Ο δύσκολος γρίφος: Τσίπρας και Ζάεφ «όμηροι» Καμμένου και Γκρουέφσκι
Πώς πορεύονται οι κυβερνήσεις μετά τη διαρροή των προτάσεων Νίμιτς για την ονομασία της ΠΓΔΜ
Σε γρίφο για δυνατούς λύτες τείνει να εξελιχθεί το ζήτημα της ονομασίας της πΓΔΜ, καθώς τo τεχνητό κλίμα αισιοδοξίας που είχαν καλλιεργήσει οι Σκοπιανοί δεν απέδωσε καρπούς και τελικά κάνουν πίσω.
Το ζήτημα της ονομασίας συνεχίζει να προκαλεί ένταση και στο εσωτερικό της Ελλάδας, σε ολόκληρο το πολιτικό και πολιτειακό φάσμα. Την ίδια στιγμή ο ειδικός μεσολαβητής του ΟΗΕ για το ζήτημα της ονομασίας των Σκοπίων, Μάθιου Νίμιτς, εμφανίστηκε αισιόδοξος για το ότι μπορεί να βρεθεί λύση «που να πληροί τις προϋποθέσεις των Ελλήνων και να ικανοποιεί τον λαό του βόρειου γείτονα», υπογραμμίζοντας όμως ότι είναι αναγκαίο το όνομα να περιλαμβάνει τον όρο «Μακεδονία». Μετά τις τελευταίες εξελίξεις το σενάριο της άμεσης λύσης όλο και απομακρύνεται, ενώ με ενδιαφέρον, και για ορισμένες πλευρές με αγωνία, αναμένεται το συλλαλητήριο το οποίο οργανώνεται την Κυριακή 21 Ιανουαρίου στη Θεσσαλονίκη, για το όνομα των Σκοπίων.
Όπως φαίνεται όμως Τσίπρας και Ζάεφ είναι «όμηροι» του Πάνου Καμμένου ο ένας και το Νίκολα Γκρούεφσκι ο άλλος καθώς ο μεν Έλληνας πρωθυπουργός δεν μπορεί να βρει κοινή συνισταμένη με τον συγκυβερνήτη του πρόεδρο των ΑΝΕΛ, ενώ ο Σκοπιανός ομόλογός του «άδειασε» τον εκπρόσωπο της χώρας του στις διαπραγματεύσεις υπό τον ΟΗΕ, ο οποίος είχε διοριστεί από την κυβέρνηση Γκρουέφσκι. Σε κάθε περίπτωση οι δύο άνδρες αναμένεται να έχουν συνάντηση στις 24 Ιανουαρίου εφόσον υπάρξει σαφής πρόοδος στις διαβουλεύσεις για την ονομασία της γειτονικής χώρας, σύμφωνα με κυβερνητικές πηγές.
Ψηφίστε εδώ: Μεγάλη δημοσκόπηση για τις προτάσεις Νίμιτς για την ονομασία της ΠΓΔΜ
Νίμιτς: Μη ρεαλιστικό να μην περιλαμβάνεται ο όρος «Μακεδονία»
«Καλό σύνολο ιδεών συμβιβασμού» χαρακτήρισε ο ειδικός διαμεσολαβητής του ΟΗΕ Μάθιου Νίμιτς την πρότασή του για την ονομασία της ΠΓΔΜ, ενώ τόνισε ότι δεν είναι ρεαλιστικό να μην περιλαμβάνεται με κάποια μορφή ο όρος «Μακεδονία» στην ονομασία της γειτονικής χώρας.
Σε δηλώσεις του μετά από τη συνάντησή του με τους διαπραγματευτές της Αθήνας και των Σκοπίων, Αδαμάντιο Βασιλάκη και Βάσκο Ναουμόφσκι, στη Νέα Υόρκη την Τετάρτη, ο κ. Νίμιτς επεσήμανε ότι «δεν προτείνω ονομασίες που δεν ανήκουν στη σφαίρα του ρεαλισμού», εκφράζοντας την εκτίμηση πως δεν θα γινόταν αποδεκτή από τους πολίτες της ΠΓΔΜ μια λύση χωρίς τον όρο «Μακεδονία».
Είπε επίσης ότι οι επόμενοι δύο μήνες είναι μια καλή περίοδος για να υπάρξει πρόοδος στις διαβουλεύσεις και δήλωσε «πολύ αισιόδοξος για το γεγονός ότι η διαδικασία πηγαίνει προς μια θετική κατεύθυνση».
