Οι σύμμαχοι οπλίζουν το χέρι του "σουλτάνου" - Ανησυχία στην Αθήνα
Μαύρα σύννεφα σκεπάζουν την Αθήνα, καθώς παρατηρείται τουρκική διείσδυση στην ευρωπαϊκή αγορά όπλων, τη στιγμή που η Άγκυρα παλεύει και για την απόκτηση των F-35 από την Ουάσινγκτον. Τα εξοπλιστικά ανοίγματα των Τούρκων προκαλούν έντονη ανησυχία, καθώς, πέραν της ανατροπής στην ισορροπία δυνάμεων την οποία ενδεχομένως να δημιουργήσουν στο Αιγαίο, διακινδυνεύουν και τις συμμαχικές σχέσεις της χώρας μας. Γι’ αυτό και η ελληνική πλευρά επιχειρεί να έχει λόγο στις αμυντικές συμφωνίες που συνάπτουν οι Ευρωπαίοι εταίροι. Μετά την παρέμβαση του Κυριάκου Μητσοτάκη στον Εμανουέλ Μακρόν για τους πυραύλους Meteor, η Αθήνα φέρεται να έχει έτοιμο και φάκελο διαμαρτυρίας προς τη Ρώμη, για το γεγονός ότι δεν είχε ειδοποιηθεί πριν από τη μεταβίβαση της Piaggio Aerospace στην τουρκική Baykar. Το ραντεβού όμως του πρωθυπουργού με την Ιταλίδα ομόλογό του, Τζόρτζια Μελόνι, αναβλήθηκε χωρίς να έχει οριστεί νέα ημερομηνία…
Στο «παιχνίδι» δεν είναι όμως μόνο η Γαλλία και η Ιταλία. Η Άγκυρα αναμένεται να παραλάβει από τη Γερμανία έξι υποβρύχια, ενώ η Ισπανία συνέβαλε στην κατασκευή του τουρκικού αεροπλανοφόρου «Anadolu». Μαδρίτη και Άγκυρα ανανέωσαν δε τη συνεργασία τους τον περασμένο Δεκέμβριο υπογράφοντας συμφωνία για το Jet Trainer Aircraft Project. Στα σκαριά επίσης βρίσκεται και η αγορά 40 μαχητικών 4,5 γενιάς Eurofighter Typhoon από τη Βρετανία. Αυτά τα deals της Τουρκίας σε συνδυασμό με το ενδεχόμενο αποδέσμευσης από τη Γαλλία των πυραύλων Meteor για τα τουρκικά Eurofighter είναι κίνηση η οποία δημιουργεί νέες… ανισορροπίες στο Αιγαίο και αποδυναμώνει το σημαντικό πλεονέκτημα που έχουν οι ελληνικές δυνάμεις στον αέρα με την αγορά των Rafale.
Μπροστά σε όλα αυτά, οι ελληνογαλλικές σχέσεις δείχνουν πιο περίπλοκες από ποτέ, καθώς -στο πλαίσιο της αμυντικής συνεργασίας των δύο χωρών και παρά τις πιέσεις και από άλλους ισχυρούς ΝΑΤΟϊκούς συμμάχους– η χώρα μας επέλεξε τη Γαλλία για τα εξοπλιστικά προγράμματά της (Rafale και φρεγάτες Belharra). Το Παρίσι, από την πλευρά του, καθιστά σαφές ότι «κλειδί» για την ενδεχόμενη πώληση των πυραύλων Meteor είναι η Βρετανία, που ηγείται των συνομιλιών στο πολυεθνικό ευρωπαϊκό κονσόρτσιουμ MBDA, και όχι η Γαλλία. Ο βρετανικός Τύπος ωστόσο εδώ και καιρό προεξοφλεί τη συναίνεση της γαλλικής κυβέρνησης, καθώς η Τουρκία θέτει ως όρο για την αγορά των Eurofighter την προμήθεια μεγάλου αριθμού πυραύλων αέρος-αέρος. Από την Αθήνα πάντως αξιολογείται θετικά το γεγονός ότι με αφορμή τη δημοσιοποίηση των διαπραγματεύσεων μεταξύ Άγκυρας και ευρωπαϊκού κονσόρτσιουμ για τους πυραύλους γαλλικές διπλωματικές πηγές έσπευσαν να υπενθυμίσουν πως το άρθρο 2 της συμφωνίας για την εγκαθίδρυση στρατηγικής εταιρικής σχέσης στην άμυνα και την ασφάλεια περιλαμβάνει ρήτρα αμοιβαίας συνδρομής σε περίπτωση που ένα από τα δύο κράτη χρειαστεί να αποκρούσει κάποια κίνηση επιθετικότητας.
