Με τον πρωθυπουργό της Σερβίας, Μilos Vucevic, συναντήθηκε ο Αλέξης Τσίπρας στο περιθώριο της συνεδρίασης της Επιτροπής των Δυτικών Βαλκανίων στο Βελιγράδι. Στο πλαίσιο αυτό τονίσθηκε η σημασία των ελληνοσερβικών σχέσεων και τα μηνύματα της Επιτροπής των Δυτικών Βαλκανίων υπέρ της ευρωπαϊκής πορείας των χωρών της περιοχής, της ειρηνικής επίλυσης διαφορών και της οικονομικής συνεργασίας.

Αλέξης Τσίπρας: Πλαίσιο τριών σημείων για την ευρωπαϊκή προοπτική των Δυτικών Βαλκανίων

Νωρίτερα, στο κλείσιμο της συνεδρίασης της Επιτροπής Δυτικών Βαλκανίων στο Βελιγράδι, ο Αλέξης Τσίπρας έθεσε ένα στρατηγικό πλαίσιο τριών σημείων για την ευρωπαϊκή προοπτική της περιοχής.

Πρώτον, να προωθηθεί μια συγκροτημένη ευρωπαϊκή στρατηγική για τη διεύρυνση στα Δυτικά Βαλκάνια με στόχο την ένταξη της πρώτης χώρας το 2030. Αυτός είναι ο μόνος τρόπος η ΕΕ να έχει οποιαδήποτε αξιοπιστία ως διεθνής και περιφερειακή δύναμη.

«Δεν αρκεί ούτε να δίνουμε αυτήν την ημερομηνία αφηρημένα ούτε να λέμε γενικά και αόριστα ότι η διεύρυνση αποτελεί στρατηγική προτεραιότητα. Πρέπει να προσδιορίσουμε έναν συγκεκριμένο οδικό χάρτη. Με την Ατζέντα της Θεσσαλονίκης η Ελλάδα πρωτοστάτησε σε αυτήν την προσπάθεια. Σήμερα πρέπει να υπάρξει μια αντίστοιχης εμβέλειας πρωτοβουλία για να δοθεί ώθηση στη διεύρυνση της ΕΕ στα Δυτικά Βαλκάνια», τόνισε ο Αλέξης Τσίπρας.

Όπως επισήμανε, στο πλαίσιο αυτό πρέπει η ΕΕ να δώσει σαφώς το μήνυμα ότι οι χώρες αυτές μπορούν να ενταχθούν ομαλά στους κόλπους της, αρχής γενομένης από την περίοδο 2030, χωρίς αυτό να οδηγεί σε σοβαρή επιβάρυνση των πολιτών των υφιστάμενων κρατών-μελών.

Ο Αλ. Τσίπρας εξήγησε ότι μόνο έτσι μπορεί να υπάρξει ξεκάθαρη απάντηση στις δυνάμεις που αντιτίθενται έμμεσα ή άμεσα στη διεύρυνση, επικαλούμενες τις οικονομικές και θεσμικές της συνέπειες. Αντιθέτως πρέπει να αναδειχθούν τα πολλαπλά οφέλη που θα έχει η διεύρυνση για την ΕΕ και το μέλλον της.

Τόνισε, επίσης, ότι πρέπει να υπάρξει μια συνδεδεμένη, αλλά ξεχωριστή στρατηγική με άλλο χρονοδιάγραμμα για εταίρους όπως η Ουκρανία, η Μολδαβία και η Γεωργία. «Δεν μπορεί η προοπτική των Δυτικών Βαλκανίων να είναι δέσμια των πολύ μεγαλύτερων και βαρύτερων μέτρων που πρέπει να πάρει η ΕΕ για να εντάξει την Ουκρανία στους κόλπους της», ανέφερε.

Δεύτερον, πρέπει να επανεξεταστεί η μεθοδολογία της διεύρυνσης βάσει μιας προσέγγισης σε στάδια (phased approach). Σε αυτήν τη βάση πρέπει να ενσωματωθούν οι χώρες αυτές σε πρώτο στάδιο στην ευρωπαϊκή κοινή αγορά, πριν από την ένταξή τους. Και να θεσπιστούν πιο ισχυρά κίνητρα και αντικίνητρα προκειμένου να τηρηθούν οι απαιτούμενες προϋποθέσεις, ειδικά σε σχέση με την καταπολέμηση της διαφθοράς και την ενίσχυση του κράτους δικαίου. Έτσι -χωρίς να υποκατασταθεί η προοπτική της πλήρους ένταξης- θα μπορεί να δοθεί μια νέα οικονομική προοπτική, ειδικά για τους νέους που μεταναστεύουν μαζικά από την περιοχή.

Τρίτον, η ΕΕ πρέπει να κινηθεί πολύ πιο ενεργά για την ειρηνική επίλυση διαφορών στα Δυτικά Βαλκάνια, με έμφαση στο Κόσοβο και τη Βοσνία-Ερζεγοβίνη. Αυτό προϋποθέτει πολιτική βούληση απ' όλες τις πλευρές, αλλά και ένα πλαίσιο διαλόγου, σεβασμού και επαφών στο οποίο μπορεί να συνεισφέρει η Επιτροπή για τα Δυτικά Βαλκάνια. Ένα πλαίσιο όπου οι πολιτικοί θα στηρίζουν ενεργά τα εθνικά τους συμφέροντα και την ίδια στιγμή θα στέκονται απέναντι στον εθνικισμό και την εθνική περιχαράκωση.

Όπως τόνισε ο Αλέξης Τσίπρας, πριν από λίγα χρόνια δεν υπήρχε κανείς που πίστευε ότι μπορούσαν να πραγματοποιηθούν επισκέψεις ενός Τούρκου προέδρου στην Ελλάδα, ενός Έλληνα πρωθυπουργού στη Βόρεια Μακεδονία ή ενός Αλβανού πρωθυπουργού στην Σερβία. Σήμερα είναι κάτι φυσιολογικό.

Επισήμανε, ωστόσο, ότι για να οικοδομηθεί ο αμοιβαίος σεβασμός πρέπει να βασίζεται στον σεβασμό των υφιστάμενων συμφωνιών, όπως η Συμφωνία των Πρεσπών και η Συμφωνία των Βρυξελλών για το Κόσοβο.

Στο πλαίσιο αυτό, κατέστησε για άλλη μια φορά σαφές ότι η Βόρεια Μακεδονία δεν θα έχει κανένα ευρωπαϊκό μέλλον αν η νέα κυβέρνησή της δεν σεβαστεί απόλυτα τη Συμφωνία των Πρεσπών.