Περίπου 500 πραγματογνώμονες ζητά η κυβέρνηση για να βγάλουν 10.000 αντικειμενικές τιμές ζώνης σε όλη τη χώρα μέσα σε λιγότερες από τρεις εβδομάδες. Ενώ οι αρμόδιες υπηρεσίες αδυνατούν να τις καθορίσουν από το 2010 που ξεκίνησε η οικονομική κρίση, επειδή η κτηματαγορά έχει διαλυθεί και δεν υπάρχουν στοιχεία για τις πραγματικές αξίες των ακινήτων, το υπουργείο Οικονομικών θα αναθέσει σε ιδιώτες να βγάλουν τις αξίες των ακινήτων, με δέλεαρ ότι θα τους πληρώνει μέχρι 5.000 ευρώ τον καθέναν, αν προλάβουν να το κάνουν. Το πώς θα γίνει αυτό προκύπτει από την πρόσκληση εκδήλωσης ενδιαφέροντος που εξέδωσε χθες το υπουργείο Οικονομικών, για να προσλάβει πιστοποιημένους εκτιμητές που θα ετοιμάσουν και θα καταθέσουν εισηγήσεις μέσα σε 20 μέρες, για το πόσο αξίζουν τα ακίνητα σε όλη την Ελλάδα, όπου ισχύει το σύστημα αντικειμενικών αξιών.  

Τα βήματα θα είναι τα εξής:  

Βήμα 1ον: Οι ενδιαφερόμενοι ιδιώτες, πιστοποιημένοι εκτιμητές ακινήτων, θα πρέπει να υποβάλουν αιτήσεις από 2 έως 12 Ιανουαρίου 2018. Οι αιτήσεις θα γίνουν ηλεκτρονικά, με τους κωδικούς Taxisnet στην ιστοσελίδα του υπουργείου Οικονομικών.  

Βημα 2ον: Το έργο που θα αναλάβουν οι ιδιώτες που θα επιλεγούν είναι «η σύνταξη άρτιας και τεκμηριωμένης εισήγησης των τιμών εκκίνησης / τιμών ζωνών». Αυτοί θα δηλώνουν και την προτίμησή τους σε ποιες περιφέρειες και σε ποιους δήμους θέλουν να καθορίσουν τις νέες τιμές ζώνης. Το υπουργείο Οικονομικών μπορεί όμως να τους ζητήσει να αποφασίσουν και για άλλες περιοχές, αν δεν καλυφθούν από το ενδιαφέρον που θα εκδηλωθεί.  

Βήμα 3ον: «Η σύνταξη εισήγησης για τις τιμές ζώνης κάθε δήμου ή Δημοτικής Ενότητας / Κοινότητας ανατίθεται σε τέσσερις εκτιμητές. Σε κάθε εκτιμητή δύναται να ανατεθεί η σύνταξη εισήγησης για τιμές κατ’ ανώτατο όριο 100 ζωνών» όπως αναφέρει η πρόσκληση. Αυτό σημαίνει θεωρητικά ότι για να βγουν 100 τιμές ζώνης θα πρέπει να δουλέψουν 4-5 εκτιμητές τουλάχιστον. Ωστόσο, σύμφωνα με πληροφορίες, σε όλη την επικράτεια υπολογίζονται σε περίπου 10.000 οι ζώνες αντικειμενικών τιμών των ακινήτων. Επομένως θα χρειαστούν τουλάχιστον 400 ή 500 ειδικοί (αν όχι και περισσότεροι) για να εργαστούν προκειμένου να βγουν οι νέες αντικειμενικές.  

Βήμα 4ον: Η σύνταξη «άρτιας και τεκμηριωμένης» εισήγησης θα πρέπει να ολοκληρωθεί, να συνταχτεί και να κατατεθεί μέσα σε 20 ημέρες. Συγκεκριμένα, όπως αναφέρει η προκήρυξη, «το έργο θα ολοκληρωθεί εντός χρονικού διαστήματος 20 ημερολογιακών ημερών από την ημερομηνία έκδοσης της Υπουργικής Απόφασης διορισμού τους, με την υποβολή της εισήγησής τους και της τιμής ζώνης στη σχετική ηλεκτρονική πλατφόρμα της ΓΓΠΣ για το σύνολο των ζωνών των δήμων ή Δημοτικών Ενοτήτων / Κοινοτήτων που τους έχουν ανατεθεί με σχετική απόφαση του υπουργού Οικονομικών».  

