Το σημερινό μοντέλο παροχής υπηρεσιών υγείας στη χώρα μας έχει φτάσει τα όριά του. Σε αυτό συμφωνούν και οι πολίτες και οι επαγγελματίες υγείας. Χρειάζεται, λοιπόν, συνολικές και ριζικές αλλαγές, όχι «μερεμέτια».

Σκοπός πρέπει να είναι, στο τέλος της ημέρας, όλοι να έχουν την ίδια πρόσβαση σε σύγχρονες και ποιοτικές υπηρεσίες υγείας, με τους περιορισμούς ασφαλώς που θέτουν οι δημοσιονομικές δεσμεύσεις και οι μειωμένοι προϋπολογισμοί. Να δημιουργηθεί, επιτέλους, ένα σύστημα «ασθενοκεντρικό», που βάζει, δηλαδή, πάνω απ' όλα τον ασθενή και τις ανάγκες του και στο οποίο δίνεται προτεραιότητα στις ευάλωτες ομάδες του πληθυσμού, τους ηλικιωμένους, τους άπορους, τους μακροχρόνια ανέργους, τους ανασφάλιστους, τους χρονίως πάσχοντες, τα άτομα με ειδικές ανάγκες. 

Οι προσυνεδριακές διαδικασίες για το Συνέδριο Αρχών και Θέσεων δίνουν μια πολύτιμη ευκαιρία στη Νέα Δημοκρατία να συζητήσει με τους πολίτες και να διαμορφώσει μαζί τους απαντήσεις για το τι σημαίνει μια ριζική αλλαγή στο σύστημα υγείας. Και ως τέτοια, η αλλαγή αυτή δεν μπορεί παρά να είναι ελεύθερη από αγκυλώσεις και ταμπού του παρελθόντος. Για παράδειγμα, ο δημόσιος χαρακτήρας ενός συστήματος υγείας δε σημαίνει απαραιτήτως και κρατική ιδιοκτησία των δομών υγείας ή αποκλειστική παροχή των υπηρεσιών υγείας από το κράτος.

Σημαίνει επίσης ότι το κράτος θέτει τους κανόνες, χρηματοδοτεί και ελέγχει υπηρεσίες υγείας στις οποίες όλοι έχουν πρόσβαση, αλλά μπορεί να παρέχονται και από ιδιώτες, εφόσον υπάρχει και τηρείται ένα αυστηρό πλαίσιο διαπίστευσης και πιστοποίησης της ποιότητας των υπηρεσιών τους. Προς αυτή την κατεύθυνση κινείται η πρόταση της Νέας Δημοκρατίας για τη δυνατότητα αγοράς αναβαθμισμένων υπηρεσιών για τον ασθενή από τον ιδιωτικό τομέα, χωρίς κανένα επιπλέον κόστος για τους ίδιους, στην περίπτωση που αυτές έχουν χαμηλότερο κόστος για τον φορολογούμενο.

Υπάρχουν και άλλες προτάσεις με τις οποίες επιχειρείται η υπέρβαση αγκυλώσεων του παρελθόντος στην υγεία. Είναι η αποκέντρωση δομών υγείας, όπως τα Κέντρα Υγείας και τα πρώην πολυϊατρεία του ΙΚΑ, ώστε σταδιακά να περάσουν στον έλεγχο της τοπικής αυτοδιοίκησης, σύμφωνα με τις αρχές της εγγύτητας και της επικουρικότητας, ανταποκρινόμενα έτσι καλύτερα στις ανάγκες της κάθε τοπικής κοινωνίας.

Είναι η διοικητική ενοποίηση και διασύνδεση δημοσίων νοσοκομείων και κλινικών με σκοπό να βελτιωθεί η εξυπηρέτηση των ασθενών και να μειωθεί το κόστος με την επίτευξη οικονομιών κλίμακας. Είναι επίσης η βελτίωση την αποδοτικότητας των νοσοκομείων, με την αξιοποίηση των τεχνολογικών πληροφορικής και την εισαγωγή σύγχρονων, επαγγελματικών μεθόδων διοίκησης: δεσμευτικοί στόχοι για τις διοικήσεις, μέτρηση της απόδοσης και της αξίας των παρεχόμενων υπηρεσιών, καλύτερη αξιολόγηση των μονάδων υγείας για να αποτραπεί η κακοδιοίκηση και η αυθαιρεσία και να εξασφαλιστούν καλύτερες υπηρεσίες για όλους τους πολίτες. Αξιοποίηση της σύγχρονης ιατρικής τεχνολογίας και των πληροφοριακών συστημάτων για τη βελτίωση της διάγνωσης και της περίθαλψης των ασθενών.

Ο εξορθολογισμός της φαρμακευτικής δαπάνης μπορεί να προωθηθεί με τη γενίκευση των διαφόρων πρωτοκόλλων υγείας και τη χρήση ατομικών και οικογενειακών ηλεκτρονικών φακέλων υγείας για τον ψηφιακά εξοικειωμένο πληθυσμό. Δίνεται προτεραιότητα όχι στις προσλήψεις διοικητικών υπαλλήλων, αλλά στις προσλήψεις νοσηλευτών που θα καλύψουν τις μεγάλες σημερινές ελλείψεις που κατατάσσουν τη χώρα μας πολύ κάτω από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο.

Η αποσυμφόρηση των δομών και η αναβάθμιση των υπηρεσιών υγείας περνά μέσα από μια εθνική στρατηγική για την πρόληψη, ως αναπόσπαστο κομμάτι της πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας. Ασφαλώς οι προτάσεις, οι θέσεις και τα σχέδια θα κριθούν από την εφαρμογή τους. Είναι σημαντικό να πείσουμε όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη ότι μόνο με δραστικές αλλαγές θα φτιάξουμε ένα εθνικό σύστημα υγείας προς όφελος πρώτα απ' όλα των πολιτών.

Ένα σύστημα στο οποίο τα λεφτά του φορολογούμενου θα πιάνουν τόπο.

Έχουμε επίγνωση μιας άλλης αγκύλωσης του παρελθόντος, όταν μικρότερες ή μεγαλύτερες μεταρρυθμίσεις στην υγεία έμειναν ατελείς γιατί τελικά αποδείχτηκε ότι μικρότερα και μεγαλύτερα συμφέροντα είχαν τον τρόπο να τις σταματήσουν. Η οριακή κατάσταση στην οποία βρίσκεται σήμερα το Εθνικό Σύστημα Υγείας πρέπει να μας εμπνεύσει να ακολουθήσουμε το παράδειγμα του Μεγάλου Αλεξάνδρου, ο οποίος έδειξε πως «ό,τι δεν λύνεται, κόβεται».