Αργύρης Καστανιώτης: «Τα βιβλιοπωλεία δεν θα έπρεπε ποτέ να κλείσουν»
Ο γνωστός εκδότης μιλάει στα ΠΑΡΑΠΟΛΙΤΙΚΑ για τη χρησιμότητα των βιβλίων κατά τη διάρκεια της πανδημίας
Το άνοιγμα των βιβλιοπωλείων που ανακοίνωσε η Κυβέρνηση πριν λίγες μέρες ήταν ένα αίτημα αρκετών εβδομάδων από εκδότες, αλλά και αναγνώστες. Το είχε ζητήσει με επιστολή της προς τον υπουργό Ανάπτυξης Άδωνι Γεωργιάδη και τον υφυπουργό παρά τω Πρωθυπουργό Στέλιο Πέτσα, η Σύμπραξη των Εκδοτών στις αρχές Νοεμβρίου.
Ποια βιβλία έχουν περισσσότερη ζήτηση στην περίοδο της καραντίνας; Το άνοιγμα των βιβλιοπωλείων είναι μια διέξοδος για τον κόσμο; Πως πάνε οι διαδικτυακές πωλήσεις των βιβλίων; Σε αυτά όλα τα ερωτήματα απαντάει μιλώντας στα ΠΑΡΑΠΟΛΙΤΚΑ ο Αργύρης Καστανιώτης, ιδιοκτήτης ενός από τους μεγαλύτερους εκδοτικούς οίκους της χώρας.
-Ποια βιβλία έχουν περισσότερη ζήτηση στην καραντίνα και γενικά από τότε που ξεκίνησε η περιπέτεια του Κορωνοϊού;
Στην αρχή της καραντίνας οι αναγνώστες στράφηκαν σε βιβλία που αγγίζουν με τη θεματική τους την πανδημία, τον εγκλεισμό, τον φόβο, τη νέα πραγματικότητα. Διάβασαν (ή ξαναδιάβασαν) την αριστουργηματική Πανούκλα του Αλμπέρ Καμύ και το συγκλονιστικό Περί τυφλότητος του Ζοζέ Σαραμάγκου, αλλά και νεότερα βιβλία όπως το εξαιρετικό δοκίμιο του Ξενοφώντα Κοντιάδη Πανδημία, βιοπολιτική και δικαιώματα (Ο κόσμος μετά τον Covid-19) και το συγκινητικό Με βλέπεις;, που έγραψαν ακριβώς τις μέρες της απομόνωσης η Φωτεινή Τσαλίκογλου με την Τασούλα Επτακοίλη. Σε αυτά θα πρόσθετα και το συναρπαστικό θρίλερ του Νίκου Ζ. Κομνηνού Η σπίθα, που πραγματεύεται τα ηθικά διλήμματα ενός πολύ κοντινού μέλλοντος. Το βιβλίο αυτό θα μπορούσε να χαρακτηριστεί και προφητικό. Η συγγραφή του ολοκληρώθηκε το 2019, αλλά η ιστορία του εκτυλίσσεται σε έναν πλανήτη που δοκιμάζεται από μια απειλητική επιδημία. Από τα υπόλοιπα βιβλία της λογοτεχνίας, βρήκαν μεγάλη απήχηση κυρίως τα νέα έργα των κορυφαίων Ελλήνων συγγραφέων μας, όπως τα Διηγήματα της Ρέας Γαλανάκη, τα Γράμματα στη Χιονάτη της Ευγενίας Φακίνου, το Φως σε μαύρο ουρανό της Ελένης Πριοβόλου. Κοντά τους και οι Πλάνητες της νομπελίστριας Όλγκα Τοκάρτσουκ και η Χορτοφάγος της Χαν Γκανγκ. Τέλος θα ήθελα να αναφερθώ και σε ένα νέο βιβλίο που διαβάζεται και συζητιέται σε όλο τον κόσμο. Η Εποχή του Κατασκοπευτικού Καπιταλισμού της Σοσάνα Ζούμποφ είναι ένα διορατικό και αφυπνιστικό βιβλίο που εξαντλήθηκε και στην Ελλάδα πολύ γρήγορα. Αυτές τις μέρες θα κυκλοφορήσει η δεύτερη έκδοσή του.
