Εκλογή προέδρου της Βουλής: Από τον Κωνσταντίνο Παπακωνσταντίνου στον Νικήτα Κακλαμάνη
Στις 12 η φανερή ονομαστική ψηφοφορία στην Ολομέλεια της Βουλής
Δεκατρία πρόσωπα βρέθηκαν στη θέση του προέδρου της Βουλής από το 1974 μέχρι σήμερα - Ο Απόστολος Κακλαμάνης είναι ο μακροβιότερος, ενώ αυτός με τη μικρότερη θητεία είναι ο Βύρωνας Πολύδωρας
Στις 12 το μεσημέρι θα πραγματοποιηθεί στην Ολομέλεια της Βουλής φανερή ονομαστική ψηφοφορία, κατά τη διάρκεια της οποίας πρόκειται να εκλεγεί με αυξημένη πλειοψηφία πρόεδρος του Σώματος ο βουλευτής Α’ Αθήνας Νικήτας Κακλαμάνης. Σύμφωνα με τον Κανονισμό της Βουλής, οι βουλευτές καλούνται να ψηφίσουν είτε «ναι» είτε «παρών».
Στη συνεδρίαση θα προεδρεύσει ο Α’ αντιπρόεδρος, Γιάννης Πλακιωτάκης, ο οποίος ασκεί καθήκοντα προέδρου από τη στιγμή που παραιτήθηκε ο Κωνσταντίνος Τασούλας.
Όταν ολοκληρωθεί η διαδικασία της ψηφοφορίας και ανακοινωθεί το αποτέλεσμα, ο Νικήτας Κακλαμάνης θα ανέβει στο βήμα προκειμένου να μιλήσει για πρώτη φορά ως πρόεδρος. Μετά το πέρας της ομιλίας του θα μεταβεί στο γραφείο του προέδρου της Βουλής, όπου και θα πραγματοποιηθεί η τελετή παράδοσης - παραλαβής με τον Κωνσταντίνο Τασούλα.
Σημειώνεται ότι ο κ. Κακλαμάνης από τη στιγμή που θα αναλάβει πρόεδρος της Βουλής, αυτομάτως γίνεται και ο τρίτος τη τάξει πολιτειακός παράγοντας στη χώρα. Παράλληλα γίνεται ο γηραιότερος εν ενεργεία βουλευτής που θα γίνει πρόεδρος του Σώματος, αλλά και ο δεύτερος με το επώνυμο Κακλαμάνης (ο πρώτος ήταν ο Απόστολος Κακλαμάνης του ΠΑΣΟΚ).
Από το 1974 έως και σήμερα έχουν αναλάβει προεδρικά καθήκοντα 13 πρόσωπα, ανάμεσά τους και δύο γυναίκες. Πρώτος μεταπολιτευτικός πρόεδρος είχε εκλεγεί ο Κωνσταντίνος Παπακωνσταντίνου. Το 1977 εξελέγη ο Δημήτρης Παπασπύρου, γνωστός και ως «παλάντζας». Μάλιστα, ο Παπασπύρου αποτελεί τον συνδετικό κρίκο της προδικτατορικής και μεταδικτατορικής Βουλής. Και αυτό διότι ήταν ο τελευταίος πρόεδρος πριν από το πραξικόπημα της χούντας, ενώ διετέλεσε πρόεδρος έως το 1981.
Κωνσταντίνος Παπακωνσταντίνου (21/11/1974 - 11/12/1977)
Δημήτρης Παπασπύρου ( 12/12/1977 - 16/11/1981)
Ιωάννης Αλευράς (17/11/1981- 3/7/1989)
Αθανάσιος Τσαλδάρης (4/7/1989 - 21/1/1993)
Απόστολος Κακλαμάνης (23/1/1993 - 18/3/2004)
Άννα Μπενάκη-Ψαρούδα (19/3/2004 - 26/9/2007)
Δημήτρης Σιούφας (27/9/2007 - 14/10/2009)
Φίλιππος Πετσάλνικος (15/10/2009 - 17/5/2012)
Βύρωνας Πολύδωρας (18/5/2012 - 28/6/2012)
Ευάγγελος Μεϊμαράκης (29/6/2012 - 5/2/2015)
Ζωή Κωνσταντοπούλου (6/2/2015 - 3/10/2015)
Νίκος Βούτσης (4/10/2015 - 18/7/2019)
Κωνσταντίνος Τασούλας (19/7/2019 - 16/1/2025)
Καθ' όλη τη διάρκεια της Μεταπολίτευσης, μόλις μία φορά έχει κατατεθεί πρόταση δυσπιστίας κατά του προέδρου της Βουλής. Το συγκεκριμένο γεγονός σημειώθηκε το 2014, όταν ο ΣΥΡΙΖΑ είχε καταθέσει πρόταση δυσπιστίας εναντίον του τότε προέδρου, Ευάγγελου Μεΐμαράκη, επειδή ο τελευταίος είχε απορρίψει την πρόταση μομφής που είχε κατατεθεί εναντίον του τότε «τσάρου» της οικονομίας, Γιάννη Στουρνάρα.
