Η πρόσφατη αναφορά του πρωθυπουργού στη Βουλή ότι «η κυβέρνηση δεν θα ανεχθεί μηχανισμούς παραεξουσίας με σκοπό την αποφυγή ελέγχων» δείχνει το βάθος της αντίληψης των κυβερνώντων για τη δικαστική εξουσία.

Αντιμετωπίζοντας ευθέως τη Δικαιοσύνη ως «σκοτεινή παραφυάδα» της Δημοκρατίας, ο Αλ. Τσίπρας δείχνει τη διάθεση αποδόμησης του κύρους της και της σημαντικότητας των αποφάσεών της, ενώ οι υπουργοί και τα στελέχη του εξαπολύουν συνεχείς επιθέσεις κατά των δικαστικών οργάνων επικρίνοντας δημοσίως ακόμη και τις αποφάσεις των ανώτατων δικαιοδοτικών Αρχών.

Πρωτοστάτες της επιχείρησης αποδόμησης ο υπουργός Δικαιοσύνης, Σταύρος Κοντονής, ο αναπληρωτής υπουργός Υγείας, Παύλος Πολάκης, ο κυβερνητικός εκπρόσωπος, Δημήτρης Τζανακόπουλος, ο αναπληρωτής υπουργός Δικαιοσύνης, Δημήτρης Παπαγγελόπουλος, ο υπουργός Ψηφιακής Πολιτικής, Νίκος Παππάς και πολλοί βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ οι οποίοι με συνεχείς δηλώσεις και παρεμβάσεις τους επιδιώκουν να δημιουργήσουν κλίμα καχυποψίας για τις προθέσεις δικαστών και τις αποφάσεις της Δικαιοσύνης. Γεγονός που φαίνεται να αποτελεί στρατηγική της κυβέρνησης για την στήριξη του πολιτικού κυβερνητικού αφηγήματος ενόψει εκλογών. Δύο φορές σε διάστημα πέντε μηνών έχει παρέμβει ο πρόεδρος του Συμβουλίου της Επικρατείας (ΣτΕ), Ν. Σακελλαρίου, ως ο αρχαιότερος εν ενεργεία δικαστής, στην προσπάθειά του να θωρακίσει τον θεσμό από τις διαρκείς επικρίσεις. Τον περασμένο Ιούλιο, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, Πρ. Παυλόπουλος, είχε καταστήσει σαφές πως «μόνον υπό καθεστώς Δημοκρατίας και διάκρισης των εξουσιών μπορεί ο άνθρωπος να ζήσει και να δημιουργήσει ελεύθερος».

Με τον τρόπο αυτό ο Πρόεδρος και έγκριτος νομικός είχε πετύχει μια περίοδο «κατάπαυσης του πυρός». Η τότε ανακωχή δεν διήρκεσε και η σύγκρουση «αναζωπυρώθηκε» με πρόσχημα την απόφαση του ανώτατου ακυρωτικού δικαστηρίου να ματαιώσει τη διαδικασία υποβολής «πόθεν έσχες» για όλους τους υπόχρεους.

Η αρχή του κακού προέκυψε περίπου έναν χρόνο πριν. Τον περασμένο Ιανουάριο η Ολομέλεια του ΣτΕ τίναξε στον αέρα τα σχέδια των κ. Τσίπρα και Παππά για την αλλαγή του τοπίου στον τομέα των μίντια, ενώ στις αρχές του 2018 θα εξεταστούν από τους δικαστές οι νέες προσφυγές κατά του αναθεωρημένου πλαισίου αδειοδότησης των καναλιών. Κι επειδή μια δεύτερη –δυνητικά– αποτυχία θα έχει μεγάλες συνέπειες για τους κυβερνώντες, φαίνεται ότι σπεύδουν από τώρα να προκαταλάβουν τις εξελίξεις.

