Kυβέρνηση Κυριάκου Mητσοτάκη: Μια κρίση που κράτησε 1.112 ηµέρες, σε πέντε στιγµιότυπα, άρθρο του Άκη Σκέρτσου
Άρθρο στα Παραπολιτικά για τα 50 χρόνια της Νέας Δημοκρατίας
"Στα 50 χρόνια της Μεταπολίτευσης όλες οι κυβερνήσεις κλήθηκαν να διαχειριστούν πολλές και διαφορετικές κρίσεις και προκλήσεις. Για όλες υπήρχε κάποιο ιστορικό προηγούµενο, η θεσµική µνήµη και ένα στοιχειώδες πρωτόκολλο διαχείρισης"
Στα 50 χρόνια της Μεταπολίτευσης όλες οι κυβερνήσεις κλήθηκαν να διαχειριστούν πολλές και διαφορετικές κρίσεις και προκλήσεις. Για όλες υπήρχε κάποιο ιστορικό προηγούµενο, η θεσµική µνήµη και ένα στοιχειώδες πρωτόκολλο διαχείρισης.
Ολες διήρκεσαν από λίγες ώρες ή ηµέρες έως κάποιες εβδοµάδες. Και όλες αφορούσαν κατά βάση ένα συγκεκριµένο πεδίο της δηµόσιας διοίκησης. Ολες; Πλην µίας. Της πανδηµίας του COVID. Αυτής της παγκόσµιας υγειονοµικής «πυρηνικής βόµβας», που ξεκίνησε από την Κίνα στα τέλη του 2019 και απλώθηκε µέσα σε λίγες εβδοµάδες σε όλο τον πλανήτη, επηρεάζοντας καταλυτικά κάθε ανθρώπινη δραστηριότητα.
Η πανδηµία ήταν ένα crash test για όλους µας. Ως ευθεία απειλή κατά της ζωής των πιο ευάλωτων συµπολιτών µας, έθεσε σε κατάσταση κόκκινου συναγερµού για τρία ολόκληρα χρόνια και την Ελλάδα, µαζί µε την υπόλοιπη παγκόσµια κοινότητα, µε πρωτοφανή -αδιανόητα έως πρότινος- µέτρα προστασίας της δηµόσιας υγείας και λειτουργίας της οικονοµίας. Παρότι ζήσαµε σε αυτό το περιβάλλον αυστηρών περιορισµών έως σχετικά πρόσφατα, δυσκολευόµαστε σήµερα να θυµηθούµε πως ήταν, π.χ., να χρειάζεται να στείλεις SMS σε µια κρατική ψηφιακή πλατφόρµα για να πραγµατοποιήσεις βασικές καθηµερινές σου µετακινήσεις. Ή να συµβουλεύεσαι σε καθηµερινή βάση τον χάρτη µε τους δείκτες νοσηρότητας σε κάθε νοµό της χώρας.
Μια σπάνια ισορροπία ατοµικής ευθύνης, οικειοθελούς συµµόρφωσης και κρατικής προστασίας, που µας θύµισε ότι «στα δύσκολα» µόνο η συλλογική κινητοποίηση, η αλληλεγγύη, η εµπιστοσύνη στην επιστήµη, η διαφάνεια και η συνεργασία µπορούν να φέρουν αποτέλεσµα που προστατεύει τους πολλούς. Ηταν µια υγειονοµική κρίση που συµβαίνει µία φορά στα 100 χρόνια, δοκιµάζοντας τις αντοχές όλων µας. Των εθνικών και υπερεθνικών συστηµάτων διακυβέρνησης και δηµόσιας υγείας, των µηχανισµών διαχείρισης κρίσης, των δηµόσιων οικονοµικών, της Εκπαίδευσης, των µεταφορών. Μια κρίση που χωρίζει, πλέον, τη σύγχρονη Ιστορία σε προ- και µετά- πανδηµική µε σηµαντικό κόστος, δυστυχώς, σε ανθρώπινες ζωές παγκοσµίως. Που αφήνει, όµως, ταυτόχρονα πίσω της νέες θεσµικές κατακτήσεις σε ευρωπαϊκό και εθνικό επίπεδο, όπως η ανάληψη κοινού ευρωπαϊκού χρέους, που έφερε το Ταµείο Ανάκαµψης, η κοινή ευρωπαϊκή προµήθεια εµβολίων και η ραγδαία ψηφιοποίηση του ελληνικού κράτους.
