Καµπάνα αφύπνισης για την Ευρώπη χαρακτηρίζει η πρώην υπουργός και βουλευτής Χανίων της Ν.∆., Ντόρα Μπακογιάννη, το νέο τοπίο που διαµορφώνεται στις ΗΠΑ, κρίνοντας επιτακτική την ανάγκη για ένα ευρωπαϊκό Ταµείο για τις αµυντικές δαπάνες και ένα κεντρικό σύστηµα αµυντικής συνεννόησης.

Η κ. Μπακογιάννη, µιλώντας στην «Κυριακάτικη Απογευµατινή», εκφράζει την πεποίθηση ότι οι ελληνοαµερικανικές σχέσεις έχουν ιστορικό βάθος, είναι στρατηγικές και αυτή τη στιγµή διανύουν την πιο ισχυρή τους περίοδο και, τέλος, αναφέρεται στα ελληνοτουρκικά, εκτιµώντας ότι η σχέση αλληλοεκτίµησης µεταξύ Τραµπ και Ερντογάν δεν είναι ικανή να επηρεάσει σε σηµαντικό βαθµό την εξωτερική πολιτική του Αµερικανού προέδρου απέναντι στη γείτονα χώρα.

Πώς θα πρέπει να αντιδράσει η Ευρώπη στο νέο τοπίο που διαµορφώνεται µετά την επιστροφή του Ντόναλντ Τραµπ στον Λευκό Οίκο;

Πρέπει να αντιδράσει ενωµένη και αποφασισµένη. Και κυρίως, χωρίς να χάσει καθόλου χρόνο. Η Ευρώπη πλέον δεν έχει περιθώρια ψευδαισθήσεων. Πρέπει να καταλάβει ότι εάν θέλει να τη σέβονται και να παίξει τον ρόλο τον οποίο οι λαοί της επιθυµούν, ως µεγάλη οικονοµική δύναµη, οφείλει να πάρει τολµηρές αποφάσεις και να διαλύσει διάφορα πολιτικά ταµπού που την κρατούσαν καθηλωµένη τα προηγούµενα χρόνια. Απαιτείται, για παράδειγµα, όπως έχει ζητήσει ο πρωθυπουργός, ένα ευρωπαϊκό Ταµείο για τις αµυντικές δαπάνες κι ένα κεντρικό σύστηµα αµυντικής συνεννόησης, ώστε να επωφεληθούµε από τις οικονοµίες κλίµακας, να αποφύγουµε άσκοπες δαπάνες, αλλά και να προστατέψουµε µε αποτελεσµατικότητα τα σύνορα της Ευρώπης. Χρειαζόµαστε, δηλαδή, ακόµη ένα Ταµείο Ανάκαµψης, αυτή τη φορά Αµυντικό. Σε κάθε περίπτωση το νέο τοπίο που διαµορφώνεται στις ΗΠΑ είναι µια καµπάνα αφύπνισης για την Ευρώπη.

Κατά τη γνώµη σας, ποια είναι τα νέα δεδοµένα που θα επηρεάσουν τις ελληνοαµερικανικές και συνακόλουθα τις ελληνοτουρκικές σχέσεις κατά τη δεύτερη θητεία του Ντόναλντ Τραµπ;