ΤΑ ΠΡΩΤΑ «ΚΑΜΠΑΝΑΚΙΑ»

Οι σχέσεις των δύο πλευρών ξεκίνησαν με τους καλύτερους οιωνούς, καθώς το 2014, σε επίσκεψή του στο ΣτΕ, ο κ. Τσίπρας, ως αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης, είχε ζητήσει από τους ανώτατους λειτουργούς να συνεχίσουν ακηδεμόνευτοι την άσκηση των καθηκόντων τους, παρότι το Σώμα μερικούς μήνες νωρίτερα είχε νομιμοποιήσει το αιφνίδιο «λουκέτο» στην ΕΡΤ. Τον Ιούλιο του 2015 το ΣτΕ επικύρωσε ομοφώνως τη συνταγματικότητα του δημοψηφίσματος «διευκολύνοντας» την κυβέρνηση στη διεξαγωγή του, ωστόσο τον Νοέμβριο του ίδιου έτους, μετά τις δεύτερες εθνικές εκλογές, άρχισαν οι τριβές με σειρά αποφάσεων για τις αντικειμενικές αξίες, τον Nόμο Μπαλτά και τις συντάξεις των ενστόλων.

Τον Ιούλιο του 2016, ομοφώνως η Ολομέλεια του ΣτΕ, με πρόεδρο τον κ. Σακελλαρίου, είχε απορρίψει τις προσφυγές τεσσάρων δικαστικών ενώσεων που ζητούσαν να ακυρωθεί ως παράνομη η Κοινή Υπουργική Απόφαση (ΚΥΑ) των Ευκλ. Τσακαλώτου και Δ. Παπαγγελόπουλου σχετικά με το περιεχόμενο των δηλώσεων «πόθεν έσχες» ως προς το σκέλος εκείνο που αφορούσε στη δήλωση φυλασσόμενων τιμαλφών, μετρητών κ.τ.λ. σε θυρίδες ή εκτός τραπεζών.

Ενάμιση χρόνο μετά, όταν οι κ. Τσακαλώτος και Παπαγγελόπουλος επανήλθαν με νέα ΚΥΑ συμπεριλαμβάνοντας όλους τους υπόχρεους (σ.σ.: και τους δικαστικούς) στη νέα διάταξή τους, η Ολομέλεια τη χαρακτήρισε αντισυνταγματική και εκτόξευσε στα ύψη την αντιπαλότητα. Την Τρίτη, στη συζήτηση για τον Προϋπολογισμό στη Βουλή, ο Αλ. Τσίπρας δήλωσε πως οι έλεγχοι στα «πόθεν έσχες» και στις καταθέσεις θα συνεχιστούν κανονικά.

ΤΗΛΕΟΠΤΙΚΕΣ ΑΔΕΙΕΣ

Μπορεί σήμερα το πρωθυπουργικό Γραφείο να διακινεί στο προσκήνιο και στο παρασκήνιο ότι οι ανώτατοι δικαστές έκριναν µε εµπάθεια «την ειλικρινή προσπάθεια αποκατάστασης της τάξης στο ραδιοτηλεοπτικό τοπίο», το χρονολόγιο των εξελίξεων όµως θέτει υπό αµφισβήτηση τέτοιου είδους ισχυρισµούς. Συγκεκριµένα, τον Αύγουστο του 2016, λίγο πριν από τη διεξαγωγή του αποτυχηµένου διαγωνισµού, το ΣτΕ δεν έκανε δεκτές τις εννέα προσφυγές για «πάγωµα» της διαγωνιστικής διαδικασίας, η οποία πραγµατοποιήθηκε κανονικά. Στις 7 Οκτωβρίου κι ενώ εκκρεµούσε η εξέταση της ουσίας του νέου νοµοθετικού πλαισίου του Ν. Παππά για τα ΜΜΕ, ο κ. Σακελλαρίου δέχθηκε φραστική επίθεση από «αγανακτισµένους πολίτες» στο Κολωνάκι, µε χαρακτηρισµούς όπως «Είσαι ξεπουληµένος… Κοιτάτε µόνο τα λεφτά σας και τίποτε άλλο».

Πύρινες ανακοινώσεις ένθεν κακείθεν, αντιδράσεις, «ροζ» σκάνδαλα, παραιτήσεις και σφοδρές συγκρούσεις µεταξύ υπουργών και δικαστικών ενώσεων ήταν ο επίλογος µιας ούτως ή άλλως δύσκολης σχέσης. Την ακραία αυτή ένταση είχε προβλέψει από τον Ιούνιο του 2015 ο τότε πρόεδρος του ανώτατου δικαστηρίου, Σωτήρης Ρίζος, λέγοντας κατά την τελετή παράδοσης-παραλαβής του χαρτοφυλακίου στον κ. Σακελλαρίου πως «η ηττηµένη από τις συνθήκες πολιτική µετέφερε τα προβλήµατά της στο Συµβούλιο της Επικρατείας, τα οποία δεν µπορεί να επιλύσει».

