Η αδυναµία κατάθεσης κοινής πρότασης διακυβέρνησης από το ΠΑΣΟΚ, τον ΣΥΡΙΖΑ και τη Νέα Αριστερά ρίχνει νερό στον µύλο του Κυριάκου Μητσοτάκη, υποστηρίζει ο Νίκος Μαραντζίδης.

*Διαβάστε ακόμα: Κυριάκος Μητσοτάκης: Η προετοιμασία του Μαξίμου για τις κοινοβουλευτικές μάχες και οι συζητήσεις για τον ανασχηματισμό

Ο καθηγητής στο Πανεπιστήµιο Μακεδονίας, αναλύοντας το πολιτικό κλίµα που έχει διαµορφωθεί µε τα Τέµπη, δεν αποκλείει να αποχωρήσει πριν από τις εκλογές ο Κυριάκος Μητσοτάκης, ενώ χαρακτηρίζει τον Αλέξη Τσίπρα ηγέτη διεθνούς βεληνεκούς, που συγκινεί ευρύτερα ακροατήρια.

Το δυστύχηµα των Τεµπών δεν επηρέασε τις εκλογές του 2023. Εκτιµάτε, αντιθέτως, πως µπορεί να επηρεάσει αυτές του 2027;
Είναι νωρίς ακόµη να µιλήσουµε µε σιγουριά για την επιρροή του γεγονότος στις επόµενες εκλογές, που απέχουν αρκετά χρονικά. Σίγουρα όµως τα Τέµπη και ο δηµόσιος λόγος περί Τεµπών και συγκάλυψης επιδρούν στην κοινή γνώµη και άρα στις τωρινές δηµοσκοπήσεις. Αν συνεχιστεί αυτό, θα λειτουργήσει καταλυτικά για το κοµµατικό σύστηµα και τις πολιτικές εξελίξεις ακόµα και πριν από τις εκλογές. ∆εν θα απέκλεια, δηλαδή, να έφευγε ο Μητσοτάκης νωρίτερα.

Ο Κυριάκος Μητσοτάκης βρίσκεται στον έκτο χρόνο της πρωθυπουργίας του. Πόσο «καύσιµο» του έχει αποµείνει; Μπορεί να είναι και στις επόµενες εκλογές το ισχυρό χαρτί της Ν.∆.;
Ο Μητσοτάκης έπαψε πλέον να είναι το ισχυρό χαρτί της «όλης Ν.∆.». Η εικόνα του έχει υποστεί σοβαρή βλάβη από τα Τέµπη, όσο και από τις υποκλοπές και την ακρίβεια, ενώ και η ψήφιση του γάµου των οµόφυλων ζευγαριών τον απέκοψε από ένα συντηρητικό ακροατήριο, µέχρι πρότινος αφοσιωµένο στη Ν.∆. Με ευρωπαϊκά κριτήρια για το περιεχόµενο της έννοιας της πολιτικής ευθύνης, θα έπρεπε να έχει ήδη φύγει. Βεβαίως, ο Μητσοτάκης συνεχίζει να αποτελεί το σηµείο αναφοράς του κεντρώου ρεύµατος εντός της Ν.∆., που δεν έπαψε ποτέ να τον βλέπει ως το ισχυρό χαρτί. Αν και αυτού του είδους η µεσσιανική πίστη του κεντρώου κοµµατιού της Ν.∆. δεν πρέπει να µας εκπλήσσει, εντούτοις αυτό έχει χάσει τη δυναµική του. Εξάλλου, ούτε πλειοψηφικό στη Ν.∆. είναι ούτε συµβαδίζει πλέον µε τις ευρύτερες διεθνείς εξελίξεις.

Πώς ερµηνεύετε το γεγονός ότι πολιτικά οφέλη εισπράττουν τα κόµµατα της Κωνσταντοπούλου, του Βελόπουλου και της Λατινοπούλου;
Στο έγκληµα των Τεµπών η κοινωνία βρέθηκε µπροστά από τα καθιερωµένα κόµµατα. Η κοινωνία των πολιτών, µε τους συγγενείς των θυµάτων τραγικούς µπροστάρηδες, ηγήθηκε κρατώντας ζωντανό ένα κίνηµα διαµαρτυρίας, ενώ τα κόµµατα της καθιερωµένης αντιπολίτευσης, το ΠΑΣΟΚ ιδίως, αν και άσκησαν κριτική στους κυβερνητικούς χειρισµούς, υπήρξαν για αρκετό καιρό διστακτικά, καθώς δεν ήθελαν να θεωρηθούν «συνωµοσιολόγοι». Αντιθέτως, η Κωνσταντοπούλου ιδίως, αλλά και ο Βελόπουλος και η Λατινοπούλου µε το ύφος τους και τη ρητορική τους πιστώνονται από ένα τµήµα της κοινωνίας πως εξέφρασαν καθαρότερα τον θυµό. Είτε µας αρέσει είτε όχι, οι εξελίξεις τούς δικαιώνουν. Υπάρχει βεβαίως και κάτι ευρύτερο: το εκκρεµές αυτή την περίοδο, διεθνώς, κινείται προς τη λαϊκιστική ∆εξιά.