Από τις 1.112 ηµέρες που µεσολάβησαν από τις 26 Φεβρουαρίου 2020 έως την τελευταία κοινή υπουργική απόφαση, που έβαζε τέρµα στα έκτακτα υγειονοµικά µέτρα -στις 14 Μαρτίου 2023-, ξεχωρίζω πέντε στιγµιότυπα (για την οικονοµία του χώρου, καθώς είναι πολύ περισσότερα) που λειτούργησαν καθοριστικά στον τρόπο που αντιµετωπίσαµε όλοι µαζί -Πολιτεία και πολίτες- αυτή τη µεγάλη απειλή.
Τετάρτη 26 Φεβρουαρίου 2020: Το πρώτο κρούσµα στη χώρα µας είναι γεγονός. Σε µια µεγάλη διυπουργική σύσκεψη στο Μαξίµου ο πρωθυπουργός εξετάζει όλα τα -λιγοστά έως τότε- διαθέσιµα δεδοµένα και διαµορφώνει την πεποίθηση ότι η υγεία των πολλών ευάλωτων συµπολιτών µας αποτελεί την άµεση προτεραιότητα. Αναβάλλονται οι καρναβαλικές εκδηλώσεις σε όλη τη χώρα και ξεκινούν οι προετοιµασίες για το πρώτο ολικό lockdown, που αποδεικνύεται σωτήριο.
Κυριακή 27 ∆εκεµβρίου 2020: Η επιχείρηση «Ελευθερία», η πρώτη εθνική εκστρατεία εµβολιασµού, ξεκινά µε τη νοσηλεύτρια Ευσταθία Καµπισιούλη και τον ηλικιωµένο Μιχάλη Γιοβανίδη. Μια πρωτοφανής εκστρατεία, που απλώθηκε σε όλη την επικράτεια, αξιοποιώντας την ψηφιακή τεχνολογία, µε ραντεβού που µας έφερναν µε ακρίβεια ελβετικού ρολογιού στους άξιους υγειονοµικούς µας, για να κάνουµε το εµβόλιό µας. Μια εικόνα από το µέλλον του ΕΣΥ έχει ήδη δηµιουργηθεί.
Τρίτη 12 Ιανουαρίου 2021: Αποστέλλεται η επιστολή του πρωθυπουργού προς την πρόεδρο της Ε.Ε., όπου εισηγείται τη δηµιουργία ενός ευρωπαϊκού ψηφιακού πιστοποιητικού εµβολιασµού, που θα επιτρέψει τις διασυνοριακές µετακινήσεις των Ευρωπαίων πολιτών. Μια ελληνική ιδέα που γίνεται ευρωπαϊκή πολιτική σε πέντε µήνες.
Πέµπτη 18 Μαρτίου 2021: Παράλληλα µε την εµβολιαστική εκστρατεία, ανακοινώνουµε και τη δωρεάν διάθεση οικιακών self tests, που υποστηρίζουν την ελεγχόµενη επανεκκίνηση των εκπαιδευτικών και οικονοµικών δραστηριοτήτων. Μια συµπληρωµατική, καινοτόµος πολιτική δηµόσιας υγείας, που έσωσε χιλιάδες ζωές, δίνοντας τη δυνατότητα για ταχύτερο ατοµικό εντοπισµό της νόσου κατ’ οίκον, χωρίς οριζόντια περιοριστικά µέτρα.
Τρίτη 13 Ιουλίου 2021: Η Ελλάδα είναι µια από τις τρεις πρώτες ευρωπαϊκές χώρες που λαµβάνουν έγκριση για το εθνικό µας σχέδιο ανάκαµψης και ανθεκτικότητας «Ελλάδα 2.0», το µεγαλύτερο πακέτο στήριξης µεταξύ των ευρωπαϊκών κρατών-µελών. Εχει προηγηθεί επί έναν χρόνο ένας µαραθώνιος για τη σύνταξη του σχεδίου µας µε ευρύτατη διαβούλευση και ενσωµάτωση των βασικών συστάσεων της έκθεσης Πισσαρίδη ως προς τις κρισιµότερες µεταρρυθµίσεις και επενδύσεις που πρέπει να υλοποιήσουµε. Η ταχύτερη ανάκαµψη της ελληνικής οικονοµίας από την ευρωπαϊκή στα χρόνια που ακολούθησαν αποδεικνύει τον ορθό σχεδιασµό και την αποτελεσµατική υλοποίηση του σχεδίου.
Την Πέµπτη 30 ∆εκεµβρίου 2021, σχεδόν δύο χρόνια µετά το ξέσπασµα της πανδηµίας, νοσώ για πρώτη φορά µε COVID. Στη δική µου προσωπική αποµόνωση αναλογίζοµαι την απόσταση που κάλυψε η πατρίδα µας µέσα σε αυτά τα δύο χρόνια, καταφέρνοντας, παρά το αποδεκατισµένο από την πολυετή ύφεση ΕΣΥ, να πετύχει επιδόσεις καλύτερες στη διαχείριση της πανδηµίας από χώρες πολύ πλουσιότερες και µε καλύτερα συστήµατα Υγείας.
