Μετά το Κάιρο και την Τριμερή Σύνοδο Ελλάδας - Αιγύπτου - Κύπρου, ο Κυριάκος Μητσοτάκης μεταβαίνει τη Δευτέρα στην αρχαία αραβική πόλη-όαση Αλ Ούλα για το Ανώτατο Συμβούλιο Συνεργασίας Ελλάδας - Σαουδικής Αραβίας με φόντο πάντα τις ανησυχητικές εξελίξεις στη Συρία και σε μια επίσκεψη ιδιαίτερου συμβολισμού.

Κι αυτό, καθώς αφενός το Ριάντ, μετά τη γεωπολιτική υποχώρηση του Ιράν στη Μέση Ανατολή, φιλοδοξεί να διαδραματίσει πρωταγωνιστικό ρόλο στην περιοχή και αφετέρου διότι μπορεί να χαρακτηριστεί ως το αντίπαλο δέος της Τουρκίας, η οποία με τη σειρά της διεκδικεί για τον εαυτό της τον πρωταγωνιστικό ρόλο. Πολύ περισσότερο σε αυτή τη συγκυρία, καθώς φαίνεται να έχει υπό τον απόλυτο έλεγχό της το νέο καθεστώς στη Δαμασκό, θέλοντας μέσω αυτού να βάλει χέρι στους ενεργειακούς υποθαλάσσιους πόρους της ΝΑ Μεσογείου.

Το στοίχημα της Αθήνας στην επίσκεψη Μητσοτάκη στη Σαουδική Αραβία

Το στοίχημα της Αθήνας σε αυτή τη φάση είναι να ακυρώσει τα όποια τουρκικά σχέδια για κοινή τουρκοσυριακή ΑΟΖ, ενισχύοντας τις περιφερειακές της συμμαχίες (λόγου χάρη με την Αίγυπτο), οικοδομώντας παράλληλα νέες με προσήλωση σε συνεργασίες που προάγουν τη γεωπολιτική σταθερότητα και τη διεθνή νομιμότητα. Η Σαουδική Αραβία ανησυχεί για αναζωπύρωση των ακραίων ισλαμιστικών σχημάτων μετά την κατάρρευση των συμμάχων του Ιράν στην περιοχή (Χαμάς, Χεζμπολάχ, Άσαντ) και θέλει από την πλευρά της να μην αφήσει την Άγκυρα να κάνει το δικό της παιχνίδι στη Συρία.

Γι’ αυτό, άλλωστε, ο νέος υπουργός Εξωτερικών της Συρίας, Ασαάντ αλ Σιμπάνι, κλήθηκε εσπευσμένα στο Ριάντ, που ήταν και το πρώτο του ταξίδι στο εξωτερικό μετά την ανατροπή του Μπασάρ αλ Άσαντ. Επιπλέον οι Σαουδάραβες επιδιώκουν να καλύψουν το κενό το οποίο πιθανώς θα αφήσουν οι ΗΠΑ, εάν στη νέα περίοδο του Ντόναλντ Τραμπ, που ξεκινά σε λίγες μέρες, οι Αμερικανοί αποφασίσουν να αποσυρθούν από τη Συρία και γενικότερα τη Μέση Ανατολή, για να στρέψουν την προσοχή τους σε πιο επείγουσες προτεραιότητες στην Ασία. Θυμίζουμε πως η Ελλάδα έχει ενισχύσει την αεράμυνα της Σαουδικής Αραβίας με μια συστοιχία «Πάτριοτ», γεγονός που στο Ριάντ εκτιμάται ιδιαίτερα.



Τι θα γίνει στη συνάντηση

Στη συνάντηση που θα έχει ο Κυριάκος Μητσοτάκης με τον διάδοχο Μοχάμεντ μπιν Σαλμάν αναμένεται να τεθούν κεντρικά οι επενδύσεις του βασιλείου στον τομέα της ενέργειας με πρώτο το θέμα του Saudi Greek Interconnection. Το κοινό σχήμα ΑΔΜΗΕ - National Grid έχει ήδη αναθέσει τις μελέτες σκοπιμότητας, οι οποίες αναμένεται να έχουν παραδοθεί μέχρι τον Αύγουστο 2025. Αλλά και το μεγαλεπήβολο σχέδιο της Σαουδικής Αραβίας για εξαγωγή καθαρού υδρογόνου προς την Ελλάδα μέσω ελληνικών πλοίων και στη συνέχεια μέσω αγωγών στη βόρεια Ευρώπη.

Η ενέργεια, μαζί με τις κατασκευές και τις τηλεπικοινωνίες, βρίσκεται στο επίκεντρο της διμερούς συνεργασίας, με την Ελλάδα να θέλει τη σύσφιγξη των σχέσεών της με σειρά κομβικών παικτών της Μέσης Ανατολής, επιδιώκοντας να ενισχύσει τη θέση της ως πυλώνα σταθερότητας για ολόκληρη την ευρύτερη περιοχή της ΝΑ Μεσογείου.

Η πορεία υλοποίησης της ηλεκτρικής διασύνδεσης Ελλάδας - Σαουδικής Αραβίας και οι προοπτικές συνεργασίας στους κλάδους του καθαρού υδρογόνου και των ΑΠΕ ήταν άλλωστε τα βασικά θέματα στην ατζέντα της τηλεδιάσκεψης που έγινε προχθές μεταξύ του υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Θόδωρου Σκυλακάκη, και του Σαουδάραβα ομολόγου του, Αμπντουλαζίζ μπιν Σαλμάν αλ Σαούντ. Το Ριάντ, παράλληλα με το πετρέλαιο, φιλοδοξεί να αναδειχθεί σε διεθνή κόμβο παραγωγής πράσινης ενέργειας, έχοντας θέσει στόχο το 2030 τουλάχιστον το 50% της ενέργειας που θα καταναλώνεται στη χώρα να προέρχεται από ΑΠΕ.