Στο τραπέζι και η πυρηνική ενέργεια: Οι μικροί αντιδραστήρες που μελετά η Ελλάδα - Η σχέση με την απεξάρτηση από τα ορυκτά καύσιμα και τις ΑΠΕ
«Να αναρωτηθούµε αν αξίζει να επενδύσουµε»
Πώς λειτουργούν και τι προσφέρουν οι δύο κατηγορίες πυρηνικών αντιδραστήρων σύμφωνα με τον καθηγητή Μάριο Αναγνωστάκη
Κωστας Παπαχλιμιντζος
Στο τραπέζι των συζητήσεων της ελληνικής κυβέρνησης έχει µπει -όσο και αν κάτι τέτοιο ακούγεται µακρινό ή απίθανο- η αξιοποίηση της πυρηνικής ενέργειας για πρώτη φορά στην Ελλάδα. Οχι µε τη µορφή µε την οποία τη συναντήσαµε τις περασµένες δεκαετίες και εξακολουθεί να λειτουργεί σε πολλές χώρες, αλλά µε µια πιο σύγχρονη, µικρή και «ευέλικτη»: αυτή των µικρών πυρηνικών αντιδραστήρων, δηλαδή, που µπορούν να καλύψουν τις ανάγκες για ενέργεια, π.χ., µιας γειτονιάς.
*Διαβάστε ακόμα: Τι θέλει η Google τους πυρηνικούς αντιδραστήρες: Τεχνητή νοημοσύνη και αυξημένες ανάγκες αποθήκευσης δεδομένων φέρνουν νέους τρόπους ηλεκτροδότησης
Την περασµένη άνοιξη, από τον Καναδά, ο Κυριάκος Μητσοτάκης ανέφερε ότι «όσο πιο γρήγορα προχωρήσουµε όσον αφορά τη διείσδυση των ανανεώσιµων πηγών στο ενεργειακό µας µείγµα, θα εξακολουθήσουµε να χρειαζόµαστε µια αξιόπιστη πηγή ηλεκτρικής ενέργειας. Στην Ελλάδα δεν έχουµε πυρηνική ενέργεια. Πρακτικά, αποµακρυνόµαστε, απεξαρτώµαστε πλήρως από τον άνθρακα».
Γιατί ανέφερε συγκεκριµένα την έλλειψη πυρηνικής ενέργειας ο πρωθυπουργός; Στην πορεία για την απεξάρτηση από τα ορυκτά καύσιµα, που είναι µια µακρόχρονη και δαπανηρή διαδικασία, η πυρηνική ενέργεια µπαίνει ολοένα και περισσότερο στο κάδρο, µε τον νέο επίτροπο Ενέργειας της Ε.Ε., τον Σοσιαλδηµοκράτη ∆ανό Νταν Γιόργκεν σεν, να είναι ανοιχτός στη χρήση της ως µεταβατικής και εναλλακτικής πηγής. Μάλιστα, στην επίσηµη επιστολή της Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν για την αποστολή του αναφέρεται ότι αυτή περιλαµβάνει «την επιτάχυνση ανάπτυξης και λειτουργίας των µικρών αρθρωτών αντιδραστήρων στην Ευρώπη».
Ολες αυτές τις εξελίξεις τις παρακολουθεί στενά η ελληνική κυβέρνηση, όπως αποκάλυψε προ ηµερών ο ειδικός σύµβουλος του πρωθυπουργού για θέµατα ενέργειας, Νίκος Τσάφος, τονίζοντας, ωστόσο, ότι παραµένει σκεπτική γύρω από το θέµα αυτό. Στο τελευταίο Συνέδριο (Government Round table) του «Economist» στην Αθήνα, ο Ελληνας πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης είχε ζητήσει την ανάπτυξη εγχώριας ευρωπαϊκής τεχνολογίας, στο πλαίσιο της µείωσης των εκποµπών αερίων του θερµοκηπίου, που είναι διακηρυγµένος στόχος της Ευρωπαϊκής Ενωσης, και αναφέρθηκε ειδικά σε αυτούς τους µικρούς αντιδραστήρες.