Το παράδοξο με το Παρίσι και την Άγκυρα είναι πως έχουν συγκρουόμενα συμφέροντα σε μια σειρά μετώπων: στον Καύκασο, στη Συρία, στον Λίβανο, στην Αν. Μεσόγειο, στη Βόρεια και την Κεντρική Αφρική. Όμως, η Γαλλία αισθάνεται ότι χάνει έδαφος σε μια μεγάλη και ανερχόμενη αγορά, εκεί που ήδη έχουν αποκτήσει ισχυρή θέση η Γερμανία, η Ιταλία, η Ισπανία και άλλες ευρωπαϊκές χώρες, και αυτό ίσως οδηγεί σε αναθεώρηση ορισμένων πολιτικών έναντι της Τουρκίας.
Την ίδια ώρα, έκθεση της Υπηρεσίας Ερευνών του αμερικανικού Κογκρέσου δημιουργεί ελπίδες στην Άγκυρα για την επιστροφή της στο πρόγραμμα των F-35. «Το Κογκρέσο μπορεί να εξετάσει το ενδεχόμενο της πώλησης των F-35 στην Τουρκία και τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα. Το Κογκρέσο μπορεί επίσης να επανεξετάσει τη συμμετοχή της Τουρκίας στο πρόγραμμα παραγωγής τους», γράφει η εφημερίδα «Türkiye». Στην έκθεση, σύμφωνα με τα δημοσιεύματα, αναφέρεται επίσης ότι η Τουρκία ήταν μία από τις εννέα κύριες συμμετέχουσες χώρες κατά την έναρξη του προγράμματος και πως συνολικά 100 αεροσκάφη F-35 προγραμματιζόταν να παραδοθούν στην τουρκική πολεμική αεροπορία. Αναφέρεται ακόμη πως περισσότερα από 900 εξαρτήματα παρήχθησαν στην Τουρκία, συμπεριλαμβανομένων κρίσιμων εξαρτημάτων -όπως η άτρακτος, το σύστημα προσγείωσης και εξαρτήματα του μεσαίου τμήματος-, ενώ σύμφωνα πάντα με την έκθεση, μετά την απόφαση να αποκλειστεί η Άγκυρα από το πρόγραμμα η παραγωγή διακόπηκε και το κόστος αυξήθηκε.
Εφημερίδα Απογευματινή
Στο «παιχνίδι» δεν είναι όμως μόνο η Γαλλία και η Ιταλία. Η Άγκυρα αναμένεται να παραλάβει από τη Γερμανία έξι υποβρύχια, ενώ η Ισπανία συνέβαλε στην κατασκευή του τουρκικού αεροπλανοφόρου «Anadolu». Μαδρίτη και Άγκυρα ανανέωσαν δε τη συνεργασία τους τον περασμένο Δεκέμβριο υπογράφοντας συμφωνία για το Jet Trainer Aircraft Project. Στα σκαριά επίσης βρίσκεται και η αγορά 40 μαχητικών 4,5 γενιάς Eurofighter Typhoon από τη Βρετανία. Αυτά τα deals της Τουρκίας σε συνδυασμό με το ενδεχόμενο αποδέσμευσης από τη Γαλλία των πυραύλων Meteor για τα τουρκικά Eurofighter είναι κίνηση η οποία δημιουργεί νέες… ανισορροπίες στο Αιγαίο και αποδυναμώνει το σημαντικό πλεονέκτημα που έχουν οι ελληνικές δυνάμεις στον αέρα με την αγορά των Rafale.
