Βαλκανικό θρίλερ τα Σκόπια με τις Πρέσπες
Ανησυχία για την ολοκλήρωση και την αντοχή της συμφωνίας
Σίγουρα βιάστηκαν όσοι στην Αθήνα εκτιµούσαν προ καιρού ότι τα «δώρα» Αµερικανών και Ευρωπαίων αρκούσαν για να εµπεδώσουν µε τη Συµφωνία των Πρεσπών ένα κλίµα ασφάλειας και προοπτική σταθερότητας σε µια ισχυρή πλειονότητα πολιτών της ΠΓ∆Μ. Οι εξελίξεις έδειξαν ότι και στα Σκόπια ισχύει πως «εδώ είναι Μπαλκάνια, δεν είναι παίξε - γέλασε». Και τώρα η έως προσφάτως ήσυχη ελληνική κυβέρνηση, επειδή η «µπάλα» παιζόταν στην πλευρά των Σκοπίων, βλέπει, ανήσυχη, πως ο µεγάλος αναβρασµός στη γειτονική ∆ηµοκρατία µπορεί να στείλει «µπάλες» και στον δικό της χώρο.
Η υπόθεση των «Πρεσπών» βρίσκεται στο κέντρο των σχεδίων του πρωθυπουργού, Αλ. Τσίπρα, για τους επόµενους µήνες. Αν, τελικώς, ο κ. Ζάεφ ολοκληρώσει τη διαδικασία της συνταγµατικής αναθεώρησης, χωρίς «απρόοπτα», κατά τα προβλεπόµενα, τότε ο κ. Τσίπρας θα είναι ευτυχής. Θα φέρει τη Συµφωνία των Πρεσπών για κύρωση στη Βουλή, θα λάβει την απαιτούµενη θετική ψήφο (έχει ήδη φροντίσει γι’ αυτό), θα χειροκροτηθεί θερµά από Αµερικανούς και Ευρωπαίους, θα «κανονίσει» (ίσως και από πιο νωρίς) το ζήτηµα του κ. Π. Καµµένου και θα έχει ενώπιόν του ανοικτό τον δρόµο για προεκλογική ετοιµασία.
Οµως, ο πρωθυπουργός, παρακολουθώντας τις εσωτερικές εξελίξεις στα Σκόπια, φοβάται µήπως και η «καλή» εκδοχή δεν επαληθευτεί. Η ανησυχία του οφείλεται στις πληροφορίες που θέλουν τους οκτώ πολύτιµους βουλευτές οι οποίοι δέχθηκαν να στηρίξουν στη Βουλή τον κ. Ζάεφ, να του ζήτησαν να δεχθεί «ερµηνείες» σε ορισµένα σηµεία της Συµφωνίας των Πρεσπών. Αυτό η Αθήνα θα είναι αναγκασµένη να µην το δεχθεί, όπως παρασκηνιακά «διαµηνύει» προς τα Σκόπια και ο κ. Τσίπρας. Αν ο κ. Ζάεφ αποτύχει, τότε οι «Πρέσπες» θα µετατραπούν σε πηγή δεινών για την πλευρά του κ. Τσίπρα και θα γεννήσουν εξελίξεις στο εσωτερικό µέτωπο και βεβαίως και στη βαλκανική σκηνή.
Στο ελληνικό υπουργείο Εξωτερικών διατυπώνονται σκέψεις σε κύκλους που αισθάνονται τώρα απαλλαγµένοι από τον «ασφυκτικό» έλεγχο που ασκούσε ο «συγκεντρωτικός» κ. Ν. Κοτζιάς στις διπλωµατικές υπηρεσίες. Υποστηρίζεται ότι, επειδή η Συµφωνία των Πρεσπών δεν είχε πίσω της µια καλή προπαρασκευή, µε εσωτερική συνεννόηση των πολιτικών δυνάµεων σε Αθήνα και Σκόπια, σήµερα στερείται κύρους και υψηλού βαθµού πολιτικής και κοινωνικής αποδοχής και στις δύο πλευρές. Επιπλέον, οι ανοικτές και έντονες παρεµβάσεις της Ουάσινγκτον και της Μόσχας στη διαδικασία υλοποίησης της Συµφωνίας έχουν φορτίσει αρνητικά την υπόθεση των «Πρεσπών» στην ταραγµένη περιοχή των ∆υτικών Βαλκανίων, που εδώ και χρόνια αναζητά «σταθερότητα».