«Επιτρέψτε µου να σας δώσω ένα άλλο παράδειγµα: πυρηνική ενέργεια», ανέφερε χαρακτηριστικά ο κ. Μητσοτάκης. «Η Ευρώπη ήταν και παραµένει ηγέτιδα δύναµη στην πυρηνική τεχνολογία. Η Ελλάδα δεν διαθέτει πυρηνική ενέργεια. ∆εν υπάρχει τρόπος να φτάσουµε στο ουδέτερο ισοζύγιο εκποµπών χωρίς την πυρηνική ενέργεια. Επενδύουµε, λοιπόν, ως Ευρωπαίοι στην επόµενη γενιά µικρών πυρηνικών αντιδραστήρων; Εχουµε πραγµατικά κάνει τις σωστές επιλογές για την πράσινη µετάβαση, τουλάχιστον προσδιορίζοντας τρεις ή τέσσερις κρίσιµες βιοµηχανίες;», ήταν τα ερωτήµατα που έθεσε ο πρωθυπουργός.
Αυτή η νέα γενιά µικρών πυρηνικών αντιδραστήρων, που θα µπορούσαν να αξιοποιηθούν µελλοντικά και στη χώρα µας, χωρίζεται σε δύο κατηγορίες. Οπως έχει εξηγήσει σε πρόσφατη τοποθέτησή του ο Μάριος Αναγνωστάκης, καθηγητής Πυρηνικής Τεχνολογίας στο Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο, η µία κατηγορία είναι οι µικροί αρθρωτοί αντιδραστήρες ( Small Modular Reactors - SMR), ισχύος από 10 έως 300 MWe, οι οποίοι έχουν αυξηµένη ασφάλεια και είναι απλούστεροι στη λειτουργία και τη συντήρηση σε σχέση µε τους κλασικούς, µεγάλους πυρηνικούς αντιδραστήρες. Επίσης, έχουν λιγότερο καύσιµο και λιγότερα απόβλητα, συνεργάζονται καλύτερα µε τις Ανανεώσιµες Πηγές Ενέργειας και µπορούν να αποτελέσουν ολοκληρωµένα «υβριδικά» ενεργειακά συστήµατα (ηλεκτρική ενέργεια, παραγωγή υδρογόνου, αφαλάτωση, τηλεθέρµανση κ.ά.).
Η δεύτερη κατηγορία, επίσης δυνητικά αξιοποιήσιµη στο µέλλον από τη χώρα µας, είναι οι Micro Modular Reactors, ισχύος από 1 έως 20 MWe, οι οποίοι, όπως επεσήµανε ο ίδιος καθηγητής, θα µπορούσαν να προσφέρουν στην Ελλάδα ενεργειακή ασφάλεια και σταθερότητα στο ηλεκτρικό σύστηµα, απεξάρτηση από ορυκτά καύσιµα, υψηλής θερµοκρασίας νερό, αφαλάτωση και παραγωγή υδρογόνου, πρόωση σε θαλάσσιες µεταφορές (στο µέλλον), αυτάρκεια µέσα σε ένα ρευστό οικονοµικό και γεωπολιτικό περιβάλλον, σχετικά σταθερό κόστος ενέργειας και ένα νέο πεδίο ανάπτυξης εγχώριας υψηλής τεχνολογίας.
«Λαµβάνοντας υπόψη τις τεχνολογικές εξελί ξεις στους αντιδραστήρες σύντηξης, θα πρέπει να αναρωτηθούµε αν ως Ελλάδα αξίζει να επεν δύσουµε στην επόµενη γενιά των µικρών πυρηνικών αντιδραστήρων», ανέφερε προ ηµερών ο Τάσος Γαϊτάνης, γενικός γραµµατέας Ερευνας και Καινοτοµίας στο υπουργείο Ανάπτυξης, δείχνοντας ότι υπάρχει µια ζωηρή, αν και σε πρώιµο ακόµη στάδιο, συζήτηση στους κόλπους της κυβέρνησης γι α αυτή την πράσινη (κατά πολλούς), αποτελεσµατική και φθηνή πηγή ενέργειας, που παραµένει, ωστόσο, ακριβή στην κατασκευή και τη συντήρησή της.