Η προσπάθεια για τη βελτίωση του κρατικού µηχανισµού, ώστε να εγγυάται την ασφάλεια, την ελευθερία και την ευηµερία των πολιτών, δεν σταµατάει ποτέ και συνεχίζεται πιο αµείωτη από τότε.
Ολες διήρκεσαν από λίγες ώρες ή ηµέρες έως κάποιες εβδοµάδες. Και όλες αφορούσαν κατά βάση ένα συγκεκριµένο πεδίο της δηµόσιας διοίκησης. Ολες; Πλην µίας. Της πανδηµίας του COVID. Αυτής της παγκόσµιας υγειονοµικής «πυρηνικής βόµβας», που ξεκίνησε από την Κίνα στα τέλη του 2019 και απλώθηκε µέσα σε λίγες εβδοµάδες σε όλο τον πλανήτη, επηρεάζοντας καταλυτικά κάθε ανθρώπινη δραστηριότητα.
Η πανδηµία ήταν ένα crash test για όλους µας. Ως ευθεία απειλή κατά της ζωής των πιο ευάλωτων συµπολιτών µας, έθεσε σε κατάσταση κόκκινου συναγερµού για τρία ολόκληρα χρόνια και την Ελλάδα, µαζί µε την υπόλοιπη παγκόσµια κοινότητα, µε πρωτοφανή -αδιανόητα έως πρότινος- µέτρα προστασίας της δηµόσιας υγείας και λειτουργίας της οικονοµίας. Παρότι ζήσαµε σε αυτό το περιβάλλον αυστηρών περιορισµών έως σχετικά πρόσφατα, δυσκολευόµαστε σήµερα να θυµηθούµε πως ήταν, π.χ., να χρειάζεται να στείλεις SMS σε µια κρατική ψηφιακή πλατφόρµα για να πραγµατοποιήσεις βασικές καθηµερινές σου µετακινήσεις. Ή να συµβουλεύεσαι σε καθηµερινή βάση τον χάρτη µε τους δείκτες νοσηρότητας σε κάθε νοµό της χώρας.
Μια σπάνια ισορροπία ατοµικής ευθύνης, οικειοθελούς συµµόρφωσης και κρατικής προστασίας, που µας θύµισε ότι «στα δύσκολα» µόνο η συλλογική κινητοποίηση, η αλληλεγγύη, η εµπιστοσύνη στην επιστήµη, η διαφάνεια και η συνεργασία µπορούν να φέρουν αποτέλεσµα που προστατεύει τους πολλούς. Ηταν µια υγειονοµική κρίση που συµβαίνει µία φορά στα 100 χρόνια, δοκιµάζοντας τις αντοχές όλων µας. Των εθνικών και υπερεθνικών συστηµάτων διακυβέρνησης και δηµόσιας υγείας, των µηχανισµών διαχείρισης κρίσης, των δηµόσιων οικονοµικών, της Εκπαίδευσης, των µεταφορών. Μια κρίση που χωρίζει, πλέον, τη σύγχρονη Ιστορία σε προ- και µετά- πανδηµική µε σηµαντικό κόστος, δυστυχώς, σε ανθρώπινες ζωές παγκοσµίως. Που αφήνει, όµως, ταυτόχρονα πίσω της νέες θεσµικές κατακτήσεις σε ευρωπαϊκό και εθνικό επίπεδο, όπως η ανάληψη κοινού ευρωπαϊκού χρέους, που έφερε το Ταµείο Ανάκαµψης, η κοινή ευρωπαϊκή προµήθεια εµβολίων και η ραγδαία ψηφιοποίηση του ελληνικού κράτους.
Από τις 1.112 ηµέρες που µεσολάβησαν από τις 26 Φεβρουαρίου 2020 έως την τελευταία κοινή υπουργική απόφαση, που έβαζε τέρµα στα έκτακτα υγειονοµικά µέτρα -στις 14 Μαρτίου 2023-, ξεχωρίζω πέντε στιγµιότυπα (για την οικονοµία του χώρου, καθώς είναι πολύ περισσότερα) που λειτούργησαν καθοριστικά στον τρόπο που αντιµετωπίσαµε όλοι µαζί -Πολιτεία και πολίτες- αυτή τη µεγάλη απειλή.
