Η Ελλάδα, λόγω γεωγραφικής θέσης, διεκδικεί τον ρόλο του ενεργειακού κλειδοκράτορα της περιοχής. Η ρωσική εισβολή στην Ουκρανία και οι συνακόλουθες προσπάθειες για απεξάρτηση από το ρωσικό φυσικό αέριο αποτέλεσαν το έναυσμα για να επισπεύσει η χώρα μας σημαντικά έργα με ενεργειακό, αλλά και γεωπολιτικό αποτύπωμα. Δεν είναι μόνο ο σταθμός της Ρεβυθούσας και το FSRU της Αλεξανδρούπολης. Οι ηλεκτρικές διασυνδέσεις που δρομολογεί η Ελλάδα είναι εξίσου σημαντικές και θα της εξασφαλίσουν -εκτός από ενεργειακή επάρκεια και χαμηλότερες τιμές ρεύματος- ισχυρές συμμαχίες.

Ελλάδα - Αίγυπτος (GREGY)

Το ενεργειακό όραμα της Ελλάδας για την ευρύτερη περιοχή επικεντρώνεται στο καλώδιο GREGY, που απαιτεί συνεργασία με το Κάιρο. Σύμφωνα με αποκλειστικές πληροφορίες, οι Αιγύπτιοι έχουν απολύτως θετική στάση για την προώθηση του έργου, με χρονοδιάγραμμα πενταετίας. Θα μεταφέρει 3.000 MW πράσινης ενέργειας προς την Ελλάδα και την Ευρώπη, δημιουργώντας έναν ενεργειακό διάδρομο που θα συνδέει δύο ηπείρους. Ο υπουργός Εξωτερικών, Γιώργος Γεραπετρίτης, είχε δηλώσει στο αραβικό δίκτυο Al Qaheera TV ότι είναι πολύ σημαντικό χώρες με κοινές απόψεις να συνεργάζονται στα ενεργειακά, ειδικά στην Ανατολική Μεσόγειο. Άλλωστε, με την Αίγυπτο μας συνδέει και η συμφωνία οριοθέτησης για ΑΟΖ, από ένα μέρος της οποίας θα περνά αυτό το καλώδιο, το οποίο μάλιστα θα είναι επιφανειακό. Όχι υποθαλάσσιο. «Ουσιαστικά, αυτό θα επιτρέψει στην Ελλάδα να εδραιώσει τον ρόλο της ως ενεργειακού κόμβου, αφού η διασύνδεση θα επιτρέψει τη μεταφορά καθαρής ενέργειας στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Πρόκειται για μια επένδυση άνω των 3 δισ. ευρώ. Η Ελλάδα ενθάρρυνε την επένδυση προωθώντας την ένταξή της στον κατάλογο των ευρωπαϊκών Έργων Κοινού Ενδιαφέροντος (PCI) της Ε.Ε. Είναι επίσης σημαντικό διότι πρόκειται για έργα για Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας στην Αίγυπτο, με τα δύο τρίτα αυτών να αφορούν αιολικά και το ένα τρίτο φωτοβολταϊκά», κατέληξε ο κ. Γεραπετρίτης.

