Γνώριζαν από τον Μάρτιο ότι θα υπάρξουν επικίνδυνες πυρκαγιές το καλοκαίρι, όμως εφησύχασαν από τις βροχές του Ιουνίου. Οι πυροσβέστες σχεδίαζαν να βάζουν φωτιές στα δάση, ώστε να δημιουργούν ένα σκόπιμο αντιπυρικό μέτωπο, όμως αυτό αποδείχθηκε προβληματικό και ουτοπία στην τραγωδία της Ραφήνας, όπου θρηνήσαμε περίπου 100 νεκρούς σε μια καμένη έκταση που δεν ξεπερνά τα 10.000 στρέμματα στη Βορειοανατολική Αττική. Σχεδίαζαν να ανανεώσουν τον στόλο των πυροσβεστικών αεροπλάνων με επισκευή κινητήρων, όμως κι αυτό στην πράξη δεν έφερε κανένα αποτέλεσμα.

Οργάνωναν ομάδες άμεσης επέμβασης με πεζοπόρα τμήματα, όμως οι «κομάντος» της Πυροσβεστικής ποτέ δεν μπόρεσαν να δράσουν στην πράξη. Κι έτσι, όποια φωτιά ξεκίνησε στην Αττική και την Κορινθία στις 23 Ιουλίου κατέληξε σε εφιάλτη. Για να προχωρούν στη συνέχεια σε θεωρίες συνωμοσίας, για έργο πρακτόρων ή προβοκατόρων που υποτίθεται ότι σκαρφάλωσαν στην κορυφή των Γερανείων για να βάλουν φωτιά ή... πυρπόλησαν την Καλλιτεχνούπολη προκειμένου η φωτιά να φτάσει πολλά χιλιόμετρα μακριά, στο Μάτι, και να προκαλέσει εκατόμβη θυμάτων. Ιδού λοιπόν ποια είναι τα πέντε μεγάλα λάθη του κυβερνητικού - κρατικού μηχανισμού στο θέμα της δασοπυρόσβεσης. ΄  

1. ΑΚΑΙΡΟΣ… ΣΥΝΑΓΕΡΜΟΣ  

Τον περασμένο Μάρτιο, λοιπόν, είχαν σημειωθεί περισσότερες από 150 πυρκαγιές σε όλη τη χώρα, με πιο χαρακτηριστικές αυτές στον Αυλώνα, στην Κρήτη, στη Μάνη και αλλού, που είχαν κάψει χιλιάδες στρέμματα. Τότε είχε σημάνει συναγερμός στην Πυροσβεστική και γενικότερα στη Λεωφόρο Κατεχάκη, γιατί είχε προηγηθεί ένας χειμώνας χωρίς βροχές και χιόνια και προμηνυόταν ένα καυτό, ξηρό καλοκαίρι με καταστροφικές πυρκαγιές. Οπως είχε συμβεί στην Πορτογαλία το καλοκαίρι του 2017. Ομως όλη αυτή η ανησυχία... σταμάτησε λόγω των βροχών το πρώτο 45ήμερο του καλοκαιριού.  

2. «ΑΧΡΗΣΤΑ» ΜΕΤΡΑ  

Τους τελευταίους μήνες γινόταν στην Πυροσβεστική μία προσπάθεια εφαρμογής... καινοτόμων μεθόδων στη δασοπυρόσβεση. Ετσι, υπήρχαν εκπαιδεύσεις προσωπικού για να βάζουν το επονομαζόμενο «αντιπύρ» (δηλαδή, οι πυροσβέστες βάζουν φωτιές για να συναντηθούν με το πύρινο μέτωπο και από την έκρηξη που θα προκληθεί να σβήσουν και οι δύο πυρκαγιές). Μια επικίνδυνη μέθοδος, η οποία εφαρμόζεται σε πολλές χώρες που έχουν πεδιάδες (ΗΠΑ, Καναδάς κ.λπ.), όχι όμως στην Ελλάδα. Κάτι, βεβαίως, που δεν υπήρξε και στην περίπτωση της τραγωδίας στη Ραφήνα, όπου ήταν φανερό ότι, αν επιχειρείτο κάτι τέτοιο, θα καιγόταν ο κόσμος και από τη φωτιά που θα έβαζαν οι πυροσβέστες.  