Τόνισε επιπλέον ότι παρουσίασε τις προτάσεις του και στις δύο πλευρές για να τις μεταφέρουν στις κυβερνήσεις τους, με την ελπίδα να βρεθεί μια λύση, ενώ έκανε λόγο για δύσκολα θέματα, για τα οποία «συζητάμε για 25 χρόνια».
Τα πέντε ονόματα της πρότασης Νίμιτς
Πέντε ονόματα φέρεται να κατέθεσε στη Νέα Υόρκη ο Μάθιου Νίμιτς στους διαπραγματευτές Ελλάδος και ΠΓΔΜ.
Σύμφωνα με τις πληροφορίες τα ονόματα είναι στα σλαβικά και είναι τα ακόλουθα:
Republika Nova Makedonija (Δημοκρατία της Νέας Μακεδονίας)
Republika Severna Makedonija (Δημοκρατία της Βόρειας Μακεδονίας)
Republika Gorna Makedonija (Δημοκρατία της Άνω Μακεδονίας
Republika Vardarska Makedonija (Δημοκρατία της Μακεδονίας του Βαρδάρη)
Republika Makedonija (Skopje) [Δημοκρατία της Μακεδονίας (Σκόπια)
Η σύντομη γραφή των ονομάτων προτείνεται αντιστοίχως να είναι Nova Makedonija, Severna Makedonija, Gorna Makedonija, Vardarska Makedonija και Makedonija (Skopje).
Ζήτημα ταυτότητας δεν φαίνεται να υπάρχει στη δέσμη ιδεών Νίμιτς. Υπάρχει φυσικά αναφορά στη γλώσσα όπου προτείνεται εναλλακτικά είτε η γραφή «makedonski» είτε μία πιο περιγραφική της ονομασία, πχ «επίσημη γλώσσα της Δημοκρατίας της Νέας Μακεδονίας». Ανάλογη τακτική ακολουθείται και στο ζήτημα της υπηκοότητας, όπου προτείνεται είτε η σλαβική γραφή «makedonska» είτε η περιγραφή πχ «nationality of the Republic on Nova Makedonija».
Ο προσωπικός απεσταλμένος του Γενικού Γραμματέα του ΟΗΕ αναφέρει ότι η χρήση του ονόματος πρέπει να είναι erga omnes, δηλαδή θα ισχύει διεθνώς τόσο σε διεθνείς οργανισμούς όσο και για τις διμερείς σχέσεις της χώρας. Δεν ήταν σαφές ως την ώρα που γράφονταν αυτές οι γραμμές αν ο κ. Νίμιτς προτείνει την αλλαγή της συνταγματικής ονομασίας.
Θα πρέπει όμως να θεωρείται μάλλον δεδομένο ότι η γειτονική χώρα θα χρειαστεί, με βάση και τις πρόσφατες δηλώσεις αξιωματούχων της, να προχωρήσει σε δημοψήφισμα για την έγκριση της νέας ονομασίας.
Η κυβέρνηση της πΓΔΜ «άδειασε» τον εκπρόσωπό της στον ΟΗΕ
Διαφωνίες καταγράφηκαν στο εσωτερικό των Σκοπίων για το θέμα της ονομασίας και τα πρώτα ρήγματα εμφανίζονται εντός της κυβέρνησης.
Μετά τις επαφές στη Νέα Υόρκη η ΠΓΔΜ φαίνεται πως δεν έχει μία ενιαία γραμμή, αλλά δύο διαφορετικές. Από τη μία πλευρά είναι η σκληρή γραμμή που τηρεί ο διαπραγματευτής της ΠΓΔΜ Βάσκο Ναουμόφσκι, ο οποίος όμως είχε διοριστεί από την προηγούμενη συντηρητική κυβέρνηση Γκρουέφσκι, και από την άλλη είναι η ήπια, όπως προέκυψε από την ανακοίνωση που εξέδωσε λίγες ώρες αργότερα η νέα σοσιαλιστική σκοπιανή κυβέρνηση.
