση µε 1.500 συµµετέχοντες από όλη τη χώρα, διαδικτυακά. Ο νόµος στις βασικές του ρυθµίσεις ισχύει µέχρι σήµερα, πράγµα που αποδεικνύει την αξία της µακρόχρονης διαβούλευσης, οι σηµαντικότερες φάσεις της οποίας έγιναν ηλεκτρονικά.
Ακόµα ένα σπουδαίο για την εποχή επίτευγµα ήταν η απόφαση να δηµοσιοποιούνται διαδικτυακά κάθε µήνα τα κονδύλια της κρατικής διαφήµισης, καθώς και το σε ποια ΜΜΕ διατίθενται. Επαίροµαι να λέω ότι ήταν η πρώτη «∆ιαύγεια», πριν από το πρόγραµµα που εφάρµοσε στη συνέχεια σε όλον τον δηµόσιο τοµέα ο επόµενος πρωθυπουργός, Γ. Παπανδρέου.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή είχε δώσει περιθώριο σε όλες τις χώρες-µέλη της Ε.Ε. να έχουν ολοκληρώσει έως το 2012 τη µετάβασή τους στην ψηφιακή εποχή, ως προς τις συχνότητες που τότε ήταν µόνον αναλογικές. Η πρώτη χώρα που το πέτυχε ήταν η Φινλανδία. Στόχος δικός µου ως υπουργού Επικρατείας ήταν να γίνουµε η δεύτερη πανευρωπαϊκά χώρα που θα έχτιζε το ψηφιακό της µέλλον και το κατορθώσαµε σε χρόνους-ρεκόρ. Σε αυτήν την κατεύθυνση, η οµάδα του καθηγητή του Πολυτεχνείου Χρήστου Καψάλη συνεργάστηκε συστηµατικά και εξόχως αποδοτικά µε την ΕΡΤ και τις αρµόδιες Γραµµατείες Ενηµέρωσης και Επικοινωνίας.
Για να εξηγήσω απλά και σύντοµα το ιστορικό αυτού του εγχειρήµατος, οι αναλογικές συχνότητες είχαν όλες καταληφθεί από τηλεοπτικούς σταθµούς, ραδιόφωνα και, φυσικά, την Αστυνοµία, την Πυροσβεστική και τις Ενοπλες ∆υνάµεις. Ετσι, δεν υπήρχε ιδιαίτερος χώρος για καινοτοµίες. Μόλις φτιάξαµε τις ψηφιακές, εκεί που για να µεταδώσεις, για παράδειγµα, το σήµα ενός τηλεοπτικού καναλιού ήθελες τρεις αναλογικές συχνότητες, µε τις ψηφιακές κάθε αναλογική συχνότητα µπορούσε να µεταδώσει τέσσερα κανάλια. Αυτό σήµαινε ότι περίσσευε ψηφιακό µέρισµα, το οποίο, όπως πολλές φορές είχα δηλώσει δηµοσίως, θα χρησιµοποιείτο για νέες τεχνολογίες και πρωτοποριακές υπηρεσίες (βλέπε τηλεϊατρική και τηλεµπόριο), όπως γίνεται σήµερα.
Τα πρώτα ψηφιακά κανάλια εξέπεµψαν µέσω ΕΡΤ στις αρχές του 2006. Ενα, µάλιστα, από αυτά υπήρξε πρωτοποριακό για όλη την Ευρώπη, καθώς µετέδιδε εκποµπές που µπορούσαν να παρακολουθήσουν και τα Ατοµα µε Αναπηρία («πρίσµα+» λεγόταν το κανάλι). Τα άλλα δύο µετέδιδαν ταινίες και αθλητικά γεγονότα. ∆υστυχώς, η επόµενη κυβέρνηση τα κατήργησε. Θυµάµαι τότε την επιµονή του µακαριστού πλέον Αρχιεπισκόπου Χριστόδουλου να του διαθέσω µια ψηφιακή συχνότητα για να φτιάξει τηλεόραση για την Εκκλησία της Ελλάδος. Μου το ζήτησε επανειληµένως και του υποσχέθηκα ότι θα γίνει, εφόσον ολοκληρωθεί η µετάβαση στην ψηφιακή εποχή.
∆υστυχώς, όµως, τον πρόλαβε η ασθένεια και ο θάνατος και η νέα ηγεσία της Εκκλησίας δεν έδειξε το ίδιο ενδιαφέρον. Απότοκος της επαναστατικής για τα δεδοµένα της εποχής µετάβασης στην ψηφιακή εποχή ήταν, µεταξύ άλλων, και η πιο µοντέρνα εγκατάσταση ψηφιακών συστηµάτων στο νεόδµητο υπό την υπουργία µου κτίριο, που βρίσκεται δίπλα στο Πάντειο Πανεπιστήµιο και το οποίο ακόµη και σήµερα έχει πιο µοντέρνες εγκαταστάσεις από τα περισσότερα υπουργεία, αλλά και η πρώτη στην Ελλάδα δηµόσια διαβούλευση, µέσω ∆ιαδικτύου, σχετικά µε νόµο που αφορούσε τα περιφερειακά Μέσα Ενηµέρωσης.
Ο νόµος συζητήθηκε αναλυτικά µε τις περιφερειακές ενώσεις δηµοσιογράφων και ιδιοκτητών επί σχεδόν τρία χρόνια. ∆εν νοµίζω να έχει υπάρξει τόσο εξαντλητική διαδικασία για άλλο νόµο του ελληνικού κράτους, τουλάχιστον στην εποχή µας. Στην τελευταία φάση του πραγµατοποιήθηκε διαβούλευση µε 1.500 συµµετέχοντες από όλη τη χώρα, διαδικτυακά. Ο νόµος στις βασικές του ρυθµίσεις ισχύει µέχρι σήµερα, πράγµα που αποδεικνύει την αξία της µακρόχρονης διαβούλευσης, οι σηµαντικότερες φάσεις της οποίας έγιναν ηλεκτρονικά.
Ακόµα ένα σπουδαίο για την εποχή επίτευγµα ήταν η απόφαση να δηµοσιοποιούνται διαδικτυακά κάθε µήνα τα κονδύλια της κρατικής διαφήµισης, καθώς και το σε ποια ΜΜΕ διατίθενται. Επαίροµαι να λέω ότι ήταν η πρώτη «∆ιαύγεια», πριν από το πρόγραµµα που εφάρµοσε στη συνέχεια σε όλον τον δηµόσιο τοµέα ο επόµενος πρωθυπουργός, Γ. Παπανδρέου.
*Δημοσιεύτηκε στα «Παραπολιτικά»