Οσα ακολούθησαν το «στραπατσάρισµα» του πρωθυπουργού και των επιτελών στο τηλεοπτικό πεδίο αποτελούν τον ορισµό της ταραχώδους θεσµικής λειτουργίας ενός κράτους-µέλους της Ε.Ε. Στις 28 Ιουνίου 2017, το ΣτΕ οριοθέτησε στην 5ετία τους φορολογικούς ελέγχους τους οποίους είχε ζητήσει να διεξαχθούν σε βάθος µε άλλη απόφασή του τον Οκτώβριο του 2016. Στις 4 Ιουλίου, ο αν. υπουργός Υγείας, Π. Πολάκης, κατήγγειλε σχετικώς ότι «τα δικαστήρια κουκουλώνουν τις ληστείες του εκσυγχρονισµού, των Ολυµπιακών Αγώνων, των εξοπλισµών και των πάρτι διαφθοράς στην Υγεία».

Στις 16 Ιουλίου «ξαναχτύπησε», αυτή τη φορά επιτιθέµενος στον Αρειο Πάγο, µε αφορµή την αυτοκτονία µιας πρώην εργαζoµένης σε σουπερµάρκετ στα Γιαννιτσά. Την εποµένη, στις 17 Ιουλίου, o υπουργός ∆ικαιοσύνης, Στ. Κοντονής, παράλληλα µε τον κ. Πολάκη στηλίτευσε την απόφαση του Εφετείου Αναστολών για τη µη αποφυλάκιση της φοιτήτριας Ηριάννας Β.Λ., κατηγορουµένης για συµµετοχή στην τροµοκρατική οργάνωση «Πυρήνες της Φωτιάς». Ο Πρόεδρος της ∆ηµοκρατίας, ανήµερα του εορτασµού της επετείου των 44 ετών από την αποκατάσταση του πολιτεύµατος, προσδιόρισε σαφώς, ενώπιον του Αλ. Τσίπρα, τα όρια των δύο εξουσιών, παρά ταύτα το κακό είχε γίνει και, ως προκύπτει, είναι πολύ µεγάλο. Στις 27 Ιουλίου και ενώ τα µαχαίρια έµπαιναν στα θηκάρια, ο πρόεδρος του ΣτΕ δέχθηκε στο σπίτι του απειλητική επιστολή: «Να θυµάσαι ότι η τιµωρία σου θα έλθει από κει που δεν το περιµένεις, όταν δεν το περιµένεις και για σένα και για τη φάρα σου».

Η κορυφαία πράξη του δράµατος εξελίχθηκε προ δύο εβδοµάδων, εντός των τειχών του αντιπάλου και συγκεκριµένα στη διάρκεια της συνέλευσης της Ενωσης Εισαγγελέων, όπου ο κ. Κοντονής ευθέως δήλωσε ότι οι λειτουργοί της ∆ικαιοσύνης δεν θέλουν να υποβάλλουν «πόθεν έσχες». «Σας παρακαλώ, παρερµηνεύετε», απάντησε ο παριστάµενος πρόεδρος του ΣτΕ, ο οποίος, παίρνοντας τον λόγο, έκρινε αδιανόητες τέτοιες τοποθετήσεις. Εκτοτε, σχεδόν καθηµερινώς οι αντεγκλήσεις διαδέχονται η µία την άλλη, µε αποκορύφωµα την τελευταία εµπρηστική ερµηνεία Κοντονή στη Βουλή επί της απόφασης του ΣτΕ για το «πόθεν έσχες». «Αν υποχρεούται κάποιος προς δήλωση και ο νόµος ή οι δικαστικές αποφάσεις τού λένε ότι “έχεις υποχρέωση να δηλώσεις τις καταθέσεις σου στα τραπεζικά ιδρύµατα, αλλά δεν έχεις υποχρέωση να δηλώσεις τα µετρητά στη θυρίδα που έχεις στην τράπεζα”, τότε καταδολιεύεται ο νόµος».