Η Ιερά Μονή του Όρους Σινά είναι η παλαιότερη χριστιανική μονή στον κόσμο και αποτελεί Μνημείο Παγκόσμιας Κληρονομιάς της UNESCO. Λειτουργεί αδιαλείπτως από το 549 μ.Χ., όταν και ιδρύθηκε με νόμο του αυτοκράτορα του Βυζαντίου Ιουστινιανού.

Κάνοντας ένα «άλμα» δύο χιλιετιών, φτάνουμε στο σήμερα, όπου ο ελληνορθόδοξος χαρακτήρας της μονής χρειάζεται αγώνα να διατηρηθεί, όπως το κατάφερε μέσα στο πέρασμα των αιώνων, ενώ το πρόβλημα της νομικής της προσωπικότητας στην Ελλάδα χρονίζει.

Πώς η Αθήνα έσωσε την Ιερά Μονή στο Σινά: Η πρόταση Πιερρακάκη-Γεραπετρίτη - Τι προβλέπει η συμφωνία της 6ης Φεβρουαρίου με το Κάιρο

Στην Αθήνα, η κυβέρνηση έχει ενεργοποιηθεί εδώ και καιρό, με διαβουλεύσεις και επαφές και με την αιγυπτιακή πλευρά, για να διαφυλάξει το καθεστώς και την ιστορική διαδρομή ενός από τα κορυφαία σύμβολα παγκοσμίως για την Ορθοδοξία αλλά και ολόκληρο τον Χριστιανισμό.

Ως αποτέλεσμα όλων αυτών των διεργασιών, ο υπουργός Εξωτερικών, Γιώργος Γεραπετρίτης, και ο υπουργός Παιδείας, Θρησκευμάτων και Αθλητισμού, Κυριάκος Πιερρακάκης, παρουσίασαν στο Υπουργικό Συμβούλιο την περασμένη Τετάρτη το νομοσχέδιο για τη σύσταση για πρώτη φορά Νομικού Προσώπου Δημοσίου Δικαίου για την Ιερά Μονή του Σινά, με αποστολή την υποστήριξη της Ιεράς Μονής στο έργο της.

Όπως τονίζουν αρμόδιες πηγές, μετά την πρόσφατη θεσμοθέτηση θέσεων ιερέων της Ομογένειας, ο κ. Πιερρακάκης ήθελε να προχωρήσει έτι περαιτέρω στη στήριξη των ορθοδόξων σε όλο τον κόσμο.


Πίσω στο 2012

Για να δούμε τι είχε προηγηθεί, πρέπει να γυρίσουμε τον χρόνο πίσω στο 2012 και στην επικράτηση των Αδελφών Μουσουλμάνων στην Αίγυπτο: Τότε ξεκίνησε μια συκοφαντική εκστρατεία εναντίον της Ιεράς Μονής, ενορχηστρωμένη από στρατιωτικούς που πρόσκειντο στη Μουσουλμανική Αδελφότητα, ενώ κάποιοι πιστεύουν ότι είχαν τη σιωπηλή βοήθεια ορισμένων Κοπτών. Το κύριο επιχείρημα ήταν ότι η Αίγυπτος δεν έπρεπε να ανέχεται την ύπαρξη ενός χριστιανικού μοναστηριού στο Σινά και, αν αυτό ήταν απαραίτητο, τότε θα έπρεπε να δοθεί στους Κόπτες.

Μετά την άνοδο του Αμπντέλ Φατάχ αλ Σίσι στην εξουσία, η συκοφαντική εκστρατεία σταμάτησε, αλλά όχι η προσπάθεια να αλλοιωθεί το καθεστώς της Ιεράς Μονής χωρίς για αυτό να έχει γνώση ο ίδιος ο πρόεδρος. Καθώς ο Σίσι οραματίστηκε και ξεκίνησε τη διαδικασία για να μεταμορφώσει το Νότιο Σινά στον μεγαλύτερο τουριστικό προορισμό της Αιγύπτου μετά τις Πυραμίδες, η αξία της γης άλλαξε. Αυτό, όπως τονίζει στα «Παραπολιτικά» άνθρωπος με γνώση των γεγονότων και του παρασκηνίου, δεν ήταν δυνατόν να περάσει απαρατήρητο από τους τοπικούς αξιωματούχους, που διείδαν μια ευκαιρία για προσωπικό πλουτισμό.

To 2015 o κυβερνήτης του Νότιου Σινά (της διοικητικής περιφέρειας στην οποία ανήκει η Ιερά Μονή) ξεκίνησε μια δικαστική διαδικασία αμφισβήτησης όλης της περιουσίας της Ιεράς Μονής, συμπεριλαμβανομένου ακόμα και του ίδιου του μοναστηριού. Προκάλεσε 71 δίκες και υποστήριξε κάτι εμφανώς παράλογο: Ενα μοναστήρι που υπάρχει και λειτουργεί συνεχώς από το 549 μ.Χ. δεν είχε κα μία ιδιοκτησία, δεν ήταν δικά του ούτε καν τα κρεβάτια όπου κοιμούνται οι μοναχοί.

