Θαλάσσιος Χωροταξικός Σχεδιασμός: Ελληνοτουρκικοί διαξιφισμοί για τους χάρτες - Το μήνυμα Γεραπετρίτη για Χάγη και οι προκλήσεις της Άγκυρας
Διπλωματικό αποτύπωμα στο Αιγαίο
Ο υπουργός Εξωτερικών Γιώργος Γεραπετρίτης χαρακτήρισε "αναμενόμενη" την τουρκική αντίδραση στον Θαλάσσιο Χωροταξικό Σχεδιασμό και υπέδειξε τη Χάγη ως λύση
«Αναμενόμενη» χαρακτήρισε ο υπουργός Εξωτερικών Γιώργος Γεραπετρίτης την αντίδραση της Τουρκίας στον Θαλάσσιο Χωροταξικό Σχεδιασμό της Ελλάδας, υποδεικνύοντας παράλληλα τη Χάγη ως τον δρόμο επίλυσης των διαφορών. Πρόκειται για μια ιστορική στιγμή καθώς για πρώτη φορά καταγράφονται σε επίσημο χάρτη τα απώτατα όρια της ελληνικής υφαλοκρηπίδας, ενισχύοντας σημαντικά το διπλωματικό αποτύπωμα της χώρας.
Η ανακοίνωση του Θαλάσσιου Χωροταξικού Σχεδιασμού και οι αντιδράσεις της Τουρκίας
Το πρωί της Μεγάλης Τετάρτης η Αθήνα ανακοίνωσε τον Θαλάσσιο Χωροταξικό Σχεδιασμό (ΘΧΣ) της χώρας, ο οποίος εξειδικεύεται και αποτυπώνεται λεπτομερώς σε χάρτη. Η Τουρκία αντέδρασε άμεσα σε δύο επίπεδα.
Αρχικά, διοχέτευσε στα τουρκικά ΜΜΕ τον δικό της χωροταξικό χάρτη για το Αιγαίο, όπου είναι εμφανείς οι διαφορές μεταξύ των δύο χωρών. Σύμφωνα με την εφημερίδα Μιλιέτ, ως σύνορο ελήφθη η «μέση γραμμή», κάτι που πρακτικά «κόβει» το Αιγαίο στη μέση.
Στη συνέχεια, το τουρκικό ΥΠΕΞ εξέδωσε ανακοίνωση κάνοντας λόγο για «μονομερείς ενέργειες» της Αθήνας. «Τονίζουμε για άλλη μια φορά ότι οι μονομερείς αξιώσεις της Ελλάδας δεν θα έχουν καμία νομική συνέπεια για τη χώρα μας», ανέφερε, ισχυριζόμενο ότι ο ελληνικός ΘΧΣ παραβιάζει τις περιοχές θαλάσσιας δικαιοδοσίας της Τουρκίας στο Αιγαίο και την Ανατολική Μεσόγειο.
Ολόκληρη η ανακοίνωση του τουρκικού ΥΠΕΞ:
«Σχετικά με το "Θαλάσσιο Χωροταξικό Σχέδιο" που έχει κηρύξει η Ελλάδα.
Ορισμένες από τις περιοχές που καθορίζονται στο "Θαλάσσιο Χωροταξικό Σχέδιο" (ΘΧΣ) που έχει κηρύξει η Ελλάδα στο πλαίσιο της νομοθεσίας της ΕΕ παραβιάζουν τις περιοχές θαλάσσιας δικαιοδοσίας της Τουρκίας τόσο στο Αιγαίο όσο και στην Ανατολική Μεσόγειο.
Επαναλαμβάνουμε ότι οι μονομερείς ενέργειες και διεκδικήσεις της Ελλάδας δεν θα έχουν καμία νομική συνέπεια για την Τουρκία.
Υπενθυμίζουμε επίσης ότι οι μονομερείς ενέργειες θα πρέπει να αποφεύγονται σε μια κλειστή ή ημίκλειστη θάλασσα όπως το Αιγαίο και η Μεσόγειος, ότι το διεθνές ναυτικό δίκαιο ενθαρρύνει τη συνεργασία μεταξύ των παράκτιων κρατών σε αυτές τις θάλασσες, μεταξύ άλλων και σε περιβαλλοντικά θέματα, και από αυτή την άποψη, η Τουρκία είναι πάντα έτοιμη να συνεργαστεί με την Ελλάδα στο Αιγαίο.
Οι προαναφερθείσες ενέργειες και προσπάθειες τετελεσμένων γεγονότων, όπως και στο παρελθόν, δεν θα έχουν καμία νομική συνέπεια για την Τουρκία σήμερα ή στο μέλλον.
