Όπως είναι γνωστό, η Ελλάδα, σε αντίθεση με τα περισσότερα κράτη του κόσμου (ακόμη και τη… Βόρειο Κορέα!), δεν προσφέρει στους πολίτες της καμία μέθοδο συμμετοχής στις εκλογές από το εξωτερικό. Μόνη εξαίρεση, για λόγους δε θα αναλυθούν εδώ, είναι οι Ευρωεκλογές, κατά τις οποίες οι Έλληνες πολίτες μπορούν να ψηφίζουν σε κάποια ειδικά εκλογικά τμήματα που δημιουργούνται σε προξενεία διαφόρων πόλεων κρατών-μελών της Ε.Ε.

Δυστυχώς, όμως, η δυνατότητα αυτή δεν διαφημίζεται καθόλου, ενώ ανεπαρκής είναι και η ενημέρωση για τη διαδικασία που πρέπει να ακολουθήσουν οι πολίτες για να μπορέσουν να ψηφίσουν στα ειδικά εκλογικά τμήματα του εξωτερικού. Το αποτέλεσμα, γενικώς, είναι η ταλαιπωρία και η αναλογικά πολύ μικρή συμμετοχή στις κάλπες.

Ο σκοπός, λοιπόν, του παρόντος, είναι η πλήρης ενημέρωση για τη διαδικασία και η καθοδήγηση για την εγγραφή στους ειδικούς εκλογικούς καταλόγους των εκλογικών τμημάτων του εξωτερικού, μέσω της απάντησης όλων των βασικών ερωτήσεων για τη διαδικασία, παρακάτω.

Πότε διενεργούνται οι Ευρωεκλογές;

Οι Έλληνες πολίτες θα εκλέξουν τους Ευρωβουλευτές τους την Κυριακή 26 Μαΐου. Παρόλα αυτά, οι ψηφοφορίες στα προξενεία θα διεξαχθούν το Σάββατο 25 Μάϊου.

Ποιές είναι οι προϋποθέσεις για τη συμμετοχή;

Όλοι οι Έλληνες πολίτες ηλικίας άνω των 17 ετών μπορούν να συμμετάσχουν στη διαδικασία. Η μόνη τυπική προϋπόθεση είναι να μη ψηφίσει ο πολίτης και σε κάλπη άλλης χώρας της Ε.Ε. για τις Ευρωεκλογές.

Στα προξενεία θα μπορέσω να ψηφίσω μόνο για τις Ευρωεκλογές;

Ναι. Δε θα μπορέσετε να ψηφίσετε για τις Αυτοδιοικητικές ή – αν τυχόν προκηρυχθούν παράλληλα – για τις Εθνικές εκλογές, παρά μόνο για τις Ευρωεκλογές.

Χρειάζεται να αποδείξω ότι ζω στη συγκεκριμένη χώρα της Ε.Ε. που θα ψηφίσω;

Όχι. Δε χρειάζεται το παραμικρό δικαιολογητικό. Μάλιστα, δεν έχει σημασία αν κάποιος ζει 10 ή 30 χρόνια στην εκάστοτε χώρα ή αν απλά ήρθε την Παρασκευή πριν και θα φύγει τη Δευτέρα μετά τις εκλογές.

Μπορώ απλά να εμφανιστώ στο εκλογικό τμήμα την ημέρα των εκλογών και να ψηφίσω;

Όχι. Χρειάζεται να ακολουθήσετε τη διαδικασία εγγραφής στους ειδικούς εκλογικούς καταλόγους και να εγγραφείτε σε συγκεκριμένο εκλογικό τμήμα (προξενείο). Αν δεν εγγραφείτε, δε θα μπορέσετε να ψηφίσετε παρά μόνον αν επιστρέψετε στην Ελλάδα.

Ποιά είναι η διαδικασία εγγραφής στους ειδικούς εκλογικούς καταλόγους του Εξωτερικού;

Η διαδικασία εγγραφής (ή μάλλον προσωρινής μετεγγραφής) αποτελείται από δύο μέρη:
1. την ολοκλήρωση online αίτησης («υπεύθυνης δήλωσης») στην ιστοσελίδα του Υπουργείου Εσωτερικών,
2. την κατάθεση της αίτησης στις προξενικές αρχές.

Είχα εγγραφεί στους ειδικούς εκλογικούς καταλόγους του προξενείου της χώρας διαμονής μου και για τις Ευρωεκλογές του 2014. Είμαι ήδη στους εκλογικούς καταλόγους ή χρειάζεται να επαναλάβω τη διαδικασία;

Χρειάζεται να επαναλάβετε τη διαδικασία. Οι ειδικοί εκλογικοί κατάλογοι είναι προσωρινοί και ισχύουν μόνο μία φορά, ως εκ τούτου οι εκλογικοί κατάλογοι των Ευρωεκλογών του 2014 και του 2009 δεν ισχύουν.

