
"Ένας δηλητηριασµένος δηµόσιος διάλογος", άρθρο του Κωνσταντίνου Λαμπρόπουλου στα "Παραπολιτικά"
Άρθρο γνώμης
"Η πραγµατικότητα είναι ότι έχουµε εισέλθει στην αρχή µιας νέας εποχής, ενός υβριδικού πολυπολικού κόσµου, ενός πολυκεντρισµού και µιας realpolitik, γεγονός που επιβεβαιώνει τις πολύ ισχυρές αξιώσεις ισχύος µεγάλων δυνάµεων και ισχυρών περιφερειακών παικτών"
Αναντίρρητα, επικρατεί στην ελληνική δηµόσια σφαίρα ένας ανορθολογικός αντι-αµερικανισµός. Η νέα αµερικανική κυβέρνηση του Ντόναλντ Τραµπ έχει προκαλέσει σοκ στην καθεστηκυία τάξη του ευρωατλαντικού χώρου, γεγονός που δηµιούργησε έντονη ανασφάλεια στις ελληνικές ελίτ, πυροδοτώντας αντιδράσεις που προκρίνουν διάσπαση του ευρωατλαντικού χώρου. Οι δηµοσιολογούντες που προσπαθούν λυσσαλέα να παρουσιάσουν τη νέα αµερικανική διακυβέρνηση ως το απόλυτο κακό είναι κατά κανόνα προκατειληµµένοι και ιδεολογικά προσηλωµένοι σε ακραία αφηγήµατα, πέραν του κλασικού φιλελεύθερου προτάγµατος. Το προνοµιακό πλαίσιο ανοχής και η εκφυλισµένη εκδοχή σύµπλευσης των ελληνικών ελίτ µε το κυρίαρχο φιλελεύθερο πρόταγµα ονοµάστηκαν καθ’ υπερβολήν και ανιστόρητα «η σωστή πλευρά της Ιστορίας». Κατ’ αρχήν, σωστή πλευρά στην Ιστορία επί τη βάσει της Ηθικής δεν υφίσταται, όπως κατέδειξε ο Θουκυδίδης.
Η Ελλάδα εντάσσεται στρατηγικά στο πλευρό της ∆ύσης, καθώς είναι αναπόσπαστο κοµµάτι του ευρωπαϊκού γίγνεσθαι, το λίκνο του δυτικού πολιτισµού και το γεωπολιτικό προπύργιο των ναυτικών δυτικών δυνάµεων. Αυτό δεν σηµαίνει ότι προσδένεται ως βασσάλος στο άρµα της υπερδύναµης της ∆ύσης, άνευ στρατηγικών ανταλλαγµάτων, σε έναν άκρως ανταγωνιστικό κόσµο. Αντίθετα, θα έπρεπε να εντάσσεται ως πρωταγωνίστρια στη νέα Αρχιτεκτονική Ασφάλειας που θα προκύψει από τις αµερικανικές πρωτοβουλίες της νέας διακυβέρνησης. Αξίζει να σηµειωθεί πως η Αµερικανική Πρωτοκαθεδρία υπήρξε ευεργετική για την ηγεµονική σταθερότητα, η οποία άρχισε να φθίνει διαρκώς µετά το 2008... Το αποκορύφωµα της φθοράς ήταν η ντροπιαστική απόσυρση των ΗΠΑ από το Αφγανιστάν, ένα ορόσηµο που λίγοι στην Ελλάδα κατάλαβαν. Ενας εκ των διασήµων φιλελεύθερων Αµερικανών ταγών, ο John Ikenberry, ανέφερε πως οι ΗΠΑ είναι πλέον αναθεωρητικό κράτος. Η άποψη αυτή ανταποκρίνεται εν πολλοίς στην πραγµατικότητα, γεγονός δυσάρεστο µεν, γιατί αλλάζουν άρδην οι σταθερές δεκαετιών, αλλά εντός ορθολογικού τρόπου άσκησης της πολιτικής και κυρίως γεγονός απολύτως ερµηνευόµενον. Οι συµµαχίες στον ευρωατλαντικό χώρο θα αναδιαταχθούν και θα υπάρξουν µεγάλες προσαρµογές στο εσωτερικό πεδίο. Και επειδή ορισµένοι δηµοσιολογούντες αναφέρθηκαν στην τραγική κατάληξη της Σικελικής Εκστρατείας, που ακολούθησε τη σκληρή στάση των Αθηναίων έναντι των συµµάχων τους, ως αντεπιχείρηµα για τη συναλλακτική µέθοδο Τραµπ, θεωρώ ότι το επιχείρηµα αυτό πάσχει στο εξής: Το µείζον πρόβληµα της Αθήνας ήταν ο µαξιµαλιστικός στρατηγικός της στόχος, που επεδίωκε την υπερπεριφερειακή ηγεµονία µετά τον Περικλή.
Στην προσπάθειά της αυτή και στην τραγική κατάληξή της έπαιξε καθοριστικό ρόλο ο Αλκιβιάδης, ο οποίος υπαναχώρησε (backtrack) και υπονόµευσε το αρχικό του στρατηγικό σχέδιο. ∆εν φαίνεται ότι ο Τραµπ επιδιώκει κάτι ανάλογο, ήτοι πέραν των αµερικανικών δυνατοτήτων να υπερεπεκταθεί, όντας αποµονωµένος. Το αντίθετο επιδιώκει, πρόθυµα bucks να αναλάβουν µέρος του βάρους. Ο δυτικός στρατηγικός προσανατολισµός της χώρας ουδέποτε τέθηκε εν αµφιβόλω από το 1974 και µετά, και πολύ σωστά. Αυτό το έργο της διάσπασης του ευρωατλαντικού χώρου ως ενιαίου συµµαχικού πεδίου που επιχειρείται είναι επικίνδυνο, γιατί η προσαρµογή στον κύριο συµµαχικό δρώντα στο ΝΑΤΟ επιβάλλεται να είναι οµαλή... αλλιώς το τίµηµα κινδυνεύει να το πληρώσει ακριβά η Ελλάδα. Οι πολιτικοί και µη ταγοί που δηµοσιολογούν θα πρέπει να είναι νηφάλιοι και προσεκτικοί. Ιδίως οι πρώτοι, δεν εκπροσωπούν τους εαυτούς τους, αλλά τη χώρα. Ο µέγας Πλάτων έλεγε χαρακτηριστικά: «Μόνο οι νεκροί έχουν δει το τέλος του πολέµου».
Η πραγµατικότητα είναι ότι έχουµε εισέλθει στην αρχή µιας νέας εποχής, ενός υβριδικού πολυπολικού κόσµου, ενός πολυκεντρισµού και µιας realpolitik, γεγονός που επιβεβαιώνει τις πολύ ισχυρές αξιώσεις ισχύος µεγάλων δυνάµεων και ισχυρών περιφερειακών παικτών. Ο επιδιωκόµενος αντι-αµερικανισµός στον ελληνικό δηµόσιο διάλογο αδυνατίζει το απόθεµα ισχύος της χώρας και εγκυµονεί σοβαρούς κινδύνους για την επιβίωσή της. Προπάντων είναι αντιπαραγωγικός και ιδεολογικά προκατειληµµένος, υπονοµεύοντας τη σχέση ΗΠΑ - Ελλάδας σε εποχές οξύτατου διεθνούς ανταγωνισµού.
*Στρατηγικός αναλυτής