Το ρεπορτάζ του βρετανικού BBC πριν από λίγες ημέρες (24 Φεβρουαρίου), που θέλησε να παρουσιάσει ως υπαρκτή μια «αόρατη μειονότητα» Μακεδόνων, σύμφωνα με τον τίτλο του, ως προς τη γλώσσα και την εθνοτική συνείδηση, εντός των ελληνικών συνόρων προξένησε απορίες στην ελληνική διπλωματική υπηρεσία, αναταραχή στο πολιτικό σκηνικό και απογοήτευση σε όσους στις ελληνικές ελίτ αλλά και τους πολίτες βλέπουν τη Μ. Βρετανία ως παραδοσιακή «συμμαχική δύναμη».

Ηταν ένα ρεπορτάζ που θύμιζε «ξαναζεσταμένη ξινή σούπα», αφού κατ’ αρχήν είχε προκύψει το καλοκαίρι του 2018 και μεταδοθεί ραδιοφωνικά από το ίδιο το BBC τον Σεπτέμβριο της ίδιας χρονιάς, φέροντας την υπογραφή μιας ελληνικής καταγωγής δημοσιογράφου, γεννημένης στο Λονδίνο, που εργάζεται στο δίκτυο. Στην παρούσα φάση, εμφανίσθηκε στην ηλεκτρονική σελίδα χωρίς υπογραφή και σχετιζόμενο και με την κύρωση της Συμφωνίας των Πρεσπών, που συνέβη πολλούς μήνες μετά το ρεπορτάζ.

Η συγκεκριμένη δημοσιογράφος, μετά τις θυελλώδεις αντιδράσεις που προκλήθηκαν όχι μόνον στην Αθήνα, αλλά και στο Λονδίνο, ειδικά από ελληνικούς κύκλους, δήλωσε αφοπλιστικά ότι στην παρούσα φάση δεν ρωτήθηκε για την ανάρτησή του, ενώ θα συνεννοείτο με τους αρχισυντάκτες της για να απαντήσει σε σχετικά ερωτήματα. Το ρεπορτάζ δεν κρύβει τον στόχο του. Προκρίνει το ερώτημα ότι, αφού η Ελλάδα αναγνώρισε σιωπηρά την ύπαρξη μακεδονικής γλώσσας και εθνότητας (μέσω της Συμφωνίας των Πρεσπών), γιατί αρνείται την αναγνώριση «σλαβομακεδονικής μεινότητας» (σ.σ.: εντός των συνόρων της); Για να εμπεδώσει αυτό το ερώτημα, προβάλλει τρεις συνεντεύξεις. Η μία είναι ενός 92χρονου δικηγόρου, του κ. Φωκά Σπόνδη, που ζητά να μιλήσει ανωνύμως (αλλά τελικά διέρρευσε το όνομά του) και δηλώνει ότι ζει στην οικία του γιου του, ο οποίος τυγχάνει μουσικός και εμφανίζεται συχνά σε τοπικά γλέντια με «μακεδονίτικα τραγούδια». Η άλλη του κ. Βοσκόπουλου, επικεφαλής του γνωστού περιθωριακού αποσχιστικού κινήματος «Ουράνιο Τόξο», το οποίο διεκδικεί την αναγνώριση της «αόρατης μειονότητας», έχει συμμετάσχει σε τέσσερις εκλογικές διαδικασίες για το ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο τα προηγούμενα χρόνια, με θλιβερά αποτελέσματα για τις φιλοδοξίες του, και συνεχίζει με επιμονή να έχει αντεθνικό ρόλο για την Ελλάδα. Η τρίτη ενός αξιωματούχου των Σκοπίων, που μιλά για γλώσσα και εθνότητα των Σλαβομακεδόνων στη FYROM.

Ο δικηγόρος

Ο υπερήλικος δικηγόρος, προφανώς από τους ιστορικά γνωστούς ως «δίγλωσσους» της Μακεδονίας -αυτούς που, μετά την εθνική ενσωμάτωση και για δεκαετίες, μιλούσαν και τα ελληνικά και την «ντόπια διάλεκτο»- δηλώνει ότι: «Η μητρική μου γλώσσα είναι “μακεδονική”, μια σλαβική γλώσσα που σχετίζεται με τη βουλγαρική και μιλάει εδώ και αιώνες αυτό το τμήμα των Βαλκανίων». Μιλά για τις διαδικασίες εθνικής ενσωμάτωσης στις αρχές του 20ού αιώνα, με έμφαση στην περίοδο διακυβέρνησης Μεταξά, όταν η εν γένει γεωγραφική περιοχή εντάχθηκε σε τρεις χώρες: την Ελλάδα, τη Βουλγαρία και τη Σερβία. Επίσης, επιχειρεί να αναδείξει ταραχώδεις εποχές που ακολούθησαν, ειδικά με τον Εμφύλιο της δεκαετίας του 1940 στην Ελλάδα. Ο ίδιος, πάντως, σε ερωτήσεις που τέθηκαν μετά το ρεπορτάζ, δηλώνει ότι είναι ελληνικής εθνικής συνείδησης.

Διπλωματικές πηγές που τους ζητήθηκε να σχολιάσουν ποιες είναι οι αιτίες που, κατά τη γνώμη τους, αναδείχθηκε το συγκεκριμένο ρεπορτάζ σε επανάληψη, μια τέτοια περίοδο που σχετίζεται τόσο με τη Συμφωνία των Πρεσπών όσο και με τον εκλογικό κύκλο στην Ελλάδα, από ένα δημόσιο μέσο, μάλιστα, της Βρετανίας, όπως το BBC, μιλούν για δύο ενδεχόμενα. Το πρώτο, από κύκλους «ακτιβιστών» της παγκοσμιοποίησης που κυριαρχούν στα μέσα επιρροής στη βρετανική πρωτεύουσα, με στόχο να «προμοτάρουν» εκλογικά τον σχηματισμό του «Ουράνιου Τόξου» στις επερχόμενες ευρωεκλογές. Το δεύτερο, για να εκθέσουν την ελληνική κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ, στο πλαίσιο των αντιδράσεων για τη Συμφωνία των Πρεσπών και ταυτόχρονα να «παγιδεύσουν» την αντιπολίτευση, και ειδικά τη Ν.Δ., στο να αναδείξει αυτή την προπαγάνδα του «Ουράνιου Τόξου», επιτιθέμενη στην κυβέρνηση σε κεντρικό επίπεδο δημοσιότητας. Φυσικά, η έμπειρη ηγετική ομάδα της αξιωματικής αντιπολίτευσης εξέθεσε τον σχολιασμό της σχετικά, χωρίς να πέσει σε αυτή την «παγίδα».

Κυρίαρχη, πάντως, είναι η εκτίμηση στην ελληνική πρωτεύουσα ότι τέτοιου τύπου εγχειρήματα «απειλούν» τη θετική αύρα που άφησε πίσω της στην ελληνική κοινωνία η επίσκεψη στην Αθήνα του διαδόχου Καρόλου και της δούκισσας της Κορνουάλης Καμίλα τον Μάιο του 2018, αλλά και τις συνεχείς προσπάθειες της διπλωματικής αποστολής του Ηνωμένου Βασιλείου, υπό τον συντονισμό της πολύ διακριτικής, αλλά έμπειρης στα εγχώρια ζητήματα και αποτελεσματικής πρέσβεως, Κέιτ Σμιθ, να δημιουργήσει συνθήκες στενότερης σχέσης μεταξύ των δύο χωρών.

Δημοσιεύθηκε στα Παραπολιτικά 2/3/2019