Ο Νίκος Ανδρουλάκης, πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ, επανέλαβε την πρόταση για μειωμένο ΦΠΑστα νησιά κατά τη διάρκεια της Περιφερειακής Συνδιάσκεψης στις Κυκλάδες. Μέχρι την εφαρμογή του μειωμένου συντελεστή, πρότεινε τη δημιουργία ειδικού ταμείου που θα επιστρέφει στα νησιά το μεγαλύτερο μέρος των εισπράξεων από τον αυξημένο ΦΠΑ για υποδομές ανάπτυξης, κοινωνικής συνοχής και ανθεκτικότητας.
Νίκος Ανδρουλάκης: Η πρόταση του ΠΑΣΟΚ για μειωμένο ΦΠΑ στα νησιά
«Οδηγία του Συμβουλίου της ΕΕ επιτρέπει από την 01/01/2025 την επαναφορά μειωμένων συντελεστών ΦΠΑ στα νησιά του Αιγαίου έως 30%. Για εμάς είναι δέσμευση», τόνισε ο Νίκος Ανδρουλάκης. Πρόσθεσε ότι «μέχρι να πάμε στον μειωμένο συντελεστή, η διαφορά από τον υφιστάμενο μέχρι τον μειωμένο συντελεστή να επιστρέφει σε παρεμβάσεις για το κοινωνικό κράτος, την υγεία και την ανθεκτικότητα» των νησιωτικών περιοχών.
Ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ υπογράμμισε πως τα νησιά χρειάζονται ιδιαίτερη μέριμνα λόγω των αυξημένων εσόδων από τον ΦΠΑ που προέρχονται από τον τουρισμό, προτείνοντας ένα μοντέλο που θα επιστρέφει μέρος αυτών των εσόδων στις τοπικές κοινωνίες.
Περιφερειακή ανάπτυξη και αξιοποίηση του Ταμείου Ανάκαμψης
Αναφερόμενος στην ισόρροπη περιφερειακή ανάπτυξη, ο Νίκος Ανδρουλάκης επέμεινε ότι «η χώρα δεν αντέχει άλλες χαμένες ευκαιρίες». Τόνισε πως είναι αδιανόητο να έρχονται 40 δισ. ευρώ με το Ταμείο Ανάκαμψης χωρίς να γίνεται ουσιαστική συζήτηση για την προτεραιοποίηση των έργων που πρέπει να υλοποιηθούν.
«Για εμάς είναι προτεραιότητα η περιφερειακή ανάπτυξη, ο περιφερειακός σχεδιασμός και ο σεβασμός στην Τοπική Αυτοδιοίκηση», υπογράμμισε ο Πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ, θέτοντας στο επίκεντρο την ανάγκη για στοχευμένες παρεμβάσεις στα νησιά και τις περιφέρειες.
Τουριστικό μοντέλο προστιθέμενης αξίας για τα νησιά
Ο Νίκος Ανδρουλάκης σκιαγράφησε ως προτεραιότητα ένα τουριστικό μοντέλο προστιθέμενης αξίας για τα νησιά: «Το όραμά μας είναι να υπάρχουν συνέργειες με τον πρωτογενή τομέα και τη μεταποίηση. Με μετρήσιμους στόχους, όχι στις θεωρίες».
Ο Πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ ανέφερε συγκεκριμένα παραδείγματα για τα νησιά:
Προώθηση τοπικών προϊόντων όπως το μέλι της Σερίφου
Ανάδειξη του τυριού της Νάξου
Προβολή του κρασιού της Σάμου
«Όταν οι επισκέπτες γευτούν τα τοπικά προϊόντα και τα πάρουν μαζί τους, είναι πιθανό να τα ζητήσουν και τους χειμερινούς μήνες στον τόπο τους. Έτσι δεν θα κερδίζει μόνο ο ξενοδόχος, αλλά και ο αγρότης, ο κτηνοτρόφος και ο μεταποιητής», τόνισε ο Νίκος Ανδρουλάκης, προτείνοντας ένα ολοκληρωμένο μοντέλο ανάπτυξης για τα νησιά.
Η στεγαστική κρίση και η golden visa στα νησιά
Ο Πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ αναφέρθηκε στη στεγαστική κρίση που πλήττει ιδιαίτερα τα νησιά, υπογραμμίζοντας: «Είμαστε η χώρα όπου το μεγαλύτερο κόστος στο νοικοκυριό είναι το ενοίκιο. Αυτό συνέβη μέσα σε μια πενταετία».