Πώς αξιολογείτε τη στάση που έχουν τα κόµµατα της προοδευτικής αντιπολίτευσης και ιδιαίτερα την αγωνία τους για το ποιο κόµµα θα έχει την πρωτοβουλία των κινήσεων;
Καταγράφεται κάτι φαινοµενικά παράδοξο: ενώ η δηµοφιλία της κυβέρνησης πέφτει δραµατικά, κανένας εναλλακτικός πόλος διακυβέρνησης δεν αναδεικνύεται.

Προφανώς, ένας λόγος γι’ αυτό είναι πως είµαστε µακριά από εκλογές.

Παρ’ όλα αυτά, η αδυναµία ιδιαιτέρως του Ανδρουλάκη να διαµορφώσει ένα ηγετικό προφίλ, να δείξει πως είναι πρωθυπουργήσιµος, είναι πασιφανής. Το ΠΑΣΟΚ του Ανδρουλάκη παραµένει ένα µεσαίο κόµµα του 10%-20%, ηλικιακά και γεωγραφικά εστιασµένο σε πληθυσµούς µε αναµνήσεις από το «παλιό ΠΑΣΟΚ», των ετών 1980-2000, και µε περιορισµένη επιρροή στους νέους και στις δυναµικές ηλικίες των µεγάλων αστικών κέντρων. ∆είχνει µικρή ικανότητα έµπνευσης και συσπείρωσης µεγάλων ακροατηρίων. Ο ΣΥΡΙΖΑ, πάλι, ζει ακόµη σε µετατραυµατική φάση. Η σοβαρή δηµόσια παρουσία του Φάµελλου δεν δείχνει να αρκεί για να αλλάξουν άρδην τα πράγµατα και να ξεκολλήσει το κόµµα από τα µονοψήφια ποσοστά. Η Νέα Αριστερά στη µετα-Κασσελάκη εποχή βρίσκεται σε κρίση στρατηγικής. Πάντως, η αδυναµία των τριών αυτών κοµµάτων να διαµορφώσουν ένα πλαίσιο κοινής δράσης και µια κοινή πρόταση διακυβέρνησης δεν χωρά αµφιβολία πως ρίχνει νερό στον µύλο του Μητσοτάκη.

Καταγράφεται µια γενικότερη συντηρητική στροφή και άνοδος των δεξιών ή και ακροδεξιών δυνάµεων. Ποια µπορεί να είναι η απάντηση του ΠΑΣΟΚ, του ΣΥΡΙΖΑ, της Νέας Αριστεράς κ.λπ.;
Η Κεντροαριστερά διεθνώς, µε λίγες εξαιρέσεις, βρίσκεται σε στασιµότητα ή και συρρίκνωση. Είναι, ας πούµε, ντεµοντέ. Αδυνατεί να πείσει τα µεγάλα εκλογικά ακροατήρια πως συνεχίζει να εκπροσωπεί τη συµµαχία των λαϊκών και µεσαίων στρωµάτων που στο παρελθόν εξέφραζε και αδυνατεί επίσης να πείσει πως διαφοροποιείται ξεκάθαρα από τον νεοφιλελευθερισµό, όπως καταφέρνουν να το δείχνουν οι ακροδεξιοί. Επιπλέον, µερικές από τις πρόσφατες επιλογές της (π.χ. υποστήριξε το κόµµα του πολέµου στο Ουκρανικό) τη µετέτρεψαν σε ακόλουθο της Ουάσινγκτον. Σήµερα ο προοδευτικός χώρος χρειάζεται να πείσει πως µπορεί να αποτελέσει µια ξεκάθαρη εναλλακτική λύση απέναντι στη Ν.∆. αλλά και την Ακρα ∆εξιά, που ανεβαίνει, και όχι να αποτελεί ένα κακέκτυπο των νεοφιλελεύθερων κοµµάτων.

Ο Αλέξης Τσίπρας είναι ένα πρόσωπο που µπορεί να συµβάλει στην ανασυγκρότηση του χώρου και µε ποιον τρόπο;
Ο Αλέξης Τσίπρας είναι ένας ηγέτης διεθνούς βεληνεκούς, που συνεχίζει να συγκινεί ευρύτερα ακροατήρια. Έχει να προσφέρει πολλά ακόµα . Από ποια θέση; Μόνο ο ίδιος το ξέρει.

*Δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα «Παραπολιτικά» στις 15/02/2025