Από γεωπολιτική σκοπιά, το GREGY θα μπορούσε να θεωρηθεί ως μια πολύ θετική δράση στο πλαίσιο της συνεργασίας Ελλάδας - Αιγύπτου, αλλά και της αναπτυσσόμενης σχέσης του Καΐρου με την Ευρώπη. Παρά το «φλερτ» που εσχάτως επιχειρεί ο Ερντογάν στον πρόεδρο Αλ Σίσι ύστερα από μία δεκαετία ανύπαρκτων διπλωματικών σχέσεων λόγω ανατροπής του προέδρου Μόρσι και του «αγκαθιού» των «Αδελφών Μουσουλμάνων». Η στενή σχέση Ελλάδας - Αιγύπτου στο μεσογειακό περιβάλλον δεν έχει επηρεασθεί. Η σχέση Ελλάδας - Αιγύπτου - Κύπρου εκτιμάται ταυτόχρονα ως περιβάλλον ισχυρής ανάσχεσης αυθαίρετων πρωτοβουλιών, όπως αυτή του ορισμού ΑΟΖ Τουρκίας - Συρίας, παρακάμπτοντας την Κύπρο. Επιβεβαιώνεται μάλιστα προηγούμενο ρεπορτάζ των «Π» με τη δήλωση της επικεφαλής της ευρωπαϊκής διπλωματίας και διαδόχου του Ζοζέπ Μπορέλ, Κάγια Κάλας, η οποία δήλωσε στα «Νέα» πως ο Χ. Φιντάν τη διαβεβαίωσε ότι δεν θα υπογραφεί τουρκοσυριακή ΑΟΖ.


Ελλάσα - Κύπρος - Ισραήλ (GSI)

Προτού αναβιώσει ο πολεμικός εφιάλτης στη Λωρίδα της Γάζας, το Ισραήλ είχε τον χρόνο και το διπλωματικό περιθώριο να ασχοληθεί με τα ενεργειακά σχήματα της Ανατολικής Μεσογείου. Μολονότι το έργο του αγωγού φυσικού αερίου EastMed «πάγωσε», θεωρητικά για οικονομικούς λόγους, προέκυψε ο Great Sea Interconnector, ο ηλεκτρικός αγωγός που θα συνέδεε την Ελλάδα, την Κύπρο και το Ισραήλ, με τις ευλογίες των Ηνωμένων Πολιτειών. Οι συζητήσεις είχαν προχωρήσει σημαντικά, αλλά μοιραία επηρεάστηκαν από τα απόνερα του πολέμου. «Αυτό όμως», σύμφωνα με αρμόδιες πηγές από τα υπουργεία Ενέργειας και Εξωτερικών που μίλησαν στα «Π», «δεν σημαίνει ότι ο GSI δεν θα προχωρήσει». Μόλις σταθεροποιηθεί το περιβάλλον στη Μέση Ανατολή, γεγονός πιθανό μετά και την πρόσφατη συμφωνία για εκεχειρία, το Τελ Αβίβ θα μπει ξανά στο παιχνίδι. Μέχρι τότε, σε πείσμα της Τουρκίας, η Ελλάδα και η Κύπρος θα δρομολογούν τα επόμενα βήματα.

Ινδία - Σαουδική Αραβία - Ελλάδα (SAUDI-GREEK INTERCONNECTION)

Όπως η Αίγυπτος, έτσι κι η Σαουδική Αραβία παρατηρεί με καχυποψία τις κινήσεις της Τουρκίας στην περιοχή. Η Αθήνα, από την πλευρά της, ενισχύει τις επαφές της με το Ριάντ. Στο πρώτο Ανώτατο Συμβούλιο Συνεργασίας Ελλάδας - Σαουδικής Αραβίας, συζητήθηκε, μεταξύ άλλων, το καλώδιο μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας από την Ινδία προς τη Σαουδική Αραβία και από εκεί προς την Ευρώπη, μέσω της Ελλάδας. Συγκεκριμένα, το θέμα που αφορά τη διασύνδεση Σαουδικής Αραβίας - Ελλάδας, δηλαδή το Saudi-Greek Interconnection, σχεδιάζεται από το κοινό σχήμα ΑΔΜΗΕ - National Grid. Οι σχετικές μελέτες αναμένεται να έχουν παραδοθεί μέχρι τον προσεχή Αύγουστο. Πρόκειται για διασύνδεση μήκους άνω των 2.000 χλμ., που θα συμβάλλει στο να μεταφέρονται σημαντικές ποσότητες πράσινης ενέργειας από τη Μεσόγειο προς την Κεντρική Ευρώπη.

Δημοσιεύθηκε στα Παραπολιτικά