Δημοσιεύθηκε στα Παραπολιτικά στις 02.11.2024
*Διαβάστε ακόμα: Τι θέλει η Google τους πυρηνικούς αντιδραστήρες: Τεχνητή νοημοσύνη και αυξημένες ανάγκες αποθήκευσης δεδομένων φέρνουν νέους τρόπους ηλεκτροδότησης
Πυρηνική ενέργεια: Ολοένα και περισσότερο στο κάδρο για την απεξάρτηση από τα ορυκτά καύσιµα
Το νέο Εθνικό Σχέδιο για την Ενέργεια και το Κλίµα (ΕΣΕΚ), που παρουσιάστηκε προ ηµερών από τον αρµόδιο υπουργό, Θεόδωρο Σκυλακάκη, δεν έχει κάποιο ειδικό κεφάλαιο για την πυρηνική ενέργεια, ωστόσο δεν την αποκλείει ως εναλλακτική επιλογή. «Γνωρίζουµε από πλήθος επι στηµονικών αναλύσεων ότι η εξισορρόπηση ενός συστήµατος όπου κυριαρχούν οι ΑΠΕ βασίζεται σε έναν συνδυασµό τεχνολογιών και πρακτικών. Σηµαντικό ρόλο διαδραµατίζουν οι τεχνολογίες µηδενικών ρύπων µε (µεγαλύτερη ή µικρότερη) ευελιξία (π.χ., πυρηνικά, υδροηλεκτρικά, γεωθερ µία κ.λπ.)», αναφέρει χαρακτηριστικά το ΕΣΕΚ.Την περασµένη άνοιξη, από τον Καναδά, ο Κυριάκος Μητσοτάκης ανέφερε ότι «όσο πιο γρήγορα προχωρήσουµε όσον αφορά τη διείσδυση των ανανεώσιµων πηγών στο ενεργειακό µας µείγµα, θα εξακολουθήσουµε να χρειαζόµαστε µια αξιόπιστη πηγή ηλεκτρικής ενέργειας. Στην Ελλάδα δεν έχουµε πυρηνική ενέργεια. Πρακτικά, αποµακρυνόµαστε, απεξαρτώµαστε πλήρως από τον άνθρακα».
Γιατί ανέφερε συγκεκριµένα την έλλειψη πυρηνικής ενέργειας ο πρωθυπουργός; Στην πορεία για την απεξάρτηση από τα ορυκτά καύσιµα, που είναι µια µακρόχρονη και δαπανηρή διαδικασία, η πυρηνική ενέργεια µπαίνει ολοένα και περισσότερο στο κάδρο, µε τον νέο επίτροπο Ενέργειας της Ε.Ε., τον Σοσιαλδηµοκράτη ∆ανό Νταν Γιόργκεν σεν, να είναι ανοιχτός στη χρήση της ως µεταβατικής και εναλλακτικής πηγής. Μάλιστα, στην επίσηµη επιστολή της Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν για την αποστολή του αναφέρεται ότι αυτή περιλαµβάνει «την επιτάχυνση ανάπτυξης και λειτουργίας των µικρών αρθρωτών αντιδραστήρων στην Ευρώπη».
Κυριάκος Μητσοτάκης: Εχουµε πραγµατικά κάνει τις σωστές επιλογές για την πράσινη µετάβαση;
Ολες αυτές τις εξελίξεις τις παρακολουθεί στενά η ελληνική κυβέρνηση, όπως αποκάλυψε προ ηµερών ο ειδικός σύµβουλος του πρωθυπουργού για θέµατα ενέργειας, Νίκος Τσάφος, τονίζοντας, ωστόσο, ότι παραµένει σκεπτική γύρω από το θέµα αυτό. Στο τελευταίο Συνέδριο (Government Round table) του «Economist» στην Αθήνα, ο Ελληνας πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης είχε ζητήσει την ανάπτυξη εγχώριας ευρωπαϊκής τεχνολογίας, στο πλαίσιο της µείωσης των εκποµπών αερίων του θερµοκηπίου, που είναι διακηρυγµένος στόχος της Ευρωπαϊκής Ενωσης, και αναφέρθηκε ειδικά σε αυτούς τους µικρούς αντιδραστήρες.«Επιτρέψτε µου να σας δώσω ένα άλλο παράδειγµα: πυρηνική ενέργεια», ανέφερε χαρακτηριστικά ο κ. Μητσοτάκης. «Η Ευρώπη ήταν και παραµένει ηγέτιδα δύναµη στην πυρηνική τεχνολογία. Η Ελλάδα δεν διαθέτει πυρηνική ενέργεια. ∆εν υπάρχει τρόπος να φτάσουµε στο ουδέτερο ισοζύγιο εκποµπών χωρίς την πυρηνική ενέργεια. Επενδύουµε, λοιπόν, ως Ευρωπαίοι στην επόµενη γενιά µικρών πυρηνικών αντιδραστήρων; Εχουµε πραγµατικά κάνει τις σωστές επιλογές για την πράσινη µετάβαση, τουλάχιστον προσδιορίζοντας τρεις ή τέσσερις κρίσιµες βιοµηχανίες;», ήταν τα ερωτήµατα που έθεσε ο πρωθυπουργός.
