Παγκόσμια ημέρα Θεάτρου 2020: Το φετινό μήνυμα από έναν θεατρικό συγγραφέα του Πακιστάν
Αφιερωμένη στο θέατρο είναι η σημερινή μέρα καθώς η 27η Μαρτίου έχει καθιερωθεί με πρωτοβουλία του Διεθνούς Ινστιτούτου Θεάτρου ως Παγκόσμια ημέρα Θεάτρου.
Κάθε χρόνο ένας διεθνώς αναγνωρισμένος καλλιτέχνης γράφει το μήνυμα που διαβάζεται στα θέατρα όλου του κόσμου πριν από την παράσταση της 27ης Μαρτίου.
Φέτος, η πανδημία του κοροναϊού «κρατάει» κλειστά τα θέατρα παγκοσμίως. Το ινστιτούτο ζητά από τους καλλιτέχνες να μοιράσουν το μήνυμα μέσω ίντερνετ.
Το πρώτο μήνυμα γράφτηκε το 1962 από τον Γάλλο δραματουργό Ζαν Κοκτώ, και έκτοτε ακολούθησαν κι άλλες σπουδαίες προσωπικότητες όπως ο Πίτερ Μπρουκ, ο Ευγένιος Ιονέσκο κ.ά
Tο φετινό μήνυμα υπογράφει ο θεατρικός συγγραφέας από το Πακιστάν Shahid Nadeem.
Στο τέλος μιας παράστασης ενός έργου για τον ποιητή Σούφι Μπουλέχ Σαχ από το θέατρο Ajoka ένας ηλικιωμένος άντρας συνοδευόμενος από ένα νεαρό αγόρι πλησίασε τον ηθοποιό που έπαιζε το ρόλο του σπουδαίου Σούφι:
«Ο εγγονός μου δεν είναι καλά, θα μπορούσατε σας παρακαλώ να τον ευλογήσετε;»
Ο ηθοποιός εξεπλάγη και είπε:
«Δεν είμαι ο Μπουλέχ Σαχ, είμαι απλώς ένας ηθοποιός που παίζει αυτόν το ρόλο».
Ο ηλικιωμένος είπε:
«Γιε μου, δεν είσαι ηθοποιός, είσαι η μετενσάρκωση του Μπουλέχ Σαχ, η Αβατάρα του».
Αίφνης, μας αποκαλύφθηκε μια ολάκερα καινούρια έννοια του θεάτρου, όπου ο ηθοποιός γίνεται η μετενσάρκωση του ρόλου που παίζει.
Η εξερεύνηση ιστοριών όπως αυτής του Μπουλέχ Σαχ, και υπάρχουν τόσο πολλές σε όλες τις κουλτούρες, μπορεί να αποτελέσει μια γέφυρα μεταξύ μας, των θεατρικών δημιουργών και ενός ανεξοικείωτου αλλά ενθουσιώδους κοινού.
Όταν ερμηνεύουμε στη σκηνή, ορισμένες φορές παρασυρόμαστε από τη δική μας φιλοσοφία για το θέατρο, από το ρόλο μας ως προάγγελων της κοινωνικής αλλαγής, και αφήνουμε πίσω μια μεγάλη μερίδα της μάζας.
Κατά την ενασχόλησή μας με τις προκλήσεις του παρόντος αποστερούμε τους εαυτούς μας από τις δυνατότητες μιας βαθιά συγκινητικής πνευματικής εμπειρίας που μπορεί να προσφέρει το θέατρο.
Στον κόσμο τού σήμερα, όπου η μισαλλοδοξία, το μίσος και η βία ακολουθούν ανοδική πορεία και ο πλανήτης μας βυθίζεται όλο και πιο βαθιά στην κλιματική καταστροφή, πρέπει να αναπληρώσουμε την πνευματική μας δύναμη.
Πρέπει να καταπολεμήσουμε την απάθεια, το λήθαργο, την απαισιοδοξία, την απληστία και την αδιαφορία προς τον κόσμο μέσα στον οποίο ζούμε, προς τον πλανήτη πάνω στον οποίο ζούμε.
Το θέατρο έχει ρόλο, έναν ευγενή ρόλο, στην ενεργοποίηση και κινητοποίηση της ανθρωπότητας, ώστε να ανυψώσει τον εαυτό της από αυτή την κατάβαση προς την άβυσσο.
Μπορεί να ανυψώσει τη σκηνή, τον παραστατικό χώρο, σε κάτι ιερό.
Στη Νότια Ασία οι καλλιτέχνες αγγίζουν με ευλάβεια το πάτωμα της σκηνής προτού πατήσουν πάνω σ’ αυτό, μια αρχαία παράδοση όπου το πνευματικό και το πολιτισμικό συνυφαίνονται.
Είναι καιρός να ανακτήσουμε αυτή τη συμβιωτική σχέση μεταξύ καλλιτέχνη και κοινού, παρελθόντος και μέλλοντος.
Η θεατρική δημιουργία μπορεί να γίνει μια ιερή πράξη και οι ηθοποιοί μπορούν πράγματι να γίνουν οι αβατάρες των ρόλων που παίζουν.
Το Θέατρο έχει τη δυνατότητα να καταστεί ένας βωμός και ο βωμός ένας παραστατικός χώρος.
Μετάφραση του αγγλικού πρωτοτύπου: Γιόλα Κλείτου, Κυπριακό Κέντρο του Διεθνούς Ινστιτούτου Θεάτρου (ΚΚΔΙΘ)