Σε διπλωµατικούς «διαδρόµους» και από πρόσωπα της αξιωµατικής αντιπολίτευσης µε εµπειρία σε θέµατα εξωτερικής πολιτικής αποδίδονται ευθύνες και στον πρωθυπουργό, Αλ. Τσίπρα, και στον τέως υπουργό Εξωτερικών, Ν. Κοτζιά, για την απόφασή τους να οδηγηθούν στις «Πρέσπες» βιαστικά, βασισµένοι στη στήριξη των ΗΠΑ, ΝΑΤΟ και Βερολίνου. Οµως, για την ελληνική πλευρά, το πρόβληµα της «Μακεδονίας» των Σκοπίων δεν ήταν ποτέ αποκλειστικώς ζήτηµα βαλκανικής «στρατηγικής» της ∆ύσης, αλλά κάτι µεγαλύτερο.
Ακόµη και αν «περάσει» ο Ζόραν Ζάεφ τη συνταγµατική αναθεώρηση στη Βουλή της FYROM, η «Βόρεια Μακεδονία» θα είναι µια έντονα διχασµένη χώρα, µε προβλήµατα εσωτερικής συνοχής και µε αµφίβολη την προοπτική της τήρησης των συµφωνηθέντων στις Πρέσπες. Σηµασία έχει σε αυτή την υπόθεση όχι µόνο να «περάσει» τις «Πρέσπες» από τη Βουλή ο κ. Ζάεφ, αλλά και να ισχύσει στη συνέχεια, στην πράξη, ό,τι προβλέπεται από το κείµενο της Συµφωνίας.
Για να µην οδηγηθούν τα πράγµατα στο «Σύνδροµο της Φλωρεντίας» (το υπενθύµισε στα «Νέα», 22/10, ο Η. Μελετόπουλος), δηλαδή στην περίπτωση ακύρωσης, στην πράξη, µιας συµφωνίας όπως εκείνη του 1439 για ένωση της Καθολικής µε την Ορθόδοξη Εκκλησία, που κατέπεσε διότι ο Ιωάννης Η’ Παλαιολόγος που την υπέγραψε δεν διέθετε εσωτερική στήριξη από τη «βάση» στην Κωνσταντινούπολη. Οι «Πρέσπες» δοκιµάζονται την ώρα που η Πρίστινα διαπραγµατεύεται εδάφη µε το Βελιγράδι και στο Κόσοβο ανακοινώνεται η µετατροπή της ∆ύναµης Ασφαλείας (SKSF) σε τακτικό Στρατό, µε θετική γνώµη των ΗΠΑ-ΝΑΤΟ. Και µε δεδοµένο βέβαια ότι στο Νοτιοανατολικό Κοσσυφοπέδιο οι ΗΠΑ διαθέτουν την τεράστια στρατιωτική βάση «Μπόντστιλ», σε 10.000 στρέµµατα γης, την «grande dame» των αµερικανικών Ενόπλων ∆υνάµεων. Στην Αθήνα, διπλωµάτες µε πείρα επισηµαίνουν ότι στο Κόσοβο η ανακοίνωση δηµιουργίας τακτικού Στρατού περιλαµβάνει τη δήλωση ότι αυτός θα συνεργάζεται µε τις ΗΠΑ, το ΝΑΤΟ και µε ευρωπαϊκούς Στρατούς, της Γερµανίας, της Ιταλίας και της Γαλλίας.
Η επισήµανση διατυπώνεται επειδή γίνεται λόγος σήµερα για κάποιο Plan B περί ενισχυµένης στρατιωτικής κάλυψης των ∆. Βαλκανίων από ΗΠΑ και ΝΑΤΟ, απέναντι στη Ρωσία, στην περίπτωση που στα Σκόπια δεν θα «περνούσε» η Συµφωνία των Πρεσπών, άρα ούτε και η ένταξη της ΠΓ∆Μ στη Συµµαχία.
Δημοσιεύθηκε στα Παραπολιτικά 3/11/2018