Το ρεκόρ σε ψήφους κατέχει ο απερχόμενος πρόεδρος, Κωνσταντίνος Τασούλας, καθώς το 2019 εκλέχθηκε με 283 ψήφους. Την ίδια στιγμή, ο μακροβιότερος πρόεδρος είναι το ιδρυτικό στέλεχος του ΠΑΣΟΚ Απόστολος Κακλαμάνης, καθώς διετέλεσε ΠτΒ από το 1993 έως το 2004. Ακόμα, για να βρούμε τον δεύτερο μακροβιότερο πρόεδρο, πρέπει να ανατρέξουμε πριν από την επιβολή της χούντας και συγκεκριμένα το 1953, όταν εξελέγη πρόεδρος ο Κωνσταντίνος Ροδόπουλος, δεξί χέρι του στρατάρχη Αλέξανδρου Παπάγου και αργότερα του Εθνάρχη Κωνσταντίνου Καραμανλή, στα χρόνια του Ελληνικού Συναγερμού και της Εθνικής Ριζοσπαστικής Ένωσης (ΕΡΕ). Η θητεία του διήρκεσε 10 χρόνια, έναν μήνα και 2 ημέρες και συγκεκριμένα από τις 14 Νοεμβρίου 1953 έως τις 15 Δεκεμβρίου 1963.
Ακόμα, ο Βύρωνας Πολύδωρας ήταν ΠτΒ μόλις για έναν μήνα και συγκεκριμένα μεταξύ του Μαΐου και του Ιουνίου του 2012, όταν και προηγήθηκαν δύο εκλογικές αναμετρήσεις. Το 2004, για πρώτη φορά, εκλέχθηκε στο αξίωμα του προέδρου γυναίκα. Ο λόγος για την Άννα Ψαρούδα-Μπενάκη, ενώ 11 χρόνια αργότερα είχαμε τη δεύτερη εκλογή γυναίκας. Τότε η Βουλή εξέλεξε πρόεδρο τη νυν επικεφαλής της Πλεύσης Ελευθερίας, Ζωή Κωνσταντοπούλου.
Ο πρόεδρος της Βουλής υποβάλλει την παραίτησή του, η οποία γίνεται δεκτή από το Σώμα.
2. Προκήρυξη εκλογής:
Ο Α' αντιπρόεδρος της Βουλής ή, ελλείψει αυτού, το επόμενο κατά σειρά αντιπροεδρείο, αναλαμβάνει προσωρινά την προεδρία και συγκαλεί τη Βουλή για την εκλογή νέου προέδρου.
3. Υποβολή υποψηφιοτήτων:
Τα κόμματα ή οι βουλευτές προτείνουν υποψηφίους για τη θέση του προέδρου. Οι υποψηφιότητες κατατίθενται γραπτώς πριν από την έναρξη της διαδικασίας.
4. Ψηφοφορία:
α. Η εκλογή του νέου προέδρου γίνεται με μυστική ψηφοφορία.
β. Για να εκλεγεί κάποιος, απαιτείται η απόλυτη πλειοψηφία του συνόλου των βουλευτών (151 ψήφοι, αν η Βουλή είναι πλήρης).
γ. Αν δεν επιτευχθεί η απαιτούμενη πλειοψηφία στην πρώτη ψηφοφορία, διεξάγεται δεύτερη, στην οποία απαιτείται και πάλι απόλυτη πλειοψηφία.
δ. Αν και στη δεύτερη ψηφοφορία δεν υπάρξει αποτέλεσμα, τότε στην τρίτη ψηφοφορία αρκεί η σχετική πλειοψηφία (εκλέγεται ο υποψήφιος με τις περισσότερες ψήφους).
5. Ανακήρυξη και ανάληψη καθηκόντων:
Ο εκλεγμένος πρόεδρος αναλαμβάνει τα καθήκοντά του αμέσως μετά την ολοκλήρωση της διαδικασίας.
