Την πρωτοχρονιά άνοιξε ένα νέο, ιστορικό κεφάλαιο για την ελληνική διπλωµατία, καθώς η χώρα µας έγινε και επισήµως ένα από τα 15 µέλη του Συµβουλίου Ασφαλείας (Σ.Α.) του Οργανισµού Ηνωµένων Εθνών.

Για τα επόµενα 2 χρόνια, ως µη µόνιµο µέλος, η Ελλάδα θα είναι συµπαραγωγός της διεθνούς πολιτικής για την παγκόσµια αρχιτεκτονική ασφαλείας και θα έχει ουσιαστικό λόγο, ρόλο και ευθύνη για την πορεία των γεγονότων. Η συγκυρία είναι εξαιρετικά κρίσιµη, δεδοµένων των εν εξελίξει πολέµων. Βέβαια, από τη στιγµή που µέλος του Σ.Α. είναι και η Ρωσία, έχοντας το ατού άσκησης βέτο, οι δυνατότητές µας ως προς τα ψηφίσµατα θα είναι συγκεκριµένες. Ωστόσο, το γεγονός ότι καταφέραµε να ενταχθούµε στο «κλαµπ των 15» είναι σηµαντικό τόσο λόγω διπλωµατικού γοήτρου όσο και ουσίας.

Το βλέµµα της Ελλάδας, σύµφωνα µε αρµόδιες πηγές, δεν θα είναι στραµµένο µόνο στα ελληνοτουρκικά, αλλά και στο Κυπριακό, όπως επίσης και στα µέτωπα της Ουκρανίας και της Μ. Ανατολής.

Με το Ισραήλ, που αποτελεί διαχρονικό σύµµαχο της Ελλάδας, τα πράγµατα δεν δείχνουν να πηγαίνουν όπως πήγαιναν. Μολονότι η χώρα µας εξαρχής καταδίκασε (αυτονοήτως) την επίθεση της «Χαµάς» την 7η Οκτωβρίου, στην πορεία εξήγησε ότι η άνευ όρων επιθετικότητα του Ισραήλ δεν δικαιολογείται και τάχθηκε υπέρ της ειρηνικής επίλυσης των διαφορών.

Οµως, ο Μπενιαµίν Νετανιάχου επιµένει στην ίδια λογική, µε αποτέλεσµα να µην αφήνει στους συµµάχους του περιθώρια διατήρησης διπλωµατικών ισορροπιών. Είναι ενδεικτικό το περιεχόµενο της πρόσφατης τηλεφωνικής επικοινωνίας του υπουργού Εξωτερικών, Γιώργου Γεραπετρίτη, µε τον Ισραηλινό οµόλογό του, Γκιντεόν Σάαρ. Σύµφωνα µε πληροφορίες, το κλίµα ήταν καλό, ωστόσο ο επικεφαλής της ελληνικής διπλωµατίας δεν στρογγύλεψε τις γωνίες. Αντιθέτως.

Τόνισε την επείγουσα ανάγκη για άµεση ειρήνη σε όλα τα µέτωπα και υπογράµµισε τη σηµασία της ταχείας αποκατάστασης της περιφερειακής σταθερότητας, απαλλαγµένης από οποιαδήποτε ξένη επέµβαση. Κοινώς, έκανε έκκληση για «ειρήνη εδώ και τώρα» στην πολύπαθη περιοχή µας. Από την πλευρά του, ο Ισραηλινός υπουργός αρκέστηκε στο να επαναλάβει την πρόθεση του Ισραήλ να εξασφαλίσει µια συµφωνία για τους οµήρους στη Γάζα και στο να προσκαλέσει τον κ. Γεραπετρίτη στο Τελ Αβίβ. Πάντως, σύµφωνα µε ασφαλείς πληροφορίες της «Κυριακάτικης Απογευµατινής», προσώρας δεν έχει «κλειδώσει» τέτοια συνάντηση. Ούτε σε διµερές σχήµα ούτε σε τριµερές, όπως θα γίνει για παράδειγµα στο Κάιρο µεταξύ των ηγετών της Ελλάδας, της Κύπρου και της Αιγύπτου την ερχόµενη εβδοµάδα (8 Ιανουαρίου).

Βεβαίως, από τη συζήτηση των δύο οµολόγων δεν θα µπορούσε να λείπει η Συρία. Μάλιστα, πληροφορίες της εφηµερίδας µας λένε ότι το συγκεκριµένο θέµα βρέθηκε στο επίκεντρο του τηλεφωνήµατος των δύο υπουργών, µε τον κ. Σάαρ να απαριθµεί εµµέσως τις προτεραιότητες του Ισραήλ για τη ∆αµασκό. «Υπογράµµισα την ανάγκη να προστατευθούν επειγόντως οι µειονότητες της Συρίας, συµπεριλαµβανοµένων των Κούρδων, των αλαουιτών και των χριστιανών. Προσέθεσα ότι η νέα κυβέρνηση στη ∆αµασκό δεν εξελέγη δηµοκρατικά. Αλλά το ακόµα πιο ανησυχητικό είναι ότι διακηρύσσουν τώρα ότι εκλογές θα γίνουν µόνο έπειτα από 4 χρόνια», έγραψε στο Χ ο κ. Σάαρ. Ως προς αυτό, δηλαδή ως προς την επικίνδυνη µεταβατική περίοδο στη Συρία άνευ εκλεγµένης ηγεσίας, η Ελλάδα και το Ισραήλ µοιράζονται την ίδια ανησυχία.
Το καθαρό πεδίο για το Τελ Αβίβ να ασχοληθεί με τη Συρία, η καχυποψία για την κινητικότητα της Αγκυρας και οι τελικές αποφάσεις μετά την ορκωμοσία Τραμπ

