Η συμφωνία για σχηματισμό κυβέρνησης στη Γερμανία επιταχύνει τις διαδικασίες για μια συνεννόηση μεταξύ Βερολίνου και Αθήνας για το μείζον ζήτημα του Μεταναστευτικού-Προσφυγικού, με την κυβέρνηση να προετοιμάζεται όλο αυτό το διάστημα και να είναι έτοιμη, σύμφωνα με πληροφορίες, να μεταφέρει, μεταξύ άλλων, ένα καθαρό μήνυμα: Δεν θα γίνουν δεκτές επιστροφές προσφύγων από τη Γερμανία πίσω στην Ελλάδα. Οι διαπραγματεύσεις που καταλήγουν σε κυβέρνηση συνεργασίας στη Γερμανία συνήθως χρειάζεται μήνες για να ολοκληρωθούν. Εν προκειμένω, υπό την πίεση και των καταιγιστικών διεθνών εξελίξεων, οι Χριστιανοδημοκράτες (CDU) του Φρίντριχ Μερτς και οι Χριστιανοκοινωνιστές (CSU) του Μάρκους Ζέντερ κατέληξαν μέσα σε 45 ημέρες σε συμφωνία για τη νέα κυβέρνηση συνασπισμού της Γερμανίας με τους Σοσιαλδημοκράτες (SPD) του γενικού γραμματέα Ματίας Μιρς και του συμπροέδρου Λαρς Κλίνγκμπαϊλ.

Το αργότερο μέχρι τα μέσα Μαΐου θα έχει ορκιστεί και αναλάβει επίσημα τα καθήκοντά της η νέα κυβέρνηση του καγκελάριου Μερτς, με το υπουργείο Εσωτερικών να καταλήγει πιθανότατα στα χέρια του κεντροδεξιού CSU και του επικεφαλής της κοινοβουλευτικής ομάδας του, Αλεξάντερ Ντόμπριντ. Με τη νέα πολιτική ηγεσία του γερμανικού ΥΠ.ΕΣ. θα κληθεί, συνεπώς, να συζητήσει η ελληνική κυβέρνηση, και συγκεκριμένα ο υπουργός Μετανάστευσης και Ασύλου, Μάκης Βορίδης, για ορισμένα αρκετά ακανθώδη ζητήματα.

Διαβάστε ακόμα: Βορίδης: Στη Σύνοδο των MED5 ο υπουργός - Ισχυρό μήνυμα για τις επιστροφές μεταναστών

Στις αρχές Φεβρουαρίου, δύο εβδομάδες πριν από τις γερμανικές εκλογές, το περιοδικό «Der Spiegel» είχε δημοσιεύσει ένα ρεπορτάζ που υποστήριζε ότι η Ομοσπονδιακή Υπηρεσία Μετανάστευσης και Προσφύγων (BAMF) θέλει με ένα σχέδιο συνεργασίας να προωθήσει την επιστροφή των προσφύγων που έχουν ήδη αναγνωριστεί στην Ελλάδα. Σύμφωνα με το σχετικό ρεπορτάζ, η συμμετοχή στο σχετικό πρόγραμμα είναι εθελοντική, αλλά μακροπρόθεσμα επιδιώκονται «αναγκαστικές» επαναπροωθήσεις. Κυβερνητικές πηγές απαντούσαν τότε ότι το πρόγραμμα απευθύνεται αποκλειστικά σε ήδη αναγνωρισμένους πρόσφυγες που έλαβαν άσυλο και ταξιδιωτικά έγγραφα στην Ελλάδα και μετέβησαν στη Γερμανία τα τελευταία δύο χρόνια, ενώ τόνιζαν ότι, παρά τη λειτουργία του προγράμματος εδώ και μήνες, μόλις εννέα πρόσφυγες έχουν εκδηλώσει ενδιαφέρον για συμμετοχή, ενώ μέχρι εκείνη τη στιγμή ούτε ένας εξ αυτών δεν είχε επιστρέψει στην Ελλάδα.