Τι προσφέρουν οι δύο κατηγορίες πυρηνικών αντιδραστήρων
Αυτή η νέα γενιά µικρών πυρηνικών αντιδραστήρων, που θα µπορούσαν να αξιοποιηθούν µελλοντικά και στη χώρα µας, χωρίζεται σε δύο κατηγορίες. Οπως έχει εξηγήσει σε πρόσφατη τοποθέτησή του ο Μάριος Αναγνωστάκης, καθηγητής Πυρηνικής Τεχνολογίας στο Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο, η µία κατηγορία είναι οι µικροί αρθρωτοί αντιδραστήρες ( Small Modular Reactors - SMR), ισχύος από 10 έως 300 MWe, οι οποίοι έχουν αυξηµένη ασφάλεια και είναι απλούστεροι στη λειτουργία και τη συντήρηση σε σχέση µε τους κλασικούς, µεγάλους πυρηνικούς αντιδραστήρες. Επίσης, έχουν λιγότερο καύσιµο και λιγότερα απόβλητα, συνεργάζονται καλύτερα µε τις Ανανεώσιµες Πηγές Ενέργειας και µπορούν να αποτελέσουν ολοκληρωµένα «υβριδικά» ενεργειακά συστήµατα (ηλεκτρική ενέργεια, παραγωγή υδρογόνου, αφαλάτωση, τηλεθέρµανση κ.ά.). Η δεύτερη κατηγορία, επίσης δυνητικά αξιοποιήσιµη στο µέλλον από τη χώρα µας, είναι οι Micro Modular Reactors, ισχύος από 1 έως 20 MWe, οι οποίοι, όπως επεσήµανε ο ίδιος καθηγητής, θα µπορούσαν να προσφέρουν στην Ελλάδα ενεργειακή ασφάλεια και σταθερότητα στο ηλεκτρικό σύστηµα, απεξάρτηση από ορυκτά καύσιµα, υψηλής θερµοκρασίας νερό, αφαλάτωση και παραγωγή υδρογόνου, πρόωση σε θαλάσσιες µεταφορές (στο µέλλον), αυτάρκεια µέσα σε ένα ρευστό οικονοµικό και γεωπολιτικό περιβάλλον, σχετικά σταθερό κόστος ενέργειας και ένα νέο πεδίο ανάπτυξης εγχώριας υψηλής τεχνολογίας.
«Λαµβάνοντας υπόψη τις τεχνολογικές εξελί ξεις στους αντιδραστήρες σύντηξης, θα πρέπει να αναρωτηθούµε αν ως Ελλάδα αξίζει να επεν δύσουµε στην επόµενη γενιά των µικρών πυρηνικών αντιδραστήρων», ανέφερε προ ηµερών ο Τάσος Γαϊτάνης, γενικός γραµµατέας Ερευνας και Καινοτοµίας στο υπουργείο Ανάπτυξης, δείχνοντας ότι υπάρχει µια ζωηρή, αν και σε πρώιµο ακόµη στάδιο, συζήτηση στους κόλπους της κυβέρνησης γι α αυτή την πράσινη (κατά πολλούς), αποτελεσµατική και φθηνή πηγή ενέργειας, που παραµένει, ωστόσο, ακριβή στην κατασκευή και τη συντήρησή της.
Δημοσιεύθηκε στα Παραπολιτικά στις 02.11.2024
