Και τι που υπάρχουν Έλληνες στα Paradise Papers;
Είναι η πολλοστή φορά που στοιχεία για υπεράκτιες εταιρίες έρχονται στη δημοσιότητα· πιθανότατα κι η πολλοστή φορά που αυτή η αποκάλυψη δεν θ’ αλλάξει τίποτα ουσιαστικό.
«Το ζήτημα των φορολογικών παραδείσων, είναι μια πρόκληση για την Παγκόσμια Κοινότητα. Και ως πρόκληση το αντιμετωπίζει και η ελληνική κυβέρνηση. Δεν μπορεί να υπάρξει δικαιότερος κόσμος, ούτε ελπίδα για τους εργαζόμενους, χωρίς διαφάνεια και δικαιοσύνη στα φορολογικά βάρη.
Τι μπορούμε να κάνουμε; Να δίνουμε με επιμονή και αποφασιστικότητα τη μάχη σε όλους τους διεθνείς οργανισμούς. Να ενισχύσουμε τις δυνάμεις εκείνες της ενημέρωσης, που έχουν το θάρρος να αποκαλύπτουν πλευρές αυτού του τεράστιου μηχανισμού φορολογικής απάτης. Και φυσικά να συνεχίσουμε στη χώρα μας, ακόμα πιο αποφασιστικά το χτύπημα της φοροδιαφυγής και την επιβολή κανόνων διαφάνειας και δικαιοσύνης».
Τάδε έφη στην ανακοίνωσή του ο πρωθυπουργός, Αλέξης Τσίπρας, επ’ αφορμή της διαρροής των περιβόητων Paradise Papers, ήτοι των στοιχείων για τις υπεράκτιες εταιρίες που δημιουργήθηκαν με τη διαμεσολάβηση της Appleby και της Asiaciti Trust, δύο εταιριών με ειδίκευση στη συγκεκριμένη «υπηρεσία».
Η διαρροή των Paradise Papers αποτελεί την 6η αποκάλυψη στοιχείων απ’ τη Διεθνή Σύμπραξη Ερευνητών Δημοσιογράφων που αφορούν τις υπεράκτιες εταιρίες μετά τα Secrecy for Sale, Chinaleaks, Swissleaks, Luxleaks και τα περσινά Panama Papers. Τα χθεσινά στοιχεία έχουν εμπλέξει ένα τεράστιο πλήθος ηγετικών και πολιτικών προσώπων σε όλον τον κόσμο: απ’ τη βασίλισσα Ελισάβετ μέχρι ένα σημαντικό κομμάτι του επιτελείου του Ντόναλντ Τραμπ έχουν βρεθεί ως ιδιοκτήτες υπεράκτιων εταιριών, οι οποίες γλίτωσαν τις περιουσίες τους από το βάρος των φόρων.
Η δέσμευση του Αλέξη Τσίπρα έχει ειδικό βάρος, καθώς σχεδόν όλες οι λίστες είχαν κάτι να πουν για την Ελλάδα. Από τις 107 ελληνικές offshore εταιρίες που βρέθηκαν στα αρχεία του Secrecy for Sale, μόνο οι τέσσερις υπάγονταν σε φορολόγηση. Τα Swissleaks του 2015, διαρροή αρχείων του ελβετικού παραρτήματος της τράπεζας HSBC, αποκάλυψαν ότι 86 ονόματα είχαν σβηστεί από τη Λίστα Λαγκάρντ. Τα Luxleaks είχαν στρέψει τον προβολέα στη δραστηριότητα της πρώην γ.γ. δημοσίων εσόδων Κατερίνας Σαββαΐδου. Τα δε Panama Papers είχαν εκατοντάδες στοιχεία για ελληνικής προέλευσης offshore.
Τι κοινό έχουν οι παραπάνω αποκαλύψεις; Ότι δεν οδήγησαν ούτε σε μία καταδίκη ή επιδιόρθωση της φορολογικής αδικίας. Ακόμα κι αν απ’ τις έρευνες αναδύθηκαν γνωστά ονόματα της δημόσιας ζωής, της πολιτικής και των επιχειρήσεων, καθώς επίσης και υποψίες για υπέρογκα ποσά, τίποτα δεν ευνόησε την κατάργηση της ασυλίας των εχόντων. Το μόνο που έκαναν ήταν να δώσουν μία καλύτερη εικόνα στο ευρύ κοινό για την προστασία του πλούτου στην Ελλάδα και διεθνώς.
Το γιατί δεν έγινε αυτό σηκώνει πολλές εξηγήσεις που διατρέχουν το πολιτικό, μιντιακό και επιχειρηματικό κατεστημένο. Ασχέτως όμως των αιτιών, το αποτέλεσμα υπήρξε το ίδιο, όσο κι αν μεγάλωνε το πλήθος των αποκαλύψεων. Η πάταξη της διαφθοράς και της ασυλίας του πλούτου εν μέσω κρίσης υπήρξε βασική προεκλογική υπόσχεση, τόσο του ΣΥΡΙΖΑ, όσο και των κυβερνήσεων που προηγήθηκαν. Για όλες όμως, είτε η δυσκολία, είτε η απροθυμία υπήρξε ισχυρότερη από το κενό γράμμα της διακήρυξης. Δεν έχουμε κανένα λόγο να πιστεύουμε ότι θα προκύψει κάτι διαφορετικό μέσα απ’ τα Paradise Papers, πέρα από νέες αιτίες για περαιτέρω αγανάκτηση.
Αν ήθελε ο πρωθυπουργός διαφάνεια και δικαιοσύνη στα φορολογικά βάρη, δεν χρειαζόταν να περιμένει τα Paradise Papers. Μπορούσε απλά να είχε ακούσει τον πρώην υπουργό Επικρατείας για Θέματα Διαφάνειας, Παναγιώτη Νικολούδη, όταν, τον Φεβρουάριο του 2015 δήλωνε ότι υπάρχουν 120 δισ. € σε καταθέσεις στο εξωτερικό. Ο κ. Νικολούδης, όμως, τελικά έλειπε από το υπουργικό συμβούλιο της δεύτερης κυβέρνησης Τσίπρα.