Το νέο, πιο περιοριστικό, πλαίσιο που θέλει να εφαρμόσει η ελληνική κυβέρνηση για το Μεταναστευτικό 

Το νέο, πιο περιοριστικό, πλαίσιο που θέλει ωστόσο να εφαρμόσει η ελληνική κυβέρνηση σε σχέση με το Μεταναστευτικό δεν περιλαμβάνει ούτε εθελοντικές ούτε, πόσω μάλλον, υποχρεωτικές επιστροφές προσφύγων από οποιαδήποτε ευρωπαϊκή χώρα. Ο Φρίντριχ Μερτς έχει λάβει νωπή λαϊκή εντολή για να εφαρμόσει ένα πρόγραμμα που στο κομμάτι του Μεταναστευτικού είναι πιο σκληρό σε σχέση με εκείνο του Ολαφ Σολτς, επομένως οι σχετικές διαβουλεύσεις αναμένεται να είναι έντονες. Ωστόσο, σύμφωνα με πληροφορίες, η στάση του υπουργείου Μετανάστευσης και Ασύλου, σε συνεννόηση με το Μέγαρο Μαξίμου, είναι κάθετη και περιλαμβάνει ένα καθαρό «όχι» σε ενδεχόμενες επιστροφές.

Εξάλλου, οι εξελίξεις τις τελευταίες ημέρες είναι ενδεικτικές: Μέσα σε ένα διήμερο ολοκληρώθηκαν με επιτυχία δύο επιχειρήσεις επιστροφής πολιτών τρίτων χωρών από την Ελλάδα, στο πλαίσιο της εθνικής στρατηγικής για μια δίκαιη, αλλά ταυτόχρονα αυστηρή μεταναστευτική πολιτική, όπως τονίζει χαρακτηριστικά το αρμόδιο υπουργείο. Συγκεκριμένα, την περασμένη Πέμπτη πραγματοποιήθηκε προγραμματισμένη πτήση επιστροφής 26 παράνομων μεταναστών, υπηκόων Γεωργίας, των οποίων τα αιτήματα διεθνούς προστασίας έχουν απορριφθεί τελεσίδικα, ενώ την Παρασκευή ολοκληρώθηκε μια από τις μαζικότερες επιστροφές που έχουν πραγματοποιηθεί μέχρι σήμερα στη χώρα, καθώς 134 υπήκοοι Γεωργίας επέστρεψαν οικειοθελώς, στο πλαίσιο του προγράμματος Assisted Voluntary Return and Reintegration (AVRR), υπό τη διοργάνωση του Διεθνούς Οργανισμού Μετανάστευσης (ΔΟΜ).

Παράλληλα, 20 ημέρες μετά την απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας, που ακύρωσε την ΚΥΑ κατά το σκέλος που χαρακτήριζε «ασφαλή χώρα» την Τουρκία για τους αιτούντες διεθνή προστασία, δημοσιεύθηκε η «διορθωτική» Κοινή Υπουργική Απόφαση των υπουργών Μετανάστευσης και Ασύλου, Μάκη Βορίδη, και Εξωτερικών, Γιώργου Γεραπετρίτη. Με αυτήν η Τουρκία, μεταξύ άλλων χωρών, εντάσσεται στον Εθνικό Κατάλογο Ασφαλών Τρίτων Χωρών ως «ασφαλής τρίτη χώρα» για συγκεκριμένες κατηγορίες αιτούντων διεθνούς προστασίας. Ετσι, αίρονται οι τυπικοί λόγοι που είχαν οδηγήσει το ΣτΕ στην ακύρωση της πρώτης ΚΥΑ (αφορούσε ανθρώπους με χώρα καταγωγής τη Συρία, το Αφγανιστάν, το Πακιστάν, το Μπανγκλαντές και τη Σομαλία) και άνοιξε ο δρόμος για την άμεση απόρριψη αιτήσεων ασύλου όσων εκ των ανωτέρω αλλοδαπών έχουν εισέλθει παράνομα στην Ελλάδα από την Τουρκία και την επιστροφή τους.

Ολες οι συζητήσεις, βέβαια, που γίνονται στους κόλπους των ευρωπαϊκών κρατών αφορούν το διάστημα των 14 μηνών που απομένει μέχρι να τεθεί σε ισχύ το νέο Σύμφωνο Μετανάστευσης και Ασύλου. Οι νέοι κανόνες, που θα ξεκινήσουν να εφαρμόζονται τον Ιούνιο του 2026, θα θεσπίσουν αποτελεσματικότερες διαδικασίες ασύλου, με συντομότερες προθεσμίες και αυστηρότερους κανόνες για τις καταχρηστικές ή μεταγενέστερες αιτήσεις, ενώ για πρώτη φορά η Ευρωπαϊκή Ενωση θα διαθέτει μόνιμο υποχρεωτικό μηχανισμό αλληλεγγύης, που θα δοκιμαστεί στην πράξη πώς θα λειτουργήσει.

*Δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα Παραπολιτικά