-Το άνοιγμα των βιβλιοπωλείων πιστεύετε πως θα βοηθήσει τον κόσμο να βρει μια διέξοδο;
Το άνοιγμα των βιβλιοπωλείων το διεκδίκησε ενεργά από την αρχή του lockdown η Σύμπραξη Εκδοτών, έχοντας ως πρόσφατο παράδειγμα το Βέλγιο, όπου τα βιβλία θεωρούνται είδη πρώτης ανάγκης, αλλά και την Ιταλία, όπου οι πρώτοι χώροι που άνοιξαν τον Απρίλιο ήταν τα βιβλιοπωλεία. Τα βιβλιοπωλεία δεν θα έπρεπε να κλείσουν εξαρχής. Δεν δημιουργούν συνθήκες ανεξέλεγκτου συνωστισμού, ενώ , κατά γενική ομολογία, το βιβλίο είναι η πιο ωραία παρέα και το πιο ασφαλές καταφύγιο για τους ανθρώπους που βρίσκονται περιορισμένοι στα σπίτια τους. Όπως οι κάβες παρέμειναν ανοιχτές για να προσφέρουν οινόπνευμα, έτσι και τα βιβλιοπωλεία δεν θα έπρεπε να κλείσουν γιατί προσφέρουν πνεύμα.
Η αγορά του βιβλίου πόσο έχει πληγεί από τα δύο lockdown;
Τα πρώτα στοιχεία δείχνουν μια μείωση της τάξεως του 20%, αλλά δεν επλήγησαν όλοι στον ίδιο βαθμό. Όσα βιβλιοπωλεία μπόρεσαν να λειτουργήσουν μέσω του ηλεκτρονικού εμπορίου επωφελήθηκαν από όλη αυτή την κατάσταση. Όσα δεν είχαν τη δυνατότητα να αντεπεξέλθουν, αναγκάστηκαν να κλείσουν εντελώς και υπέστησαν μεγάλη ζημιά.
Οι πωλήσεις βιβλίων μέσω διαδικτύου είναι ικανοποιητικές για εσάς;
Οι πωλήσεις μέσω διαδικτύου είναι ικανοποιητικές, κυρίως για βιβλία που θεωρούνται επίκαιρα ή για βιβλία που διατίθενται σε μειωμένη λιανική τιμή μέσω των διαφόρων προσφορών. Βέβαια η ηλεκτρονική αγορά δεν υποκαθιστά την τυχαία ανακάλυψη, την παρορμητική επιλογή ή τη διαπροσωπική επαφή με τον βιβλιοπώλη της γειτονιάς, που καθοδηγεί μαεστρικά τον αναγνώστη ώστε να βρίσκει κάθε φορά το βιβλίο που του ταιριάζει.
Τι μήνυμα στέλνετε στους αναγνώστες για αυτές τις γιορτές;
Ειδικά για αυτές τις γιορτές, διαβάστε ή χαρίστε ένα βιβλίο. Είναι το ωραιότερο δώρο που μπορείτε να κάνετε στον εαυτό σας και στους δικούς σας ανθρώπους. Ιδανική συντροφιά, αξέχαστη εμπειρία, ό,τι πιο κοντινό σε ένα ταξίδι προς γνωστούς, άγνωστους και φανταστικούς προορισμούς.
Ποια βιβλία έχουν περισσσότερη ζήτηση στην περίοδο της καραντίνας; Το άνοιγμα των βιβλιοπωλείων είναι μια διέξοδος για τον κόσμο; Πως πάνε οι διαδικτυακές πωλήσεις των βιβλίων; Σε αυτά όλα τα ερωτήματα απαντάει μιλώντας στα ΠΑΡΑΠΟΛΙΤΚΑ ο Αργύρης Καστανιώτης, ιδιοκτήτης ενός από τους μεγαλύτερους εκδοτικούς οίκους της χώρας.