Η Ιερά Μονή Σινά ζήτησε τη βοήθεια του ελληνικού κράτους και προσωπικά του πρωθυπουργού. Ο Κυριάκος Μητσοτάκης, μάλιστα, έχει επισκεφθεί το Σινά πολύ πριν ασχοληθεί με την πολιτική και ανέπτυξε ιδιαίτερη σχέση με το μοναστήρι. Ετσι, η ελληνική κυβέρνηση κινητοποιήθηκε γρήγορα. Ταυτόχρονα, ο νέος κυβερνήτης του Νότιου Σινά, ένας στρατηγός με διπλωματικές ικανότητες, μόλις κατάλαβε τι είχε παραλάβει από τον προκάτοχό του, ενημέρωσε τον πρόεδρο της Αιγύπτου για τη διαφαινόμενη σύγκρουση με το αρχαιότερο χριστιανικό μοναστήρι του κόσμου, που πρακτικά σήμαινε την κρίσιμη υπονόμευση του «μεγάλου σχεδίου για τη μεταμόρφωση του Σινά».

Ο Ελληνας πρωθυπουργός συζήτησε το θέμα προσωπικά με τον Αιγύπτιο πρόεδρο και συμφώνησαν ότι έπρεπε σύντομα να βρεθεί η σωστή λύση, σύμφωνη με τις αποφάσεις της UNESCO, η οποία θα εγγυόταν το από αιώνων καθεστώς της Ιεράς Μονής, αλλά και την επιτυχία του σχεδίου για τη μεγάλη μεταμόρφωση του Σινά. Το ζητούμενο ήταν από μια κρίση να μεταβούν σε μια ευκαιρία με πολλαπλά οφέλη και κέρδη για όλους.


Μνημόνια Συνεργασίας

Ο κ. Πιερρακάκης και ο κ. Γεραπετρίτης συνεργάστηκαν στενά για να διαμορφώσουν την ελληνική πρόταση για το μέλλον της Ιεράς Μονής Σινά.

Προ ημερών, και συ γκεκριμένα στις 6 Φεβρουαρίου, ελληνική αντιπροσωπεία, με επικεφαλής τον γενικό γραμματέα Θρησκευμάτων, Γιώργο Καλαντζή, και στελέχη του ΥΠ.ΕΞ., επισκέφθηκαν το Κάιρο για να βρουν λύσεις και να καταλήξουν σε συμφωνία, φτάνοντας έπειτα από ώρες συζήτησης σε ένα κοινό σχέδιο: Συμφωνήθηκε ένα κείμενο διακανονισμού των δικαστικών εκκρεμοτήτων, ώστε να σταματήσει η διεκδίκηση της περιουσίας της Ιεράς Μονής και να μην επέλθει καμία αλλαγή στο status quo. Η Ιερά Μονή αναγνωρίστηκε ως ιδιοκτήτρια της περιουσίας της.

Ελληνες και Αιγύπτιοι κατέληξαν ότι η υποστήριξη της Ιεράς Μονής θα έπρεπε να αποτελέσει κοινό κρατικό ενδιαφέρον, γι’ αυτό αποφασίστηκε να συνεργαστούν για τη σύνταξη μιας σειράς μνημονίων συνεργασίας για τον θρησκευτικό τουρισμό, για την προστασία, καταγραφή και συντήρηση των πολιτιστικών θησαυρών της Ιεράς Μονής κ.λπ. Η ελληνική πλευρά τόνισε ότι η Ιερά Μονή, εκτός από πολιτιστικός θησαυρός παγκόσμιας σημασίας, είναι ταυτόχρονα ένα μοναστήρι ενεργό, που σημαίνει ότι η θρησκευτική του σημασία για την Ορθοδοξία και τον χριστιανισμό είναι μοναδική.

«Αυτό που για εσάς είναι μόνο κάτι όμορφο, με πολιτισμική αξία, που προσελκύει τουρίστες, για εμάς είναι θέμα πίστης, που προσελκύει προσκυνητές, οπότε πρέπει να βρούμε κοινό έδαφος, σεβόμενοι ο ένας τις ευαισθησίες του άλλου», ήταν, σύμφωνα με πληροφορίες, η φράση της ελληνικής πλευράς. Η ελληνική κυβέρνηση επέμενε ιδιαίτερα στην ανάγκη να προστατευτούν ο μοναστικός χαρακτήρας και η μοναστική ζωή της Ιεράς Μονής και, φυσικά, ο ελληνορθόδοξος χαρακτήρας της.

*Δημοσιεύθηκε στην "Εφημερίδα Παραπολιτικά"