Η σκληρή γραμμή
Διατυπώνοντας μία αρκετά σκληρή γραμμή, ο εκπρόσωπος της γειτονικής χώρας στη Νέα Υόρκη Βάσκο Ναουμόφσκι δήλωσε ότι οι προτάσεις του διαμεσολαβητή των Ηνωμένων Εθνών Μάθιου Νίμιτς «απέχουν πολύ από μία αξιοπρεπή λύση», προσθέτοντας ότι ουδείς δύναται να επιβάλει νέο όνομα στην ΠΓΔΜ.
«Η χώρα μας έχει όνομα, το οποίο είναι "Δημοκρατία της Μακεδονίας", ένα όνομα που αποτελεί τη βάση της ταυτότητάς μας», είπε ο κ. Ναουμόφσκι στον τηλεοπτικό σταθμό των Σκοπίων Sitel. Υποστήριξε, επίσης, ότι πλέον «κανείς δεν μπορεί να αρνηθεί την ύπαρξη του "μακεδονικού" λαού και της "μακεδονικής" γλώσσας.
Η ήπια ανακοίνωση
Πιο ήπια ήταν όμως η ανακοίνωση που εξέδωσε λίγες ώρες αργότερα η σκοπιανή κυβέρνηση, η οποία τόνισε πως «στον ΟΗΕ δημιουργούνται οι συνθήκες για να προχωρήσει η διαδικασία προς τα εμπρός».
«Η έκβαση θα εξαρτηθεί από την ετοιμότητα των δύο πλευρών για συμβιβασμό, λαμβάνοντας υπόψη τις διαφορές», προσέθεσε η κυβέρνηση της ΠΓΔΜ, ουσιαστικά αποφεύγοντας να στηρίξει την πιο σκληρή τοποθέτηση Ναουμόφσκι.
Το συλλαλητήριο
Την ίδια στιγμή συνεχίζονται οι πυρετώδεις προετοιμασίες για το συλλαλητήριο της Θεσσαλονίκης για την ονομασία. Πρωταγωνιστής και ομιλητής θα είναι ο πρώην Α/ΓΕΣ και πρώην ΥΕΘΑ, στρατηγός Φραγκούλης Φράγκος, ο οποίος με δήλωσή του μεταφέρει και το κλίμα που ήδη επικρατεί στη συμπρωτεύουσα: «Για την ονομασία των Σκοπίων δεν θα αποφασίσουν μόνο οι άνθρωποι που μέχρι χθες ακόμη έλεγαν τα Σκόπια Μακεδονία… Είμαστε και εμείς εδώ, που ζήσαμε και ζούμε στη Μακεδονία και δεν πρόκειται να την ξεχάσουμε ποτέ! Είμαστε εμείς που τιμήσαμε και τιμούμε τους ηρωικούς Μακεδονομάχους που έπεσαν για να ζούμε εμείς εδώ λεύτεροι και δυνατοί… Κανείς δεν μπορεί και δεν πρέπει να ξεχνάει τους ήρωες που έπεσαν στον Βάλτο των Γιαννιτσών, κανείς δεν πρέπει να ξεχνάει τους κρεμασμένους παπάδες και τους προκρίτους στα χωριά της Φλώρινας και της Καστοριάς! Αυτήν τη φορά από εδώ και εμπρός θα είμαστε και εμείς εδώ και δεν θα αφήσουμε τίποτε και κανέναν να χαρίσει το όνομα της Μακεδονίας μας… Γιατί όταν χαρίζεις όνομα, χαρίζεις και έδαφος».
Η στάση του Πάνου Καμμένου
Ο Πάνος Καμμένος έχει εκφράσει επανειλημμένα και ρητά την αντίθεσή του στη χρήση του όρου «Μακεδονία» για την ονομασία των Σκοπίων, ενώ στην τελευταία σύσκεψη στο Μαξίμου για το θέμα, έχει εκφράσει τη στήριξή του στον υπουργό Εξωτερικών, Νίκο Κοτζιά, και τους χειρισμούς του στο Σκοπιανό.
Όσο ο Αλέξης Τσίπρας βρισκόταν στην Κύπρο, ο Πάνος Καμμένος ανάρτησε στο Twitter χάρτη που απεικονίζονται τα ομόσπονδα κράτη της Γιουγκοσλαβίας και η περιοχή της Πρώην Γιουγκοσλαβικής Δημοκρατίας της Μακεδονίας , όπου φέρει το όνομα «Βαρντάσκα». «Επίσημος χάρτης της Γιουγκοσλαβίας του 1937 με τα Σκόπια Βαρντάσκα», έγραψε ο κ. Καμμένος.