Η Τουρκία εμμένει στη θέση της ότι θα πρέπει να υιοθετηθεί μια ειλικρινής και ολοκληρωμένη προσέγγιση για την επίλυση των ζητημάτων με βάση το διεθνές δίκαιο, την ισότητα και την καλή γειτονία στο πλαίσιο της Διακήρυξης των Αθηνών για τις Φιλικές Σχέσεις και την Καλή Γειτονία, με ημερομηνία 7 Δεκεμβρίου 2023, η οποία αντικατοπτρίζει το πνεύμα που και τα δύο μέρη θέλουν να διατηρήσουν στις ελληνοτουρκικές σχέσεις.
Η Τουρκία θα υποβάλει το δικό της ΘΧΣ στην UNESCO και στα αρμόδια όργανα των Ηνωμένων Εθνών».
Δημοσίευμα της εφημερίδας Milliyet έκανε νωρίτερα γνωστό ότι η Άγκυρα θα προχωρήσει στη σύνταξη δικού της θαλάσσιου χωροταξικού χάρτη για τη «Γαλάζια Πατρίδα». Με βάση την εφημερίδα, η Τουρκία επιλέγει τη μέση γραμμή του Αιγαίου ως σύνορο, διεκδικώντας τη μία πλευρά του πελάγους.
Glomex Player(40599x1hkkig7d8l, v-d988wc1citbd)
Η τοποθέτηση του Γιώργου Γεραπετρίτη για τον Θαλάσσιο Χωροταξικό Σχεδιασμό
Ο Έλληνας υπουργός Εξωτερικών, Γιώργος Γεραπετρίτης, σχολιάζοντας τις αντιδράσεις της Άγκυρας στον ΣΚΑΪ, τόνισε: «Υπάρχει μια διαφορετική αφετηρία. Η Ελλάδα ασκεί τα δικαιώματά της προς εξυπηρέτηση του εθνικού της συμφέροντος με βάση αποκλειστικά και μόνο το διεθνές δίκαιο. Από την άλλη πλευρά, η Τουρκία έχει τη δική της αντίληψη. Η αντίδραση ήταν αναμενόμενη, καθώς είναι γνωστές οι θέσεις της Τουρκίας».
Ο Γεραπετρίτης υπογράμμισε ότι η έκδοση του ΘΧΣ ήταν αναγκαία λόγω απόφασης του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου, σύμφωνα με την οποία η Ελλάδα έπρεπε να τον εκδώσει έως τις 27 Απριλίου.
«Εάν αυτή τη στιγμή έχουμε δύο εκδοχές, μία ελληνική και μία τουρκική, υπάρχει μία οδός που θα μπορούσε να το επιλύσει και αυτός είναι ο δρόμος του συνυποσχετικού να επιλυθεί η διαφορά αυτή για τον καθορισμό της ΑΟΖ και αυτό είναι πάντοτε που η Ελλάδα τηρεί», πρόσθεσε ο Έλληνας ΥΠΕΞ, υποδεικνύοντας έμμεσα τη Χάγη.
Ο Γιώργος Γεραπετρίτης χαρακτήρισε τον ΘΧΣ ως «ζωτικής σημασίας κείμενο για την Ελλάδα και τα ελληνικά εθνικά συμφέροντα» για δύο βασικούς λόγους:
Καθορίζει την ανθρωπογενή δραστηριότητα που συντελείται στον θαλάσσιο χώρο
Προσδιορίζει για πρώτη φορά το γεωγραφικό πλαίσιο στο οποίο ασκείται αυτή η δραστηριότητα
«Η Ελλάδα ψηλώνει και μεγαλώνει το διπλωματικό της αποτύπωμα. Για πρώτη φορά βρίσκονται καταγεγραμμένα σε χάρτη τα απώτατα όρια της ελληνικής υφαλοκρηπίδας, βεβαίως στη βάση του διεθνούς δικαίου, το οποίο επιβάλλει για τον καθορισμό ΑΟΖ να υπάρχει συμφωνία μεταξύ των κρατών που έχουν ακτές δίπλα ή απέναντι», σημείωσε ο υπουργός.
«Είναι πολύ σημαντικό ότι στο πλαίσιο του ευρωπαϊκού κεκτημένου πλέον, στο πλαίσιο ευρωπαϊκής νομοθεσίας, η Ελλάδα καταγράφει τη μέγιστη δυνατότητά της στις θαλάσσιες ζώνες και αυτό πλέον αποτελεί την ελληνική τοποθέτηση πάνω στα ζητήματα θαλασσίων ζωνών», επισήμανε ο Γεραπετρίτης.