Μπροστά σε όλα αυτά, οι ελληνογαλλικές σχέσεις δείχνουν πιο περίπλοκες από ποτέ, καθώς -στο πλαίσιο της αμυντικής συνεργασίας των δύο χωρών και παρά τις πιέσεις και από άλλους ισχυρούς ΝΑΤΟϊκούς συμμάχους– η χώρα μας επέλεξε τη Γαλλία για τα εξοπλιστικά προγράμματά της (Rafale και φρεγάτες Belharra). Το Παρίσι, από την πλευρά του, καθιστά σαφές ότι «κλειδί» για την ενδεχόμενη πώληση των πυραύλων Meteor είναι η Βρετανία, που ηγείται των συνομιλιών στο πολυεθνικό ευρωπαϊκό κονσόρτσιουμ MBDA, και όχι η Γαλλία. Ο βρετανικός Τύπος ωστόσο εδώ και καιρό προεξοφλεί τη συναίνεση της γαλλικής κυβέρνησης, καθώς η Τουρκία θέτει ως όρο για την αγορά των Eurofighter την προμήθεια μεγάλου αριθμού πυραύλων αέρος-αέρος. Από την Αθήνα πάντως αξιολογείται θετικά το γεγονός ότι με αφορμή τη δημοσιοποίηση των διαπραγματεύσεων μεταξύ Άγκυρας και ευρωπαϊκού κονσόρτσιουμ για τους πυραύλους γαλλικές διπλωματικές πηγές έσπευσαν να υπενθυμίσουν πως το άρθρο 2 της συμφωνίας για την εγκαθίδρυση στρατηγικής εταιρικής σχέσης στην άμυνα και την ασφάλεια περιλαμβάνει ρήτρα αμοιβαίας συνδρομής σε περίπτωση που ένα από τα δύο κράτη χρειαστεί να αποκρούσει κάποια κίνηση επιθετικότητας.
Το παράδοξο με το Παρίσι και την Άγκυρα είναι πως έχουν συγκρουόμενα συμφέροντα σε μια σειρά μετώπων: στον Καύκασο, στη Συρία, στον Λίβανο, στην Αν. Μεσόγειο, στη Βόρεια και την Κεντρική Αφρική. Όμως, η Γαλλία αισθάνεται ότι χάνει έδαφος σε μια μεγάλη και ανερχόμενη αγορά, εκεί που ήδη έχουν αποκτήσει ισχυρή θέση η Γερμανία, η Ιταλία, η Ισπανία και άλλες ευρωπαϊκές χώρες, και αυτό ίσως οδηγεί σε αναθεώρηση ορισμένων πολιτικών έναντι της Τουρκίας.
Την ίδια ώρα, έκθεση της Υπηρεσίας Ερευνών του αμερικανικού Κογκρέσου δημιουργεί ελπίδες στην Άγκυρα για την επιστροφή της στο πρόγραμμα των F-35. «Το Κογκρέσο μπορεί να εξετάσει το ενδεχόμενο της πώλησης των F-35 στην Τουρκία και τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα. Το Κογκρέσο μπορεί επίσης να επανεξετάσει τη συμμετοχή της Τουρκίας στο πρόγραμμα παραγωγής τους», γράφει η εφημερίδα «Türkiye». Στην έκθεση, σύμφωνα με τα δημοσιεύματα, αναφέρεται επίσης ότι η Τουρκία ήταν μία από τις εννέα κύριες συμμετέχουσες χώρες κατά την έναρξη του προγράμματος και πως συνολικά 100 αεροσκάφη F-35 προγραμματιζόταν να παραδοθούν στην τουρκική πολεμική αεροπορία. Αναφέρεται ακόμη πως περισσότερα από 900 εξαρτήματα παρήχθησαν στην Τουρκία, συμπεριλαμβανομένων κρίσιμων εξαρτημάτων -όπως η άτρακτος, το σύστημα προσγείωσης και εξαρτήματα του μεσαίου τμήματος-, ενώ σύμφωνα πάντα με την έκθεση, μετά την απόφαση να αποκλειστεί η Άγκυρα από το πρόγραμμα η παραγωγή διακόπηκε και το κόστος αυξήθηκε.
Εφημερίδα Απογευματινή