3. ΟΙ ΕΛΛΕΙΨΕΙΣ ΤΗΣ ΠΥΡΟΣΒΕΣΤΙΚΗΣ  

Από τα τέλη του 2017, η Πολεμική Αεροπορία, που έχει τη σχετική ευθύνη, είχε στείλει -σε συνεννόηση με το υπουργείο Δημόσιας Τάξης- περίπου 15 κινητήρες πυροσβεστικών αεροσκαφών σε ΗΠΑ και Καναδά για να επισκευασθούν. Πρόβλημα υπάρχει και με τη συντήρηση των αεροπλάνων στην ΕΑΒ. Ετσι φέτος, παρά τα μεγαλεπήβολα σχέδια, ο αριθμός των πυροσβεστικών αεροσκαφών που πέταξαν τις ημέρες της κρίσης ήταν μόλις έξι-επτά, εκ των οποίων απέμειναν δύο ή τρία.

Χωρίς σχεδόν κανένα από αυτά να μπορεί να ρίξει νερό λόγω του μεγάλου κυματισμού ή γιατί το Μάτι είχε πολλά σπίτια και οι ρίψεις νερού ήταν επικίνδυνες για να προκαλέσουν περισσότερα θύματα. Προβληματική ήταν και η ενοικίαση των ελικοπτέρων, που καθυστέρησε λόγω λήξης της προηγούμενης σύμβασης. Ομως και οι επίγειες δυνάμεις της Πυροσβεστικής εξακολουθούν να παρουσιάζουν προβλήματα, αφού το 50% των πυροσβεστικών οχημάτων είναι από 15 έως 30 ετών, ενώ υπάρχουν και παλαιότερα. Επιπλέον, το 25% των οχημάτων της Πυροσβεστικής θεωρείται ότι είναι εκτός λειτουργίας. Ακόμη, περίπου 500 πυροσβέστες στάλθηκαν στα περιφερειακά αεροδρόμια, χωρίς να αναπληρωθούν.  

 4. ΤΕΡΑΣΤΙΑ ΚΕΝΑ  

Ομως και στα άλλα προληπτικά μέτρα για την αποτροπή της καταστροφής υπάρχουν τεράστια κενά. Δεν είναι μόνο ότι δίνονται γενικόλογες, εκ των υστέρων, εντολές για καθαρισμούς δασών, δημιουργία πυροφυλακίων κ.λπ. Ενώ κάποια στιγμή -έστω- εγκρίνονται τα κονδύλια, καθυστερεί πάρα πολύ η διαδικασία προγραμματισμού και ανάθεσης των έργων, τα λεφτά διοχετεύονται σε άλλα έργα κ.λπ.

Ακόμη, στον τομέα της πρόληψης και της πυρόσβεσης αναμειγνύονται πολλές υπηρεσίες, υπουργεία, φορείς της Τοπικής Αυτοδιοίκησης και του κεντρικού κυβερνητικού μηχανισμού, όπου όλοι είναι υπεύθυνοι και ανεύθυνοι μαζί.  

5. ΘΕΩΡΙΕΣ ΣΥΝΩΜΟΣΙΑΣ  

Κυβερνητικές υπηρεσίες και φορείς που ασχολούνται με τη δασοπυρόσβεση, για να δικαιολογήσουν τα αδικαιολόγητα, αφού υπήρξαν περί τους 100 νεκρούς από μία σχετικά μικρή φωτιά, στη διάρκεια του πιο βροχερού καλοκαιριού και σε απόσταση 40 χιλιομέτρων από την Ομόνοια, αρχίζουν τις θεωρίες της συνωμοσίας. Ετσι, όπως ανέφερε ο υπουργός Δημόσιας Τάξης, Νίκος Τόσκας, στην προχθεσινή συνέντευξη Τύπου για τις πυρκαγιές, η φωτιά σε ερημική περιοχή των Γερανείων, σε υψόμετρο σχεδόν ενός χιλιομέτρου, ήταν έργο εμπρηστών.

Οπως και η φωτιά στην Καλλιτεχνούπολη, που, αν υπήρχε μέριμνα, ποτέ δεν θα έφτανε στον πευκώνα της Νέας Μάκρης, ώστε να προκαλέσει το μακελειό της Δευτέρας. Ετσι, λοιπόν, προχωρούν σε συνδυασμούς μερικών ύποπτων ευρημάτων με κάποιες τυχαίες φωτιές που είχαν υπάρξει λίγες ώρες νωρίτερα. Κρύβοντας ότι κάθε χρόνο στη χώρα μας σημειώνονται περίπου 13.000 πυρκαγιές και η εξέλιξή τους σχετίζεται με τον τρόπο αντίδρασης της Πυροσβεστικής και τις καιρικές συνθήκες. Και ότι η θεωρία των πρακτόρων και των πολιτικών συμφερόντων γύρω από τις πυρκαγιές έχουν αποτύχει παταγωδώς...  

Δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα ΠΑΡΑΠΟΛΙΤΙΚΑ, Σάββατο 28 Ιουλίου, 2018