Πέρα από τις δύο μεγάλες αλλαγές -την εφαρμογή της απλής αναλογικής και την αλλαγή ημερομηνίας διεξαγωγής των εκλογών-, το σχέδιο νόμου που έθεσε προς δημόσια διαβούλευση ο Πάνος Σκουρλέτης έχει µια σειρά από «πονηρές» ρυθμίσεις, που κάθε άλλο παρά έρχονται να λύσουν τα προβλήματα της αυτοδιοίκησης. Παράλληλα, για τα δύο κορυφαία ζητήματα, τους πόρους και τις αρμοδιότητες, τίποτα ουσιαστικά δεν αλλάζει µε το νομοθέτημα αυτό. Μάλιστα, µε µία από τις «πονηρές» διατάξεις βάζει και την υπηρεσία πρασίνου στα ανταποδοτικά τέλη, αναγκάζοντας τους δημάρχους να τα αυξήσουν μελλοντικά για να καλύψουν τη δαπάνη. Ο ομολογημένος στόχος της κυβέρνησης είναι να διεξαχθούν του χρόνου στις 13 Οκτωβρίου οι αυτοδιοικητικές παράλληλα µε τις εθνικές εκλογές και έτσι οι πολίτες να ψηφίζουν ταυτόχρονα σε τρεις κάλπες: για περιφερειάρχες, δηµάρχους και κόμματα.

Για να πάρει, ωστόσο, µε το μέρος του ορισμένους από τους «άρχοντες» της τοπικής αυτοδιοίκησης, ο υπουργός Εσωτερικών τούς έχει μερικά «δωράκια». Για παράδειγμα, δίνει σε δημάρχους και περιφερειάρχες την ίδια προνομιακή μεταχείριση που έχουν δικηγόροι και δικαστές, καθώς θα δικάζονται από δικαστήριο ανώτερου βαθμού από ό,τι οι απλοί πολίτες και δεν θα περνάνε από τη διαδικασία του αυτοφώρου για τα αδικήματα που θα διαπράττουν.

Επίσης, το υπό διαβούλευση νομοσχέδιο καταργεί έναν θεσμό «ενοχλητικό» για πολλούς δημάρχους, τον Συμπαραστάτη του ∆ημότη και της Επιχείρησης. Αντί αυτού, θεσμοθετεί τον «δημοτικό διαμεσολαβητή», που θα είναι συνολικά 58 σε όλη τη χώρα, για 325 δήµους! Υπάρχει, ωστόσο, κι ένα τέταρτο και ιδιαίτερα σηµαντικό «δώρο»… Ο «Καλλικράτης», που εφαρμόζεται μέχρι σήμερα, προβλέπει ότι «οι αποφάσεις των συλλογικών οργάνων των δήμων και των περιφερειών αποστέλλονται υποχρεωτικά για έλεγχο νομιμότητας στην Αυτοτελή Υπηρεσία Εποπτείας ΟΤΑ, εφόσον αφορούν την ανάθεση έργων, υπηρεσιών, μελετών και προμηθειών».

ΕΛΕΓΧΟΣ

Στη διάταξη αυτή, η κυβέρνηση προσθέτει ότι ο έλεγχος αυτός γίνεται µόνο «εάν το τίμημα υπερβαίνει το ποσό των εκατόν είκοσι χιλιάδων (120.000) ευρώ, µη συμπεριλαμβανομένου του ΦΠΑ»! Όλες, λοιπόν, οι απευθείας αναθέσεις, πρόχειροι διαγωνισμοί κ.λπ. θα γίνονται στο εξής χωρίς έλεγχο νομιμότητας, µε ό,τι αυτό συνεπάγεται για τη διαφάνεια που τόσο υπερασπίζεται η κυβέρνηση...