Ο Νίκος Ανδρουλάκης άσκησε κριτική στην πολιτική της golden visa, ιδιαίτερα στα μικρά νησιά: «Ποια νησιά έχουν το μεγαλύτερο πρόβλημα υποδομών; Η Κρήτη ή η Σέριφος και η Σίφνος; Γιατί στην Κρήτη πήγαν στις 800.000 ευρώ το όριο της golden visa και σε όλα τα μικρότερα νησιά έμεινε στις 400.000 μολονότι δεν υπάρχουν υποδομές και έχει προκληθεί τεράστιο ζήτημα με το νερό;»
Ο Πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ κατέληξε τονίζοντας ότι η αντιπολίτευση στη Νέα Δημοκρατία δεν θα γίνει «ούτε με κραυγές, ούτε με λαϊκισμούς, ούτε με θεωρίες συνωμοσίας», αλλά με «το πρόγραμμά μας, το πολιτικό μας ήθος, τον πολιτικό μας πλούτο και τον αγώνα μας θεσμικά στο προσκήνιο».
Κατά την ομιλία του στην πρώτη θεματική ενότητα που αφορούσε την Υγεία και το ΕΣΥ, ο κ. Αθανάσιος Κοντάρης, γενικός οικογενειακός ιατρός και πρώην επιμελητής ΕΣΥ Πολυδύναμου Περιφερειακού Ιατρείου Σερίφου, αναφερόμενος στα κίνητρα προς τους γιατρούς για να στελεχώσουν το ΕΣΥ εξήγησε ότι «δεν έχουν δοθεί ακόμα», γι’αυτό και όπως είπε, «ήταν άκαρπη και η τελευταία προκήρυξη».
Σχετικά με τα προβλήματα που καλείται να αντιμετωπίσει ένας γιατρός στη νησιωτική Ελλάδα, ο κ. Κοντάρης αναφέρθηκε «στις επισφαλείς υπηρεσίες υγείας που προσφέρονται στους κατοίκους», δηλαδή αν θα μπορεί να αντιμετωπιστεί εγκαίρως κάποιο επείγον περιστατικό όπως αυτό του εμφράγματος.
«Αν δεν υπάρχουν άνθρωποι στο ΕΣΥ, ο τεχνολογικός εξοπλισμός», εξήγησε, «είναι άχρηστος», τονίζοντας πως ο ανθρώπινος παράγοντας πρέπει να αποτελεί προτεραιότητα. Κατά την παρέμβασή του, ο κ. Νικόλας Πιτταράς, Ιδιοκτήτης αγροτικής κτηνοτροφικής τυροκομικής επιχείρησης «Πιτταράς», επισήμανε τα εμπόδια που αντιμετωπίζει ο κλάδος, με τον ΟΠΕΚΕ να καθυστερεί την καταβολή επιδότησης «χωρίς κανέναν λόγο. Απλά ‘’δεν μπορούν’’ αυτή τη στιγμή», ανάφερε.
Μάλιστα, υπογράμμισε το ζήτημα της λειψυδρίας, επισημαίνοντας την ανάγκη δημιουργίας φράγματος, καθώς με τις υπάρχουσες υποδομές δίνεται προτεραιότητα «στον τουρισμό», ενώ πρόσθεσε πως οι ευρωπαϊκοί πόροι «για ακόμη μια φορά δεν αξιοποιούνται σωστά», αφήνοντας επί της ουσίας τον πρωτογενή τομέα σε δεύτερη μοίρα.
Ο κ. Γιάννης Σπιλάνης, Ομότιμος Καθηγητής Τμήματος Περιβάλλοντος Πανεπιστημίου Αιγαίου – Διευθυντής Εργαστηρίου Τοπικής και Νησιωτικής Ανάπτυξης, έθιξε το ζήτημα της προσέλκυσης δυναμικού «αξιοποιώντας την διαφορετικότητα των νησιών».
Επιπλέον, επισήμανε το ζήτημα της ορθής χρήσης των πόρων των νησιών, χρησιμοποιώντας το παράδειγμα του νερού, ενώ μίλησε για την ανάγκη πιο συνεκτικών χωριών, αναφέροντας ότι το ζήτημα του «πράσινου νησιού» είναι πάρα πολύ σημαντικό. Από την πλευρά της, η Ειρήνη Βόλη, αναπληρώτρια γραμματέας του τομέα Ναυτιλίας του ΠΑΣΟΚ – Κινήματος Αλλαγής, αναφέρθηκε στο ζήτημα της νησιωτικότητας, τονίζοντας την ανάγκη «μιας πολυεπίπεδης παρέμβασης με σχέδιο, με χρονοδιάγραμμα και με λογοδοσία. Εκεί έγκειται και η διαφορά μας με την παρούσα κυβέρνηση», είπε. «Η κυβέρνηση έχει αναδείξει τη νησιωτικότητα ως μια εποχική πρόκληση», συμπλήρωσε ενώ σημείωσε ότι έχουμε «μια κυβέρνηση που τρέχει πίσω από τις εξελίξεις», αναφερόμενη στο ζήτημα της αύξησης των ακτοπλοϊκών εισιτηρίων, αλλά και της διασύνδεσης των νησιών.