«Ασπονδοι εχθροί» οι κερδισµένοι

Σε µεγάλο βαθµό, η έκβαση του πολέµου στη Μέση Ανατολή και οι κινήσεις του Ισραήλ στο Συριακό θα καθοριστούν µετά την 20ή Ιανουαρίου (ορκωµοσία Ντόναλντ Τραµπ). Αναλυτές εκτιµούν ότι µέχρι τότε το Τελ Αβίβ δεν θα κάνει κάποια δραµατική αλλαγή τακτικής. Ειδικά στα της Συρίας, όπου -εύκολα- βγήκε κερδισµένο. Μέσα σε µόλις ένα χρόνο, χτύπησε τον πυρήνα της «Χαµάς», «αποκεφάλισε» τη «Χεζµπολάχ» και µετά την πτώση του Ασαντ κατέστρεψε την αεροπορία, το ναυτικό και τα τεθωρακισµένα της Συρίας. Ακόµα, κατέλαβε στρατηγικές θέσεις που του δίνουν τη δυνατότητα να ελέγχει τη ∆αµασκό, αλλά και την επικοινωνία Συρίας - Λιβάνου.

Εχοντας, λοιπόν, σε µεγάλο βαθµό «ξεµπερδέψει» µε το Ιράν, το Ισραήλ βρίσκεται πλέον αντιµέτωπο µε τον έτερο κερδισµένο του Συριακού: µε την Τουρκία. Το Τελ Αβίβ αντιµετωπίζει µε καχυποψία την επέκταση της επιρροής της Αγκυρας έως τα σύνορά του. Ο Ερντογάν έφτασε στο σηµείο να πει προσφάτως στον λαό του, που φώναζε «Αρχηγέ! Πήγαινέ µας στην Ιερουσαλήµ», την εξής φράση: «Εσείς οι νέοι µην ξεχνάτε! Οποιος κάνει υποµονή, αυτός θριαµβεύει!». Με τον ακροδεξιό του εταίρο, Ντεβλέτ Μπαχτσελί, να κλιµακώνει λέγοντας: «Ουδείς πρέπει να ξεχνά ότι όσοι στρέψουν το βλέµµα τους στη ∆αµασκό θα δεχτούν το οθωµανικό χαστούκι στο ίδιο το Τελ Αβίβ και την Ιερουσαλήµ. Η Ιστορία µας λέει ότι ο πρώτος σταθµός της Ιερουσαλήµ είναι η ∆αµασκός. Εάν η ∆αµασκός είναι ασφαλής, η Ιερουσαλήµ θα είναι επίσης ασφαλής όταν έρθει η µέρα». ∆εν θεωρείται πιθανό σενάριο να συγκρουστεί ο στενότερος σύµµαχος των ΗΠΑ στην περιοχή (το Ισραήλ) µε τη δεύτερη πιο ισχυρή στρατιωτικά χώρα του ΝΑΤΟ (την Τουρκία). Ωστόσο, αυτή η κρίση στις σχέσεις τους -κακά τα ψέµατα- εξυπηρετεί την Ελλάδα.

Επίδειξη στρατιωτικής ισχύος

Από την άλλη, η Τουρκία «επιστρατεύει» τη «Γαλάζια Πατρίδα», την -οµώνυµη µε το αναθεωρητικό της αφήγηµα- αεροναυτική άσκηση, για να κάνει επίδειξη στρατιωτικής ισχύος στο Αιγαίο (7-16 Ιανουαρίου). Θα συµµετάσχουν εκατό πλοία και αεροσκάφη, µε την ηµέρα διακεκριµένων προσκεκληµένων να λαµβάνει χώρα στη ναυτική βάση του Ακσαζ, απέναντι από τη Ρόδο. Σύµφωνα µε πληροφορίες της Κυριακάτικης «Α», η άσκηση είχε δηλωθεί κανονικά στο πλαίσιο των ΜΟΕ. Βέβαια, είχε να γίνει πριν από τρία χρόνια, από τον Απρίλιο του 2022, λόγω... ήρεµων νερών. Εσκεµµένα γίνεται φέτος, για λόγους επιχειρησιακού γοήτρου. Σηµειωτέον, το καλοκαίρι του 2025 η Ελλάδα θα παραλάβει την πρώτη «γαλανόλευκη» Belharra, γεγονός που σίγουρα θα έλαβε υπόψη του ο Τ. Ερντογάν.


* Δημοσιεύθηκε στην «Κυριακάτικη Απογευματινή» 5-1-2025