Πύρινες επιστολές για το Σκοπιανό αντάλλαξαν ο Αρχιεπίσκοπος Ιερώνυμος και ο πρωθυπουργός στο πλαίσιο της διαφωνίας τους σχετικά με την ονομασία της γειτονικής χώρας. Μετά την επιστολή του προκαθημένου της Εκκλησίας  προς τον  πρωθυπουργό στην οποία τόνιζε ότι το Σκοπιανό είναι και εκκλησιαστικό θέμα. Ακολούθησε και επιστολή-απάντηση του πρωθυπουργού, Αλέξη Τσίπρα προς την Εκκλησία.  

Η επιστολή Ιερώνυμου

Ο Αρχιεπίσκοπος στην επιστολή του μεταξύ άλλων υπογράμμιζε πως δεν επιθυμεί ανάμειξη στις ενέργειες του ελληνικού ΥΠΕΞ. Όμως, τονίζει, δεν μπορεί να απεμπολήσει της διαχρονική μαρτυρίου λόγου και αίματος τόσο του κλήρου όσο και του λαού υπέρ της ελληνικότητας της Μακεδονίας και από αυτήν την άποψη της απαγορεύεται να δεχτεί τη χρήση του ονόματος «Μακεδονία» από οποιονδήποτε άλλον. Ο Αρχιεπίσκοπος είχε ήδη τονίσει μέσα από χθεσινές του δηλώσεις ότι το όνομα «Μακεδονία» δεν είναι αποδεκτό, αλλά παράλληλα είχε δηλώσει αντίθετος και στα εκδηλώσεις και συλλαλητήρια. Και είχε καταλήξει λέγοντας  ότι ««αναμένει από την υπεύθυνη ελληνική κυβέρνηση να κατανοήσει την ανησυχία για το θέμα, που είναι και ανησυχία του οικουμενικού ελληνισμού».  

Ολόκληρη η επιστολή του Αρχιεπισκόπου έχει ως εξής:  

Πρός τόν Ἐξοχώτατο

Κύριο Ἀλέξη Τσίπρα Πρωθυπουργό τῆς Ἑλλάδας Ἐνταῦθα    

Ἐξοχώτατε Κύριε Πρωθυπουργέ,  

Μετά τήν ἀνατολή τοῦ νέου ἑνιαυτοῦ τῆς χρηστότητος τοῦ Κυρίου καί στό πλαίσιο τῆς πρώτης μας αὐτῆς ἐπικοινωνί­ας μέσα στό 2018, προαγόμαστε νά ἐκφράσουμε τίς θερμότερες εὐχές μας γιά οἰκογενειακή καί προσωπική εὐτυχία, ἀλλά καί ἐπιτυχία στό εὐθυνοφόρο ἔργο Σας πρός ὄφελος ὅλου τοῦ ἑλλη­νικοῦ λαοῦ. Μέ τήν παροῦσα ἐπιστολή ἀπευθυνόμαστε πρός Ἐσᾶς, προκειμένου νά Σᾶς καταστήσουμε κοινωνό τοῦ εὐλόγου προ­βληματισμοῦ μας ἐντός τῶν πλαισίων τῆς ἱστορικῆς εὐθύνης τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος.

Δέν διέλαθε τῆς προσοχῆς μας ἡ ἔντονη διπλωματική κινητικότητα κατά τίς τελευταῖες ἡμέρες στό ζήτημα τῆς ὀνομασίας τοῦ Κράτους τῶν Σκοπίων, ἡ ὁποία κινεῖται παράλληλα πρός τίς πρόσφατες ἐκκλησιαστικές διερ­γασίες γύρω ἀπό τό ζήτημα τῆς σχισματικῆς, αὐτοτιτλοφορού­μενης «Ἐκκλησίας τῆς Μακεδονίας». Συνέπεια τῶν διεργασιῶν αὐτῶν ἦταν τό Ἀνακοινωθέν τῆς Διαρκοῦς Ἱερᾶς Συνόδου τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος τῆς 15ης Δεκεμβρίου 2017.

