Με μικρό θαύμα παρομοιάζουν την ανασύσταση του φακέλου της Κύπρου οι άνθρωποι της επιστημονικής επιτροπής που συνεστήθη στη Βουλή των Ελλήνων, υπό τον γενικό γραμματέα Κώστα Αθανασίου, για τον σκοπό αυτόν. Όπως σημειώνει στο ρεπορτάζ του για την Κυριακάτικη «Ελευθερία του Τύπου» ο Γιώργος Λυκουρέντζος, μοιάζει απίστευτο, λόγω της σπουδαιότητας και της ιστορικής και εθνικής σημασίας του αρχειακού υλικού, όμως οι συνθήκες φύλαξης των φακέλων στα υπόγεια της Βουλής παρέπεμπαν σε χάος.

Το μαρτυρούν οι ίδιοι οι άνθρωποι που ήρθαν σε επαφή με το υλικό. Είναι αυτός, άλλωστε, ο κυριότερος λόγος της απώλειας των 11 φακέλων με τις καταθέσεις στην Εξεταστική Επιτροπή της δεκαετίας του ’80.

Οσο κι αν οι αρχικοί υπαινιγμοί έδειχναν επιτηδευμένη παρέμβαση ανθρωπίνου χεριού, το οποίο αφαίρεσε για ίδιον όφελος τους φακέλους, κανένας πλέον δεν αποκλείει οι φάκελοι να χάθηκαν κατά τη μεταφορά ή ακόμα και να βρίσκονται σε κάποιο άλλο υπόγειο της Βουλής και να αποκαλυφθούν στο μέλλον.

Οι άνθρωποι της επιστημονικής υπηρεσίας της Βουλής ανακάλυψαν το κύριο υλικό σε 260 φακέλους, οι οποίοι βρίσκονταν σε έξι διαφορετικούς φοριαμούς. Για να συγκεντρωθεί εκεί το υλικό, χρειάστηκε να γίνουν τρεις μεταφορές, καθώς φυλασσόταν σε τρεις διαφορετικούς χώρους.

Χαρακτηριστικό της χαώδους κατάστασης είναι ότι μέρος του υλικού, το οποίο αφορούσε εργασίες της Εξεταστικής της Βουλής των Ελλήνων για τον φάκελο της Κύπρου, βρισκόταν κλειδωμένο σε φοριαμό με υλικό άλλης Εξεταστικής και ανακαλύφθηκε κατά τύχη.

Το υλικό είχε αφεθεί κυριολεκτικά στην τύχη του. Ενδεικτικό της πλήρους εγκατάλειψης είναι ότι το ο περιβάλλων χώρος όπου βρίσκονταν οι φοριαμοί θύμιζε σκουπιδότοπο. Το γεγονός ότι ο χώρος φύλαξης βρισκόταν κάτω από το κυλικείο είχε ως αποτέλεσμα το σημείο να είναι γεμάτο αποτσίγαρα και καφέδες!

Η απόφαση της πρώην προέδρου της Βουλής Ζωής Κωνσταντοπούλου να βγάλει από το σκοτάδι τον φάκελο της Κύπρου και εν συνεχεία οι ενέργειες του νυν προέδρου της Βουλής Νίκου Βούτση στην ίδια κατεύθυνση είχαν ως αποτέλεσμα να διασωθεί το σύνολο του υλικού -κατέστη δυνατή ακόμα και η ανασύνθεση του υλικού των απολεσθέντων 11 φακέλων- και να αρχίσει η διαδικασία για την αποκατάσταση ενός ιστορικού χρέους της χώρας.

Την παράδοση, δηλαδή, αντιγράφου του υλικού του φακέλου στη Βουλή των Αντιπροσώπων της Κυπριακής Δημοκρατίας. Στα υπόγεια της Βουλής βρέθηκαν συνολικά 260 φάκελοι με έγγραφα, δύο τεράστιες μπομπίνες με ηχητικό υλικό, εκατοντάδες κασέτες και δισκέτες ηλεκτρονικών υπολογιστών.