Σε αυτό το σημείο πρέπει να αναφέρουμε ότι σύμφωνα με το Σύνταγμα ο πρόεδρος της Βουλής αναπληρώνει προσωρινά τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας όταν απουσιάζει στο εξωτερικό περισσότερο από δέκα ημέρες, αν πεθάνει, παραιτηθεί, κηρυχθεί έκπτωτος ή αν κωλύεται για οποιονδήποτε λόγο να ασκήσει τα καθήκοντά του.
Στη συνεδρίαση θα προεδρεύσει ο Α’ αντιπρόεδρος, Γιάννης Πλακιωτάκης, ο οποίος ασκεί καθήκοντα προέδρου από τη στιγμή που παραιτήθηκε ο Κωνσταντίνος Τασούλας.
Όταν ολοκληρωθεί η διαδικασία της ψηφοφορίας και ανακοινωθεί το αποτέλεσμα, ο Νικήτας Κακλαμάνης θα ανέβει στο βήμα προκειμένου να μιλήσει για πρώτη φορά ως πρόεδρος. Μετά το πέρας της ομιλίας του θα μεταβεί στο γραφείο του προέδρου της Βουλής, όπου και θα πραγματοποιηθεί η τελετή παράδοσης - παραλαβής με τον Κωνσταντίνο Τασούλα.
Σημειώνεται ότι ο κ. Κακλαμάνης από τη στιγμή που θα αναλάβει πρόεδρος της Βουλής, αυτομάτως γίνεται και ο τρίτος τη τάξει πολιτειακός παράγοντας στη χώρα. Παράλληλα γίνεται ο γηραιότερος εν ενεργεία βουλευτής που θα γίνει πρόεδρος του Σώματος, αλλά και ο δεύτερος με το επώνυμο Κακλαμάνης (ο πρώτος ήταν ο Απόστολος Κακλαμάνης του ΠΑΣΟΚ).
Από το 1974 έως και σήμερα έχουν αναλάβει προεδρικά καθήκοντα 13 πρόσωπα, ανάμεσά τους και δύο γυναίκες. Πρώτος μεταπολιτευτικός πρόεδρος είχε εκλεγεί ο Κωνσταντίνος Παπακωνσταντίνου. Το 1977 εξελέγη ο Δημήτρης Παπασπύρου, γνωστός και ως «παλάντζας». Μάλιστα, ο Παπασπύρου αποτελεί τον συνδετικό κρίκο της προδικτατορικής και μεταδικτατορικής Βουλής. Και αυτό διότι ήταν ο τελευταίος πρόεδρος πριν από το πραξικόπημα της χούντας, ενώ διετέλεσε πρόεδρος έως το 1981.
Οι πρόεδροι της Βουλής μέχρι σήμερα
Αναλυτικά η λίστα με τους προέδρους:Κωνσταντίνος Παπακωνσταντίνου (21/11/1974 - 11/12/1977)
Δημήτρης Παπασπύρου ( 12/12/1977 - 16/11/1981)
Ιωάννης Αλευράς (17/11/1981- 3/7/1989)
Αθανάσιος Τσαλδάρης (4/7/1989 - 21/1/1993)
Απόστολος Κακλαμάνης (23/1/1993 - 18/3/2004)
Άννα Μπενάκη-Ψαρούδα (19/3/2004 - 26/9/2007)
Δημήτρης Σιούφας (27/9/2007 - 14/10/2009)
Φίλιππος Πετσάλνικος (15/10/2009 - 17/5/2012)
Βύρωνας Πολύδωρας (18/5/2012 - 28/6/2012)
Ευάγγελος Μεϊμαράκης (29/6/2012 - 5/2/2015)
Ζωή Κωνσταντοπούλου (6/2/2015 - 3/10/2015)
Νίκος Βούτσης (4/10/2015 - 18/7/2019)
Κωνσταντίνος Τασούλας (19/7/2019 - 16/1/2025)
Καθ' όλη τη διάρκεια της Μεταπολίτευσης, μόλις μία φορά έχει κατατεθεί πρόταση δυσπιστίας κατά του προέδρου της Βουλής. Το συγκεκριμένο γεγονός σημειώθηκε το 2014, όταν ο ΣΥΡΙΖΑ είχε καταθέσει πρόταση δυσπιστίας εναντίον του τότε προέδρου, Ευάγγελου Μεΐμαράκη, επειδή ο τελευταίος είχε απορρίψει την πρόταση μομφής που είχε κατατεθεί εναντίον του τότε «τσάρου» της οικονομίας, Γιάννη Στουρνάρα.