Στούς χειρι­σμούς τῆς κατ' ἐξοχήν ἁρμόδιας Ἑλληνικῆς Κυβερνήσεως, θέ­λουμε νά ἐπισημάνουμε ὅτι τό ζήτημα τῶν Σκοπίων, ἔχει καί τήν ἐκκλησιαστική του παράμετρο, τήν ὁποία θεωροῦμε πολύ σοβαρή, καί ἡ ὁποία ἀπηχεῖ τήν τακτική κάποιων λαῶν τῆς Βαλκανικῆς πρῶτα νά ὀργανώνονται γύρω ἀπό κάποιο ἐκκλη­σιαστικό ὀργανισμό (κανονικό ἤ σχισματικό), ἔπειτα δέ νά οἰ­κοδομοῦν τήν κρατική τους ὀντότητα. Υἱοθετῶντας τήν τακτική αὐτή, ὁ Πρόεδρος τῆς ἑνιαίας Γιουγκοσλαυίας Κροάτης Τῖτο, ἔσπευσε παράλληλα μέ τήν πο­λιτική δημιουργία τοῦ Κράτους τῶν Σκοπίων καί κατά τίς δι­πλωματικές ἀφορμές τῆς ἐποχῆς, νά προκαλέσει καί νά ἐνθαρ­ρύνει τήν ἐκκλησιαστική ἀπόσχιση τῆς περιοχῆς (1958 καί 1967) ἀπό τό Πατριαρχεῖο Σερβίας, κανονικό ἔδαφος τοῦ ὁποίου λογί­ζεται ἕως σήμερα γιά τήν οἰκογένεια τῶν Ὀρθοδόξων Ἐκκλησι­ῶν, καί τή δημιουργία σχισματικῆς Ἐκκλησίας μέ ὄνομα ἀκρι­βῶς τό ἴδιο μέ τήν ἱδρυθείσα «Σοσιαλιστική Δημοκρατία τῆς Μακεδονίας». Παρά τή μή ἀναγνώριση τῆς Ἐκκλησίας αὐτῆς ἀ­πό καμία ἄλλη Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία, ἡ σκοπιμότητα παραμένει καί νομίζουμε, εἶναι προφανής.

Ἡ Ἐκκλησία τῆς Ἑλλάδος, χωρίς νά ἐπιθυμεῖ τήν ὁποια­δήποτε ἀνάμειξή της στίς ἐνέργειες τοῦ Ὑπουργείου Ἐξωτερι­κῶν, χωρίς ταυτόχρονα νά ἀπεμπολεῖ τή διαχρονική μαρτυρία λόγου καί αἵματος τοῦ Κλήρου καί τοῦ λαοῦ της ὑπέρ τῆς Ἑλ­ληνικότητας τῆς Μακεδονίας, ἡ ὁποία τῆς ἀπαγορεύει νά ἀπο­δεχθεῖ τή χρήση τοῦ ὀνόματος «Μακεδονία» ἀπό ὁποιονδήποτε ἄλλον, ἀποφάσισε στή συνεδρία της τῆς 9ης Ἰανουαρίου τ.ἔ., νά ἐπισημάνει τόν κίνδυνο τῆς πιθανότητας μετακυλίσεως τοῦ προβλήματος τῆς ὀνομασίας τοῦ γειτονικοῦ Κράτους, ἀπό τό πολιτικό στό ἐκκλησιαστικό ἐπίπεδο καί τήν ἐπιβίωση ἑνός ἰδι­ότυπου ἀλυτρωτισμοῦ στή γείτονα χώρα μέσῳ τοῦ τίτλου τῆς σχισματικῆς Ἐκκλησίας τῶν Σκοπίων.

Ἐν ὄψει αὐτοῦ, θερμῶς παρακαλοῦμε νά ληφθοῦν ὑπ' ὄψη τά ἀνωτέρω, ὥστε στά πλαί­σια τῆς συμφωνίας περί τοῦ ὀνόματος τοῦ Κράτους τῶν Σκοπί­ων, νά ὑπάρξει μέριμνα καί γιά τήν ἀντίστοιχη ὀνομασία τῆς σχισματικῆς Ἐκκλησίας, ἀπό τόν τίτλο τῆς ὁποίας πρέπει νά ἀπαληφθεῖ ὁ ὅρος «Μακεδονία» καί τά παράγωγά του. Γνωρίζοντας τό σεβασμό καί τήν εὐαισθησία Σας γιά τά θέματα τῆς Ἐκκλησίας μας καί βέβαιοι γιά τήν εὐμενῆ ἐξέταση τῆς κατά τά ἀνωτέρω ἐπισημάνσεως, εὐχόμαστε τήν Εὐλογία τοῦ Θεοῦ στά ἀγαθά Σας ἔργα καί εἰδικότερα, ἐπιτυχία στό ἐγ­χείρημα πού ἀναλάβατε, τῆς ἐξομαλύνσεως καί ἀμβλύνσεως τῶν ὑφισταμένων χρονίων διαφορῶν στό ζήτημα τῶν Σκοπίων καί διατελοῦμε μετ' Εὐχῶν καί Τιμῆς.    

† Ὁ Ἀθηνῶν Ι Ε Ρ Ω Ν Υ Μ Ο Σ,

Πρόεδρος Ὁ Ἀρχιγραμματεύς

† Ὁ Μεθώνης Κλήμης  

Ἀκριβές Ἀντίγραφον

- Αὐθημερόν Ὁ Ἀρχιγραμματεύς  

† Ὁ Μεθώνης Κλήμης    

Η απάντηση Τσίπρα  

Στην επιστολή αυτή απάντησε σήμερα ο πρωθυπουργός τονίζοντας πως «θα λάβουμε υπόψη την εκκλησιαστική πτυχή με τη δέουσα προσοχή» και ξεκαθαρίζει πως «υπεύθυνη βάσει Συντάγματος για το ζήτημα είναι η Κυβέρνηση» μιλώντας για τους διακριτούς ρόλους Εκκλησίας - Πολιτείας. Στόχος μας λέει ο πρωθυπουργός, είναι η επίλυση του ονοματολογικού με εθνική ομοψυχία. Να μην υπονομεύεται η εθνική ομοψυχία από μισαλλοδοξία και ακρότητες που στο παρελθόν οδήγησαν σε εθνικές ήττες.