Απαντώντας στην κριτική της αντιπολίτευσης για καθυστέρηση στην έκδοση του ΘΧΣ, ο Γιώργος Γεραπετρίτης τόνισε: «Θα περίμενα μικρότερη μικροψυχία στο ζήτημα αυτό. Πρέπει να αντιλαμβανόμαστε ότι η Ελλάδα δεν είναι μια περίκλειστη χώρα, έχει τη μεγαλύτερη ακτογραμμή στην ΕΕ, έχει 8,5 χιλιάδες νησιά, πράγμα που καθιστά εξαιρετικά σύνθετη την άσκηση του θαλάσσιου χωροταξικού σχεδιασμού».
Ο υπουργός Εξωτερικών εξήγησε ότι η συγκεκριμένη ημερομηνία επελέγη επειδή εκδόθηκε το πρακτικό επεξεργασίας του Συμβουλίου Επικρατείας, με το οποίο ενσωματώνεται στην ελληνική έννομη τάξη η ελληνοϊταλική συμφωνία.
«Όταν η κυβέρνηση της ΝΔ έχει φέρει από το 2019 την ελληνοαιγυπτιακή συμφωνία, την ελληνοϊταλική, σειρά στρατηγικών συμφωνιών, μεγάλωσε τα όρια της Ελλάδας με τα 12 ναυτικά μίλια χωρικά ύδατα έως το ακρωτήριο Ταίναρο, θα περίμενα μεγαλύτερη περισυλλογή», κατέληξε ο Γεραπετρίτης, υπογραμμίζοντας ότι «η Ελλάδα φροντίζει στο πεδίο να υπερασπίζεται τα εθνικά της συμφέροντα, φέρνοντας κολοσσούς ενεργειακούς εκεί που υπάρχουν έριδες από άλλα κράτη, ή σήμερα με τον Θαλάσσιο Χωροταξικό της Σχεδιασμό».
Glomex Player(40599x1hkkig7d8l, v-d987xe8a4ds9)
Σταύρος Παπασταύρου για Θαλάσσιο Χωροταξικό Σχεδιασμό: Είναι μια παρακαταθήκη για το μέλλον και κλείνει μια εκκρεμότητα πολλών ετών
Στον ορισμό και την ιδιαίτερη σημασία που έχει για την Ελλάδα η απόκτηση Θαλάσσιου Χωροταξικού Σχεδιασμού αναφέρθηκε ο Υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Σταύρος Παπασταύρου μιλώντας στο κεντρικό δελτίο του ΑΝΤ1. Όπως τόνισε ο Υπουργός, πρόκειται για μια εξαιρετικά σημαντική πρωτοβουλία της ελληνικής κυβέρνησης, καθώς για πρώτη φορά η Ελλάδα αποκτά έναν χάρτη που θέτει ξεκάθαρους και ρεαλιστικούς κανόνες για την οργάνωση του θαλάσσιου χώρου της.
«Ο Θαλάσσιος Χωροταξικός Σχεδιασμός αποτυπώνει την ανθρώπινη δραστηριότητα στις θαλάσσιες ζώνες της πατρίδας μας, -ιχθυοκαλλιέργειες, αλιεία, θαλάσσιες μεταφορές, τουρισμό, εκμετάλλευση ενεργειακών πόρων κ.ά.-, πάντα όμως με γνώμονα την προστασία του περιβάλλοντος και τη βιώσιμη ανάπτυξη. Για πρώτη φορά η ελληνική Πολιτεία έρχεται και οριοθετεί λεπτομερείς χρήσεις για τις θαλάσσιες ζώνες σε όλο το εύρος της δικαιοδοσίας της, στο πλαίσιο των ευρωπαϊκών μας δεσμεύσεων και πάντα με βάση το Διεθνές Δίκαιο και το Δίκαιο της Θάλασσας», επεσήμανε μεταξύ άλλων.