-Ποια βιβλία έχουν περισσότερη ζήτηση στην καραντίνα και γενικά από τότε που ξεκίνησε η περιπέτεια του Κορωνοϊού;
Στην αρχή της καραντίνας οι αναγνώστες στράφηκαν σε βιβλία που αγγίζουν με τη θεματική τους την πανδημία, τον εγκλεισμό, τον φόβο, τη νέα πραγματικότητα. Διάβασαν (ή ξαναδιάβασαν) την αριστουργηματική Πανούκλα του Αλμπέρ Καμύ και το συγκλονιστικό Περί τυφλότητος του Ζοζέ Σαραμάγκου, αλλά και νεότερα βιβλία όπως το εξαιρετικό δοκίμιο του Ξενοφώντα Κοντιάδη Πανδημία, βιοπολιτική και δικαιώματα (Ο κόσμος μετά τον Covid-19) και το συγκινητικό Με βλέπεις;, που έγραψαν ακριβώς τις μέρες της απομόνωσης η Φωτεινή Τσαλίκογλου με την Τασούλα Επτακοίλη. Σε αυτά θα πρόσθετα και το συναρπαστικό θρίλερ του Νίκου Ζ. Κομνηνού Η σπίθα, που πραγματεύεται τα ηθικά διλήμματα ενός πολύ κοντινού μέλλοντος. Το βιβλίο αυτό θα μπορούσε να χαρακτηριστεί και προφητικό. Η συγγραφή του ολοκληρώθηκε το 2019, αλλά η ιστορία του εκτυλίσσεται σε έναν πλανήτη που δοκιμάζεται από μια απειλητική επιδημία. Από τα υπόλοιπα βιβλία της λογοτεχνίας, βρήκαν μεγάλη απήχηση κυρίως τα νέα έργα των κορυφαίων Ελλήνων συγγραφέων μας, όπως τα Διηγήματα της Ρέας Γαλανάκη, τα Γράμματα στη Χιονάτη της Ευγενίας Φακίνου, το Φως σε μαύρο ουρανό της Ελένης Πριοβόλου. Κοντά τους και οι Πλάνητες της νομπελίστριας Όλγκα Τοκάρτσουκ και η Χορτοφάγος της Χαν Γκανγκ. Τέλος θα ήθελα να αναφερθώ και σε ένα νέο βιβλίο που διαβάζεται και συζητιέται σε όλο τον κόσμο. Η Εποχή του Κατασκοπευτικού Καπιταλισμού της Σοσάνα Ζούμποφ είναι ένα διορατικό και αφυπνιστικό βιβλίο που εξαντλήθηκε και στην Ελλάδα πολύ γρήγορα. Αυτές τις μέρες θα κυκλοφορήσει η δεύτερη έκδοσή του.
-Το άνοιγμα των βιβλιοπωλείων πιστεύετε πως θα βοηθήσει τον κόσμο να βρει μια διέξοδο;
Το άνοιγμα των βιβλιοπωλείων το διεκδίκησε ενεργά από την αρχή του lockdown η Σύμπραξη Εκδοτών, έχοντας ως πρόσφατο παράδειγμα το Βέλγιο, όπου τα βιβλία θεωρούνται είδη πρώτης ανάγκης, αλλά και την Ιταλία, όπου οι πρώτοι χώροι που άνοιξαν τον Απρίλιο ήταν τα βιβλιοπωλεία. Τα βιβλιοπωλεία δεν θα έπρεπε να κλείσουν εξαρχής. Δεν δημιουργούν συνθήκες ανεξέλεγκτου συνωστισμού, ενώ , κατά γενική ομολογία, το βιβλίο είναι η πιο ωραία παρέα και το πιο ασφαλές καταφύγιο για τους ανθρώπους που βρίσκονται περιορισμένοι στα σπίτια τους. Όπως οι κάβες παρέμειναν ανοιχτές για να προσφέρουν οινόπνευμα, έτσι και τα βιβλιοπωλεία δεν θα έπρεπε να κλείσουν γιατί προσφέρουν πνεύμα.
Η αγορά του βιβλίου πόσο έχει πληγεί από τα δύο lockdown;
Τα πρώτα στοιχεία δείχνουν μια μείωση της τάξεως του 20%, αλλά δεν επλήγησαν όλοι στον ίδιο βαθμό. Όσα βιβλιοπωλεία μπόρεσαν να λειτουργήσουν μέσω του ηλεκτρονικού εμπορίου επωφελήθηκαν από όλη αυτή την κατάσταση. Όσα δεν είχαν τη δυνατότητα να αντεπεξέλθουν, αναγκάστηκαν να κλείσουν εντελώς και υπέστησαν μεγάλη ζημιά.
Οι πωλήσεις βιβλίων μέσω διαδικτύου είναι ικανοποιητικές για εσάς;
Οι πωλήσεις μέσω διαδικτύου είναι ικανοποιητικές, κυρίως για βιβλία που θεωρούνται επίκαιρα ή για βιβλία που διατίθενται σε μειωμένη λιανική τιμή μέσω των διαφόρων προσφορών. Βέβαια η ηλεκτρονική αγορά δεν υποκαθιστά την τυχαία ανακάλυψη, την παρορμητική επιλογή ή τη διαπροσωπική επαφή με τον βιβλιοπώλη της γειτονιάς, που καθοδηγεί μαεστρικά τον αναγνώστη ώστε να βρίσκει κάθε φορά το βιβλίο που του ταιριάζει.
Τι μήνυμα στέλνετε στους αναγνώστες για αυτές τις γιορτές;
Ειδικά για αυτές τις γιορτές, διαβάστε ή χαρίστε ένα βιβλίο. Είναι το ωραιότερο δώρο που μπορείτε να κάνετε στον εαυτό σας και στους δικούς σας ανθρώπους. Ιδανική συντροφιά, αξέχαστη εμπειρία, ό,τι πιο κοντινό σε ένα ταξίδι προς γνωστούς, άγνωστους και φανταστικούς προορισμούς.