Παράλληλα όμως άφησε και αιχμές μιλώντας για ««κραυγές, εκδηλώσεις μισαλλοδοξίας, ακρότητες εν ονόματι του έθνους »   Να θυμίσουμε πως πριν δημοσιοποιηθεί η επιστολή- απάντηση Τσίπρα, είχε προηγηθεί από κυβερνητικούς κύκλους πρωτοφανής επίθεση στην Εκκλησία την οποία ταύτισαν με τη «Χρυσή Αυγή».  

Αναλυτικά η επιστολή του Αλέξη Τσίπρα στον Αρχιεπίσκοπο Ιερώνυμο έχει ως εξής:  

«Σας ευχαριστώ για την από 10 Ιανουαρίου επιστολή σας.  

Εύχομαι, επί τη ευκαιρία, σε Σας και στο χριστεπώνυμο πλήρωμα της Εκκλησίας μας, ειρηνικό, δημιουργικό, έμπλεο αγάπης και αγαθών έργων, το 2018.  

Επιτρέψτε μου, για το θέμα των σχέσεων με την πρώην Γιουγκοσλαβική Δημοκρατία της Μακεδονίας, στο οποίο αναφέρεστε, να σας διαβεβαιώσω ότι η κυβέρνησή μου είναι αποφασισμένη να το αντιμετωπίσει με αίσθημα εθνικής ευθύνης, αμετακίνητης προάσπισης των εθνικών συμφερόντων, και επιδίωξης σχέσεων ειρήνης, συνεργασίας, και φιλίας, με όλους τους λαούς της περιοχής.  

Πολιτική που συνάδει απολύτως με τα διδάγματα της ορθόδοξης πίστης, που στον πυρήνα τους έχουν την ειρήνη στις σχέσεις μεταξύ ανθρώπων και λαών.  

Στην προσπάθειά μας αυτή σας παρακαλώ να θεωρήσετε βέβαιο ότι θα αντιμετωπίσουμε τις σκέψεις που διατυπώνετε στην επιστολή σας με την δέουσα προσοχή. Θα λάβουμε σοβαρά υπόψη όσα για την εκκλησιαστική πτυχή του θέματος αναφέρετε. Και, το κυριότερο, θα διαχειριστούμε την ευθύνη που το Σύνταγμα και η επιλογή του ελληνικού λαού μας έχει αναθέσει, με πνεύμα διαλόγου, και εθνικής ενότητας.   

Πιστεύω ότι θα συμφωνήσετε κι εσείς στην άποψη αρχής, ότι στα εθνικά θέματα απαιτείται η πιο πλατιά εθνική ομοψυχία. Και η εθνική ομοψυχία θεμελιώνεται στη σύνεση, στον διάλογο, στον σεβασμό των διαφορετικών απόψεων, αλλά και των διακριτών ρόλων. Και υπονομεύεται από κραυγές, εκδηλώσεις μισαλλοδοξίας, ακρότητες που εν ονόματι του έθνους οδήγησαν στο παρελθόν σε εθνικές ήττες.  

Η ιστορική πείρα αποδεικνύει ότι η εθνική αποφασιστικότητα είναι αποτελεσματική μόνον όταν συνδυάζεται με την εθνική σύνεση και την διαρκή επιδίωξη της εθνικής ενότητας.   Μ’ αυτές τις σκέψεις, και με την επιθυμία να είναι πάντα ανοιχτές οι πόρτες του διαλόγου μεταξύ της συνταγματικά υπεύθυνης για την διαχείριση των εθνικών θεμάτων Πολιτείας, και της πάντοτε σε χριστιανική και εθνική εγρήγορση Εκκλησίας, παρακαλώ και εύχομαι να συμβάλλετε, στο μέτρο των δυνάμεών σας, ώστε η Ελλάδα, με πνεύμα ενότητας και ορθού λόγου, χωρίς τα λάθη του παρελθόντος, να αντιμετωπίσει με επιτυχία το θέμα των σχέσεων με την ΠΓΔΜ, όπως και τα άλλα εθνικά θέματα που την απασχολούν.

  Η κυβέρνησή μου, και εγώ προσωπικά, θα κάνουμε ό, τι μπορούμε προς την κατεύθυνση αυτή.   

Με σεβασμό και βαθιά εκτίμηση,   Αλέξης Τσίπρας».