Οι ελληνοαµερικανικές σχέσεις έχουν ιστορικό βάθος, είναι στρατηγικές και αυτή τη στιγµή διανύουν την πιο ισχυρή τους περίοδο. Το λιµάνι της Σούδας, το λιµάνι της Αλεξανδρούπολης, αλλά και η περαιτέρω στρατιωτική και πολιτική συνεργασία µεταξύ Ελλάδας και ΗΠΑ άντεξε και ενισχύθηκε τόσο από την πρώτη προεδρία Τραµπ όσο και από την προεδρία Μπάιντεν, και πιστεύω ότι δεν θα αλλάξει το παραµικρό στη δεύτερη προεδρία Τραµπ. Θυµίζω, δε, ότι δαπανούµε για δεκαετίες πάνω από το 2% του ΑΕΠ (και τα τελευταία χρόνια άνω του 3%) για την άµυνα, έχοντας κερδίσει το δικαίωµα να συνοµιλούµε µε τους Αµερικανούς ως οι πλέον αξιόπιστοι σύµµαχοι µέσα στο ΝΑΤΟ. Αλλωστε, οι ελληνοαµερικανικές σχέσεις δεν περιορίζονται στον αµυντικό τοµέα. Στον τοµέα των επενδύσεων, για παράδειγµα, έχουµε αυξηµένο ενδιαφέρον από αµερικανικές εταιρείες τεχνολογίας να επενδύσουν στη χώρα µας. Παράλληλα, χάρη στο αµερικανικό LNG η Ελλάδα εξελίσσεται σε ενεργειακό κόµβο για την Κεντρική Ευρώπη και τα ∆υτικά Βαλκάνια. Από εκεί και πέρα, σε ό,τι αφορά τα αµερικανοτουρκικά, προφανώς σε προσωπικό επίπεδο υπάρχει µια σχέση αλληλοεκτίµησης µεταξύ Τραµπ και Ερντογάν. ∆εν πιστεύω, όµως, ότι αυτή είναι ικανή να επηρεάσει σε σηµαντικό βαθµό την εξωτερική πολιτική του Αµερικανού προέδρου απέναντι στη γείτονα χώρα. Μην ξεχνάµε ότι επί Τραµπ η Τουρκία βγήκε εκτός προγράµµατος F-35. Αλλωστε, αυτή τη στιγµή ο κεντρικός ρυθµιστής των σχέσεων ΗΠΑ - Τουρκίας είναι το Ισραήλ και οι εξελίξεις στη Μέση Ανατολή. Το γεγονός ότι Τουρκία και Ισραήλ βρίσκονται σε ανοιχτή σύγκρουση, δεσµεύει και τη στάση του προέδρου Τραµπ απέναντι στην Τουρκία.

Το πολιτικό σκηνικό στην Ελλάδα είναι στη φάση ώστε να διαχειριστεί τις προκλήσεις που θα προκύψουν στο εγχώριο και το διεθνές περιβάλλον την επόµενη τετραετία;

Με βεβαιότητα πολύ καλύτερα από πολλές άλλες ευρωπαϊκές χώρες. Η Ελλάδα σήµερα έχει µια σταθερή κυβέρνηση µε µεγάλη πλειοψηφία και κυρίως µεγάλη αξιοπιστία. Επίσης, µε τα υπόλοιπα κόµµατα που έχουν κυβερνήσει στο παρελθόν, είτε ο ΣΥΡΙΖΑ είτε το ΠΑΣΟΚ, έχουµε κοινή στάση για τις σχέσεις της χώρας µας µε τις Ηνωµένες Πολιτείες. Η Ελλάδα έχει σταθερές θέσεις και ισχυρές διπλωµατικές σχέσεις και αυτό είναι και το µεγάλο µας πλεονέκτηµα αυτή τη στιγµή.

Υπάρχει µια συζήτηση ότι η κυβέρνηση κάνει µια δεξιά στροφή κλείνοντας το µάτι στην «τραµπική ∆εξιά» στην Ελλάδα. Ποια είναι η τοποθέτησή σας;

Τα πέντε τελευταία χρόνια ακούω µια συζήτηση περί συνεχών στροφών της κυβέρνησης, είτε προς το Κέντρο είτε προς τα δεξιά. Το σίγουρο είναι ότι αυτή η κυβέρνηση δεν είναι ανεµοδούρα, έχει σταθερές απόψεις και τις υπερασπίζεται µε σθένος. Η αµυντική θωράκιση της χώρας είναι δεξιά ή κεντρώα πολιτική; Η βελτίωση της οικονοµικής θέσης των πολιτών είναι δεξιά ή κεντρώα πολιτική; Η δηµιουργία ευνοϊκού περιβάλλοντος για την αύξηση των επενδύσεων είναι δεξιά πολιτική ή κεντρώα; Τώρα, αν συµπίπτει η άποψη της κυβέρνησης πότε µε απόψεις οι οποίες υποστηρίζονται από τη ∆εξιά ή πότε από απόψεις που στηρίζονται στο Κέντρο, αυτό δεν σηµαίνει ότι κάνει κάποια στροφή. Ο βασικός στόχος της κυβέρνησης είναι να πάει µπροστά και να συγκλίνει µε την Ευρώπη.

Δημοσιεύτηκε στην Κυριακάτικη Απογευματινή