Βήμα 5ον: «Η αμοιβή των πιστοποιημένων εκτιμητών καθορίζεται σε 50 ευρώ ανά ζώνη τιμών ακινήτων, για την οποία θα συνταχτεί και θα κατατεθεί εντός του προκαθορισμένου διαστήματος εισήγηση τιμής. Η καταβολή της αμοιβής τους πραγματοποιείται μετά την ολοκλήρωση του έργου τους». Με άλλα λόγια, αν κάποιος εκτιμητής εξαντλήσει το ανώτατο όριο των 100 ζωνών, θα πληρωθεί με 5.000 ευρώ (50 Χ100 = 5.000). Η αμοιβή «με το κομμάτι» δίνει ίσως και ισχυρό κίνητρο να βγάζει τιμές με ρυθμούς 5 ζώνες την ημέρα, ώστε να φτάσει στο μάξιμουμ ποσό πληρωμής. Θεωρητικά, αν απαιτηθούν κατ' ελάχιστον 400 ή 500 εκτιμητές πανελλαδικά, θα λάβουν συνολικά περί τα 200.000 ευρώ για να παραδώσουν τις μελέτες για τις νέες τιμές της εφορίας μέσα σε 20 μέρες.  

Αλλάζουν οι φόροι  

Αν όλα πάνε καλά, οι ιδιώτες θα παραδώσουν τις προτάσεις τους, αλλά αυτές θα περάσουν κι από μια δεύτερη κρίση, για να συγκριθούν αν συμφωνούν και με στοιχεία για τις τιμές από τις τράπεζες που δίνουν στεγαστικά δάνεια κ.λπ.  

Σε κάθε περίπτωση, η δυσκολία ήταν και παραμένει ότι η κτηματαγορά έχει νεκρώσει και δεν υπάρχουν επαρκή στοιχεία που να τεκμηριώνουν «αντικειμενικά» πόσο φθηνό ή ακριβό είναι στην πράξη πια ένα ακίνητο στην Ελλάδα.  

Ωστόσο οι νέες τιμές ζώνης πρόκειται να επηρεάσουν πάρα πολλούς φόρους και επιδόματα που συνδέονται με τις αντικειμενικές ή με τον τεκμαρτό προσδιορισμό εισοδήματος, που βασίζεται και αυτός στις τιμές ζώνης της εφορίας. Επιδόματα που εξαρτώνται από τις τιμές της εφορίας και μπορεί να τα χάσουν χιλιάδες πολίτες λόγω αντικειμενικών αξιών είναι μεταξύ άλλων και τα εξής: επίδομα πετρελαίου θέρμανσης, επιδότηση ενοικίου, κάρτα σίτισης, δωρεάν ρεύμα, ελάχιστο εγγυημένο εισόδημα, οικογενειακό επίδομα, φοιτητικό επίδομα, απαλλαγή 50% από ΕΝΦΙΑ.  

Από την άλλη, οι φόροι που αυξάνονται λόγω αντικειμενικών αξιών είναι ο ΕΝΦΙΑ για κάθε ακίνητο και συμπληρωματικός φόρος, το τεκμήριο κατοικίας ιδιοκτήτη ή ενοικιαστή και κατ' επέκταση το τεκμαρτό εισόδημα, τα Τέλη Ακίνητης Περιουσίας (ΤΑΠ μέσω λογαριασμών ΔΕΗ), οι φόροι μεταβίβασης, κληρονομιάς, δωρεάς, γονικών παροχών ακινήτων, το τέλος εγγραφής ακινήτων στο Κτηματολόγιο, πολεοδομικά πρόστιμα διατήρησης ή ρύθμισης αυθαιρέτων, εισφορές σε γη και χρήμα για ένταξη στο σχέδιο πόλης και το τεκμαρτό εισόδημα ιδιοχρησιμοποιούμενης κατοικίας.  

Λόγω του ότι οι νέες τιμές ζώνης θα έχουν αναδρομική ισχύ από 1.1.2018, θα υπάρξει πρόβλεψη να επανυπολογιστούν οι φόροι μεταβίβασης, γονικών παροχών ή κληρονομιών, καθώς και τα δημοτικά τέλη που πληρώνονται μέσω της ΔΕΗ. Επίσης θα πρέπει κανονικά να επαναπροσδιοριστεί και το επίδομα πετρελαίου θέρμανσης, καθώς ένα από τα κριτήρια είναι η αντικειμενική αξία των ακινήτων των δικαιούχων (100.000 ευρώ για τον άγαμο και 200.000 ευρώ για τον έγγαμο με ή χωρίς παιδιά).