Το ρεκόρ σε ψήφους κατέχει ο απερχόμενος πρόεδρος, Κωνσταντίνος Τασούλας, καθώς το 2019 εκλέχθηκε με 283 ψήφους. Την ίδια στιγμή, ο μακροβιότερος πρόεδρος είναι το ιδρυτικό στέλεχος του ΠΑΣΟΚ Απόστολος Κακλαμάνης, καθώς διετέλεσε ΠτΒ από το 1993 έως το 2004. Ακόμα, για να βρούμε τον δεύτερο μακροβιότερο πρόεδρο, πρέπει να ανατρέξουμε πριν από την επιβολή της χούντας και συγκεκριμένα το 1953, όταν εξελέγη πρόεδρος ο Κωνσταντίνος Ροδόπουλος, δεξί χέρι του στρατάρχη Αλέξανδρου Παπάγου και αργότερα του Εθνάρχη Κωνσταντίνου Καραμανλή, στα χρόνια του Ελληνικού Συναγερμού και της Εθνικής Ριζοσπαστικής Ένωσης (ΕΡΕ). Η θητεία του διήρκεσε 10 χρόνια, έναν μήνα και 2 ημέρες και συγκεκριμένα από τις 14 Νοεμβρίου 1953 έως τις 15 Δεκεμβρίου 1963.
Ακόμα, ο Βύρωνας Πολύδωρας ήταν ΠτΒ μόλις για έναν μήνα και συγκεκριμένα μεταξύ του Μαΐου και του Ιουνίου του 2012, όταν και προηγήθηκαν δύο εκλογικές αναμετρήσεις. Το 2004, για πρώτη φορά, εκλέχθηκε στο αξίωμα του προέδρου γυναίκα. Ο λόγος για την Άννα Ψαρούδα-Μπενάκη, ενώ 11 χρόνια αργότερα είχαμε τη δεύτερη εκλογή γυναίκας. Τότε η Βουλή εξέλεξε πρόεδρο τη νυν επικεφαλής της Πλεύσης Ελευθερίας, Ζωή Κωνσταντοπούλου.
Η διαδικασία εκλογής προέδρου της Βουλής
1. Υποβολή παραίτησης:Ο πρόεδρος της Βουλής υποβάλλει την παραίτησή του, η οποία γίνεται δεκτή από το Σώμα.
2. Προκήρυξη εκλογής:
Ο Α' αντιπρόεδρος της Βουλής ή, ελλείψει αυτού, το επόμενο κατά σειρά αντιπροεδρείο, αναλαμβάνει προσωρινά την προεδρία και συγκαλεί τη Βουλή για την εκλογή νέου προέδρου.
3. Υποβολή υποψηφιοτήτων:
Τα κόμματα ή οι βουλευτές προτείνουν υποψηφίους για τη θέση του προέδρου. Οι υποψηφιότητες κατατίθενται γραπτώς πριν από την έναρξη της διαδικασίας.
4. Ψηφοφορία:
α. Η εκλογή του νέου προέδρου γίνεται με μυστική ψηφοφορία.
β. Για να εκλεγεί κάποιος, απαιτείται η απόλυτη πλειοψηφία του συνόλου των βουλευτών (151 ψήφοι, αν η Βουλή είναι πλήρης).
γ. Αν δεν επιτευχθεί η απαιτούμενη πλειοψηφία στην πρώτη ψηφοφορία, διεξάγεται δεύτερη, στην οποία απαιτείται και πάλι απόλυτη πλειοψηφία.
δ. Αν και στη δεύτερη ψηφοφορία δεν υπάρξει αποτέλεσμα, τότε στην τρίτη ψηφοφορία αρκεί η σχετική πλειοψηφία (εκλέγεται ο υποψήφιος με τις περισσότερες ψήφους).
5. Ανακήρυξη και ανάληψη καθηκόντων:
Ο εκλεγμένος πρόεδρος αναλαμβάνει τα καθήκοντά του αμέσως μετά την ολοκλήρωση της διαδικασίας.
Σε αυτό το σημείο πρέπει να αναφέρουμε ότι σύμφωνα με το Σύνταγμα ο πρόεδρος της Βουλής αναπληρώνει προσωρινά τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας όταν απουσιάζει στο εξωτερικό περισσότερο από δέκα ημέρες, αν πεθάνει, παραιτηθεί, κηρυχθεί έκπτωτος ή αν κωλύεται για οποιονδήποτε λόγο να ασκήσει τα καθήκοντά του.