Τετάρτη 26 Φεβρουαρίου 2020: Το πρώτο κρούσµα στη χώρα µας είναι γεγονός. Σε µια µεγάλη διυπουργική σύσκεψη στο Μαξίµου ο πρωθυπουργός εξετάζει όλα τα -λιγοστά έως τότε- διαθέσιµα δεδοµένα και διαµορφώνει την πεποίθηση ότι η υγεία των πολλών ευάλωτων συµπολιτών µας αποτελεί την άµεση προτεραιότητα. Αναβάλλονται οι καρναβαλικές εκδηλώσεις σε όλη τη χώρα και ξεκινούν οι προετοιµασίες για το πρώτο ολικό lockdown, που αποδεικνύεται σωτήριο.
Κυριακή 27 ∆εκεµβρίου 2020: Η επιχείρηση «Ελευθερία», η πρώτη εθνική εκστρατεία εµβολιασµού, ξεκινά µε τη νοσηλεύτρια Ευσταθία Καµπισιούλη και τον ηλικιωµένο Μιχάλη Γιοβανίδη. Μια πρωτοφανής εκστρατεία, που απλώθηκε σε όλη την επικράτεια, αξιοποιώντας την ψηφιακή τεχνολογία, µε ραντεβού που µας έφερναν µε ακρίβεια ελβετικού ρολογιού στους άξιους υγειονοµικούς µας, για να κάνουµε το εµβόλιό µας. Μια εικόνα από το µέλλον του ΕΣΥ έχει ήδη δηµιουργηθεί.
Τρίτη 12 Ιανουαρίου 2021: Αποστέλλεται η επιστολή του πρωθυπουργού προς την πρόεδρο της Ε.Ε., όπου εισηγείται τη δηµιουργία ενός ευρωπαϊκού ψηφιακού πιστοποιητικού εµβολιασµού, που θα επιτρέψει τις διασυνοριακές µετακινήσεις των Ευρωπαίων πολιτών. Μια ελληνική ιδέα που γίνεται ευρωπαϊκή πολιτική σε πέντε µήνες.
Πέµπτη 18 Μαρτίου 2021: Παράλληλα µε την εµβολιαστική εκστρατεία, ανακοινώνουµε και τη δωρεάν διάθεση οικιακών self tests, που υποστηρίζουν την ελεγχόµενη επανεκκίνηση των εκπαιδευτικών και οικονοµικών δραστηριοτήτων. Μια συµπληρωµατική, καινοτόµος πολιτική δηµόσιας υγείας, που έσωσε χιλιάδες ζωές, δίνοντας τη δυνατότητα για ταχύτερο ατοµικό εντοπισµό της νόσου κατ’ οίκον, χωρίς οριζόντια περιοριστικά µέτρα.
Τρίτη 13 Ιουλίου 2021: Η Ελλάδα είναι µια από τις τρεις πρώτες ευρωπαϊκές χώρες που λαµβάνουν έγκριση για το εθνικό µας σχέδιο ανάκαµψης και ανθεκτικότητας «Ελλάδα 2.0», το µεγαλύτερο πακέτο στήριξης µεταξύ των ευρωπαϊκών κρατών-µελών. Εχει προηγηθεί επί έναν χρόνο ένας µαραθώνιος για τη σύνταξη του σχεδίου µας µε ευρύτατη διαβούλευση και ενσωµάτωση των βασικών συστάσεων της έκθεσης Πισσαρίδη ως προς τις κρισιµότερες µεταρρυθµίσεις και επενδύσεις που πρέπει να υλοποιήσουµε. Η ταχύτερη ανάκαµψη της ελληνικής οικονοµίας από την ευρωπαϊκή στα χρόνια που ακολούθησαν αποδεικνύει τον ορθό σχεδιασµό και την αποτελεσµατική υλοποίηση του σχεδίου.
Την Πέµπτη 30 ∆εκεµβρίου 2021, σχεδόν δύο χρόνια µετά το ξέσπασµα της πανδηµίας, νοσώ για πρώτη φορά µε COVID. Στη δική µου προσωπική αποµόνωση αναλογίζοµαι την απόσταση που κάλυψε η πατρίδα µας µέσα σε αυτά τα δύο χρόνια, καταφέρνοντας, παρά το αποδεκατισµένο από την πολυετή ύφεση ΕΣΥ, να πετύχει επιδόσεις καλύτερες στη διαχείριση της πανδηµίας από χώρες πολύ πλουσιότερες και µε καλύτερα συστήµατα Υγείας.
Η προσπάθεια για τη βελτίωση του κρατικού µηχανισµού, ώστε να εγγυάται την ασφάλεια, την ελευθερία και την ευηµερία των πολιτών, δεν σταµατάει ποτέ και συνεχίζεται πιο αµείωτη από τότε.
*Δημοσιεύτηκε στα «Παραπολιτικά»