Περιφερειακή Συνδιάσκεψη Κυκλάδων-Αποφασίζουμε για τον τόπο μας: Λειψυδρία και Τουρισμός
Η 2η θεματική ενότητα της Περιφερειακής Συνδιάσκεψης του ΠΑΣΟΚ-Κινήματος Αλλαγής για την Π.Ε. Κυκλάδων εστίασε στην πρόκληση της λειψυδρίας και τη σύνδεσή της με τον τουρισμό, ιδίως σε περιόδους αιχμής. Οι ομιλητές ανέδειξαν ζητήματα διαχείρισης των υδάτινων πόρων, την ανάγκη επαναχρησιμοποίησης και αξιοποίησης τεχνολογιών, καθώς και την πίεση που ασκείται στις τοπικές κοινωνίες και υποδομές.
Η Ελισάβετ Φελώνη, Υδρολόγος και Αναπληρώτρια Γραμματέας Τομέα Περιβάλλοντος του ΠΑΣΟΚ-Κινήματος Αλλαγής, επεσήμανε ότι «το νερό στα νησιά του Αιγαίου είναι στρατηγικός πόρος και όχι απλός φυσικός πόρος». Αναφέρθηκε στην ανάγκη διαμόρφωσης μιας ολιστικής πολιτικής για τα ύδατα, με επίκεντρο την κοινωνική δικαιοσύνη και τον συνδυασμό επιστήμης και πολιτικής. Πρότεινε την ίδρυση Κεντρικού Φορέα Υδατικών Πόρων με περιφερειακή διάρθρωση, ο οποίος θα βασίζεται σε δεδομένα, μελέτες και συμμετοχή της τοπικής κοινωνίας. Τόνισε ότι απαιτείται εθνικό σχέδιο βιώσιμης διαχείρισης νερού ανά περιοχή, με βάση τα διαφορετικά χαρακτηριστικά κάθε νησιού και τις αυξανόμενες πιέσεις του τουρισμού.
Ο Σταμάτης Αυλωνίτης, Χημικός Μηχανικός, αναφέρθηκε στις τεχνολογικές δυνατότητες κάλυψης των υδρευτικών και αρδευτικών αναγκών στα νησιά, δίνοντας έμφαση στη χρήση μονάδων αφαλάτωσης με μεμβράνες και στην επαναχρησιμοποίηση νερού. Παρουσίασε το παράδειγμα της Σαντορίνης, όπου λειτούργησε μικρής κλίμακας υποδομή με χαμηλό κόστος και ικανοποιητική απόδοση. Τόνισε πως τέτοιες λύσεις είναι εφαρμόσιμες, αλλά απαιτούν σχεδιασμό, τεχνική υποστήριξη και εξασφαλισμένη χρηματοδότηση, ειδικά για τις μικρότερες νησιωτικές κοινότητες.
Ο Γιώργος Βερνίκος, Γενικός Γραμματέας του ΣΕΤΕ και Πρόεδρος του InSETE, τόνισε ότι η βιώσιμη τουριστική ανάπτυξη πρέπει να βασίζεται στη σύνδεση του τουρισμού με το περιβάλλον, τον πολιτισμό και την τοπική παραγωγή. Ανέδειξε τη Νάξο ως χαρακτηριστικό παράδειγμα συνδυασμού τουριστικής δραστηριότητας και πρωτογενούς τομέα. Υπογράμμισε τη δυσκολία που αντιμετωπίζουν οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις από το αυξημένο λειτουργικό κόστος και τις επιβαρύνσεις, τονίζοντας ότι «οι πόροι που προκύπτουν πρέπει να επιστρέφουν στις τοπικές υποδομές». Επεσήμανε ότι η βελτίωση των υποδομών είναι αναγκαία και ότι οι επενδύσεις πρέπει να σχεδιάζονται με τη συμμετοχή της τοπικής κοινωνίας.
Ο Αντώνης Παγώνης, Πρόεδρος της Ένωσης Ξενοδόχων Σαντορίνης και μέλος του ΣΕΤΕ, περιέγραψε την πραγματικότητα των νησιών μέσα από το πρίσμα των μικρών τουριστικών επιχειρήσεων, υπογραμμίζοντας τη συμβολή τους στην εθνική οικονομία. Έθεσε ως προτεραιότητα τη στήριξη της μικρομεσαίας τουριστικής επιχειρηματικότητας, τονίζοντας ότι «δεν μπορεί ο τουρισμός να τιμωρείται επειδή πετυχαίνει». Αναφέρθηκε στις ελλείψεις βασικών υποδομών, κάνοντας λόγο για λιμάνια, σχολεία και μονάδες υγείας που δεν ανταποκρίνονται στις σύγχρονες ανάγκες. Τεκμηρίωσε τη συμβολή της Σαντορίνης στο ΑΕΠ, επισημαίνοντας ότι πίσω από τα ρεκόρ βρίσκονται άνθρωποι και νησιωτικές κοινωνίες που λειτουργούν με ανεπαρκή στήριξη. «Δεν ζητάμε ελεημοσύνη, ζητάμε ένα λογικό κράτος δίπλα στους νησιώτες και τον ελληνικό τουρισμό», κατέληξε.
Τη συζήτηση συντόνισε η δημοσιογράφος Όλγα Κλώντζα.