Πώς ολοκληρώνω την online αίτηση;

Για να ολοκληρώσετε την online αίτηση, πηγαίνετε σε ειδικό χώρο στο site του Υπουργείου Εσωτερικών. Εκεί πρέπει να καταχωρίσετε τα στοιχεία σας όπως αναγράφονται στην ταυτότητά σας ώστε να εντοπιστεί Ειδικός Εκλογικός Αριθμός σας* και στη συνέχεια τη διεύθυνσή σας. Έπειτα, το σύστημα σας προμηθεύει με την τελική μορφή της αίτησης, την οποία πρέπει να εκτυπώσετε τρεις (3) φορές.

Ως μέρος της online αίτησης θα χρειαστεί να επιλέξετε σε ποιο προξενείο θα ψηφίσετε. Τα προξενεία στα οποία θα λειτουργήσουν εκλογικά κέντρα είναι διαθέσιμα εντός της online διαδικασίας αίτησης σε ειδικό drop-down μενού για να επιλέξετε.

*Αν έχετε περισσότερο από ένα μικρό όνομα ή επώνυμο, πρέπει να τα καταχωρίσετε και αυτά για να σας εντοπίσει το σύστημα.

*Αν είστε 17 ετών, θα πρέπει να πατήσετε σε ειδικό γκρι κουμπί στα δεξιά για να ξεκινήσετε τη διαδικασία από ύστερο σημείο.

Τι πρέπει να κάνω για την κατάθεση της αίτησης;

Παρότι έχετε ολοκληρώσει την online διαδικασία, η αίτηση πρέπει να κατατεθεί στις προξενικές αρχές.

Θα χρειαστεί να καταθέσετε δύο υπογεγραμμένα αντίτυπα της αίτησης μαζί με φωτοτυπία της ταυτότητας ή του διαβατηρίου σας. Υπάρχουν όμως διάφοροι τρόποι να γίνει αυτό:

1. Αυτοπροσώπως στο προξενείο ή σε ΚΕΠ (εντός Ελλάδος), αναλόγως με τα ωράρια των προξενείων και των ΚΕΠ*.
2. Ταχυδρομικώς στη διεύθυνση του προξενείου ή και άλλων προξενείων**.
3. Μέσω εξουσιοδοτημένου προσώπου*** σε προξενείο ή σε ΚΕΠ.

*Το κάθε προξενείο έχει διαφορετικό ωράριο – οι ώρες λειτουργίας αναγράφονται στις ιστοσελίδες τους. Τα ΚΕΠ λειτουργούν καθημερινά 8:00 με 20:00 και τα Σάββατα 8:00 με 14:00.

**Αιτήσεις μπορούν να σταλούν και στα επίτιμα προξενεία, παρότι δε θα λειτουργήσουν εκεί εκλογικά τμήματα.

Οι διευθύνσεις και ιστοσελίδες των προξενείων είναι διαθέσιμες στην ιστοσελίδα του Υπουργείου Εξωτερικών.

***Αρκεί ένα απλό έγγραφο στο οποίο δηλώνετε ότι το επιλεγμένο πρόσωπο εξουσιοδοτείται να καταθέσει την αίτηση. Δεν απαιτείται συμβολαιογραφική πράξη ή κύρωση της εξουσιοδότησης από δικηγόρο κ.ο.κ.

Ποια είναι η προθεσμία κατάθεσης των αιτήσεων;

Οι αιτήσεις θα πρέπει να κατατεθούν μέχρι την Τετάρτη 10 Απριλίου στα ελληνικά προξενεία στο Η.Β. και μέχρι την Παρασκευή 29 Μαρτίου στα ελληνικά προξενεία των υπολοίπων χωρών*.

*Η Κίνηση για την ψήφο στο Εξωτερικό, με επιστολή της στη Βουλή και στους αρμόδιους Υπουργούς εντός της εβδομάδος, θα ζητήσει εναρμόνιση της προθεσμίας και παράτασής της μέχρι την Τετάρτη 1η Μαΐου, ώστε να μπορέσουν οι χιλιάδες Έλληνες που θα επιστρέψουν στην Ελλάδα για το Πάσχα να καταθέσουν εύκολα τις αιτήσεις τους στα ΚΕΠ.

*Ο Μιχάλης Ντιναλέξης είναι επικεφαλής της Κίνησης για την ψήφο στο Εξωτερικό