Στις πιο πολυσυζητημένες του διατάξεις, το νομοσχέδιο Σκουρλέτη εισάγει την απλή αναλογική, οδηγώντας µε µεγάλη ακρίβεια σε χάος και ουσιαστική «ακυβερνησία» δήμους και περιφέρειες. Έτσι, «το σύνολο των εδρών του δημοτικού συμβουλίου κατανέμεται στους συνδυασμούς που έλαβαν μέρος στις εκλογές, ανάλογα µε τον αριθμό των έγκυρων ψηφοδελτίων που έλαβαν στον α’ γύρο». Οι δήμαρχοι, δηλαδή, που δεν θα εκλέγονται από τον πρώτο γύρο δεν θα έχουν την πλειοψηφία στο δημοτικό συμβούλιο και θα μπαίνουν σε κάθε λογής «παζάρια» για να εξασφαλίσουν την απαραίτητη πια ψήφο της αντιπολίτευσης. Με αυτόν τον τρόπο, βέβαια, µικρά αριστερά δημοτικά και περιφερειακά σχήµατα, που πρόσκεινται στον ΣΥΡΙΖΑ, αποκτούν αµέσως πολύ µεγαλύτερο ρόλο και επιρροή στη διοίκηση δήµων και περιφερειών, αντίστοιχα.

Παράλληλα, το σχέδιο νόµου µειώνει από 5 σε 4 χρόνια τη θητεία των αυτοδιοικητικών και ορίζει ως ηµεροµηνία των εκλογών τη δεύτερη Κυριακή του Οκτωβρίου και ως ηµεροµηνία ανάληψης των καθηκόντων τους την 1η Ιανουαρίου του επόµενου έτους από τη διεξαγωγή των εκλογών. Οι σηµερινές δηµοτικές και περιφερειακές Αρχές θα κάνουν µάλιστα θητεία 5,5 ετών (!), καθώς «η τρέχουσα δηµοτική περίοδος παρατείνεται µέχρι την 31η ∆εκεµβρίου 2019», σε µια διάταξη αµφιβόλου συνταγµατικότητος.

Ενδιαφέρον παρουσιάζει, βέβαια, και η πρόθεση του υπουργείου να πάρει επάνω του τον έλεγχο των Οργανισµών Τοπικής Αυτοδιοίκησης, καθώς αφαιρεί την αρµοδιότητα ελέγχου της νοµιµότητας των ΟΤΑ από τις Αποκεντρωµένες ∆ιοικήσεις και δηµιουργεί επτά αυτοτελείς υπηρεσίες εποπτείας ΟΤΑ, οι οποίες αποτελούν αποκεντρωµένες υπηρεσίες του υπουργείου Εσωτερικών, υπαγόµενες απευθείας στον υπουργό.

Η πρώτη αντίδραση της ΚΕ∆Ε ήταν να απορρίψει στο σύνολό του το συγκεκριµένο σχέδιο νόµου και να το επιστρέψει στον υπουργό Εσωτερικών ως απαράδεκτο, γιατί, όπως σηµειώνει, «δεν προωθεί καµία αλλαγή στο µοντέλο λειτουργίας του κράτους, δεν λαµβάνει υπόψη τις θέσεις που έχει εκφράσει και καταθέσει επίσηµα η ΚΕ∆Ε, αλλά και δεν ανταποκρίνεται στις µεγάλες ανάγκες που έχει σήµερα ο θεσµός της Αυτοδιοίκησης, για να επιτελέσει το έργο του, προς όφελος των τοπικών µας κοινωνιών». Παράλληλα, η ΚΕ∆Ε καλεί όλους τους δήµους στην έκτακτη Γενική Συνέλευση και στο κοινό Συνέδριο ΚΕ∆Ε-ΕΝΠΕ, που θα πραγµατοποιηθούν αυτή την Παρασκευή 11 και το Σάββατο 12 Μαΐου.

* Το κείμενο δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα ΠΑΡΑΠΟΛΙΤΙΚΑ το Σάββατο 5 Μαΐου