Παπασταύρου: Η συμμόρφωση μιας χώρας με ευρωπαϊκή οδηγία δεν αποτελεί μονομερή ενέργεια
Ο κ. Παπασταύρουτόνισε παράλληλα ότι είναι η πρώτη φορά που σε επίσημο ρυθμιστικό κείμενο της Ευρωπαϊκής Ένωσης αποτυπώνεται η ελληνική υφαλοκρηπίδα με τρόπο που υπάρχει πλήρης επήρεια στις θαλάσσιες ζώνες και τα νησιά μας, χαρακτηρίζοντας, δε, το χάρτη ως μια παρακαταθήκη για το μέλλον. Απαντώντας εξάλλου σε ερώτηση για την άμεση αντίδραση της Τουρκίας, σύμφωνα με την οποία οι σημερινές ανακοινώσεις της Ελλάδας είναι μονομερείς και δεν αλλάζουν τίποτα στα όσα ισχύουν για την ίδια, ο Υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας ξεκαθάρισε ότι η συμμόρφωση μιας χώρας με ευρωπαϊκή οδηγία δεν αποτελεί μονομερή ενέργεια.
Ως προς την αναφορά που γίνεται στο υπόμνημα για τη δυνατότητα επέκτασης της ελληνικής υφαλοκρηπίδας στα 12 μίλια, τόνισε ότι αυτό αποτελεί δικαίωμα της Ελλάδας, «που πάντα διατηρεί». Δίνοντας το στίγμα για τις επόμενες κινήσεις, ο κ. Παπασταύρου υπογράμμισε ότι αύριο, Μ. Πέμπτη, θα δημοσιευθεί στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως η Εθνική Στρατηγική για τον Θαλάσσιο Χωροταξικό Σχεδιασμό, με το σχετικό ΦΕΚ, ενώ στη συνέχεια θα επικοινωνηθεί στα αρμόδια θεσμικά όργανα και διαδικτυακούς ιστότοπους της Ευρωπαϊκής Ένωσης. «Είναι μια ρυθμιστική, επίσημη εναρμόνιση με την ευρωπαϊκή οδηγία 2014/89/ΕΕ», τόνισε χαρακτηριστικά ο ίδιος.
Τέλος, ιδιαίτερη αναφορά έγινε στη νέα συνάντηση που είχαν σήμερα στο Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας όλοι οι αρμόδιοι φορείς με θέμα τη ρύθμιση της ενεργειακής παραγωγής εν όψει Πάσχα. Ο Υπουργός εξέφρασε την αισιοδοξία του ότι γίνονται και θα γίνουν όλες οι προβλεπόμενες διαδικασίες ώστε να διασφαλιστεί η ομαλή ηλεκτροδότηση της χώρας την περίοδο αυτή, όπου διαχρονικά παρατηρείται ήπια κατανάλωση ηλεκτρικής ενέργειας. «Για να μπορέσουμε όλοι εμείς να χαρούμε τις εορταστικές ημέρες, κάποιοι άνθρωποι στον ΑΔΜΗΕ, στον ΔΕΔΔΗΕ, στη ΡΑΑΕΥ δεν θα κάνουν Πάσχα με τις οικογένειές τους, καθώς θα βρίσκονται σε επιφυλακή προκειμένου να μην υπάρξουν προβλήματα ηλεκτροδότησης. Τους ευχαριστώ θερμά», τόνισε χαρακτηριστικά.
Glomex Player(40599x1hkkig7d8l, v-d987n5xjdx6h)
Ο ελληνικός Θαλάσσιος Χωροταξικός Σχεδιασμός
Η Ελλάδα αποκτά για πρώτη φορά έναν πλήρη, θεσμοθετημένο Θαλάσσιο Χωροταξικό Σχεδιασμό (ΘΧΣ), με την έκδοση της Εθνικής Χωρικής Στρατηγικής για τον Θαλάσσιο Χώρο (ΕΧΣΘΧ). Η πράξη συγκρότησης δημοσιεύτηκε σήμερα με πρωτοβουλία του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας, σε συνεργασία με το υπουργείο Εξωτερικών και τα συναρμόδια υπουργεία. Η στρατηγική δίνει ολοκληρωμένη απάντηση στην υποχρέωση που προέκυψε μετά την καταδίκη της χώρας από το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο τον περασμένο Φεβρουάριο και ενσωματώνει κρίσιμα στοιχεία για την ελληνική υφαλοκρηπίδα, καθώς και για τις συμφωνίες ΑΟΖ με την Ιταλία και την Αίγυπτο.
Πρόκειται για μια σημαντική στρατηγική τομή στη χωροταξική οργάνωση της χώρας, καθώς για πρώτη φορά η Πολιτεία καθορίζει και αποτυπώνει σε χάρτες τις χρήσεις και τις δραστηριότητες που μπορούν να αναπτυχθούν σε όλο το εύρος των θαλάσσιων ζωνών, ασκώντας παράλληλα τα δικαιώματά της, όπως προβλέπονται από το Διεθνές Δίκαιο της Θάλασσας και την Οδηγία 2014/89/ΕΕ.