Ένα νέο γεωπολιτικό διακύβευμα στην Ανατολική Μεσόγειο
Οι στρατηγικές επιλογές της Τουρκίας γεννούν ευρύ πεδίο ελιγμών στην άσκηση της ελληνικής διπλωματίας
Σε επικίνδυνη παρτίδα πόκερ εξελίσσονται οι γεωπολιτικές ισορροπίες στην ευρύτερη ζώνη της Ανατολικής Μεσογείου. Το κέντρο του ενδιαφέροντος για τον διεθνή παράγοντα μετατοπίζεται από τα Σκόπια στην Άγκυρα καθώς η κυβέρνηση Ερντογάν στήνει ένα νεο-οθωμανικό παζάρι συμφερόντων για να συγκεράσει αντιμαχόμενες επιδιώξεις και να αναδείξει την Τουρκία ως ισότιμο συνομιλητή των «Μεγάλων Δυνάμεων» και εκφραστή του μουσουλμανικού κόσμου.
Ο τούρκος πρόεδρος ανοίγει παράλληλα μέτωπα με πολλαπλούς αποδέκτες σε μία προσπάθεια να τραβήξει στο πρόσωπό του τα φώτα της διεθνούς επικαιρότητας και να καταστήσει τη χώρα περιφερειακή δύναμη με βαρύνουσα σημασία για τις εξελίξεις σε Ανατολική Μεσόγειο και Μέση Ανατολή. Ψηλά στις προτεραιότητές του βρίσκεται η απόκτηση του αντιαεροπορικού πυραυλικού συγκροτήματος S-400 από τη Ρωσία, η προώθηση του αγωγού TurkStream για την παροχή ενέργειας στην Ευρώπη, το συριακό μέτωπο και το ανθρωποκυνηγητό που εξαπολύει απέναντι στους υποστριζόμενους από τις ΗΠΑ Κούρδους της περιοχής. Χαμηλότερα στην ίδια ατζέντα είναι η διατήρηση του "casus belli" απέναντι στην Ελλάδα με τις διαρκείς παραβιάσεις στο Αιγαίο και την πολεμική ρητορική αλλά και η πρόκληση αναταραχών στην Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη της Κύπρου. Το τελευταίο πιόνι στη γεωπολιτική σκακιέρα του Σουλτάνου ονομάζεται Βόρεια Μακεδονία.
Η Βόρεια Μακεδονία είναι το τελευταίο πιόνι στη γεωπολιτική σκακιέρα του Ταγίπ Ερντογάν
Το Βαλκανικό Δίκτυο Ερευνητικής Δημοσιογραφίας (BIRN) κάνει λόγο για καθυστέρηση στην υπογραφή του πρωτοκόλλου ένταξης της Βόρειας Μακεδονίας στο ΝΑΤΟ από την Άγκυρα. Το δίκτυο επικαλείται πιέσεις της Άγκυρας στα Σκόπια προκειμένου να εκδοθούν 15 πολίτες τουρκικής καταγωγής που, σύμφωνα με την κυβέρνηση Ερντογάν, συμμετείχαν στο πραξικόπημα που οργάνωσε τον Ιούλιο του 2016 ο Φετουλάχ Γκιουλέν. Σύμφωνα με σχετικό δημοσίευμα του Balkan Insight, ο τούρκος υπουργός Άμυνας, Χουλουσί Ακάρ, έθεσε το ζήτημα στην κυβέρνηση των Σκοπίων, κατά την επίσκεψή του στη γειτονική χώρα, στις 3 Απριλίου. Ο πρωθυπουργός Ζάεφ, στηριζόμενος στις πλάτες ΝΑΤΟϊκών, ευρωπαίων διπλωματών και αξιωματούχων προβάλει σθεναρή αντίσταση στις τουρκικές απαιτήσεις. Στην κυβέρνησή του, σε μια φανερή προσπάθεια να διασκεδάσουν τις εντυπώσεις, κάνουν λόγο για ανάγκη στήριξης της Β. Μακεδονίας από όλα τα κράτη - μέλη του ΝΑΤΟ με επικύρωση του πρωτοκόλλου ένταξης.
Οι τουρκικές πιέσεις στη Βόρεια Μακεδονία ανάγονται σε ένα ευρύτερο στρατηγικό πλάνο της Άγκυρας για προώθηση γεωπολιτικών συμφερόντων στην περιοχή. Το σκηνικό που στήνεται στα Σκόπια για την έκδοση των -υπαρκτών ή μη- γκιουλενιστών αλλά και η ρήξη της Τουρκίας με τις Ηνωμένες Πολιτείες και η σταδιακή απομάκρυνσή της από τον σκληρό πυρήνα του ΝΑΤΟ αλλάζει τις ισορροπίες στην Ανατολική Μεσόγειο. Οι στρατηγικές επιλογές της γειτονικής χώρας γεννούν ένα νέο πεδίο ελιγμών για την άσκηση της ελληνικής διπλωματίας αλλά και ερωτήματα για τη διαμόρφωση της πολιτικής ατζέντας και του δημόσιου διαλόγου με άξονα την εξυπηρέτηση του εθνικού συμφέροντος. Η Ελλάδα αποκτά την ευκαιρία να καταστεί ως ο πλέον αξιόπιστος συνομιλητής των δυτικών συμμάχων στην Ανατολική Μεσόγειο αλλά ψηλά στον δημόσιο διάλογο βρίσκεται ακόμη η Συμφωνία των Πρεσπών.
Οι στρατηγικές επιλογές της γειτονικής χώρας γεννούν ένα νέο πεδίο ελιγμών για την άσκηση της ελληνικής διπλωματίας
Ο πρώτος στρατηγικός στόχος της ελληνικής διπλωματίας αφορά τον διεθνή απομονωτισμό της Τουρκίας και την ανάδειξη της Ελλάδας ως ηγέτιδας δύναμης στην προάσπιση των συμμαχικών συμφερόντων στην περιοχή. Το διακύβευμα για τη διαμόρφωση των εθνικών πολιτικών είναι η έγκαιρη αναδιαμόρφωση της δημόσιας ατζέντας κατά τρόπο που θα εξυπηρετεί τους εθνικούς στόχους. Οι δραματικές συνέπειες της Συμφωνίας των Πρεσπών θα ξεδιπλωθούν, ούτως ή άλλως, στο προσεχές διάστημα. Το ζητούμενο είναι να μετατοπιστεί το στρατηγικό ενδιαφέρον στον «εξ' Ανατολάς κίνδυνο» προτού χάσουμε άλλη μία ευκαιρία να ανατρέψουμε τις υφιστάμενες γεωπολιτικές ισορροπίες στα Βαλκάνια.