H Άγκυρα παίζει πολλά «χαρτιά» στην Εγγύς Ανατολή και στην Αν. Μεσόγειο. Και στο εσωτερικό της χώρας του, ο Ταγίπ Ερντογάν κάνει ό,τι το δυνατόν για να ικανοποιεί τον εθνικισμό ισλαμιστών και κεμαλιστών σε όλα τα μέτωπα που ο ίδιος έχει ανοίξει. Πολλά ρισκάρει η τουρκική ηγεσία σήμερα με τις μεγαλομανείς πολιτικές της, που περιλαμβάνουν και τη χώρα μας.

Ο Τούρκος πρόεδρος προφανώς έκρινε ότι η Ελλάδα τού «προσφέρεται» αυτή την ώρα για μια επίδειξη ισχύος και εθνικής αποφασιστικότητας. Η σύλληψη των δύο Ελλήνων στρατιωτικών είναι ένα ξεχωριστό «επεισόδιο», με χαρακτηριστικά «ψυχολογικού πολέμου», που αποτελεί όμως μια προέκταση όσων επιχειρεί με στρατιωτικά μέσα η Άγκυρα στο Αιγαίο και στα νερά της Κύπρου. Για τον λόγο αυτό, η ελληνική κυβέρνηση εκτιμά ότι η τουρκική πλευρά θα εξαντλήσει κάθε νομικό μέσο, ώστε να μην τελειώσει σύντομα η περιπέτεια των δύο κρατουμένων, δοκιμάζοντας έτσι και τα «νεύρα» των Ελλήνων. Ο Ταγίπ Ερντογάν προσφέρει με την υπόθεση αυτή στο τουρκικό κοινό ένα «σόου» που να ικανοποιεί ιδιαίτερα τους εθνικιστέ ς της κεμαλικής αντιπολίτευσης, οι οποίοι τον έχουν κατηγορήσει έντονα για έλλειψη αποφασιστικότητας έναντι των Ελλήνων.

Η Αθήνα εκτιμά, επίσης, ότι ο Τούρκος πρόεδρος δοκιμάζει τώρα τις πολιτικές αντοχές όσο και τις διπλωματικές δεξιότητες του Έλληνα πρωθυπουργού στη διεθνή σκηνή για την αντιμετώπιση του «επεισοδίου» στον Έβρο. Εκτιμάται, επιπλέον, από διπλωματικούς παράγοντες ότι η νέα ένταση που προκαλεί στις ελληνοτουρκικές σχέσεις η σύλληψη των δύο Ελλήνων στρατιωτικών έχει στόχο από τουρκικής πλευράς να «αποδιοργανώσει» τον κ. Αλέξη Τσίπρα στην υπόθεση των συνομιλιών του με τα Σκόπια, στην προοπτική της καλοκαιρινής Συνόδου Κορυφής του ΝΑΤΟ. Η Αθήνα αιφνιδιάστηκε από τη σύλληψη των δύο στρατιωτικών στον Έβρο και αρχικά ο υπουργός Εξωτερικών προσπάθησε να υποβαθμίσει το θέμα, για να αποφύγει μια μεγαλύτερη τουρκική «παγίδα».

Αλλά στη συνέχεια κινήθηκε στη διεθνή σκηνή. Με εξαιρετικά ευαίσθητη την ελληνική κοινή γνώμη μετά τις τηλεοπτικές εικόνες που ήρθαν από την Τουρκία, ο πρωθυπουργός έσπευσε να «σηκώσει» το θέμα και να «ενημερώσει» σχετικά την Ε.Ε., την Ουάσινγκτον, το ΝΑΤΟ και τον ΟΗΕ. Όμως, η Αθήνα γνωρίζει ότι η Άγκυρα δεν πρόκειται να αλλάξει συμπεριφορές απέναντι στην Ελλάδα και ότι στη διεθνή σκηνή το «επεισόδιο» στον Έβρο δεν είναι δυνατόν να μετρήσει, παρά μόνο ως μια δυσάρεστη «λεπτομέρεια». Η ελληνική διπλωματία έχει ενώπιόν της ορισμένα στοιχεία τα οποία αφορούν το σύστημα εθνικής ασφαλείας της Ελλάδας:  

1 Η Τουρκία, σε πολύ καλές σχέσεις με τη Ρωσία, έχει ανοίξει στη Συρία και στην Αν. Μεσόγειο ένα μέτωπο «αναμέτρησής» της με τις ΗΠΑ και τις μεγάλες δυνάμεις της Ευρώπης. Και εγείρεται σήμερα το ερώτημα αν ο ισλαμιστής Ερντογάν επιδιώκει στ' αλήθεια μια ιστορικών διαστάσεων ρήξη με τη Δύση, αλλά και αν από την πλευρά της η Δύση είναι προετοιμασμένη να βρει απέναντί της στη συνέχεια μια Τουρκία εκτός ΝΑΤΟ.  

2 Η Αθήνα, πιεζόμενη από την Τουρκία, αναζητά βεβαίως στηρίγματα στον ευρωπαϊκό χώρο, αλλά γνωρίζει ότι η ίδια η Τουρκία δεν υπολογίζει πλέον σε ένταξή της στην Ε.Ε., άρα δεν σκοτίζεται αν οι Ευρωπαίοι κρίνουν αρνητικά τις συμπεριφορές της.  

«Jupiter» νότια της Κύπρου

Η Αθήνα υποχρεώνεται να επιδεικνύει «ψυχραιμία» απέναντι στις τουρκικές προκλήσεις, όπως της ζητούν και οι Αμερικανοί σύμμαχοί της. Αναμένεται τώρα να απαντηθούν τα μεγάλα ερωτήματα για τα όρια της επιθετικότητας του Ερντογάν στην Εγγύς Ανατολή και στην Αν. Μεσόγειο έναντι των ΗΠΑ και των ευρωπαϊκών χωρών που επιδιώκουν συμμετοχή σε ενεργειακά κέρδη.

Η παρουσία πολεμικών σκαφών του 6ου Στόλου των ΗΠΑ σε κοινή άσκηση (Jupiter Cobra) με το Ισραήλ νότια της Κύπρου και με συμμετοχή ισραηλινών F-16 έχει εξαγριώσει τον Ερντογάν, προφανώς διότι δοκιμάζονται τα όριά του, με το μυαλό στις επικείμενες έρευνες της ExxonMobil. Το «παιχνίδι» μεγαλώνει γύρω από τη μεγαλόνησο. H κυβέρνηση του κ. Τσίπρα υποχρεώνεται σε «χαμηλούς τόνους». Εκτιμά μόνο ότι κατ' αρχάς η Άγκυρα δεν έχει συμφέρον να ρίξει «κανονιές» στο Αιγαίο και να προκαλέσει, λόγω αυτού, μια «απομόνωσή» της από τον δυτικό χώρο. Και πιστεύει ότι η Τουρκία δεν μπορεί τελικώς να μην υπολογίσει τις ΗΠΑ, τον παράγοντα Ισραήλ, αλλά και την Αίγυπτο, αν τα πράγματα «πάρουν» φωτιά στην Ανατολική Μεσόγειο με ευθύνη του Ερντογάν. Αλλά η «λογική Ερντογάν» μπορεί να τα ανατρέψει όλα.  

Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα «Παραπολιτικά», Σάββατο 10 Μαρτίου 2018.